Pcelarstvo-Ljubav i zanat

[Nostradamus]

5. Pokretljivost plodišta i medišta
Idealno plodište u prvoj donjoj kocki tj. u dva nastavka. Radi usporedbe i orijentacije površina saća je kao 14 LR okvira+isto toliko medište
Plodište se smanjuje na 1 nastavak pomicanjm matične rešetke na površinu od 7 LR okvira u slučaju nailaska neke burne i kratke paše npr. bagrema a medište proširuje na 3 nastavka tj. 75% košnice ili 180 decimetara saća za smještanje od 54 do 63 kilograma meda.
Svi nastavci sa okvirima su prekriženi u komplet košnici.
Plodište se proširuje na 3 nastavka za potrebe razrojavanja.
U normalnim uvjetima jedna kocka je plodište a druga medište (2+2 nastavka).

 

[Nostradamus]

6. Idealan nukleus u jednom nastavku
Površina saća je 60 dm2 ili 48.000 ćelija u jednom nastavku na 10 okvira.
Kapacitet nukleusa je 16.000 pčela (npr. kao 7 LR okvira)ali kvadratnog oblika
Brza izgradnja saća zbog idealnog okvira.Unutrašnja mjera 344 puta 174mm ( vanjska mjera 190 puta 360mm-satonoša 392 puta 26 puta 10 mm)
Nukleus po potrebi sa lakoćom prihvata dodano leglo
Samostalno se proširuje u drugi nastavak bez prevješavanja.
Može i da zimuje u jednom nastavku ako je kasno formiran.
Postupak formiranja novog nukleusa od osnovnog društva može se ponoviti za 2 - 3 tjedna tj. utrostručiti broj društava na pčelinjaku.

 

[Nostradamus]

7. Pčele približene prirodnom staništu i prirodnim potrebama pčelinje zajednice

Klupko uvijek ide vertikalno a ne horizontalno.
Hrana za zimu pravilno raspoređena sa većom mednom kapom za 60 do 80% sa 15 do 25kg.meda, isto zbog kraćih okviri u usporedbi sa ostalim košnicama npr. LR,DB,Farerovom,pološkama i drugim širokookvirnim košnicama pa se gubi potreba dodavanja pogača.
Konačno smo shvatili da pčele uvijek iznad plodišta ukoliko imaju slobodnog prostora saće grade popreko u odnosu na okire, kao i u prirodi gdje imaju tu mogućnost.
Visina 4 nastavka po 20 cm. je 80 cm. Vizuelno i praktično gledano saće u košnici je blago ispresijecano satonošama od 10 mm i donjim letvicama od 6 mm.
Med se uvijek skuplja na manjoj površini gdje brze zri u uvjetima idealne ventilacije.
Kapacitet jednog nastavka je od 18 do 21 kilogram meda.
Kapacitet košnice je oko 64000 pčela a po potrebi se može i povećati.
Zbog stabilne količine legla pčelinje društvo je otpornije na bolesti i viruse, a pčelinji životni vijek je produžen tj. vraćen je na normalan prirodan nivo.
Pčele direktno prelaze sa svakog okvira na bilo koji tj. svaki u narednom nastavku, čime se omogućuje idealan saobraćaj i idealna ventilacija u košnici (svaki nastavak se prekrsti u odnosu na prethodni-ukupno 3 puta za 4 nastavka tj. komplet košnicu).

 

[Nostradamus]

8.Čovjek približen pčelinjoj zajednici Nastavci su lakši za 50% od LR nastavaka, a još i kraći pa su duplo lakši za čovjeka. A čovjek je i žena, koja sa ovom košnicom može lako da radi i manipulira, kao i djeca i stariji pčelari a i mi srednjih godina, nemamo snage na bacanje i za koju godinu nećemo biti srednjih godina. Djeca i omladina će se lakše odlučivati na pčelarenje jer neće podizati teške nastavke od 35 ili 40 kilograma nego 2 ili 3 puta po 20 do 25 kilograma. Posle više meda i lakšeg rada proširivat ćemo pčelinjake. Ova društva prezimljavaju i u proljeće se brzo razvijaju. Smanjen rojevni nagon na minimum zbog stabilne količine legla(40-45000 ćelija),idealne starosne strukture pčelinjeg društva(više generacija pčela-tj. mali postotak najmlađih pčela koje su pokretači rojevnog nagona) i idealne veličine plodišta kao 14 LR okvira ali kvadratnog oblika plodišta. Zbog idealne mikro klime pčele su mirnije i manje ubadaju. Košnice su stabilne i sigurne na udare vjetra za razliku od nekih devetookvirnih ili osmookvirnih košnica koje da bi zadovoljile nedostatak za saćem proširuju se u za njih pogubnu visinu. Smanjen broj radnih zahvata u proljeće i nepotrebnih otvaranja košnica ako se društva zazime na 3 nastavka isto i tokom leta kada se radi više sa nastavcima a manje sa okvirima pojedinačno

