LEGEND
- Učlanjen(a)
- 14.12.2009
- Poruka
- 29.042
Slike spasene od Gestapoa
Aktovi i pejzaži slikara Branka Popovića u Galeriji RTS
Slike spasene od Gestapoa
Izložba radova Branka Popovića (1882–1944), slikara, kritičara i pedagoga, koja je otvorena u Galeriji RTS-a, obuhvata izbor iz njegovog nevelikog sačuvanog opusa - 24 dela ulja na platnu i kartonu i jedan pastel. Reč je o portretima, autoportretima, aktovima i pejzažima iz fundusa beogradskog Narodnog muzeja, poseda slikareve porodice i naslednika i iz privatnih kolekcija.
"Autoportret", Branko Popović je ovaj autoportret uradio 1912. godine kao ulje na platnu. Slika se čuva u Narodnom muzeju u Begradu
Jednog od najznačajnijih srpskih slikara i likovnih kritičara, profesora Univerziteta, ranjenika u Kumanovskoj bici 1912. Branka Popovića ubili su komunisti bez presude 1944. Kao građanin rehabilitovan je 2007. godine, a kao umetnik 1996. retrospektivom u Galeriji SANU, Matici srpskoj i u rodnom Užicu. Veći deo njegove kolekcije i biblioteke izgoreo je u požaru Hitlerovog bombardovanja 1941. godine. Ono što je preostalo a zatečeno na Tehničkom fakultetu konfiskovano je 1944. Ni danas se ne zna u čijim je salonima završilo! Ipak, poznati su Popovićevo 81 ulje, akvarel i pastel, kao i desetine crteža. Deset njegovih radova čuva Narodni muzej u Beogradu.
Branko Popović, kao javni radnik, nikad nije bio zagonetni umetnik. Svoje stavove nije krio, već zapisivao i objavljivao. Neki od njih su da “samo slobodan duh može da bude iskren i izvoran, da umetnički temperament i dar jesu temelj svake umetnosti i da tu etnografija, akademija i slično ne igra glavnu ulogu”.
- Popović je verovao da bi, poštujući najviše evropske kriterijume i odmeravajući snagu sa dostignućima u umetničkom centru (tada Parizu, po njemu duhovnoj metropoli sveta) naši umetnici trebalo lakše da stignu do tako neophodne samostalnosti i izvornosti. Kao izuzetan poznavalac istorije umetnosti - srpske, jugoslovenske i evropske, vrlo dobro je razumeo da su likovna sredstva svuda podjednaka, ali duh, duša i pogled na svet nisu. Hrabro je gradio teren da u svojoj zemlji stvori svoje umetničko ognjište, zajedno sa korifejima svoga doba - kaže autor izložbe Ljubica Miljković, čiji je podnaslov “U svojoj zemlji, svoje umetničko ognjište” i dodaje da je po povratku u Beograd, nakon školovanja u Minhenu i usavršavanja u Parizu, Popović ušao u fazu sagledavanja samog sebe, ne kao umetnika nego borca odanog otadžbini, sa rukom i Legijom časti na grudima.
Rečima Moše Pijade: “Radeći više svešću no srcem on svesno traži, on gleda oko sebe, on bira, proba, pa i luta” Popovićevo delo nosi obeležja simbolizma i secesije, čak i neoklasicizma, nema ni traga od kubizma. Reklo bi se da je u poetizaciji nalazio nešto specifično naše u umetnosti, što će se tek kasnije u delima mnogih srpskih slikara odrediti kao poetski realizam, poetska figuracija, lirska apstrakcija.
- Međutim, bio je opterećen dokumentarnim prenošenjem viđenog, poznavanjem anatomije, katkad i putenošću ženskih oblina (Akt u fotelji, 1921) - primećuje Miljkovićeva, ističući da je Popovićeva slika “Korčula u Dalmaciji” jedan od značajnijih predela bliskih duhu tradicionalizma.
- Završio arhitekturu na Tehničkom fakultetu (1905);
- U Minhenu učio u crtanje kod Hajnriha Knira (1905/1906);
- Studirao na Akademiji u Minhenu kod Ludviga Herteriha (1906-1909);
- Učestvovao u oba balkanska i u I svetskom ratu;
- Dobio dve zlatne i jednu srebrnu medalju za hrabrost, medalju za vojničke vrline, Belog orla sa mačevima, a od Francuske Ratni krst sa palmom i Legiju časti;
- Profesor istorije arhitekture i umetnosti i dekan Tehničkog fakulteta u Beogradu;
- Član Srpskog PEN kluba od 1933. jedan od osnivača ULUS-a (1919) i umetničke grupe “Oblik” (1926);
- Prvi put predstavio slike na Jesenjem salonu i Salonu internacionalne unije u Parizu (1911).
Čuvao remek-dela Đure Jakšića
Kada su Nemci 1941. bacili oko na kolekciju Joce Vujića na Tehničkom fakultetu u Beogradu, poznajući nemačkog komandanta kao istoričara umetnosti, Branko Popović ga je slagao da se još jedan nemački starešina interesuje za slike i predložio mu da ih privremeno skloni kod sebe, a ovome kažu da su na restauraciji. Tako je 1941. godine razmestio po zidovima svoje dnevne sobe desetak najlepših slika vojvođanskog romantizma i bidermajera. Među njima su bila dva remek-dela „Devojka u plavom” Đure Jakšića i „Moja supruga Sofija Deli” Konstantina Danila. Nakon oslobođenja, ove slike su vraćene u Narodni muzej, a pošto je saopšteno da je zbog navodne izdaje Popović streljan, državna komisija je ušla u konfiskovani stan i odnela ne samo njegove slike nego i Bijelića, Joba, Aralice, Dobrovića...
