Koristite zastareli pregledač. Možda neće pravilno prikazivati ove ili druge veb stranice. Trebali biste nadograditi ili koristiti alternativni pregledač.
Današnji dan obeležava se kao Dan Beogradskog univerziteta. Umro italijanski književnik Dante Aligijeri. Rođen Lavoslav Ružička, hemičar, nobelovac.
Univerzitet u Beogradu obeležava svoj Dan i 203 godine postojanja. Kao Dan beogradskog Univerziteta proslavlja se 13. septembar, kada je 1808. godine počela nastava na Visokoj školi koju je u Beogradu osnovao Dositej Obradović. Beogradski univerzitet svake godine upiše oko 15.000 brucoša, a ukupno ima oko 90.000 studenata na 31 fakultetu. Studentima predaje oko 5.000 nastavnika i saradnika. Univerzitet ima i 11 naučnih instituta na kojima je zaposleno još oko 1.500 stručnjaka.
Na današnji dan 1321. gosdine umro je Dante Aligijeri, italijanski književnik. Potiče iz plemićke porodice, ali mu to nije smetalo da postane jedan od najreprezentativnijih pesnika ljudskog trpljenja i nadanja. Prvo Danteovo pesničko delo Mladenački život nadahnuto je ljubavlju prema Beatrisi, koju je upoznao u najranijoj mladosti i koja je odigrala presudnu ulogu u njegovom životu i stvaranju. Zbog sukoba sa papom Bonifacijem VIII,morao je da, posle hapšenja, zauvek napusti Firencu. Proteran, on je dvadeset poslednjih godina svog života proveo u političkoj emigraciji. Politička aktivnost nije ga učinila slavnim, kao što je to bio slučaj sa njegovim besmrtnim putovanjem kroz pakao, ovekovečenim u Božanstvenoj komediji.
Lavoslav Ružička, hemičar, nobelovac, rođen na današnji dan 1887. godine. Ružička je diplomirao i doktorirao na Visokoj tehničkoj školi u Karlsrueu. Bio je docent i profesor Tehničke škole u Cirihu i predavač organske hemije na Univerzitetu u Utrehtu. Niz godina je proveo na čelu Laboratorije za organsku hemiju u Cirihu, gde je dočekao i penziju. Zajedno sa svojim saradnicima Ružička je objavio preko pet stotina naučnih publikacija. Veliki je njegov doprinos povezivanju dostignuća organske hemije sa industrijskim istraživanjem, posebno u oblasti industrije parfema. Za istraživanja u oblasti sinteze polnih hormona, Lavoslov Ružička je 1939. godine dobio Nobelovu nagradu za hemiju.
1592 - Umro Mišel Montenj, francuski filozof
(Perigor, 28.2.1533 - Perigor, 13.9.1592)
1788 - Njujork proglašen prestonicom Sjedinjenih Američkih Država
Autokefalnost Srpske pravoslavne crkve proglašena na današnji dan 1219. godine. Francuski car Napoleon I ušao je u Moskvu 14. septembra 1812. Sovjetski vasionski brod "Luna 2", kao prvi, spustio se na Mesec 1959. godine.
Na današnji dan 1219. godine proglašena je autokefalnost Srpske pravoslavne crkve kod romejskog (vizantijskog) cara Teodora I Laskarisa i nikejskog patrijarha Manojla Haritopula. Autokefalnost je izdejstvovao Sava Nemanjić, koji je izabran za prvog srpskog arhiepiskopa sa sedištem u manastiru Žiča. Car Stefan Dušan Nemanjić je 1346. godine uzdigao srpsku crkvu u rang patrijaršije. Uspostavljanje srpske patrijaršije značilo je ostvarivanje duhovnog jedinstva srpskog naroda sa ostalim narodima koji su živeli u Dušanovom carstvu. Ono je, međutim, značilo i sukob sa obnovljenom Vizantijom i carigradskim patrijarhom. Posle pada srpske države pod tursku vlast, patrijaršija je prestala da postoji. Obnovljena je 1557. godine, na zauzimanje Mehmeda Sokolovića, koji je za patrijarha postavio svog brata Makarija.
