Na današnji dan

Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 14. jun


1775. - Osnovana je armija Sjedinjenih Američkih Država.

1834. - Isaac Fischer iz Springfilda u Vermontu patentirao je šmirgl-papir, koji se koristi za glačanje metala i raznih vrsta materijala.

1841. - U Ontariju je prvi put zasedao kanadski parlament.

1847. - Bunson je izumeo ringlu.

1881. - John McTammany je patentirao automatski klavir.

1894. - Rođena je Ljubica Janković, srpski etnomuzikolog, saradnik Etnografskog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti i član više međunarodnih ustanova za izučavanje narodne kulture. Sa sestrom Danicom, prikupila je oko 900 narodnih igara s melodijom i mnoštvo običaja. Objavile su delo u sedam tomova - "Narodne igre".

1900. - Havaji postaju deo teritorije SAD-a.

1904. - Umro je srpski pisac Jovan Jovanović Zmaj, član Srpske kraljevske akademije, liričar bogate invencije, prema oceni književne kritike, "pesnički izraz duhovnog i duševnog života srpskog naroda" u drugoj polovini 19. veka. Osnovnu školu učio je u rodnom Novom Sadu, gimnaziju u Halašu i Požunu (Bratislava), a maturirao je u Slovačkoj Trnavi. Pre medicine koju je završio u Pešti, studirao je prava u Pešti, Pragu i Beču. Radio je kao lekar u Novom Sadu, Pančevu, Sremskim Karlovcima, Futogu, Beogradu, Zagrebu i Beču, a u Beogradu je od 1890. do 1898. bio dramaturg Narodnog pozorišta. Pesnički se razvijao pod uticajem srpske narodne poezije i lirike Branka Radičevića. Ispevao je zbirke ljubavnih pesama "Đulići" i "Đulići uveoci" - potresne, elegične ispovesti posle smrti supruge i četvoro dece. Napisao je veliki broj rodoljubivih i izuzetno vrednih političko-satiričnih pesama, a smatra se da je kao dečji pesnik neprevaziđen u srpskoj književnosti. Osnovao je i uređivao književni list "Javor", satirične listove "Zmaj", "Žiža", "Starmali" i dečji list "Neven". Prevodio je s ruskog, nemačkog, mađarskog i engleskog. Ostala dela: obimna knjiga pesama "Pevanija", pesnička legenda "Vidosava Branković", šaljivi komad "Šaran".

1928. - Rođen je Ernesto Če Gevara, latinoamerički revolucionar. Po završetku medicinskog fakulteta, odlazi 1953. na službu u Gvatemalu, a zatim i u Meksiko, gde se povezuje sa kubanskim revolucionarima i upoznaje sa Fidelom Kastrom. Godine 1956. učestvuje kao lekar Kastrove ekspedicije u iskrcavanju na Kubu, gde postaje jedan od vođa ustanika. Po oslobađanju Kube, bavi se pitanjima organizacije privrede i postaje ministar industrije. Godine 1965. napušta Kubu i odlazi u Boliviju, gde je, kao vođa ustanika, ubijen dve godine kasnije. Godine 1968. objavljen je njegov dnevnik.

1940. - Nemačke snage su okupirale Pariz.

1942. - Bridgeport Ct proizveo je prvu bazuku - ručni raketni bacač namenjen dejstvu protiv tenkova, žive sile i vatrenog oružja. Ima kumulativnu, dimnu i udarnu minu. Danas postoje razni modeli, čija težina i domet variraju.

1942. - Kompanija "Volt Dizni" izbacila je crtani film "Bambi".

1949. - Formirana je država Vijetnam.

1951. - Prvi komjuter za komercijalnu upotrebu - UNIVAC 1 - počeo je da radi.

1982. - Posle 74 dana sukoba na Foklandskim ostrvima, Argentina se predala Velikoj Britaniji.

