Na današnji dan

Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 12. jul


- Pravoslavna crkva danas slavi praznik Sveti apostoli Petar i Pavle - Petrovdan. Sveti apostol Petar je prvi od učenika koji je jasno izrazio veru u Gospoda Isusa Hrista rekavši: "Ti si Hristos, Sin Boga živoga" (Mt 16, 16). Njegova vera postepeno se utvrđivala, jer kada je Gospod izveden pred sud, Petar ga se tri puta odrekao, ali se zbog toga pokajao i postao potom silni i neustrašivi propovednik Jevanđelja. Posle jedne njegove besede, tri hiljade ljudi obratilo se u veru. Pomagao je i verom isceljivao ljude. Po zapovesti cara Nerona, Petar je razapet na krst, a on sam molio je dželate da ga raspnu glavom okrenutom nadole, smatrajući sebe nedostojnim da umre kao njegov Gospod. Sveti apostol Pavle najpre se zvao Savle i bio je farisej i progonitelj hrišćana. Kada se čudesno preobratio u veru, postao je apostol i vatreni pobornik i propovednik Jevanđelja, od granica Arabije do Španije. Mnogo je stradao i strpljivo podnosio muke, čvrst i stamen i svojoj veri u Gospoda. Posečen je u Rimu u vreme cara Nerona, kao i apostol Petar.

1859. - Crnogorski knjaz Danilo Petrović zabranio je običaj sečenja i izlaganja odsečenih glava neprijatelja. On je sečenje glava ocenio kao kukavičluk, a zarobljavanje neprijatelja kao vrlinu.

1884. - Rođen je Amadeo Modiljani, italijanski moderni slikar. Slikarstvo je studirao u Firenci i Veneciji. Od 1906. godine pa do smrti, živeo je i radio u Parizu. Vidan predstavnik Pariske škole, u ranoj mladosti bavio se i skulpturom u kojoj se osećao uticaj crnačke plastike. Najviše je slikao ženske aktove i vajao figure radnica.

1904. - Rođen je Pablo Neruda, čileanski pesnik. Smatra se najreprezentativnijim savremenim liričarem Latinske Amerike. Njegova poezija prolazila je kroz nekoliko faza. U prvim zbirkama je pod uticajem modernista i postromantičara ("Praznična pesma" i "Suton"), a drugu fazu karakteriše sve jače osećanje prolaznosti svega ("Boravak na zemlji"). Borba republikanaca u građanskom ratu budi u njemu novu veru u ljudske i društvene vrednosti. Od tada je njegova poezija okrenuta idealima socijalne i političke borbe. Najbolje i najčuvenije njegove zbirke su: "Opšta pesma", "Grožđe i vetar" i "Elementarne ode".

1912. - Prvi put je u SAD-u prikazan strani umetnički film. Bio je to film "Kraljica Elizabeta".

1920. - Litvanija i SSSR potpisale su primirje. Litvanija je postala nezavisna republika.

1928. - Prvi put je rađen televizijski prenos jednog teniskog meča.

1941. - U Cetinju je u Drugom svetskom ratu, na skupštini crnogorskih kvislinga, proglašena "suverena i nezavisna" Crna Gora pod italijanskim protektoratom. Vlada te "nezavisne države" pala je već sutradan, izbijanjem opštenarodnog ustanka protiv okupatorskih snaga fašističke Italije.

1984. - Umro je srpski pisac i diplomata Marko Ristić, jedan od najaktivnijih u krugu srpskih nadrealista. Posle završenog Filozofskog fakulteta u Beogradu, između dva svetska rata izdavao je i uređivao većinu nadrealističkih časopisa, a po okončanju Drugog svetskog rata, bio je jugoslovenski ambasador u Francuskoj. Dela: pesme "Od sreće i od sna", "Bez mere", eseji "Nacrt za jednu fenomenologiju iracionalnog" (s Kočom Popovićem), "Koje su pobude i kakvi uspesi školske filozofije", "Smrt fašizmu - sloboda narodu", "Književna politika", "Ljudi u nevremenu", "Od istog pisca", "Krleža", "Prostor-vreme", "Politička književnost", "Nacer tiempo", "Svedok ili saučesnik".