Francuski car Napoleon I ušao je u Moskvu pre tačno 200 godina, 14. septembra 1812. godine. Rusi su grad u povlačenju zapalili, sprečivši zimovanje i snabdevanje njegovih trupa. Francuske trupe će ubrzo početi povlačenje pošto im je bilo onemogućeno svako snabdevanje. Iz Rusije se na kraju povuklo svega nekoliko desetina hiljada vojnika iako je Napoleon u pohod na Rusiju krenuo s vojskom od oko 600.000 vojnika.
1769. - Rođen Aleksandar Humbolt, nemački prirodnjak, jedan od osnivača moderne geografije (Berlin, 14. 09. 1769 - Berlin, 06. 05. 1859)
1829. - Sklopljen mir u Jedrenu između Rusije i Turske
1836. - Otvoren Austrijski konzulat u Beogradu
1849. - Rođen Ivan Petrovič Pavlov, ruski fiziolog, nobelovac (Rjazanj, 14. 09. 1849 - Lenjingrad, 27. 02. 1936)
1852. - Umro Artur Velzli Velington, engleski vojvoda, vojskovođa i feldmaršal (Dablin, 01. 05. 1769 - Sen Pol, 14. 09. 1852)
1860. - Umro Miloš Obrenović, knez (1815 - 1839. i 1858 - 1860) (Dobrinja, 18. 03. 1783 - Beograd, 14. 09. 1860)
1860. - Knez Mihailo Obrenović po drugi put stupio na kneževski presto
1863. - Umro Pavle Stamatović, književnik, istoričar i političar (Kupinovo, 11. 04. 1805 - Novi Sad, 14. 09. 1863)
1879. - Umro Teodor Valerio, francuski slikar (Arseranž, 18. 02. 1819 - Viši, 14. 09. 1879)
1886. - Rođen Jan Masarik, češki političar i diplomata (Prag, 14. 09. 1886 - Prag, 09. 03. 1948)
1914. - Rođen Tihomir Janić, sudija Vrhovnog suda Srbije i Jugoslavije (Beloševac, 14. 09. 1914 - Beograd,17. 02. 2008)
1916. - Umro Hose Ečegeraja, španski književnik, nobelovac (Madrid, 19. 04. 1839 - Madrid, 14. 09. 1916)
1917. - Rođen Etore Sotsas, italijanski arhitekta i dizajner, osnivač i direktor dizajnerske grupe - MEMFIS (Insbruk, 14. 09. 1917 - Milano, 31.12. 2007)
1918. - Rođen Izrael Lopez Čačao, kubanski basista i kompozitor, pionir mamba (Havana, 14. 09. 1918 - Majami, 22. 03. 2008)
1922. - Rođen Aleksandar Obradović, sportski lekar i fudbalski trener (Mionica, 14. 09. 1922 - Beograd, 23. 06. 2000)
Proboj Solunskog fronta u Prvom svetskom ratu počeo na današnji dan 1918. godine. Godine 1884. puštena u redovni saobraćaj železnička pruga Beograd-Niš. Univerzalna deklaracija o demokratiji usvojena 15. septembra 1997. godine.
Na današnji dan 1918. godine počeo je proboj Solunskog fronta, u Prvom svetkom ratu. Prva i Druga srpska armija bile su nosioci proboja, što se ispostavilo kao odlučujuće za slom Centralnih sila. Mesec i po dana potom kapitulirala je Austro-Ugarska, a ubrzo i Nemačka. Srpske snage presekle su bugarsku vojsku i prisilile Bugarsku da položi oružje 30. septembra. Srbi su prilikom oslobađanja otadžbine nastupali tako brzo da je francuska komanda molila srpsku Vrhovnu komandu da uspori napredovanje, pošto francuske trupe nisu uspevale da drže korak sa srpskom pešadijom.