Blic
Aktovi i pejzaži slikara Branka Popovića u Galeriji RTS
Slike spasene od Gestapoa
Izložba radova Branka Popovića (1882–1944), slikara, kritičara i pedagoga, koja je otvorena u Galeriji RTS-a, obuhvata izbor iz njegovog nevelikog sačuvanog opusa - 24 dela ulja na platnu i kartonu i jedan pastel. Reč je o portretima, autoportretima, aktovima i pejzažima iz fundusa beogradskog Narodnog muzeja, poseda slikareve porodice i naslednika i iz privatnih kolekcija.
"Autoportret", Branko Popović je ovaj autoportret uradio 1912. godine kao ulje na platnu. Slika se čuva u Narodnom muzeju u Begradu
Jednog od najznačajnijih srpskih slikara i likovnih kritičara, profesora Univerziteta, ranjenika u Kumanovskoj bici 1912. Branka Popovića ubili su komunisti bez presude 1944. Kao građanin rehabilitovan je 2007. godine, a kao umetnik 1996. retrospektivom u Galeriji SANU, Matici srpskoj i u rodnom Užicu. Veći deo njegove kolekcije i biblioteke izgoreo je u požaru Hitlerovog bombardovanja 1941. godine. Ono što je preostalo a zatečeno na Tehničkom fakultetu konfiskovano je 1944. Ni danas se ne zna u čijim je salonima završilo! Ipak, poznati su Popovićevo 81 ulje, akvarel i pastel, kao i desetine crteža. Deset njegovih radova čuva Narodni muzej u Beogradu.
Branko Popović, kao javni radnik, nikad nije bio zagonetni umetnik. Svoje stavove nije krio, već zapisivao i objavljivao. Neki od njih su da “samo slobodan duh može da bude iskren i izvoran, da umetnički temperament i dar jesu temelj svake umetnosti i da tu etnografija, akademija i slično ne igra glavnu ulogu”.
- Popović je verovao da bi, poštujući najviše evropske kriterijume i odmeravajući snagu sa dostignućima u umetničkom centru (tada Parizu, po njemu duhovnoj metropoli sveta) naši umetnici trebalo lakše da stignu do tako neophodne samostalnosti i izvornosti. Kao izuzetan poznavalac istorije umetnosti - srpske, jugoslovenske i evropske, vrlo dobro je razumeo da su likovna sredstva svuda podjednaka, ali duh, duša i pogled na svet nisu. Hrabro je gradio teren da u svojoj zemlji stvori svoje umetničko ognjište, zajedno sa korifejima svoga doba - kaže autor izložbe Ljubica Miljković, čiji je podnaslov “U svojoj zemlji, svoje umetničko ognjište” i dodaje da je po povratku u Beograd, nakon školovanja u Minhenu i usavršavanja u Parizu, Popović ušao u fazu sagledavanja samog sebe, ne kao umetnika nego borca odanog otadžbini, sa rukom i Legijom časti na grudima.
Rečima Moše Pijade: “Radeći više svešću no srcem on svesno traži, on gleda oko sebe, on bira, proba, pa i luta” Popovićevo delo nosi obeležja simbolizma i secesije, čak i neoklasicizma, nema ni traga od kubizma. Reklo bi se da je u poetizaciji nalazio nešto specifično naše u umetnosti, što će se tek kasnije u delima mnogih srpskih slikara odrediti kao poetski realizam, poetska figuracija, lirska apstrakcija.
- Međutim, bio je opterećen dokumentarnim prenošenjem viđenog, poznavanjem anatomije, katkad i putenošću ženskih oblina (Akt u fotelji, 1921) - primećuje Miljkovićeva, ističući da je Popovićeva slika “Korčula u Dalmaciji” jedan od značajnijih predela bliskih duhu tradicionalizma.
- Završio arhitekturu na Tehničkom fakultetu (1905);
- U Minhenu učio u crtanje kod Hajnriha Knira (1905/1906);
- Studirao na Akademiji u Minhenu kod Ludviga Herteriha (1906-1909);
- Učestvovao u oba balkanska i u I svetskom ratu;
- Dobio dve zlatne i jednu srebrnu medalju za hrabrost, medalju za vojničke vrline, Belog orla sa mačevima, a od Francuske Ratni krst sa palmom i Legiju časti;
- Profesor istorije arhitekture i umetnosti i dekan Tehničkog fakulteta u Beogradu;
- Član Srpskog PEN kluba od 1933. jedan od osnivača ULUS-a (1919) i umetničke grupe “Oblik” (1926);
- Prvi put predstavio slike na Jesenjem salonu i Salonu internacionalne unije u Parizu (1911).
Čuvao remek-dela Đure Jakšića
Kada su Nemci 1941. bacili oko na kolekciju Joce Vujića na Tehničkom fakultetu u Beogradu, poznajući nemačkog komandanta kao istoričara umetnosti, Branko Popović ga je slagao da se još jedan nemački starešina interesuje za slike i predložio mu da ih privremeno skloni kod sebe, a ovome kažu da su na restauraciji. Tako je 1941. godine razmestio po zidovima svoje dnevne sobe desetak najlepših slika vojvođanskog romantizma i bidermajera. Među njima su bila dva remek-dela „Devojka u plavom” Đure Jakšića i „Moja supruga Sofija Deli” Konstantina Danila. Nakon oslobođenja, ove slike su vraćene u Narodni muzej, a pošto je saopšteno da je zbog navodne izdaje Popović streljan, državna komisija je ušla u konfiskovani stan i odnela ne samo njegove slike nego i Bijelića, Joba, Aralice, Dobrovića...
Blic