2000. - Umro je jugoslovenski princ srpskog porekla Tomislav Karađorđević, sin kralja Aleksandra I, prvi pripadnik kraljevske dinastije koji se posle Drugog svetskog rata vratio u otadžbinu. Na dan sahrane u porodičnoj grobnici Karađorđevića u crkvi Svetog Đorđa na Oplencu, okupilo se nekoliko desetina hiljada ljudi, dok su državni mediji ignorisali prinčevu smrt i sahranu.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 14. jul


1789. - Parižani su zauzeli i razorili zloglasnu tvrđavu i zatvor Bastilju. Danas je na mestu Bastilje zasađen park, a današnji dan uzima se kao početak Francuske revolucije i u Francuskoj se slavi kao državni praznik.

1901. - U Beogradu je svečano otvoreno prvo radničko pozorište u Srbiji. Predstave su izvođene u kafani "Radnička kasina", na uglu Dečanske i Skopljanske ulice (sadašnja Nušićeva).

1902. - U Sarajevu je, radi širenja prosvete, srpske nacionalne svesti i privednog jačanja Srba u Bosni i Hercegovini, osnovano srpsko kulturno-prosvetno društvo "Prosvjeta", koje je imalo veliki broj članova i donatora i raspolagalo znatnom imovinom. Zahvaljujući potpori "Prosvjete", prve generacije srpskih đaka i studenata iz BiH masovnije su počele da se školuju prema tadašnjim evropskim standardima. Društvo je otvorilo veliki broj čitaonica, štampalo niz popularnih knjiga radi prosvećivanja naroda, a u Sarajevu je otvorilo veliku Centralnu biblioteku. U "Prosvjeti" su bili aktivni mnogi značajni Srbi iz BiH, uključujući Aleksu Šantića, Petra Kočića, Vasilja i Šćepana Grđića, Đorđa Pejanovića, Pera Slijepčevića. "Prosvjetu" su zabranjivale austrougarske vlasti, ustaška Nezavisna Država Hrvatska, ali i jugoslovenske vlasti 1949.

1918. - Rođen je Ingmar Bergman, švedski pozorišni i filmski reditelj. Tretirao je etičke probleme savremnog čoveka s prefinjenim lirizmom i realizmom koji je često prerastao i u halucinantne stilizacije. Dobio je brojne nagrade na filmskim festivalima. Najznačajnija ostvarenja: "Ona je igrala samo jedno leto", "Žena bez lica", "Eva", "Divlje jagode", "Sedmi pečat", "Tišina"...

1951. - Prvi put je jedan sportski događaj (trke konja) prenošen u koloru.

1958. - U Iraku je izvršena revolucija, zbačena monarhija i proglašena republika, a kralj Fejsal je ubijen.

1987. - U Tajvanu je okončano 37-godišnje opsadno stanje.

1989. - Održana je premijera šesnaestog po redu filma o Džemsu Bondu - "License to Kill".

1991. - Predsedništvo SFRJ većinom glasova donelo je odluku o izmeštanju jedinica JNA s teritorije pobunjene republike Slovenije u druge republike.

1992. - Savezna skupština je za prvog premijera Savezne Republike Jugoslavije izabrala američkog biznismena srpskog porekla - Milana Panića.

1997. - Međunarodni sud UN za ratne zločine u Hagu osudio je na 20 godina zatvora Srbina iz Bosne - Dušana Tadića.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 15. jul

1606. - Rođen je Harmens van Rajn Rembrant, holandski slikar i grafičar, jedan od najvećih likovnih umetnika svih vremena. Formirao se pod uticajem Karavađovih sledbenika. Glavne osobine svoje slikarske umešnosti - poput dramatične igre svetlosti i senke, dubine kolorita, izraza psihološke pronicljivosti i humanih osećanja - negovao je do kraja života i stalno ih produbljivao. Omiljeni motivi bili su mu biblijski: "Izgubljeni sin", "Hristos u Emausu", "Jakov blagosilja umetnike", "Vavedenje", "Sveti Matej jevanđelist"... Izradio je i veliki broj portreta i ubraja se u najveće portretiste svih naroda i svih vremena. Portreti njegove žene Saskije van Ojlenburh, služavke Hendrikije Stofels, sina Tita, majke, slikarevog prijatelja Jana Siksa - smatraju se remek-delima evropskog slikarstva; portretima treba dodati i veliki broj (preko 60) autoportreta. Najčuvenija dela: "Čas anatomije", "Noćna straža", "Predstavnici suknara"...

