Na današnji dan

LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
17. mart

17. mart

Telegraf


17. mart (17.03) je 76. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (77. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 289 dana.

Događaji

45. p. n. e. – Julije Cezar je, u bici kod Munda u Španiji, teško porazio snage predvođene dvojicom sinova Gneja Pompeja Velikog, koji su izgubili više od 30.000 vojnika.

642. — Bitka kod Badra: Ključna Muhamedova pobeda nad opozicijom u Meki.

1190. — U Jorku u Engleskoj masakrirano je više od 500 Jevreja.

1526. — Francuski kralj Fransoa I oslobođen je iz ropstva. Kralj je zarobljen u februaru 1525. kada je, kod italijanskog grada Pavije, španska armija, predvođena markizom od Peskare, pobedila francusko-švajcarske trupe pod njegovom komandom.

1649 – Engleski parlament raspustio je Dom lordova (Gornji dom) u vreme vladavine Olivera Kromvela, pobednika u građanskom ratu u kojem je 1648. poražen kralj Čarls I.

1861. — Parlament ujedinjene Italije proglasio je kraljevinu, a Vitorija Emanuela II kraljem Italije.

1921. — U Poljskoj je proglašen ustav kojim je uvedena parlamentarna vladavina.

1944. — Napadom više od 200 bombardera na ciljeve u Beču počelo je savezničko bombardovanje Austrije u Drugom svetskom ratu.

1948. — Velika Britanija, Francuska i zemlje Beneluksa (Belgija, Holandija i Luksemburg) potpisali su Briselski ugovor o 50-godišnjem savezu protiv oružanih napada u Evropi i o ekonomskoj, socijalnoj i vojnoj saradnji, što se smatra zametkom Evropske unije.

1958. — Iz Kejp Kaneverala SAD su lansirale u orbitu oko Zemlje „Vangard I“, drugi američki satelit.

1963. — U erupciji vulkana Agung na indonežanskom ostrvu Bali život je izgubilo najmanje 11.000 ljudi.

1968. — Ispred američke ambasade u Londonu izbio je sukog između policije i demonstranata koji su protestovali protiv Vijetnamskog rata. Uhapšeno je 300 demonstranata, a 90 policajaca je povređeno.

1969. — Golda Meir, blizak saradnik Ben Guriona u borbi za stvaranje države Izrael, postala je prva žena-premijer Izraela. Zbog nesuglasica u koalicionoj vladi 1974. je podnela ostavku.

1973. — Kambodžanski vazduhoplovni oficir je ukradenim avionom bombardovao predsedničku palatu u Pnom Penu. Predsednik Lon Nol je ostao živ, ali je poginulo najmanje 20 ljudi.

1991. — Većina sovjetskih građana izjasnila se na referendumu za očuvanje saveza država pod novim imenom Zajednica Nezavisnih Država.

1992. —
Eksplozija automobila-bombe raznela je zgradu izraelske amabasade u Buenos Ajresu. Poginulo je 29 ljudi, a ranjeno 252.
Na referendumu u Južnoj Africi belci su nadmoćnom većinom podržali reforme za okončanje sistema aparthejda.

1995. — Vojska Azerbejdžana je, nakon žestokih borbi, ugušila dvodnevnu policijsku pobunu u severnim predgrađima glavnog grada Bakua. Pobunu protiv predsednika Gajdara Alijeva predvodio je zamenik munistra unutrašnjih poslova Rovšan Javadov.

1996. — Talas pljački i paljevina zahvatio je Grbavicu, dva dana pre nego što je to poslednje srpsko predgrađe u Sarajevu, u skladu s Dejtonskim sporazumom, predato policiji Federacije BiH.

1998. — Džu Rongđi, vrhunski kineski ekonomista i reformator, postao je premijer Kine.

1999. — Šest članova Međunarodnog olimpijskog komiteta izbačeno je iz te institucije zbog primanja mita za Zimsku olimpijadu 2002.
2000. — U Ugandi 530 ljudi, članova sekte „Deset božijih zapovesti“, izvršilo je kolektivno samoubistvo spaljivanjem u crkvi.

2002. — Petoro ljudi je ubijeno, a 45 ranjeno kada su dvojica napadača ubacila bombe u protestantsku crkvu u diplomatskom naselju u Islamabadu, u Pakistanu. Većina ubijenih i ranjenih bili su stranci.

2003. — U 13-minutnom govoru iz Bele kuće predsednik SAD Džordž Buš postavio je ultimatum iračkom predsedniku Sadamu Huseinu da u roku od 48 sati napusti Irak sa svojim sinovima ili će se suočiti sa ratom.

2004. — Na Kosovu izbile masovne demonstracije Albanaca, povodom utapanja dvojice albanskih dečaka u reci Ibar, kod sela Čabra, koje su potom prerasle u dvodnevno nasilje tokom kojeg je 19 lica ubijeno (11 Albanaca i osam Srba) a povređeno više od 900 osoba, među kojima su i pripadnici međunarodne i kosovske policije. Uništeno je ili oštećeno oko 800 kuća na Kosovu, 29 crkava i manastira, a više stotina Srba je napustilo svoje domove. Zbog napada na srpske enklave u gradovima u Srbiji izbili protesti više hiljada ljudi, a u centru Beograda i Niša zapaljene su džamije.

Rođenja

1834. — Gotlib Vilhelm Dajmler, nemački inženjer († 1900.)
1894. — Slavko Vorkapić, srpsko-američki režiser († 1976.)
1897. — Milan Ajvaz, srpski glumac († 1980.)
1904. — Pavle Marganović, jedan od sedam sekretara SKOJ-a
1938. — Rudolf Nurejev, ruski baletski igrač († 1993.)
1951. — Kurt Rasel, američki glumac.

Smrti

180. — Marko Aurelije, rimski filozof i car. (* 121.)
493. — Sv. Patrik, svetac zaštitnik Irske.
1890. — Mita Rakić, srpski književnik. (*1846).
1906. — Avram Đukić, srpski istoričar. (* 1844.)
1942. — Nada Dimić, partizanka i narodni heroj. (* 1923.)
1956. — Irena Kiri, francuska naučnica, nuklearni fizičar i hemičar.
2002. — Van Tien Dung, komandant severno-vijetnamskih snaga.

Praznici i dani sećanja


Sveti Patrik, zaštitnik Irske.

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
18. mart

18. mart

Telegraf


18. mart (18.03) je 77. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (78. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 288 dana.

Događaji

1229. — Rimsko-nemački car Fridrih II krunisao se za kralja Jerusalima, tokom Šestog krstaškog rata.

1241. — Mongoli razorili Krakov.

1314. — Žak de Mole, 23. i poslednji veliki majstor Templarskog reda spaljen na lomači.