Interparlamentarna unija usvojila je Univerzalnu deklaraciju o demokratiji 15. septembra 1997. godine. Tim povodom, Generalna skupština Ujedinjenih nacija je 2007. godine proglasila 15. septembar Međunarodnim danom demokratije.
Slavna italijanska novinarka i ratni izveštač Orijana Falači umrla je 15. septembra 2006. godine. Postala je poznata po beskompromisnim nastupima prilikom intervjua koje je vodila sa ličnostima poput bivšeg američkog državnog sekretara Henrija Kisindžera ili palestinskog lidera Jasera Arafata. U njenoj najprodavanijoj knjizi "Bes i ponos", koju je napisala kao odgovor na terorističke napade 11. septembra u SAD, istupila sa veoma oštrim antiislamskim stavovima.
53. - Rođen Trajan, rimski imperator (Italika, 15.9.53 - Selinus, 8.8.117)
1874. - U Bernu počela osnivačka skupština Svetskog poštanskog saveza
1884. - Puštena u redovni saobraćaj železnička pruga Beograd-Niš
1894. - Rođen Žan Renoar, francuski filmski reditelj (Pariz, 15.9.1894 - Los Anđeles, 13.2.1979)
1911. - Umrla Adelina Polina Irbi, engleska misionarka i humanista (Bojland Hol, 12.1833 - Sarajevo, 15.9.1911)
1915. - Umro Isidor Bajić, kompozitor i muzički pisac (Kula, 10.8.1878 - Novi Sad, 15.9.1915)
1916. - U bici na reci Somi, u Prvom svetskom ratu, prvi put upotrebljeni tenkovi
1919. - Osnovano Udruženje glumaca Kraljevine SHS
1922. - Rođen Vojislav-Voja Čolanović, književnik i prevodilac, prvi urednik Naučnog programa TV Beograd (Bosanski Brod, 15.9.1922)
1924. - Rođen Bobi Šort, američki kabare pevač i pijanista (Denvil, 15.9.1924 - Njujork, 21.3.2005)
1939. - Porinut brod "Kozara", najstarije plovilo rečne flotile Vojske Srbije
1942. - Rođena Bisera Veletanlić, pevačica (Zagreb, 15.9.1942)
1946. - Proglašena Narodna Republika Bugarska
1947. - Rođen dr Jovo Toševski, profesor Medicinskog fakulteta u Kragujevcu (Ljubljana, 15.9.1947)
1961. - Rođena Sonja Savić, pozorišna, filmska i TV glumica (Čačak, 15.9.1961 - Beograd, 23.9.2008)
1966. - Rođen Dejan Savićević, fudbaler, reprezentativac, selektor reprezentacije Srbije i Crne Gore, predsednik Fudbalskog saveza Crne Gore (Titograd, 15.9.1966)
1978. - Umro Vilhelm-Vili Meseršmit, nemački avio-inženjer i industrijalac (Frankfurt, 26.6.1898 - Minhen, 15.9.1978)
Na današnji dan rođen je jedan od najpoznatijih domaćih arhitekata Aleksandar Deroko. U Parizu 1977. godine umrla operska pevačica Marija Kalas. Obeležava se Međunarodni dan zaštite ozonskog omotača.