1663. - Rođen je srpski pomorac i matematičar i ruski knez Marko Martinović, stručnjak za hidrogradnju i brodogradnju, jedan od najučenijih ljudi svog vremena. Kao nastavnik Pomorske akademije u Veneciji, podučavao je i mladiće iz Rusije primljene na molbu cara Petra Velikog. U rodnom Perastu rukovodio je radom jedne od najstarijih pomorskih škola na Jadranu.

1869. - U Parizu je patentiran margarin, kao zamena za buter, radi upotrebe u francuskoj mornarici.

1874. - Izašao je prvi broj "Glasa javnosti" u Kragujevcu.

1888. - Vulkan Bondai u Japanu proradio je prvi put posle hiljadu godina.

1944. - Opservatorija u Grinviču oštećena je usled bombardovanja u Drugom svetskom ratu.

1948. - Američki predsednik Truman ponovo je nominovan za predsednika.

1949. - Čehoslovački teniski prvaci, Jaroslav Drobny i Vladimir Cernik, emigrirali su u SAD.

1952. - Počeo je prvi helikopterski let preko Atlanskog okeana.

1958. - Američki predsednik Ajzenhauer poslao je vojne trupe u Liban, gde su ostale naredna tri meseca.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 16. jul


1439. - Zabranjeno je ljubljenje u Engleskoj.

1858. - Rođen je srpski vojvoda Petar Bojović, oslobodilac Beograda 1918. u Prvom svetskom ratu. Kao pitomac Artiljerijske škole, učestvovao je u srpsko-turskim ratovima od 1876. do 1878, a u srpsko-bugarskom ratu 1885. istakao se hrabrošću u borbama na Vrabči, Slivnici, u Dragomanskom tesnacu, kod Pirota i Caribroda (sadašnji Dimitrovgrad). U Prvom balkanskom ratu 1912. i 1913. kao načelnik Štaba Prve armije, izuzetno je doprineo pobedama nad Turcima u Kumanovskoj i Bitoljskoj bici. U Drugom balkanskom ratu 1913, probio je bugarske položaje na Rajčanskom ridu, što je odlučilo ishod i Bregalničke bitke i rata. U Prvom svetskom ratu komandovao je Prvom armijom 1914. u Cerskoj bici i oslobodio Šabac, a dužnost nije napustio ni posle ranjavanja. Posle mučkog napada Bugara 1915, s neuporedivo slabijim snagama ih je sprečio da prodru na Kosovo, što je - uz potporu crnogorske vojske s drugog boka - omogućilo odstupanje srpske armije preko Albanije. U januaru 1916. je, umesto obolelog vojvode Radomira Putnika, postao načelnik Štaba Vrhovne komande i organizovao je prebacivanje vojske na Krf i u Bizertu, a od septembra do novembra 1916. rukovodio je ofanzivom u kojoj su zauzeti Kajmakčalan i Bitolj. Zbog neslaganja sa savezničkom komandom o širini fronta dodeljenog srpskoj vojsci, smenjen je u aprilu 1918. i postavljen za komandanta Prve armije, koja je posle proboja Solunskog fronta, zauzela Veles i Ovče polje, kod Kumanova razoružala Bugare, produžila gonjenje brojčano jače nemačke Druge armije i razbila je južno od Niša bez pomoći saveznika, koji su zaostali 200 kilometara. Na čelu Prve armije 1. novembra 1918. oslobodio je Beograd, gde je posle smrti 1945. sahranjen bez ikakvih počasti. Dela : "Metoda za rešavanje taktičkih zadataka u granicama združenih odreda", "Uput za obuku regruta u ratnoj službi", "Vaspitavanje vojnika", "Šta imamo i možemo da očekujemo od egzercirnih pravila uopšte, a šta od pešadiskih posebice?", "Odbrana Kosovoga Polja 1915", prevod s francuskog dela belgijskog generala Anrija Aleksisa Brijalmona (Henri Alexis Brialmont) koje je objavio pod naslovom "Bojna taktika pešadije, konjice i artiljerije".