 

[Nostradamus]

Vanjske mjere nastavaka su 414 x 414 x 200mm a unutrašnje 374 x 374 x 200mm dok je žičana podnica vanjske mjere 414 x 414 x 80mm a hranilica 414 x 414 x 60mm sa istim unutrašnjim prostorom za sirup kao i za ventilaciju 144 x 374 x 55mm.Krov je vanjske mjere
470 x 470 x 100mm a okviri satonoša 392 x 26 x 10mm, bočne 190 x 36 x 8 i donje 360 x 16-26 x 6mm. Osim ramova svi sastavni delovi se sklapaju sa daskama od 20mm.Ova košnica zbog svojih konstruktivnih rešenja ima jedinstven ram čija je dužina jednaka širini 10 ramova, a istovremeno i visina saća u ramu je jednaka polovini dužine ili širine 10 ramova. Ta visina rama u skladu sa idejom kompletnog pronalaska omogućuje stvaranje prave zamišljene vazdušne kocke ispod hranilice u 2 ili više ukrštenih nastavaka, a istovremeno odredila je i visinu nastavaka od 200mm.
To je jedina košnica na svijetu koja pčelama omogućava izmjenu pčela iz ulica u klupku tokom zime čime se poboljšava kvalitet zimovanja i smanjuje zimsko uginuće. Pčelarenje sa Rodnom Vojom je lakše jednostavnije i sigurnije.
Gore navedeno je potvrđeno u praksi tokom 7 poslednjih godina na pčelinjacima autora gde trenutno ima više od 200 košnica i mnogi

 

[Nostradamus]

Vladimir Veseli

Naučno istraživački institut za pčelarstvo u Dolu



Metode borbe sa bolestima pčela u Republici Češkoj



Zaštita pčela od bolesti je globali problem pčelarstva. Ključna bolest, sa kojom su povezane i druge opasne zaraze, je varoa. Umerena klima Češke i visoka gustina rasporeda pčelinjih društava (na 1 km2 dolazi 7-8 društava) dovode do širenja te bolesti.

Krpelj Varroa destructor dospeo je u Češku Republiku početkom 1978. godine sa slovačko - ukrajinske granice. Do 1982. godine, primenjivao se radikalni metod spasavanja od te bolesti, uništavana su sva zaražena i sumnjiva društva, pošto još nije bilo efikasnih lekova, a žarišta bolesti na teritoriji Češke su bila retka. Zahvaljujući takvim oštrim merama, uspelo nam je da zadržimo širenje varoze u predkliničkim stadijumima, što se ne može reći za situaciju u drugim zemljama, gde je krpelj dospeo u isto vreme kada i u Češku. Do danas, kod nas nije bilo slučaja masovnoog stradanja pčela od varoze.

Od 1982. godine se počelo sa lečenjem pčela. Postepeno je bio izgrađen sistem koji nazivamo integrisana koncentrisana hemijska zaštita pčelinjih društava sa ciljem minimiziranja doza primenjenih hemijskih sredstava, sprečavanja razvijanja otpornosti krpelja i minimiziranja ostataka lekova u pčelinjim proizvodima.

 

[Nostradamus]

Integrisanost se zasniva na tome da se na pčelinjacima i odvojenim teritorijama pčele leče uzimajući u obzir nastalu situaciju. Sa tim ciljem, sva pčelinja društva u republici se svake godine obavezno pregledaju. Uzimaju se uzorci uginulih pčela tokom zime. Rezultati analize su do kraju februara već poznati. Na osnovu njih se ocenjuje uspešnost jesenjeg i zimskog lečenja pčela i dobijaju osnovni podaci za razradu plana lečenja društava na pojedinim teritorijama u narednom periodu. Pčelinja društva, u čijim uzorcima je otkriveno više od tri krpelja po društvu, početkom marta, po poklapanju zatvorenog legla, moraju biti ponovno tretirana vodenom emulzijom fluvalinata. Preporučuje se sprovođenje sledećeg dijagnostikovanja tokom leta. Od sredine jula, do početka septembra, pčelari svakih 14 dana kontrolišu prirodno opadanje krpelja tokom 24 časa na dvostrukim umetcima, koji su napravljeni tako da pčele ne mogu da iznose mrtve parazite. U slučaju da za 24 časa opadne više od pet krpelja, primenjuje se mravlja kiselina, ako opadne više od 10, onda Gabon PA 92 sa dugovremenskim dejstvom. Primećeno je da je letnja dijagnostika najbolja zaštita od ponovljenog zaražavanja varozom, koje je moguće od društava koja nisu lečena.