1848. — U Milanu izbila pobuna protiv Austrije. Austrijski feldmaršal Johan Jozef Radecki morao da povuče trupe iz grada.

1850. — Knez Aleksandar Karađorđević odobrio Projekat ustrojenja artiljerijske škole. Reorganizacijom artiljerijske škole 1880. godine stvorena je Vojna akademija sa Nižom i Višom školom. Do Drugog svetskog rata taj datum je obeležavan kao praznik vojnih škola. Danas je 18. mart Dan Vojne akademije.

1871. — U Parizu, radnici počeli prvu proletersku revoluciju, poznatu kao Pariska komuna, čiji je neposredan povod bio francusko-pruski rat. Naoružani radnici, “komunari”, stvorili Nacionalnu gardu, Centralni komitet kao vrhovno telo, raspisali izbore i proglasili komunu. Pobuna ugušena krajem maja.

1919. — Osnovan fudbalski klub FK Valensija.

1921. — Boljševici vojnom intervencijom okončali pobunu mornara u Kronštatu, glavnoj bazi ruske Baltičke flote. Kronštatski mornari i lučki radnici, koji su 1917. snažno podržali Oktobarsku revoluciju, pobunili se krajem februara 1921. protiv boljševičke vlasti zahtevajući ekonomske reforme.

1922. — Britanske kolonijalne vlasti osudile Mahatmu Gandija, vođu indijskog pokreta za nezavisnost, na šest godina zatvora zbog kampanje građanske neposlušnosti.

1948. — Sovjetska vlada opozvala vojne stručnjake iz Jugoslavije, narednog dana i civilne, što je bio prvi javni znak razilaženja jugoslovenskog komunističkog lidera Josipa Broza Tita i sovjetskog Josifa Staljina.

1962. — Potpisan Evijanski mirovni sporazum kojim je okončan osmogodišnji rat za nezavisnost Alžira od francuske kolonijalne vlasti.

1965. — Tokom leta vasionskog broda “Vashod 2″ sovjetski kosmonaut Aleksej Leonov izašao iz letelice i postao prvi čovek koji je “prošetao” svemirom.

1967. — Brod “Tori kanjon” ispustio 80.000 tona nafte blizu obale Velike Britanije.

1970. — General Lon Nol izveo državni udar u Kambodži dok je šef države, princ Norodom Sihanuk, bio u poseti Moskvi.

1993. — Srpske snage su u bosanskom ratu blokirale humanitarne konvoje Ujedinjenih nacija za Srebrenicu i izvršile jedan od najtežih artiljerijskih napada na opkoljeno Sarajevo.

1994. — Bosna i Hercegovina i Hrvatska u Vašingtonu, u prisustvu predsednika SAD Bila Klintona, potpisale sporazum o muslimansko-hrvatskoj federaciji u BiH, koja je kasnije, Dejtonskim sporazumom, postala jedan od dva entiteta u bivšoj jugoslovenskoj republici BiH.

1999. — Kosovski Albanci potpisali, na pregovorima u Rambujeu kod Pariza, mirovni sporazum. Srpska delegacija odbila vojni deo sporazuma. Šest dana kasnije snage NATO počele vazdušne operacije protiv Jugoslavije.

2000. — U poplavama u Mozambiku život izgubilo 700 ljudi, oko dva miliona ostalo bez domova.

2003. — Skupština Srbije, posle ubistva Zorana Đinđića, za novog premijera Srbije izabrala tadašnjeg funkcionera Demokratske stranke, Zoran Živković.

2004. — Haški tribunal osudio penzionisanog admirala Jugoslovenske narodne armije Miodraga Jokića na sedam godina zatvora zbog granatiranja Dubrovnika u decembru 1991.

2006. — U Požarevcu sahranjen Slobodan Milošević.

Rođenja

1780. — Miloš Obrenović, vođa Drugog srpskog ustanka, obnovitelj državnosti Srbije. Srpski knez. (†1860).
1842 – Stefan Malarme, francuski pesnik. (†1898).
1874. — Nikolaj Aleksandrovič Berđajev, ruski filozof († 1948).
1963. — Vanesa Lin Vilijams, afroamerička pevačica i glumica.
1983. — Stefani Koen-Aloro, bivša francuska teniserka.

Smrti

1584. — Ivan IV Grozni, ruski car. (*1533).
1768. — Lorens Stern, engleski književnik irskog porekla.
1913. — Đorđe I, grčki kralj danskog porekla.
1956. — Nikolaj Velimirović, vladika ohridski i žički. (*1880).
1965. — Faruk I, bivši egipatski kralj.
1980. — Erih From, nemački filozof.
1983. — Umberto II, bivši italijanski kralj.
2000. — Jelena Šantić, primabalerina, teoretičar baleta i borac za mir
2008. — Živojin Žika Milenković, srpski glumac (*1927).

Praznici i dani sećanja

Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog mučenika Konona Isavrijskog
Svetog mučenika Konona Baštovana
Prepodobnog Isihija Posnika
Prepodobnog Marka Podvižnika

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
19. mart

19. mart

Telegraf


19. mart (19.03) je 78. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (79. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 287 dana.

Događaji



1563. — Mirom u Amboazu završen prvi verski rat u Francuskoj nakon kojeg su hugenoti dobili ograničenu slobodu veroispovesti. Hugenotski ratovi razdirali su Francusku više od 30 godina.

1628. — Englezi u Americi osnovali koloniju Masačusets.

1796. — Republika Francuska donela Dekret o slobodi štampe, koji je po dolasku Napoleona na vlast dve godine kasnije prestao da važi, a štampa je podvrgnuta strogoj cenzuri.

1812. — Španski parlament u Kadisu usvojio liberalni ustav, koji je postao ideal slobodoumnih težnji građanske klase u evropskim državama. Posle povratka na presto 1813. kralj Fernando VII je ukinuo ustav i obnovio feudalno-apsolutistički poredak, ali je posle izbijanja ustanka 1820. bio prisiljen da ga vrati na snagu.

1861. — Englezi su, nakon višegodišnjih borbi, ugušili pobunu domorodačkog stanovništva Maora na Novom Zelandu i oni su se povukli u unutrašnjost ostrva.

1920. — SAD odbile da potpišu Versajski ugovor posle Prvog svetskog rata i da se priključe Društvu naroda, zbog bojazni od uvlačenja u rat u slučaju napada na neku članicu Društva.

1945. — Velika Britanija priznala vladu Demokratske Federativne Jugoslavije na čelu s Josipom Brozom Titom. Nakon Velike Britanije, DFJ su priznale i SAD (18. marta) i ŠSR (29. marta).