1872. - Rođen je Raul Amundsen, norveški polarni istraživač. Prvi je stigao na Južni pol 1911. godine, preleteo je Severni pol, prošao ceo severozapadni prolaz, severno od Amerike, na putu od Atlantskog okeana do Beringovog moreuza, kao i sveroistočni prolaz, severno od Evrope i Azije, na putu od Norveške do Beringovog mora. Poginuo je u avionskoj nesreći prilikom pokušaja da spase italijansku polarnu ekspediciju generala Nobilea.

1918. - Streljan je poslednji predstavnik ruske carske porodice Romanov - car Nikolaj II, zajedno sa članovima svoje porodice - suprugom i petoro dece.

1935. - U Oklahomi su postavljeni prvi automatski parking-metri.

1960. - Na Svetskom prvenstvu u fudbalu, 205.000 ljudi posmatralo je utakmicu Brazil - Urugvaj, što je bio rekord.

1980. - Republikanska partija nominovala je Ronalda Regana za predsednika SAD-a.

1988. - Američki atletičar Karl Luis pretrčao je 100 metara za 9:78 sekundi.

1988. - Florens Džojner postavila je ženski svetski rekord na 100 metara - 10:49 sekundi.

1997. - Savezna skupština izabrala je Slobodana Miloševića za predsednika Savezne Republike Jugoslavije. Pre njega, na toj funkciji bili su Dobrica Ćosić i Zoran Lilić.
 
Član
Učlanjen(a)
12.04.2009
Poruka
1.545
1997. - Savezna skupština izabrala je Slobodana Miloševića za predsednika Savezne Republike Jugoslavije. Pre njega, na toj funkciji bili su Dobrica Ćosić i Zoran Lilić.[/QUOTE]

Izvinjavam se što remetim koncepciju teme,ali prosto mi je nerealno ovo zadnje...
Znači on je postao predsednik tek '97...
Auuuu,pa mogao sam da umrem ne znajući ovo...
Ček i dalje mi je nerealno...jel ovo sto posto tačno???
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 17. jul


1775. - Otvorena je prva vojna bolnica.

1804. - Beogradsku tvrđavu napustile su i pobegle niz Dunav starešine turskih janičara - dahije Aganlija, Kučuk Alija, Mula Jusuf i Mehmed Fočih - koji su prethodno u seči knezova poubijali istaknute srpske prvake, što je bio neposredan povod za izbijanje Prvog srpskog ustanka. Porta u Carigradu, zabrinuta za to da vlast ne pređe u ruke ustanika, poslala je u Srbiju bosanskog vezira Abu Bećir-pašu da izgladi sukob janičara i Srba i zavede sultanovu vlast. Kao prvi uslov za uspostavljanje mira, ustanički vođa Karađorđe, koji je već okupio oko 10.000 ljudi pod oružjem, tražio je likividaciju dahija koji su pobegli na Adu Kale na Dunavu. Uz saglasnost Bećir-paše i prema Karađorđevom nalogu, Milenko Stojković poubijao je dahije u noći između 24. i 25. jula 1804.

1841. - Izašao je prvi broj britanskog šaljivog časopisa "Punch".

1861. - Američki kongres odobrio je papirni novac.

1928. - Umro je srpski geolog Svetolik Radovanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Univerziteta u Beogradu, prvi ministar privrede u Srbiji. Reformisao je srpsko rudarsko i šumarsko zakonodavstvo, a 1892. s geologom Jovanom Žujovićem osnovao Srpsko geološko društvo. Kao ministar, doneo je prva pravila rudarsko-bratinske kase za osiguranje rudara, ustanovio nedeljno-praznične škole za šegrte i izdao prvi godišnjak rudarskog odeljenja ministarstva privrede. Dela: "Uvod u geologiju istočne Srbije", "O trusu", "Podzemne vode", "Lijas kod Rgotine", "Lijas kod Dobre", "Crnajka s naročitim obzirom na njen Doger", "Donjolijaska fauna sa Vrške Čuke", "Kelovej kod Vrške Čuke", "Belemnites ferraginensis nov. spec. iz klauskih slojeva istočne Srbije", "O velikom šarijažu u istočnoj Srbiji".