1990. - Detroit je osvojio titulu NBA šampiona pobedom nad Portlandom 4:1.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 15. jun


1215. - Engleski kralj Jovan Bez Zemlje potpisao je Veliku povelju slobode (Magna Carta Libertatum), kojom je dao povlastice plemstvu i sveštenstvu. Nakon potpisivanja ove povelje, počinje borba plemstva protiv kraljevog apsolutizma i borba za ustavnost.

1844. - Kompanija "Goodyear" patentirala je proces vulkanizacije gume.

1862. - Turski vojnici su kod Čukur-česme u Beogradu iz obesti ubili srpskog dečaka Savu, a zatim i oficira i tumača koji su predvodili srpsku patrolu, što je zapalilo varnicu sukoba. Turci su potom s Kalemegdana - u pokušaju da silom očuvaju pozicije u Srbiji - tri dana bombardovali Beograd. Kod Čukur-česme podignut je spomenik poginulom dečaku, delo srpskog vajara Simeona Roksandića.

1869. - John Wesley Hyatt patentirao je celuloid, plastičnu masu koja danas ima široku primenu; fotografski filmovi su npr. najvećim delom sačinjeni od celuloida.

1896. - Cunami (okeanski talasi ogromnih razmera i visine 15-30 metara) koji su zahvatili plažu Sanriku u Japanu prilikom proslave šintoističkog praznika, usmrtili su 27.000 ljudi, 9.000 povredili i uništili oko 13.000 kuća.

1907. - Počela je Druga haška mirovna konferencija, na kojoj su 44 države, uključujući Srbiju i Crnu Goru, usvojile 13 konvencija i jednu deklaraciju, kojima su prvi put znatnije kodifikovana pravila međunarodnog običajnog, posebno ratnog prava.

1910. - Srpski student prava, Bogdan Žerajić, ubio se posle neuspelog atentata u Sarajevu na poglavara okupirane Bosne i Hercegovine, austrougarskog generala Marijana Varešanina. Njegova žrtva bila je primer za revolucionarnu nacionalističku omladinu iz pokreta "Mlada Bosna", koji je 28. juna 1914. organizovao atentat na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda.

1924. - Auto-kompanija "Ford" proizvela je svoj jubilarni 10-milioniti auto.

1924. - Indijanci su proglašeni državljanima SAD-a.

1975. - Košarkaši Jugoslavije su na Evropskom prvenstvu u Beogradu osvojili titulu prvaka, pobedom nad reprezentacijom ŠSR.

1977. - U Španiji su održani prvi slobodni izbori od 1936. godine.

1989. - Kraljica Elizabeta proglasila je vitezom Ronalda Regana.

1990. - Održana je premijera filma "Dik Trejsi" sa Madonom i Vorenom Bitijem u glavnim ulogama.

1992. - Srpski pisac Dobrica Ćosić, dugogodišnji disident pod režimom Josipa Broza, izabran je za prvog predsednika Savezne Republike Jugoslavije. Na položaju šefa države nije ostao tokom celog mandata - Savezna skupština mu je 1. juna 1993, na inicijativu Srpske radikalne stranke, izglasala nepoverenje, pod optužbom da je kršio Ustav, što u debati nije potkrepljeno dokazima.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 16. jun


- Danas je dan Vojske Jugoslavije. Tog dana 1876. (prema tada važećem Julijanskom kalendaru), Srbija i Crna Gora sklopile su vojni savez protiv Otomanskog carstva.

1686. - Hamurabi Veliki, car Starog vavilonskog carstva, umro je u Vavilonu. On je izdao Hamurabijev zakonik, prvi zbornik zakona u ljudskoj istoriji, pisan klinastim pismom na kamenom stubu visokom 2.25 metara, koji se danas čuva u Luvru. Zakonik sadrži niz stogih i svirepih odredbi čiji je cilj bio da učvrste imovinske i vladajuće pozicije robovlasnika. Hamurabijev zakonik pruža istoričarima dragocene podatke za studiranje strukture vavilonskog ranorobolasničkog perioda.