1948. — Američki predsednik Hari Truman posthumno je odlikovao generala Dragoljuba Mihailovića Legijom za zasluge prvog stepena, koji odgovara činu Glavnog komandanta. Odlikovanje je dodeljeno jer je general Mihailović bio „ glavnokomandujući jugoslovenskih oružanih snaga i kasnije kao ministar vojni“, kada su njegove jedinice spasle mnoge američke avijatičare i uz obrazloženje da su snage JVuO „boreći se pod najtežim okolnostima, doprineli znatnoj savezničkoj stvari i dali svoj udeo krajnjoj pobedi saveznika“.

1970. — Šefovi vlada Istočne i Zapadne Nemačke Vili Brant i Vili Štof susreli su se u Erfurtu. To je bio prvi susret visokih zvaničnika dve zemlje od podele Nemačke 1949.

1978. — Izraelska vojska je okupirala veći deo juga Libana.

1982. — Prva neprijateljstva počinju na Foklandima prerastaju u rat.

1991. — Narodna skupština Srbije preuzela je ovlašćenja raspuštene Skupštine Kosova i razrešila dužnosti Rizu Sapundžiju, člana Predsedništva SFR Jugoslavije sa Kosova.

1994. — Trupe vlade u Pnom Penu zauzele su grad Pailin na istoku Kambodže, glavno uporište maoističkog gerilskog pokreta “Crvenih Kmera”.

1994. — U eksploziji bombe podmetnute u podzemnu železnicu u glavnom gradu Azerbejdžana Bakuu poginulo je 12 i ranjeno više od 50 ljudi.

1996. — Policija Federacije BiH ušla je u Grbavicu, poslednju sarajevsku opštinu koju su u bosanskom ratu držale srpske snage. Time je završen transfer vlasti u sarajevskim opštinama koje su prema Dejtonskom sporazumu pripale Federaciji BiH. Najveći deo srpskog stanovništva je dva dana ranije napustio Grbavicu, a prema podacima Ifora, tokom transfera vlasti iz Sarajeva se iselilo oko 60.000 Srba.

1996. — U glavnom gradu Filipina Manili u požaru u jednoj diskoteci poginulo je najmanje 150 ljudi.

1999. —
Libija se saglasila da škotskom pravosuđu do 6. aprila 1999. preda dvojicu Libijaca osumnjičenih da su u decembru 1988. izazvali eksploziju američkog putničkog aviona “Boing 747″ iznad Lokerbija u Škotskoj u kojoj je poginulo 270 ljudi.
U eksploziji bombe koju su čečenski teroristi aktivirali na pijaci u južnom ruskom gradu Vladikavkaz, poginulo je više od 50 ljudi.
Nakon neuspelih pregovora Srba i kosovskih Albanaca u Parizu, predsednik SAD Bil Klinton izjavio je da je “prag prekoračen” i da problem Kosova ugrožava američke nacionalne interese. Diplomate zapadnih zemalja počele su da napuštaju Beograd, a međunarodni verifikatori Kosovo.

2001. — Socijalista Bertran Delano je, pobedivši na izborima, postao prvi gradonačelnik Pariza iz redova levice.

2002. — Zimbabve je na godinu dana suspendovan iz Komonvelta.

2006. — Aleksandar Lukašenko ponovo pobedio na predsedničkim izborima u Belorusiji. opširnije

Rođenja


1813. — Dejvid Livingston, škotski misionar i istraživač.
1872. — Sergej Pavlovič Djagiljev, ruski baletski koreograf.
1912. — Adolf Galand, komandant nemačke lovačke avijacije u Drugom svetskom ratu († 1996.)
1932. — Drago Ćupić, srpski lingvista.
1936. — Ursula Andres, švajcarska glumica.
1955. — Brus Vilis, američki glumac i muzičar.
1958. — Dragan Čavić, političar, predsjednik Republike Srpske (2002.-2006.).
1970. — Luna Lu, novinar
1976. — Alesandro Nesta, italijanski fudbaler
1987. — Miloš Teodosić, srpski košarkaš.

Smrti


1406. — Ibn Haldun, arapski istoričar i društveni teoretičar (*1332.).
1930. — Artur Džejms Balfur, engleski državnik. (*1848.).
1950. — Edgar Rajs Barouz, američki pisac. (*1875.).
1977. — Marijen Nguabi, predsednik Konga.
1987. — Luj de Brolj, francuski fizičar (*1892.).
1997. — Vilem de Kuning, američki slikar holandskog porekla. (*1904.).
2003. — Dragan Stojnić, srpski pevač šansona. (*1937).
2008. — Ser Artur Čarls Klark, britanski pisac naučne fantastike, pronalazač i futurolog (*1917.).

Praznici i dani sećanja


Srpska pravoslavna crkva slavi:
Četrdesetdva mučenika iz Amoreje
Blaženog Jova
Svete mučenike Konona oca i sina

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
20. mart

20. mart

Telegraf


20. mart (20.03) je 79. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (80. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 286 dana.

Događaji

1602. — Osnovana holandska Istočnoindijska kompanija, koja je monopolom na trgovinu iz Indonezije, Malaja i Cejlona postala jedna od najmoćnijih kompanija na svetu. Rasformirana 1796, njeni posedi postali deo holandskog kolonijalnog carstva.

1913. — Kod Skadra je poginuo pilot – narednik Mihajlo Petrović. Narednik Petrović se nalazio u sastavu Primorskog aeroplanskog odreda. Nesreća se dogodila nakon izviđanja turskih položaja oko opkoljenog Skadra, kada je snažan termički udar izbacio pilota iz aviona. U to vreme padobran nije bio standardni deo opreme pilota. Narednik Petrović je prva žrtva u srpskom vazduhoplovstvu i jedan od prvih pilota na svetu koji je poginuo u borbenim dejstvima.

1933. — Nemački nacisti u Dahauu otvorili prvi koncentracioni logor. Tokom Drugog svetskog rata broj logora u Nemačkoj i okupiranim zemljama dostigao 2.000, a u njima ubijeno oko 11 miliona ljudi, od toga šest miliona Jevreja.

1945. — Na području Like i hrvatskog primorja jugoslovenska vojska počela završne operacije za oslobađanje Jugoslavije u Drugom svetskom ratu.

1956. — Francuska priznala nezavisnost Tunisa, s Habibom Burgibom kao prvim predsednikom.

1970. — Pored obala Švedske u zalivu Tralvet izlilo se 57.000 tona nafte u sudaru brodova “Imperijal” i “Otelo”.

1972. — U snežnoj lavini na planini Fuđi, u Japanu, poginulo 19 alpinista.

1991. — Haleda Zija izabrana za premijera Bangladeša, u prvom mirnom demokratskom prenosu vlasti od nastanka te zemlje 1971.