1946. - Izvršena je smrtna kazna nad vođom četnika u Drugom svetskom ratu i vojnim ministrom bivše jugoslovenske emigrantske vlade, Dragoljubom - Dražom Mihailovićem, pošto je dan ranije odbijena njegova molba za pomilovanje. Potom je tajno sahranjen, tako da mu se ne zna grob. Nisu uslišene ni molbe još osmorice osuđenih na smrt na sudskom procesu u Beogradu organizovanom po ugledu na staljinistička montirana suđenja, pa su istog dana pogubljeni i Radoslav Radić, Miloš Glišić, Dragomir Jovanović, Tanasije Dinić, Velibor Jonić, Đuro Đokić, Kosta Mušicki i Boško Pavlović. Kazna nije izvršena nad Mladenom Žujovićem i Petrom Živkovićem, jer su bili u emigraciji. Ostalih 13 optuženih - uključujući najistaknutijeg srpskog teoretičara prava u 20. veku, Slobodana Jovanovića, kome je suđeno u odsustvu - osuđeno je na vremenske kazne.

1954. - Otpočela je izgradnja Diznilenda koja je trajala tačno godinu dana.

1955. - Grad Arko u Ajdahu postao je prvi grad osvetljen nuklearnom energijom.

1968. - Održana je premijera filma "Yellow Submarine" sa Bitlsima u Londonu.

1968. - Počela je revolucija u Iraku.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 18. jul


64. - Izbio je veliki požar u Rimu.

1374. - Umro je Frančesko Petrarka, italijanski lirski pesnik, jedan od najznačajnijih preteča humanizma i renesanse. Pisao je na latinskom i italijanskom. Najslavnije njegovo delo - "Kanconijer", posvećen Lauri - zapravo je intimni dnevnik o pesnikovom duševnom životu, u kom ljubav i simboli postaju sredstva za pesničko izražavanje i oblikovanje najtananijih unutarnjih osećanja, stalnog nemira i melanholije. Petraraka je izvršio dalekosežan uticaj na italijansku i svetsku književnost. Prevođen je na sve evropske jezike.

1536. - Papa je izgubio svaki autoritet u Engleskoj.

1872. - U Britaniji je uveden sistem tajnog glasanja na glasačkim listićima.

1877. - Rođen je srpski vizantolog i prevodilac Dragutin Anastasijević, sjajan znalac grčkog jezika i paleografije, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Proučavao je romejsku (vizantijsku) kulturu i književnost, srpsko-romejske odnose i istraživao nove izvore, naročito na Svetoj Gori.

1918. - Rođen je Nelson Mandela, južnoafrički borac za ljudska prava.

1931. - Porinuta je "Mariposa" - prvi klimatizovan brod.

1940. - Izveden je prvi uspešan let helikopterom.

1942. - Posle 38 dana ogorčenih borbi, Nemci i Hrvati su u Drugom svetskom ratu zauzeli planinu Kozaru u severozapadnoj Bosni, na kojoj je 3.500 boraca Drugog krajiškog partizanskog odreda branilo zbeg sa oko 80.000 srpskih civila pred ofanzivom 40.000 nemačkih, ustaških i domobranskih vojnika, uz podršku mađarskih rečnih brodova. U borbama u kojima su srpski partizani ispoljili izuzetno herojstvo poginulo je 1.700 branilaca. Na više mesta probijen je obruč i spaseno je nešto više od 15.000 civila, ali su napadači nadjačali, spalili sva sela, pobili deo stanovništva, uključujući 540 ranjenika, a oko 60.000 civila oterali u logore, mahom u Jasenovac.

1986. - Izašle su video-kasete sa podvodnim snimcima ostataka Titanika.