1852. - U Novom Sadu je štampan prvi broj lista "Serbski dnevnik", s književnim dodatkom "Sedmica", koji je potom izlazio 12 godina; bio je jedan od retkih slovenskih listova u Austrijskoj carevini. U ovom listu, koji je pokrenuo i izdavao Danilo Medaković, sarađivali su najbolji srpski pisci. Kad je 1859. Medaković prešao u Srbiju, urednik lista postao je Jovan Đorđević.

1922. - Henry Berliner demonstrirao je svoj helikopter američkom birou ľa aeronautiku. Helikopter je inače dugo usavršavan, pa je tek od Drugog svetskog rata stekao širu primenu u vazduhoplovstvu.

1930. - Umro je srpski političar i filolog Ljubomir Stojanović, sekretar Srpske kraljevske akademije, koji je 1921. s Jašom Prodanovićem osnovao Republikansku stranku i bio njen prvi predsednik. Prethodno je kao pripadnik Samostalne demokratske stranke, više puta bio ministar prosvete i jednom premijer. Dela: monografija "Život i rad Vuka Stefanovića Karadžića", stari srpski pisani spomenici "Miroslavljevo jevanđelje", "Stari srpski natpisi i zapisi" (šest knjiga), stari letopisi, dela Vuka Karadžića, uključujući "Vukovu prepisku", udžbenici gramatike, studije o starim srpskim štamparijama, o srpskim crkvama u 15. i 16. veku, o arhiepiskopu Danilu.

1944. - Na Visu je u Drugom svetskom ratu postignut sporazum jugoslovenske kraljevske izbegličke vlade - koja je bila pod snažnim pritiskom zvaničnog Londona - i Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije, koji su potpisali dr Ivan Šubašić i Josip Broz. Tim dokumentom predviđeno je da izbegličku vladu formiraju demokrate nekompromitovane saradnjom s okupatorom i izjavama protiv narodnooslobodilačkog pokreta. Dogovoreno je i da izbeglička vlada prizna tekovine narodnooslobodilačke borbe, organizuje pomoć i osudi izdajnike, a da o obliku vladavine bude odlučeno posle oslobođenja Jugoslavije, što je komunistima omogućilo da prigrabe apsolutnu vlast, jer su posleratni izbori bili farsa.

1955. - Papa Pije XII isključio je iz crkve argentinskog predsednika Huana Perona. Peron je nešto ranije odvojio crkvu od države i prvi put uveo svetovnost u crkve, što je izazvalo ogorčen otpor crkve i dovelo do pobune koja je ugušena.

1961. - Poznati ruski baletan, Rudolf Nurujev, emigrirao je u Pariz.

1963. - Valentina Tereškova postala je prva žena koja je odletela u svemir.

1989. - Održana je premijera filma "Isterivači duhova 2".
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 17. jun


1397. - Danska, Švedska i Norveška formirale su Kalamarsku Uniju.

1837. - Charles Goodyear dobio je prvi patent u nizu koji se odnosio na gumu.

1882. - Rođen je Igor Stravinski, ruski kompozitor i jedan od najsvestranijih savremenih muzičkih stvaralaca. Odlikuje se velikom raznovrsnošću muzičkog izraza i stilske orijentacije. U prvoj fazi, spajao je ruske folklorne elemente sa impresionizmom, u drugoj je bio ekspresionist sa čestim oslanjanjem na džez, a u trećoj se okrenuo neoklasičnom stilu. Imao je veliki uticaj na mlađe savremenike u drugim zemljama. Glavna dela: baleti "Petruška", "Le Sakre du Printemps", "Jeu de Cartes", orkestarska dela "Koncert za 16 instrumenata", "Ebony concerto", opera "Rake`s Progress"...
1885. - Francuskim brodom Isere u Njujork je stigao Kip slobode, simbol ovog grada.

1894. - U Vermontu, SAD, prvi put je izbila poliomielitička epidemija. Poliomielitis je inače zapaljenje i degeneracija sive moždane supstancije kod dece, bolest koja dovodi do oduzetosti.