1994. — Tunis dobio prvi višepartijski parlament.

1995. — Oko 35.000 turskih vojnika upalo u Irak, u operaciji protiv kurdskih pobunjenika.

1995. — Pripadnici japanske verske sekte AUM Šinrikjo pustili su nervni gas u tokijsku podzemnu železnicu, od čega je umrlo 12 ljudi, a više od 5.500 povređeno.

1995. — Armija BiH pokrenula, tokom bosanskog rata, snažnu ofanzivu protiv srpskih snaga na Majevici i Vlašiću, 40 dana pre isteka četvoromesečnog primirja, zaključenog uz posredovanje bivšeg predsednika SAD Džimija Kartera.

1996. — Britanska vlada prvi put javno potvrdila da bolest “ludih krava” može biti preneta na ljude.

1997. — Beogradski studenti šetnjom centrom grada proslavili ispunjenje svog poslednjeg zahteva, ostavke rektora i studenta-prorektora. To je bio i poslednji dan Studentskog protesta, koji je počeo 20. novembra 1996. zbog falsifikovanja rezultata lokalnih izbora u Srbiji. Studenti postigli svetski rekord sa 119 dana svakodnevnih protesta i saopštili da su spremni da ponovo izađu na ulice ako budu ugrožene demokratske institucije, Ustav, zakoni i volja naroda.

1998. — Otvoren prvi autoput u podsaharskoj Africi, koji je povezao obale Indijskog i Atlantskog okeana.

1999. — Po povlačenju 1.380 verifikatora OEBS-a, na Kosovu na području Srbice i Podujeva pojačani sukobi srpskih snaga bezbednosti i pripadnika samozvane Oslobodilačke vojske Kosova. Vojska Jugoslavije poslala pojačanje, policija blokirala sve glavne saobraćajnice, a na hiljade civila pošlo u izbeglištvo.

2002. — U napadu automobila-bombe na Ambasadu SAD u Limi, u Peruu, poginulo devet ljudi, na desetine ranjeno.

2003. —
SAD i Velika Britanija počeli vojnu operaciju protiv Iraka pošto je irački predsednik Sadam Husein odbio ultimatum SAD da napusti Irak. Američke i britanske trupe ušle su u Irak iz Kuvajta, preko graničnog grada Um Kasr, na oko 50 kilometara južno od Basre.
Bivši američki pilot, narednik Brajan Rigan, osuđen na doživotnu robiju jer je pokušao da proda američke odbrambene tajne Kini i Iraku.

2006. — Srbija i Crna Gora se zvanično povukla sa Pesme Evrovizije 2006.

Rođenja

43. p. n. e. – Publije Ovidije Nazon, rimski pesnik.
1725. — Abdul Hamid I, turski sultan. († 1789.)
1811. — Napoleon II Bonaparta, francuski car. (†1832.)
1828. — Henrik Ibzen, norveški književnik. (†1906.)
1912. — Andrija Preger doktor pravnih nauka, profesor muzičke akademije, pijanista, dirigent
1932. — Branislav Ciga Jerinić, srpski glumac. (†2006.)
1973. — Džejn Marč, engleska filmska glumica.
1984. — Fernando Tores, španski fudbaler

Smrti

1413. — Henri IV, engleski kralj (* 1367.)
1619. — Matija, car Svetog rimskog carstva (* 1557.)
1751 — Fridrih Ludvig fon Hanover, princ od Velsa (* 1707.)
1894. — Lajoš Košut, mađarski revolucionar.
1929. — Ferdinan Foš, francuski maršal.
2009. — Vladimir Savčić Čobi, srpski pevač i glumac

Praznici i dani sećanja


Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetih sedam sveštenomučenika Hersonskih
Prepodobnog Emilijana
Jevrejski praznici
Purim (2011)

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
21. mart

21. mart

Telegraf


21. mart (21.03) je 80. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (81. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 285 dana.

Događaji


1556. — Kanterberijski nadbiskup Tomas Krenmer spaljen na lomači kao jeretik u vreme rimokatoličke reakcije kraljice Meri I. Kao glavni zastupnik verske reformacije u Engleskoj uveo liturgiju na engleskom jeziku i sastavio “Opšti molitvenik” na engleskom.

1804. — Stupio na snagu Napoleonov kodeks, francuski krivični i građanski zakon, kojim je car Napoleon I, tada “doživotni konzul”, reformisao pravosuđe.

1829. — U zemljotresu u Španiji poginulo 6.000 ljudi.

1871. — Kancelar Oto fon Bizmark otvorio prvu sednicu Rajhstaga novog Nemačkog carstva.

1884. — U Francuskoj legalizovani sindikati.

1918. — Poslednjom nemačkom ofanzivom u Prvom svetskom ratu počela druga bitka na reci Somi u Francuskoj.

1919. — Pod vođstvom komuniste Bele Kuna u Mađarskoj oborena Vlada i proglašena Sovjetska Mađarska Republika. Sovjetska vlada podnela ostavku 1. avgusta, a vlast preuzeli desno orijentisane socijaldemokrate.

1945. — Britanski avioni u Drugom svetskom ratu bombardovali sedište Gestapoa u Kopenhagenu, u kojem je poginulo više od 70 nemačkih nacista. Greškom pogođena i francuska škola, poginulo 86 dece i 10 kaluđerica.

1952. — Kvame Nkrumah postao premijer Zlatne Obale, kasnije Gane, kao prvi Afrikanac južno od Sahare na položaju predsednika Vlade.

1960. — U južnoafričkom gradu Šarpvil ubijeno najmanje 79 ljudi, ranjeno preko 180, kada je policija otvorila vatru na mirne demonstracije crnaca protiv rasističkog režima.

1963. — Transferom 27 poslednjih zatočenika zatvoren “Alkatraz”, po maksimalnoj bezbednosti čuven zatvor u zalivu San Franciska, u kojem je nekada bio zatvoren gangster Al Kapone.

1975. — Privremeno vojno veće Etiopije na čelu s vođom pučista, potpukovnikom Mengistom Haileom Marijamom, ukinulo 3.000 godina staru etiopsku carevinu.

1991. — Na sednici Predsedništva SFRJ postignut dogovor da predsednici republika počnu pregovore o budućnosti savezne države. Prvi od šest susreta održan 28. marta u Splitu.

1991. — U lošem vremenu i teškom dimu od zapaljenih kuvajtskih izvora nafte, u Kuvajtu se srušio saudijski transportni avion. Poginuli svi putnici u avionu, odnosno 92 senegalska vojnika i šest Saudijaca, članova posade.

1997. — Predsednici Rusije i SAD Boris Jeljcin i Bil Klinton saglasili se na samitu u Helsinkiju da smanje nuklearne arsenale.