1992. - Ratni brodovi NATO i Zapadnoevropske unije uplovili su u Jadransko more radi kontrole sankcija UN protiv Savezne Republike Jugoslavije; bila je to prva takva operaciji u Evropi od Drugog svetskog rata.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 19. jul


1427. - Umro je srpski vladar i pisac Stefan Lazarević, nazvan Stefan Visoki, knez od 1389. do 1402, potom despot, sin kneza Lazara Hrebeljanovića. U prvo vreme vladao je očevim zemljama uz pomoć majke, kneginje Milice, i do 1402. priznavao je vlast Otomanskog carstva i sultana Bajazita na čijoj se strani borio u bitkama na Rovinama 1395, kod Nikopolja 1396. i kod Angore 1402. Sultan mu je poklonio oblast Vuka Brankovića s Prištinom i Peći. Posle poraza Bajazita kod Angore od mongolskog vladara Tamerlana, osamostalio se i približio Ugarskoj, od koje je 1403. dobio Mačvu i Beograd koji je proglasio prestonicom, a 1421. nasledio je Zetu. Ojačao je centralnu vlast i suzbio separatizam vlastele, reformisao vojsku i preuredio upravu. Srbija je pod njim doživela ekonomski i kulturni procvat. Podigao je manastir Manasiju, podsticao prepise i prevode knjiga, a i sam se bavio književnošću - napisao je poslanicu "Slovo ljubve".

1553. - Petanestogodišnja lejdi Džejn Grej (Jane Grey) svrgnuta je sa mesta engleske kraljice posle samo devet dana.

1883. - Na brdu Stražilovo iznad Sremskih Karlovaca sahranjeni su posmrtni ostaci srpskog pisca Branka Radičevića, 30 godina posle njegove smrti u Beču.

1877. - Održan je prvi teniski turnir u Vimbldonu.

1936. - Umro je srpski geolog i političar Jovan Žujović, geolog svetskog glasa, utemeljivač geološke nauke u Srbiji, predsednik Srpske kraljevske akademije, profesor Beogradskog univerziteta, član mnogih inostranih društava i akademija. Osnovao je Srpsko geološko društvo, Mineraloško-geološki zavod i časopis "Geološki anali Balkanskog poluostrva". Autor je mnogih radova iz svih oblasti geologije i prve geološke karte Srbije i Jugoslavije. Bio je ministar prosvete i spoljnih poslova Srbije i jedan od osnivača Republikanske demokratske stranke. U politiku je ušao pod uticajem Živojina Žujovića i Svetozara Markovića. Dela: "Geologija Srbije I i II", "Topografska i petrografska geologija", "Opšta geologija".

1937. - U Beogradu su održane velike demonstracije povodom podnošenja skupštini na ratifikaciju konkordata Vatikana i Jugoslavije. U ovom događaju, kasnije nazvanom Krvava litija, žandarmi su se brutalno obračunali sa sveštenicima Srpske pravoslavne crkve i narodom koji je protestovao protiv konkordata. Konkordat koji je 1935. sklopila vlada Milana Stojadinovića nije ratifikovan zbog ogromnog pritiska javnog mnjenja. Prvi takav ugovor (Vormski konkordat) sklopili su 1122. papa Kalikst II (Calixtus) i car "Svetog Rimskog Carstva" Henrih V. Prvi konkordat na Balkanu potpisala je Crna Gora 1866, zatim Srbija 1914. Konkordatom se države obavezuju Rimokatoličkoj crkvi na ekonomske i pravne privilegije.

1952. - Otvorene su pete Olimpijske igre u Helsinkiju.

1956. - Lideri Jugoslavije, Indije i Egipta - Josip Broz, Džavaharlal Nehru i Gamal Abdel Naser - potpisali su tzv. Brionsku deklaraciju, kojom su osudili blokovsku podelu sveta, što je bio prvi korak ka stvaranju Pokreta nesvrstanih zemalja.

1980. - Otvorene su 22. Olimpijske igre u Moskvi. Ovu Olimpijadu bojkotovali su američki sportisti.