1944. - Proglašena je Republika Island. Ovo ostrvo u Atlantiku naselili su inače Vikinzi još u 9. veku. Kroz istoriju je Island bio ujedinjen sa Norveškom, zatim je bio u personalnoj uniji sa Danskom, a u Drugom svetskom ratu bio je pod američkom vojnom okupacijom kao vojno-pomorska i vazduhoplovna baza. Godine 1944, plebiscitom je doneta odluka o odvajanju Islanda od Danske, a 1956. podnet je zahtev SAD-u da odmah evakuiše svoje vojne snage sa ostrva.

1950. - U Čikagu je izvršena prva transplatacija bubrega.

1967. - Kina je postala četvrta termonuklearna sila sa hidrogenskom bombom.

1988. - Microsoft je izbacio novu verziju MS DOS 4.0.

1994. - Otpočelo je Svetsko prvenstvo u fudbalu.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 18. jun


1583. - Ričard Martin iz Londona postao je prva osoba koja je dobila novac na osnovu ugovora o životnom osiguranju.

1799. - Rođen je Vilijem Lasel, engleski amater astronomije koji se usavršio u izradi teleskopa i uspeo da otkrije najpre Neptunov satelit, a potom Saturnov osmi satelit i, još kasnije, dva Uranova satelita. S privremene opservatorije na Malti, teleskopom od četiri stope u prečniku, otkrio je preko 600 novih maglina.

1812. - SAD su objavile rat Velikoj Britaniji.

1815. - Odigrala se bitka kod Vaterloa, mesta u Belgiji u blizini Brisela. Bio je to sukob francuskih snaga pod Napoleonom, s jedne, i engleskih, nemačkih i holandskih snaga pod Velingtonom, sa druge strane. Ujedno je to bio i poslednji Napoleonov pokušaj da po povratku sa Elbe potuče razdvojene saveznike. Bitka je završena francuskim porazom, zbog čega je Napoleon bio prinuđen da abdicira.

1853. - Umro je srpski pisac Branko Radičević, romantičarski lirski pesnik mladosti, ljubavi i patriotskog zanosa. Kao oduševljeni pristalica jezičke reforme Vuka Karadžića, prvi je počeo da peva na narodnom jeziku i u duhu srpske narodne poezije, označujući pesničkim slobodama prodor u novu epohu. Pesme su mu pune vedrine, vitalnosti, vragolanske žudnje i uživanja u prirodi, ali je u nekima predosetio sopstvenu ranu smrt. Školovao se u Zemunu, Sremskim Karlovcima, Temišvaru i Beču, gde je studirao prava i medicinu i ušao u najuži krug Karadžićevih pristalica i prijatelja. Mladost je proveo u Sremskim Karlovcima, čije su lepote, posebno uzvišenje Stražilovo, postale njegova lirska inspiracija. U najpoznatijoj pesmi, "Đački rastanak", opevao je Karlovce i mladalačke radosti, dubinu i misaonost iskazao je u pesmi "Tuga i opomena", a protivnike Vukovih reformi ismejao u satiričnoj pesmi "Put". Njegovi posmrtni ostaci su 1883. preneti iz Beča i sahranjeni na Stražilovu.

1942. - Eric Nessler iz Francuske održavao se u vazduhu u jedrilici 38 sati i 21 minut.

1948. - Komisija Ujedinjenih nacija za ljudska prava usvojila je međunarodnu Deklaraciju o ljudskim pravima.

1953. - Revolucionarni savet koji je uklonio kralja Faruka, proglasio je Republiku Egipat.

1980. - Održana je premijera filma "Blues Brothers" sa Denom Akrojdom i Džonom Belušijem u glavnim ulogama.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 19. jun


1623. - Rođen je Blez Paskal, francuski filozof, književnik i naučnik. Vrlo mlad se istakao svojim pronalascima u oblasti matematike i fizike - sa šesnaest godina objavio je rspravu o koničnim presecima, a zakone u fizici i matematici objavljivao je do svoje 24. godine, posle čega se odao filozofiji i religiji ("Misli"). Osnovao je račun verovatnoće, pronašao hidrauličnu presu i mašinu za računanje. Utvrdio je da pritisak vazduha opada sa visinom i da se pomoću barometra može utvrditi visina bregova.