1998. — Kosovski Albanci održali druge paralelne, nelegitimne parlamentarne i predsedničke izbore. Za predsednika nepriznate Republike Kosovo izabran Ibrahim Rugova, najistaknutiji lider kosovskih Albanaca u borbi za nezavisnost Kosova od Srbije.

1999. — U napadu albanskih ekstremista na policijsku patrolu u centru Prištine ubijena četiri srpska policajca.

2000. — Papa Jovan Pavle II stigao u prvu zvaničnu posetu Izraelu.

2001. — Vlada Holandije potvrdila slučaj šapa i slinavke, kao druga zemlja u Evropi u kojoj se pojavila ta stočna bolest.

2002. — Papa Jovan Pavle II prvi put javno saopštio da postoji veliki broj slučajeva seksualnog zlostavljanja maloletnika, koje su počinili katolički sveštenici i koje je optužio za gaženje zaveta i pridruživanje đavolu.

2003. —Južnoafrička Komisija za istinu i pomirenje objavila kraj rada. Komisija osnovana 1995. da bi istražila kršenje ljudskih prava tokom aparthejda, vladavine manjine belaca. Predsednik Komisije, nadbiskup Dezmond Tutu, primorao Vladu da na ime obeštećenja isplati 270 miliona dolara žrtvama, kojih je bilo oko 20.000 i koji su svedočili o zločinima u tom periodu.
Američke snage raketirale palate iračkog predsednika Sadama Huseina i ključne državne institucije u Bagdadu. Osam britanskih i četiri američka vojnika poginula kada se helikopter srušio na iračkoj granici, kao prve žrtve rata u Iraku.

Rođenja


1685. — Johan Sebastijan Bah, nemački kompozitor i orguljaš († 1750.)
1768. — Žozef Furije, francuski matematičar i fizičar. († 1830.)
1839. — Modest Petrovič Musorgski, ruski kompozitor
1913. — Ivan Goran Kovačić, jugoslovenski književnik († 1943.)
1927. — Hans-Ditrih Genšer, nemački političar
1960. — Ajrton Sena, brazilski vozač formule 1 († 1994.)

Smrti

1998. — Galina Sergejevna Ulanova, ruska balerina (* 1910.)

Praznici i dani sećanja


Međunarodni praznici
Međunarodni dan za eliminaciju rasne diskriminacije
Dan nezavisnosti Namibije (od Južnoafričke Republike 1990. godine)
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Teofilakta – episkopa nikomidijskog
Svetog sveštenomučenika Teodorita

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
22. mart

22. mart

Telegraf


22. mart (22.03) je 81. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (82. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 284 dana.

Događaji

238. — Gordijan I i njegov sin Gordijan II proglašeni u Kartagini za careve protiv legitimnog rimskog cara Maksimina I Tračanina.

1312. — Papa Klement V ukinuo francuski monaški viteški red Templara, osnovan u Palestini 1118. radi zaštite poklonika Hristovog groba.

1622. — Indijanci ubili oko 350 belih naseljenika u Virdžiniji. To se smatra prvim indijanskim masakrom nad evropskim kolonistima u Severnoj Americi.

1794. — Kongres SAD usvojio zakon kojim se američkim brodovima zabranjuje prevoz crnih robova iz Afrike u Ameriku.

1848. — Pobunjena Venecija proglasila nezavisnost od Austrije.

1895. — Pioniri filma braća Ogist i Luj Limijer demonstrirali su u Parizu prvi put pokretne slike, upotrebivši celuloidnu traku.

1904. — U londonskom listu “Dejli ilustrejtid Miror” objavljena, na naslovnoj stranici, prva novinska fotografija u boji.

1917. — SAD prve priznale privremenu vladu Aleksandra Kerenskog, uspostavljenu nakon Februarske revolucije kojom je svrgnuta monarhija u Rusiji.

1919. — Letom između Pariza i Brisela jednom u sedmici, uspostavljena je prva avionska međunarodna linija u svetu.

1945. — Egipat, Irak, Jordan, Liban i Sirija osnovali su u Kairu Arapsku ligu.

1979. — Irski teroristi ubili su u Hagu britanskog ambasadora u Holandiji Ričarda Sajksa.

1980. — Najviša indijska nagrada “Dragulj Indije”, uručena je misionarki Majci Terezi.

1983. — Kandidat Laburističke partije Haim Hercog izabran je za predsednika Izraela.

1991. — Irak je oslobodio 1.150 Kuvajćana zarobljenih tokom Zalivskog rata i zatražio da se ubrza puštanje na slobodu 60.000 zarobljenih Iračana.

1992. — Na drugim višepartijskim izborima u Albaniji ubedljivo je pobedila Demokratska partija, čime je okončana vladavina komunista i njihovih naslednika.

1996. — Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio trojicu bosanskih Muslimana i jednog bosanskog Hrvata za ubistva, torture i zlostavljanje Srba 1992. u logoru Čelebići kod Konjica. To su bile prve optužnice za zločine nad Srbima počinjene tokom Bosanskog rata.

2001. — SAD su donele odluku o proterivanju oko 50 ruskih diplomata pod sumnjom da su se bavili špijunažom. Rusija uzvratila proterivanjem četvorice američkih diplomata.

2002. — Vrhovni sud Velike Britanije uvažio je molbu žene, kvadraplegičara i dozvolio da se aparati koji je održavaju u životu isključe, čime je po prvi put u Engleskoj neka osoba dobila pravo da umre.

2004. — U raketnom napadu izraelske vojske ubijen je duhovni vođa i osnivač radikalnog palestinskog pokreta Hamas Šeik Ahmed Jasin, nakon što je izašao iz džamije u Gazi. U tom napadu poginulo je još sedam osoba.

2006. —Jugozapadnu Srbiju pogodio zemljotres jačine 4,5 stepeni Rihterove skale.
Poplave, klizišta i odroni ugrožavaju brojna naselja i puteve u Srbiji. Najteža je situacija na području Bogdanja. Na teritoriji opštine Trstenik proglašeno je stanje elementarne nepogode.

Rođenja

1459. — Maksimilijan I Habzburgški, car Svetog Rimskog carstva (*1519.)
1599. — Anton Van Dajk, flamanski slikar.
1876. — Borisav Stanković, srpski pisac († 1927.)
1912. — Karl Malden, američki glumac.
1923. — Marsel Marso, francuski glumac i pantomimičar.
1948. — Endru Lojd Veber, kompozitor.
1950. — Goran Bregović, jugoslovenski muzičar i kompozitor.
1976. — Ris Viderspun je američka glumica i filmski producent
1985. — Muhamed Al Anbar, fudbaler Saudijske Arabije.