1984. - Lynn Rippelmeyer je prva žena kapetan Boinga 747 koja je preletela preko Atlantika.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 21. jul


- Danas je praznik Sveti velikomučenik Prokopije. Rođen je u Jerusalimu od oca hrišćanina i majke naznaboške. Po očevoj smrti, majka ga je vaspitavala u duhu idolopoklonstva, pa je u vojničkoj službi kod Dioklecijana dostigao čin vojvode. Progonio je hrišćane i na jednom takvom zadatku na putu prema Aleksandriji desio se u noći jak zemljotres, a vojvodi se javio Gospod i pokazao krst na nebu. Od tog trenutka, ceo njegov život postao je borba za krst i hrišćanstvo. Kada je zbog toga dospeo u tamnicu, javio mu se ponovo Gospod i krstio ga imenom Prokopije. Neznabošci su tada bacili u tamnicu i dvanaest hrišćanki koje je Prokopije učio veri Hristovoj i tome kako će primiti mučenički venac. Zato se u činu venčanja spominje i sveti Prokopije. Ove žene strašno su mučene, a Prokopijeva majka, gledajući njihove muke i hrabrost, primila je krštenje i svih trinaest žena je pogubljeno. Sveti Prokopije posečen je 21. jula 303. godine u Kesariji palestinskoj.

1718. - Posle pobeda austrijskog feldmaršala francuskog porekla Fransoa Eugena Savojskog nad Turcima, zaključen je Požarevački mir, kojim je Austrija preuzela od Otomanskog carstva upravu nad teritorijom Srbije severno od Zapadne Morave, Banat i severnu Bosnu.

1884. - Rođen je srpski biolog i fiziolog Ivan Đaja, profesor Univerziteta u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti, koji je istraživanjima fiziologije duboko ohlađenog organizma stekao svetski renome. Jedan je od osnivača hipotermije ("Đajin metod postizanja hipotermije"). Osnovao je 1910. prvu katedru za fiziologiju kod nas. Objavio je sam ili sa saradnicima više od 200 naučnih radova. Dela: "Osnovi fiziologije" (prvi udžbenik fiziologije na srpskom), "Od života do civilizacije", "Pogled u život", "Eksperimentalno traženje energetičke osnove u živih bića", "Osnovna biološka energija i energetika kvasa", "Biološki listići", "Putopisi".

1904. - Camille Jenatzy postavila je rekord u postignutoj brzini automobila - 65,79 milja na čas.

1921. - Jugoslovenskog ministra unutrašnjih poslova Milorada Draškovića u Delnicama je ubio član levičarske terorističke grupe "Crvena pravda" Alija Alijagić, u znak protesta zbog zavođenja tzv. režima Obznane, uperenog protiv komunista. Vlada je ubrzo posle atentata donela Zakon o zaštiti države, kojim je Komunistička partija Jugoslavije kao prevratnička organizacija stavljena van zakona.

1969. - Nil Armstrong zakoračio je na Mesec u 2:56:15 izjutra (GMT).

1985. - Umro je srpski glumac Zoran Radmilović, neprevaziđeni majstor improvizacije, koji je oduševljavao pozorišnu publiku više nego iko i pre i posle njega, često stvarajući utisak da je sam - čitavo pozorište. Glumačku karijeru počeo je kao student 1960. u Beogradskom dramskom pozorištu, a 1964. prešao je u Atelje 212. Legenda za života, upamćen je po nizu briljantnih uloga poput Kralja Ibija, Radovana III, Trigorina u "Galebu", Laze Kostića u "Santa Maria della Salute". Igrao je u mnogim filmovima i TV serijama.

1985. - Umro je srpski pisac Aleksandar Vučo, rodonačelnik moderne poezije za decu u srpskoj književnosti, pripadnik pokreta nadrealista. Dela: romani "Gluho doba" (s Dušanom Matićem), "Koren vida", "Raspust", "Mrtve javke", "Zasluge", "Poziv na maštanje", "Omame", "I tako dalje omame", "Omame - kraj", poeme "Humor zaspalo", "Nemenikuće - Ćirilo i Metodije", "Mastodonti", zbirke pesama "Krov nad prozorom", "Ako se još jednom setim", "Pesme", "Alge", "Momak i po hoću da budem".