1862. - U SAD-u je zakonom ukinuto ropstvo.

1885. - Rođen je srpski kompozitor i dirigent Stevan Hristić, član Srpske akademije nauka i umetnosti, obdareni polifoničar koji je osnovno nadahnuće crpao iz narodnih motiva, jedan od osnivača Muzičke akademije u Beogradu, šef Beogradske filharmonije, dirigent Narodnog pozorišta, direktor Opere i prvi predsednik Saveza kompozitora Jugoslavije. Muzičko obrazovanje stekao je u Beogradu, Rimu, Beču, Lajpcigu, Moskvi i Parizu. Dela: orkestarska "Simfonijska fantazija", "Rapsodija", "Vranjanska svita", "Poema zore", "Marš slobode", "Skice za klavir", muzička drama "Suton", balet "Ohridska legenda", oratorijum "Vaskresenje", scenska muzika za drame "Čučuk Stana", "Sunce", "Lazarevo vaskrsenje", "Uobraženi bolesnik", "Hamlet", "Večiti mladoženja", "Bura", horovi, solo pesme.

1886. - Rođen je srpski slikar Jovan Bijelić, član Srpske akademije nauka, jedan od najznačajnijih jugoslovenskih likovnih stvaralaca između dva svetska rata. Studirao je u Sarajevu, Krakovu, Parizu i Pragu. Scenograf (potom i šef slikarske radionice) Narodnog pozorišta u Beogradu, gde je živeo do smrti, postao je 1919. Slikao je portrete, pejzaže, mrtvu prirodu i kompozicije. Prošao je nekoliko faza u kojima je izražen uticaj kubizma u skulpturskoj koncepciji čvrsto modelovane forme i škrtosti palete, a potom je pod uticajem fovizma stvarao koloritna dela izuzetne sočnosti i čulne ekspresije. U poslednjoj fazi, rastvarao je predmete uznemirenim potezima boje. Imao je privatnu školu iz koje je izašao niz slikara. Dela: "Portret devojke", "Kupačica", "Jajce", "Kći umetnikova", "Dvorište", "Ženski akt", "Sarajevo", "Portret starice".

1917. - Engleski kralj Džordž V je, po završetku Prvog svetskog rata, naložio članovima britanske kraljevske porodice da izostave svoje nemačke titule i prezimena i uzmu kao jedino ime - Vindzor.

1931. - Instalirana je prva fotoelektrična ćelija - naprava za pretvaranje svetlosne energije u električnu.

1940. - U Čikagu se pojavio prvi strip "Brenda Starr", čiji je autor bila žena.

1963. - Dve ruske svemirske ekspedicije vratile su se na Zemlju.

1981. - U Južnoj Africi je izložena najteža pomorandža na svetu. Težila je 2,5 kilograma.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 20. jun


1402. - Odigrala se bitka kod Angore (Ankare). Tatari predvođeni Timorom pobedili su tursku vojsku sa Bajazitom na čelu.

1791. - Kralj Luj XVI uhvaćen je u pokušaju bekstva u toku Francuske revolucije.

1819. - Rođen je Žak Ofenbah, francuski kompozitor i dirigent, poreklom iz Nemačke, tvorac francuske operete. Napisao je oko stotinu opereta, među kojima su najpoznatije "Lepa Jelena", "Orfej u paklu", "Plavobradi", i jednu operu "Hofmanove priče".

1819. - Parobrod "Savana" je prvi parobrod koji je preplovio Atlantski okean.

1837. - Engleska je izdala svoje prve poštanske marke sa likom kraljice Viktorije.

1837. - Kraljica Viktorija je u osmanaestoj godini nasledila engleski presto nakon smrti svoga ujaka, kralja Vilijema IV. Njena vladavina vezana je za uspon i razvoj britanskog kolonijalnog carstva, pa se to doba u Engleskoj često naziva viktorijanskim vekom. Vladala je 64 godine (do 1901), a 1876. proglašena je za caricu Indije.