Smrti

1832. — Johan Volfgang Gete, nemački pisac (* 1749.)
2001. — Vilijam Hana, američki crtač crtanih filmova.
2005. — Kenzo Tange, japanski arhitekta (* 1913.)

Praznici i dani sećanja

Međunarodni praznici
Svetski dan vode
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetih Četrdeset Mučenika u Sevastiji
Prepodobnog Filoroma ispovednika
Svetog Kesarija

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
23. mart

23. mart

Telegraf


23. mart (23.03) je 82. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (83. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 283 dana.

Događaji


1765. — Parlament Velike Britanije doneo Zakon o taksama, namećući dažbine i američkim kolonijama.

1801. — U zaveri dvorskih oficira ubijen ruski car Pavle I Petrovič Romanov. Nasledio ga sin Aleksandar I.

1861. — Ujedinjena Italija formirala prvu Vladu, prvi premijer postao grof Kamilo Benso di Kavur, istaknut borac za ujedinjenje Italije.

1903. — U demonstracijama oko 5.000 studenata, đaka i radnika nasilno demonstriralo protiv, po njihovom mišljenju, apsolutističkog režima srpskog kralja Aleksandra Obrenovića, koje su organizovali studenti-socijalisti Dimitrije Tucović i Triša Kaclerović jer im nije dozvoljeno održavanje pro-marksističkog skupa, u Beogradu u sukobu s policijom poginulo pet, ranjeno šest ljudi. Uhapšeno više od
120 demonstranata, protiv 27 podignuta optužnica, a Tucović i Kaclerović emigrirali.

1912. — Završen šahovski turnir u San Sebastijanu, Španija. Pobedio je Artur Rubinštajn.

1918. — Gigantski nemački top “Velika Berta” u Prvom svetskom ratu bombardovao Pariz s više od 100 kilometara razdaljine.

1919. — Benito Musolini u Milanu osnovao Fašističku partiju.

1923. — U Nišu potpisan sporazum između Kraljevina SHS i Bugarske u vezi sa međudržavnim poblemima ove dve države.

1945. — Počela bitka na Rajni u Drugom svetskom ratu. Sukob saveznika i Nemačke završen u aprilu pobedom savezničkih snaga.

1950. — Konvencija o osnivanju Svetske meteorološke organizacije stupila na snagu. Taj dan se obeležava kao Svetski dan meteorologije.

1956. — Pakistan, prema novom Ustavu, postao Islamska Republika.

1966. — Kanterberijski nadbiskup sastao se u Rimu s papom. To je bio prvi susret dva crkvena poglavara od osnivanja Anglikanske crkve, 400 godina ranije.

1999. — Predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević odbio, posle višednevnih pregovora s međunarodnim posrednicima, uključujući specijalnog izaslanika SAD Ričarda Holbruka, mirovni plan za Kosovo i razmeštanje stranih trupa u Pokrajini. Generalni sekretar NATO potom aktivirao naredbu o početku vazdušnih udara na Jugoslaviju, koji su počeli narednog dana.

2001. — Posle petnaestogodišnje misije u svemiru, ruska svemirska stanica “Mir”, koja je svojevremeno Rusiji donela status “svemirske sile”, uništena potapanjem u Tihom okeanu.

2002. — Egipatski sud osudio svog državljanina, inženjera Šerifa al Falalija, na 15 godina zatvora uz težak rad zbog špijunaže za Izrael. Predsednik Hosni Mubarak prethodno odbacio ranije donetu oslobađajuću presudu.

2003. — Preko 92 odsto građana Slovenije se na referendumu izjasnilo za ulazak zemlje u Evropsku uniju.

2006. — Objavljen amaterski snimak kako četiri člana DPS-a pokušavaju da potkupe jednog glasača da na referendumu glasa za nezavisnost Crne Gore. opširnije

Rođenja

1769. — Vilijam Smit, engleski geolog.
1863. — Svetolik Radovanović, srpski geolog.
1910. — Akira Kurosava, japanski filmski režiser.
1912. — Verner fon Braun, nemački inženjer († 1977.)
1915. — Vasili Zajcev, čuveni sovjetski snajperista u Drugom svetskom ratu († 1991.)
1931. — Viktor Korčnoj, švajcarski velemajstor

Smrti

809. — Harun al Rašid, bagdadski kalif.
1391. — Tvrtko I Kotromanić, bosanski ban od 1353, kralj od 1377 (* 1338.)
1842. — Anri Bejl Stendal, francuski pisac
1953. — Đorđe Jovanović, srpski vajar (* 1861)
1983. — Barni Klark, prvi čovek kojem je ugrađeno veštačko srce, s kojim je živeo 112 dana.
1994. — Luis Donaldo Kolosio, meksički političar
2008. — Boris Dvornik, hrvatski glumac (* 1939)
2011. — Elizabet Tejlor, englesko-američka glumica (* 1932)

Praznici i dani sećanja


Međunarodni praznici
Svetski meteorološki dan
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog mučenika Kodrata Korintskog i drugi s njim
Svetog mučenika Kodrata Nikomidijskog
Prepodobnu mati Anastasiju

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
24. mart

24. mart

Telegraf


24. mart (24.03) je 83. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (84. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 282 dana.

Događaji

1401. — U pohodu kroz Aziju i Sredozemlje tatarski vojskovođa Tamerlan osvojio Damask.

1882. — Nemački bakteriolog Robert Koh objavio da je izolovao bakteriju koja izaziva tuberkulozu.

1891. — Velika Britanija i Italija postigle sporazum o granicama kolonija u području Crvenog mora.

1945. — Američke i britanske trupe u Drugom svetskom ratu prešle reku Rajnu i nastavile nadiranje u unutrašnjost Nemačke.

1945. — U Beogradu potpisan sporazum Vlade Demokratske Federativne Jugoslavije i Uprave Ujedinjenih nacija za pomoć i obnovu. Sporazumom predviđeno da UNRA pomogne u hrani, lekovima, obući i odeći i da uputi stručnjake za obnovu poljoprivrede, industrije i saobraćaja.

1972. — Velika Britanija uspostavila direktnu kontrolu u Severnoj Irskoj da bi sprečila sukobe paravojnih grupa rimokatolika i protestanata.

1976. — U Argentini vlast preuzela vojna hunta generala Horhea Videle, a predsednica Isabela Peron uhapšena.

1989. — U vodama Aljaske brod “Ekson Valdez” ispustio više od četiri miliona tona nafte.

1990. — Šri Lanku napustilo 2.000 indijskih vojnika, poslednjih iz kontingenta od 50.000, koji su dve i po godine bezuspešno pokušavali da savladaju oružanu pobunu tamilskih gerilaca protiv centralnih vlasti u Kolombu.