Neophodno je blagovremeno lečenje. Kada jedna generacija legla, ili čak nekoliko, budu jako zaražene, društvo se ne može spasiti.

 

[Nostradamus]

Koncentrisanje zaštite - to je istovremeno tretiranje svih pčelinjih društava na određenoj teritoriji (ne manje od jednog naseljenog mesta, najbolje na teritoriji mesne organizacije ili reona). U svakom društvu pčelara je određen stalni radnik za saradnju sa veterinarskom službom, koja određuje konkretni redosled poslova na datoj teritoriji.

Minimizirano doziranje lekova se zasniva na razradi lekovitih sredstava i na načinima njihove primene. Tako, pri dimljenju ili primeni aerosola, u jedno društvo se unosi 6-7 mg amitraza, pri primeni 85% mravlje kiseline - 40 ml, jedna traka Gabon PA 92 sadrži svega 1,5 mg akrinatrina. Pri prskanju legla, na jednu ulicu pčela troši se 3 mg a pri dimljenju samo 1 mg fluvalinata.

Da bi se sprečilo razviće krpelja otpornih na primenjivana sredstva, konačna obrada pčelinjih društava se sprovodi na kraju godine. Tu je najbolje koristiti aerosole, koji se mogu primenjivati pri temperaturi vazduha do -5 stepeni, tj. u vreme kada u košnici nema zatvorenog legla (kraj novembra - početak decembra).

 

[Nostradamus]

Mi neprekidno pratimo pojavljivanje otpornosti krpelja na jedno ili drugo sredstvo lečenja i pojavu otpornih formi parazita iz drugih država (primenjujemo unakrsno ispitivanje otpornosti na dejstvo amitraza, fluvalinata i akrinatrina).

Zaštita pčelinjih proizvoda od zagađenja rezidualnim ostacima lekovitih sredstava obezbeđena je pre svega minimiziranjem njihovih doza; ne manje važan je izbor načina delovanja. U tom smislu veoma je pogodno primenjivanje amitraza, koji se ne rastvara u mastima, ne nakuplja se u saću i koji se hidrolizom brzo razlaže u vodenoj sredini.

Na pojavu rezidualnih ostataka, veliki uticaj pokazuje i metod unošenja lekovitog sredstva. Najbolji je - dimljenje i aerosoli, pošto veliki deo preparata dospeva na telo pčele. Dodavanje lekova u hranu i prskanje pčela u ulicama ne primenjujemo. Ti metodi lečenja povećavaju količinu rezidua.

U Češkoj je široko razvijena mreža registrovanih i elitnih pčelinjaka, na kojima se vrši selekcija, usmerena na povećanje prirodne otpornosti pčela na bolesti. Roditeljska društva svih veštački osemenjenih matica nad kojima se vrši selekcija, koje su postavljene na elitnim pčelinjacima za dalje razmnožavanje, već mnogo godina se ispituju na higijensko (sanitarno) ponašanje pčela. Radi toga, izrezuje se deo saća sa zatvorenim leglom (oko 100 ćelija), koje se umrtvljuje hlađenjem, zatim se saće vraća na svoje mesto, utvrđuje vreme koje je neophodno pčelama da uklone mrtvo leglo. Ako im je za to potrebno više od 48 sati, maticu ne treba koristiti za dalje odgajivanje.

 

[Nostradamus]

U pčelinjim društvima koja su uključena u selekciju, tokom godine se kontroliše opadanje varoe. Odabiraju se ta gde se krpelji duže zadržavaju na pčelama pre nego što pređu u leglo tj. kod kojih je dinamika polulacije krpelja usporena.

Američka trulež u Češkoj se ne leči, zaražena društva se spaljuju zajedno sa košnicom. To je moguće, jer je bolest neznatno rasprostranjena. Mi težimo otkrivanju obolelih društava u početnom stadijumu zaraze. U tom cilju, vodimo redovnu kontrolu njihovog stanja, a u poslednje vreme koristimo, kako mi smatramo, efikasniji metod otkrivanja spora truleži u zalihama meda u saću; zatim određujemo prisustvo spora u mrtvim pčelama i otpadu na dnu košnice.

Evropska trulež i akaroza poslednjih godina u Češkoj nisu dijagnostikovani.