1895. - Caroline Willard Baldwin postala je prva žena u svetu koja je dobila titulu doktora nauka. Kod nas je to bila Ksenija Atanasijević, ali tek 1922. godine.

1902. - Rođen je srpski pisac i diplomata Marko Ristić, jedan od najaktivnijih u krugu srpskih nadrealista. Posle završenog Filozofskog fakulteta u Beogradu, između dva svetska rata izdavao je i uređivao većinu nadrealističkih časopisa, a po okončanju Drugog svetskog rata, bio je jugoslovenski ambasador u Francuskoj. Dela: pesme "Od sreće i od sna", "Bez mere", "Nox microcosmica", eseji "Nacrt za jednu fenomenologiju iracionalnog" (s Kočom Popovićem), "Koje su pobude i kakvi uspesi školske filozofije", "Smrt fašizmu - sloboda narodu", "Književna politika", "Ljudi u nevremenu", "Od istog pisca", "Krleža", "Prostor-vreme", "Politička književnost", "Nacer tiempo", "Svedok ili saučesnik".

1928. - Na sednici skupštine Kraljevine Jugoslavije, poslanik Puniša Račić, razdražen zbog lične uvrede, pucao je na poslanike seljačko-demokratske koalicije iz Hrvatske, pri čemu je teško ranio Stjepana Radića, koji je kasnije podlegao povredama.

1936. - Američki atletičar Džesi Ovens postavio je rekord na 100 metara koji je iznosio 10.2 sekunde. Takođe na današnji dan, ali 1968. godine, atletičar Jim Hines postao je prva osoba koja je pretrčala 100 metara za manje od 10 sekundi.

1990. - U snažnom zemljotresu koji je zahvatio Iran, poginulo je 40.000 - 50.000 stanovnika.
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 21. jun


1633. - Inkvizicija je primorala italijanskog fizičara i astronoma, Galilea Galileja, da se odrekne svojih učenja i proglasi ih za zablude. Neposredni povod za to bilo je godinu dana ranije objavljeno Galileovo delo u kojem je pokušao da svojim pronalascima potkrepi i dokaže preimućstva Kopernikovog nad Ptolomejevim sistemom.

1842. - Beograđane koji su došli da vide predstavu "Apoteoza besmrtnog Karađorđa" Đorđa Maletića, kojom je trebalo da bude obeležena 25-godišnjica smrti vođe Prvog srpskog ustanka, na vratima zgrade u kojoj je zakazana premijera zateklo je obaveštenje: "Po naredbi čestitog paše, zakazana predstava neće se održati zato što se u njoj mešaju Turci i Srbi". Predstava je prikazana 1847. u Teatru kod jelena i doživela je veliki uspeh.

1855. - Rođen je srpski filolog Pera Đorđević, predsednik Srpske književne zadruge, član Srpske kraljevske akademije. Sarađivao je u izdavanju "Rječnika" Vuka Karadžića i izdao Karadžićeve gramatičke i polemičke spise. Dela: "Teorija književnosti", studije o sintaksi srpskog jezika "O padežima bez predloga", "O redu reči u srpskom jeziku".

1881. - Knez Milan Obrenović je srebrnim budakom obeležio početak gradnje pruge Beograd-Niš, prve u Srbiji, a prvi putnički voz ka Nišu krenuo je s beogradske železničke stanice 3. septembra 1884.

1905. - Rođen je Žan Pol Sartr, francuski filozof i književnik, najizrazitiji predstvanik i vođa francuskog egzistencijalizma. Najvažnija dela filozofskog karaktera: "Imaginarno", "Biće i ništavilo", "Egzistencijalizam je humanizam" i dr, romani: "Mučnina", "Putevi slobode", drame: "Prljave ruke", "Nesahranjeni mrtvaci"... Nobelovu nagradu za književnost 1964. godine odbio je da primi.