1993. — Ezer Vajcman izabran za sedmog predsednika Izraela.

1999. —U požaru koji je zahvatio oko 30 vozila u tunelu ispod Mon Blana poginulo 39 ljudi.

1999. — Oko 20.00 časova snage NATO počele vazdušne udare na Jugoslaviju. Vlada Jugoslavije proglasila ratno stanje. Tokom 78 dana akcije “Milosrdni anđeo”, u kojoj je učestvovalo 19 zemalja, poginulo preko 1.000 ljudi, više hiljada ranjeno, teško oštećena infrastruktura, vojni i civilni objekti.

2000. — Lideri Evropske unije na sastanku u Lisabonu usaglasli novu strategiju na Balkanu, odnosno jačanje veza sa opozicijom i građanskim društvom u Srbiji u cilju postizanja demokratskog preobražaja u Jugoslaviji.

2002. — Prvi put u sedamdesetečetvorogodišnjoj istoriji “Oskara”, dvoje crnaca dobilo nagradu za najbolju mušku i žensku ulogu. Denzel Vošington nagrađen za ulogu u filmu “Dan obuke”, a Hale Beri za film “Bal čudovišta”.

2003. —Županijski sud u Rijeci osudio hrvatskog generala Mirka Norca na 12 godina zatvora za zločine nad Srbima u Gospiću 1991.
“Klonejd”, kompanija koja tvrdi da je uspela da napravi pet kloniranih ljudskih bića, prvi put objavila fotografiju bebe za koju se tvrdi da je klonirana.

Rođenja


1579. — Tirso de Molina, španski pisac
1843. — Marija Anuncijata, habzburška princeza. († 1871.)
1921. — Vasilij Smislov, ruski velemajstor i bivši svetski prvak u šahu.
1944. — Vojislav Koštunica, predsednik Vlade Srbije i bivši predsednik SR Jugoslavije
1947. — Duška Vrhovac, srpska pesnikinja, novinarka i prevodilac

Smrti

809. — Harun al Rašid, Abasidski kalif (*763.).
1603. — Elizabeta I, engleska kraljica (* 1533.)
1736. — Pera Segedinac, vođa srpskih ustanika.
1882. — Henri Vodsvort Longfelou, američki pisac. (* 1807.)
1905. — Žil Vern, francuski pisac. (*1828.)
1946. — Aleksandar Aljehin, ruski šahista i svetski šampion u šahu (* 1892.)
1962. — Ogist Pikar, švajcarski fizičar, balonista i istraživač morskih dubina.
1976. — Bernard Lo Montgomeri, britanski feldmaršal.
1980. — Oskar Arnulfo Romero, nadbiskup San Salvadora

Praznici i dani sećanja

Međunarodni praznici
Svetski dan borbe protiv tuberkuloze
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Sofronija patrijarha jerusalimskog
Svetog mučenika Pionija i druge s njim
Prepodobnog Georgija Sinaita

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
25. mart

25. mart

Telegraf


25. mart (25.03) je 84. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (85. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 281 dana.

Događaji


1196. — Veliki župan Raške Stefan Nemanja predao vlast drugorođenom sinu Stefanu, koji je 1217. krunisan kao prvi srpski kralj, Prvovenčani. Najstariji sin Vukan kao veliki knez zadržao Zetu, Trebinje, Toplicu i Hvosno, a najmlađi sin Rastko se zamonašio pod imenom Sava, kasnije sveti Sava.

1807. — u Velikoj Britaniji i Irskoj zabranjena trgovina robljem.

1821. — Grci na Peloponezu počeli ustanak protiv Turaka, koji je posle 12 godina završen priznavanjem nezavisnosti Grčke.

1844. — Proglašen Srpski građanski zakonik, koji je odigrao značajnu ulogu u pravnom i društvenom životu Srbije.

1923. — Sletanjem aviona na liniji Pariz-Carigrad na aerodrom u Pančevu Jugoslavija postala deo tada malobrojne porodice država povezanih vazdušnim saobraćajem.

1924. — u Grčkoj sa prestola zbačen kralj Đorđe II, Grčka proglašena republikom.

1937. — Italija i Kraljevina Jugoslavija sklopile sporazum o međusobnoj miroljubivoj politici, “Uskršnji pakt”.

1941. — Kraljevina Jugoslavija pristupila Trojnom paktu Nemačke, Italije i Japana. Protokol u Beču potpisali predsednik Vlade Dragiša Cvetković i ministar inostranih poslova Aleksandar Cincar Marković.

1957. — Belgija, Zapadna Nemačka, Italija, Luksembrug, Francuska i Holandija potpisale Rimski ugovor po kojem je 1. januara 1958. osnovano Evropsko zajedničko tržište. Organizacija kasnije nazvana Evropska ekonomska zajednica, danas Evropska unija.

1975. — U Rijadu ubijen kralj Fejsal. Ubica, kraljev bratanac, princ Fejsal Musaid, javno pogubljen u Rijadu u junu, a novi kralj Saudijske Arabije postao Fejsalov brat Halid Ibn Abdul Aziz.

1991. — Prema nikad potvrđenim informacijama, predsednici Srbije i Hrvatske Slobodan Milošević i Franjo Tuđman se na tajnom sastanku u Karađorđevu dogovorili o podeli Bosne i Hercegovine i rušenju reformske Vlade Jugoslavije, na čelu s predsdnikom Antom Markovićem. Održavanje sastanka i postignut dogovor nikada nisu zvanično potvrđeni, ali brojni izvori kasnije saopštili da za to imaju čvrste dokaze.

1993. — Višemesečni pregovori o Bosni i Hercegovini u Njujorku završeni neuspehom. Mirovni plan kopredsednika Međunarodne konferencije o Jugoslaviji Sajrusa Vensa i lorda Dejvida Ovena potpisali bosanski Hrvati i Muslimani, a predsednik Republike Srpske Radovan Karadžić to odbio, smatrajući predložene mape neprihvatljivim za Srbe.

1994. — Neonacisti bacili bombu na sinagogu u Libeku, što se smatra prvim takvim incidentom od kraja Drugog svetskog rata u Nemačkoj.

1999. — Vlada Jugoslavije prekinula diplomatske odnose sa SAD, Velikom Britanijom, Francuskom i Nemačkom zbog agresije NATO na Jugoslaviju. Posle prvih vazdušnih udara na području Prištine i još osam gradova u Srbiji, u centru Beograda demolirani su kulturni centri SAD, Nemačke, Francuske i Velike Britanije.

2002. — U snažnom zemljotresu u Avganistanu i severozapadnom Pakistanu život izgubilo oko 1.800 ljudi, preko 2.000 povređeno.