1990. - Pink Flojd izveo je svoju pesmu "The Wall" na mestu nekadašnjeg Berlinskog zida.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 23. jul


1456. - Turska vojska sultana Mehmeda II Osvajača je, posle teškog poraza u odlučujućoj bici prethodnog dana i ranjavanja sultana, odustala od opsade Beograda. Grad je opsedalo oko 150.000 Turaka sa 200 topova, a branila ga je združena hrišćanska vojska, u kojoj su se - uz srpske odrede, koji su se posebno istakli - borili nemački, ugarski i poljski krstaši, pod komandom erdeljskog vojvode Janoša Hunjadija (Janos Hunuadi), u srpskim narodnim pesmama poznatog kao Sibinjanin Janko.

1798. - Napoleon je osvojio Aleksandriju u Egiptu.

1827. - Otvorena je prva američka škola plivanja u Bostonu.

1914. - Austrougarska je uputila ultimatum Srbiji, okrivivši je za atentat u kojem je 28. juna 1914. u Sarajevu ubijen prestolonaslednik Franc Ferdinand i zahtevajući odgovor u roku od 48 časova. Uslovi ultimatuma bili su ponižavajući i unapred se računalo na to da ih Srbija kao suverena država neće prihvatiti. Uz podršku Nemačke, Beč je odlučio da Srbiju vojno kazni, najviše zbog jačanja njenog autoriteta u južnoslovenskim delovima Austrougarske. U noti je zatraženo objavljivanje izjave u kojoj se indirektno priznaje krivica za atentat, uklanjanje svih oficira protivnika Austrougarske i dozvola srpske vlade da austrougarska policija vodi istragu na teritoriji Srbije. Srpska vlada formulisala je odgovor koji je, čak i prema sudu nemačke diplomatije, bio remek-delo. Imajući u vidu krajnju iscrpljenost balkanskim ratovima, srpska vlada prihvatila je sve zahteve, osim zahteva da austrougarski organi vode istragu u Srbiji. Austrougarska je to iskoristila da 28. jula 1914. Srbiji objavi rat, čime je započeo Prvi svetski rat.

1920. - Kenija je postala britanska kolonija.

1931. - Francuska je objavila da nema sredstava da pošalje svoj tim na Olimpijske igre u Los Anđeles.

1943. - Poginuo je srpski pisac i revolucionar Đorđe Jovanović, istaknuti književni kritičar između dva svetska rata. U Beogradu je završio Filozofski fakultet, pre Drugog svetskog rata robijao je kao komunista u Sremskoj Mitrovici, a 1941. otišao je u partizane. Napisao je više studija o srpskim piscima, uključujući protu Mateju Nenadovića, Radoja Domanovića, Svetolika Rankovića i Branislava Nušića. Ostala dela: "Studije i kritike", "Protiv obmana", "Realizam kao umetnička istina", roman "Plati pa nosi".

1957. - Umro je srpski inženjer Nikola Mirkov, idejni tvorac kanala Dunav-Tisa-Dunav. Godinama je proučavao složeni problem voda u Vojvodini i zaključio da je jedino rešenje izgradnja velikog kanala.

1962. - Prvi međukontinentalni TV prenos programa Evrope za Američki kontinent pomoću satelita TELSTAR I.

1962. - TV Beograd prenosi prvenstvo Evrope u atletici. To je bio do tada najviše preuziman prenos u svetu - prenosilo ga je 17 zemalja. Poređenja radi, Olimpijadu iz Rima iste godine, preuzimalo je 16 država.

1974. - Okončana je vojna diktatura u Grčkoj.

1986. - Engleski princ Endrju (mlađi sin kraljice Elizabete) oženio se Sarom Fergudon.

1987. - Petra Felke postavila je ženski rekord u bacanju koplja - 78,89 metara.

1997. - Slobodan Milošević proglašen je za predsednika Savezne Republike Jugoslavije, podnevši prethodno ostavku na položaj predsednika Srbije.
 
Natrag
Top