1913. - Tiny Broadwick je prva žena koja je skočila padobranom iz aviona.

1945. - Japanske snage na Okinavi (malom ostrvu između Istočnog kineskog mora i Tihog okeana) predale su se SAD-u. Ovo ostrvo je od aprila do juna 1945. bilo poprište borbi između Japana i SAD-a. Kasnije je postalo glavna američka vojno-pomorska i vazduhoplovna baza na Dalekom istoku koju je američka vojska koristila u korejskom ratu (1950-1953).

1948. - Dr Peter Goldmark demonstrirao je LP ploču.

1986. - Heike Drechsler postavila je svetski rekord u skoku u dalj za žene - skočila je 7,45 metara.

1990. - Američki pevač Little Richard dobio je svoju zvezdu na Holivudskom bulevaru slavnih.

1991. - Umro je srpski ekonomista Zoran Pjanić, rektor i profesor Beogradskog univerziteta, predsednik Ekonomskog saveta jugoslovenske vlade, glavni redaktor "Ekonomskog leksikona" i "Ekonomske enciklopedije". Dela: "Problem stanovništva u ekonomskoj teoriji", "Savremene buržoaske teorije vrednosti i cena", "Teorija cena", "Robna privreda u samoupravnom sistemu", "Samoupravni privredni sistem".
 
Učlanjen(a)
19.09.2009
Poruka
27.630
Dogodilo se na današnji dan - 22. jun

1675. - Čarls II osnovao je Kraljevsku opservatoriju u Griniču.

1815. - Napoleon je posle poraza kod Vaterloa, po drugi put abdicirao.

1826. - Rođen je srpski pisac Timotej Atanacković, poznat kao Bogoboj Atanacković, jedan od obnovitelja srpske proze posle okončanja ropstva pod Turcima. Tokom studija u Beču, upoznao je Vuka Karadžića, Branka Radičevića, Đuru Daničića i postao oduševljeni pobornik Karadžićevih reformi. Aktivno je učestvovao u radu Majske skupštine u Sremskim Karlovcima 1848. Bio je jedno vreme sekretar episkopa bačkog Platona Atanackovića. Dela: roman "Dva idola", pripovetke "Bunjevka", "Darak", "Srpkinja".

1898. - Rođen je Erih Marija Remark, nemački književnik, veliki protivnik nacizma i rata. Proslavio se svojim prvim romanom, "Na Zapadu ništa novo" (1929), u kojem je realistički i sa potresnim humanizmom prikazao jedno razdoblje Prvog svetskog rata (ova knjiga je, kao i Remarkove druge knjige, bila zabranjena u Nemačkoj). Ostala dela: "Povratak", "Tri ratna druga", "Trijumfalna kapija", "Iskra života"...

1905. - Na inicijativu redakcija Srpskog književnog glasnika "Dela" i "Nove iskre", održana je konferencija na kojoj je osnovano "Srpsko Književničko društvo", sa sedištem u Beogradu koje je trebalo da ima redovne i počasne članove. Na ovoj konferenciji, za predsednika je izabran Simo Matavulj, a za sekretara Jovan Skerlić.

1911. - Kralj Džordž V, sin Edvarda VII iz dinastije Saks-Koburg-Gota krunisan je za kralja Engleske. Vladaće do 1936. godine, ali bez aktivne političke uloge.

1941. - Povodom napada Nemačke na ŠSR u Drugom svetskom ratu, Centralni komitet Komunističke partije Jugoslavije uputio je proglas narodima Jugoslavije da se pripreme za ustanak protiv nacističkih okupatora.

1970. - Američki predsednik Nikson potpisao je 26. amandman, kojim je starosna granica za pravo glasa smanjena na 18 godina.

1981. - Mark Dejvid Čepman proglašen je krivim za ubistvo Džona Lenona.

1981. - Teniser Džon Mekinro napravio je skandal svojim sramnim ponašanjem na turniru u Vimbldonu.
 
Natrag
Top