2003. — Vlada Srbije odlučila da raspusti Jedinicu za specijalne operacije, čiji su pripadnici bili i osumnjičeni za ubistvo premijera Srbije Zorana Đinđića i druga ubistva.

Rođenja

1297. — Andronik III Paleolog, vizantijski car (†1341.)
1611. — Evlija Čelebija, turski putopisac († 1682.)
1979. — Stojan Simić, ustavobranitelj
1867. — Arturo Toskanini, italijanski dirigent.
1875. — Branislav Petronijević, jedan od najistaknutijih srpskih i jugoslovenskih filozofa.
1881. — Bela Bartok, mađarski kompozitor i pijanista. († 1945.)
1907. — Spasenija Cana Babović učesnica Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politička radnica SFRJ i SR Srbije, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.
1942 – Areta Franklin, američka pevačica.
1947 – Elton Džon, engleski muzičar.
1965 – Sara-Džesika Parker, američka glumica.

Smrti

1751 – Frederik Prvi, švedski kralj (* 1676.)
1918 – Klod Ašil Debisi, francuski kompozitor (* 1862.)
1975 – kralj Fejsal, kralj Saudijske Arabije.
1991 – Milutin Mića Tatić, srpski pozorišni, filmski i TV glumac.
1995 – Krešimir Ćosić, hrvatski košarkaš, (* 1948.)
2006 – Danilo Lazović, srpski glumac (* 1951.)

Praznici i dani sećanja


Srpska pravoslavna crkva slavi:
Prepodobnog Teofana Ispovednika
Prepodobnog Simeona Novog Bogoslova
Svetog Grigorija Dvojeslova – papu rimskog
Grčki dan nezavisnosti

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
26. mart

26. mart

Telegraf



26. mart (26.03) je 85. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (86. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 280 dana.

Događaji


1199. — Engleski kralj Ričard I Lavlje Srce fatalno ranjen prilikom opsade neimenovanog zamka u Francuskoj. Umro je 6. aprila od posledica gangrene.

1881. — Rumunija postala kraljevina, Karol I iz nemačke dinastije Hoencolern-Sigmaringen proglašen za kralja.

1913. — Posle duge opsade i uz pomoć srpske vojske Bugari u Prvom balkanskom ratu osvojili turski grad Jedrene.

1945. — Posle teških borbi, američke trupe u Drugom svetskom ratu osvojile pacifičko ostrvo Ivo Džima. Amerikanci izgubili više od 4.500 vojnika, a oko 22.000 Japanaca poginulo ili zarobljeno.

1953. — Američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk objavio da je izumeo vakcinu protiv dečije paralize.

1971. — Šeik Mudžibur Rahman proglasio Istočni Pakistan nezavisnom državom Bangladeš.

1979. — Predsednik Egipta Anvar el Sadat i premijer Izraela Menahem Begin u Vašingtonu potpisali mirovni ugovor, prvi mirovni sporazum jevrejske države i neke arapske zemlje.

1984. — Jugoslovenski pisac Branko Ćopić, jedan od najplodnijih i najpopularnijih pisaca u periodu posle Drugog svetskog rata, izvršio samoubistvo, skokom sa mosta na Savi u Beogradu. Humorista, autor rodoljubive i dečije poezije, Ćopić se smatra nastavljačem tradicije seoske pripovetke srpskog realizma Kočića, Ćorovića i Veselinovića.

1992. — Bivši bokserski šampion u “teškoj” kategoriji Majk Tajson osuđen na šest godina zatvora zbog silovanja.

1993. — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija izglasao slanje 30.000 mirovnih trupa u Somaliju, u dotad najvećoj i najskupljoj mirovnoj operaciji UN.

1997. — U Kalifoniji na različitim mestima nađeno 39 slično odevenih tela pripadnika sekte “Rajska kapija” koji su izvršili samoubistvo.

2001. —U požaru u spavaonici jedne škole u Keniji život izgubilo 58 učenika, a tridesetak zadobilo lakše i teže opekotine.
Savet bezbednosti UN usvojio rezoluciju o slanju međunarodnih posmatrača radi zaštite civila na području Zapadne Obale i Gaze.

2002. —U seriji zemljotresa u provinciji Baglan u Avganistanu poginulo oko 1.000 ljudi.
Tribunal u Hagu podigao optužnicu protiv bivšeg načelnika bezbednosti u Glavnom štabu Vojske Republike Srpske Ljubiše Beare, za genocid i druge zločine u Srebrenici, u julu 1995. Beara se predao srpskim vlastima 9. oktobra 2004. i potom izručen tom sudu.

2003. — Svetska trgovinska organizacija saopstila da su američke čeličane povećanjem cena proizvoda kršile pravila te organizacije. Povećanje cena američka teška industrija pravdala zaštitom od strane konkurencije.

Rođenja

1892. — Siniša Stanković, srpski biolog. († 1974.)
1893. — Palmiro Toljati, italijanski političar.
1900. — Samjuel Kistler, američki naučnik. († 1975.)
1901. — Lazar Ličenoski, rodonačelnik makedonskog modernog slikarstva. (+1964.)
1914. — Tomas Lenije Vilijams poznat kao Tenesi Vilijams, američki pisac.
1935. — Mahmud Abas, predsednik Palestinske Nacionalne Uprave
1940. — Džejms Kan, američki filmski, pozorišni i tv glumac.
1941. — Blagoje Jastrebić magistar srpskog jezika i književnosti, književnik, esejista.

Ričard Dokins je britanski etolog, teoretičar evolucije i naučno-popularni pisac

1942. — Erika Džong, američka spisateljica
1956. — Milan Jelić, predsednik Republike Srpske. (+2007.)
1971. — Rene Stabs, australijska teniserka.
1973. — Ivica Kralj, srpski fudbaler.
1977. — Imer Aliu, makedonski političar

Smrti

1827. — Ludvig van Betoven, nemački kompozitor. (* 1770.)
1892. — Volt Volter Vitmen, američki pisac.
1923. — Sara Bernar, francuska glumica. (* 1844.)
1940. — Spiridon Luis, grčki maratonac, pobednik na Prvim modernim olimpijskim igrama 1896. godine (* 1873).
1973. — Noel Kauard, engleski pisac, glumac i pevač.
1984. — Branko Ćopić, jugosloveski pisac. (* 1915.)
1993. — Taško Načić, pozorišni i filmski glumac. (* 1934.)
1993. — Ruben Fajn, doktor psihologije i veliki šahista (*1914.)
2004. — Branko Bulatović, generalni sekretar Fudbalskog saveza Srbije i Crne Gore

Praznici i dani sećanja


Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Nikifora – patrijarha carigradskog
Svetu mučenicu Hristinu Persijanku
Sveštenomučenika Publija

 
Natrag
Top