Na današnji dan 1894. godine rođen je Aleksandar Deroko, arhitekta, istoričar umetnosti, profesor Arhitektonskog fakulteta u Beogradu, akademik. Učesnik Prvog svetskog rata, jedan od prvih srpskih pilota na Solunskom frontu i jedan od 1.300 kaplara, Deroko je studirao tehniku u Rimu i Pragu, a diplomirao na arhitektonskom odseku Tehničkog fakulteta u Beogradu. Kao stipendista francuske Vlade usavršavao se u Parizu, gde mu je drug iz detinjstva, Rastko Petrović, pomogao da se snađe u čudesnom svetu umetnika toga doba, poput Šumanovića, Korbizijea, Pikasa i drugih. Po povratku u Beograd, našao se u vrtlogu novih kulturnih strujanja, koja su se kretala od akademskog klasicizma preko srpsko-vizantijskog stila do modernizma. Kroz sva ta preplitanja pravaca i stilova, Deroko je prošao učvršćujući svoju orijentaciju ka srpsko-vizantijskoj arhitekturi i očuvanju tradicionalnog neimarstva. Projektovao je i gradio mnoge značajne objekte širom zemlje: Kosturnicu sarajevskim atentatorima, Spomenik kosovskim junacima na Gazimestanu, Bogoslovski fakultet, Konak u Žiči, Hram Svetog Save, česme u Beogradu... Napisao je više knjiga i udžbenika: Srednjovekovni gradovi na Dunavu, Narodno neimarstvo, Monumentalna dekorativna arhitektura u srednjovekovnoj Srbiji, Sveta gora, A ondak je litio jeroplan nad Beogradom...
Godine 1977. u Parizu je umrla operska pevačica Marija Kalas. Kalasova je pevanje učila na Konzervatorijumu u Atini, gde je kao petnaestogodišnjakinja debitovala u ulozi Santuce u Maskanjijevoj operi Kavalerija rustikana. Sa 18 godina pevala je Tosku, kao i Lenoru u Betovenovoj operi Fidelio. Njen uspon ka svetskom operskom Olimpu počeo je 1950. godine, kada je nastupila kao Aida u Milanskoj skali. Četiri godine kasnije, pevala je u Čikaškoj operi, a zatim u ulozi Norme u Kovent gardenu i njujorškom "Metropolitenu". Sa scene se povukla veoma rano, u 42. godini, ali je ostala zapamćena kao svojevrsni fenomen, velikog raspona glasa, izvanredne tehnike i prefinjenog osećaja za belkanto.
1736 - Umro Gabrijel Danijel Farenhajt, nemački fizičar, konstruisao prvi termometar sa živom
(Dancig, 24.5.1686 - Hag, 16.9.1736)
1823 - Rođen Mihailo Obrenović, knez
(Kragujevac, 16.9.1823 - Beograd, 10.6.1868)
1840 - Prvi javni bal u Beogradu povodom rođendana kneza Mihaila Obrenovića
1869 - Rođen Miloje Vasić, arheolog, profesor Univerziteta u Beogradu, upravnik Narodnog muzeja, akademik
(Veliko Gradište, 16.9.1869 - Beograd, 4.11.1956)
1888 - Rođen Frans Emil Silanpe, finski književnik, nobelovac
(Hamenkir, 16.9.1888 - Helsinki, 3.6.1964)
1908 - Industrijalac Vilijam Djurant osnovao kompaniju "Dženeral motors"
1918 - Rođena Branka Veselinović, pozorišna, filmska i TV glumica, humanista, ambasador UNICEF-a
(Stari Bečej, 16.9.1918)
1924 - Rođena Lorin Bekol, američka filmska glumica
(Njujork, 16.9.1924)
1925 - Rođen B. B. King, američki bluz pevač i gitarista
(Ita Bena, 16.9.1925)
1925 - Rođen Đokica Milaković, pozorišni, filmski i TV glumac
(Darda, 16.9.1925 - Zagreb, 12.11.2001)
1956 - Rođen Dejvid Koperfild (Set Kotkin), američki iluzionista
(Metučen, 16.9.1956)
1987 - U Montrealu usvojen Protokol Bečke konvencije o zaštiti ozonskog omotača, u spomen na ovaj događaj, Generalna skupština UN je 1994. godine proglasila 16. septembar za Međunarodni dan zaštite ozonskog omotača
1988 - Otkriven Spomenik braniocima Beograda u Prvom svetskom ratu
1994 - Počela sa radom RTV Pink
1996 - Izašao prvi broj dnevnog lista "Blic"
2006 - Umro Zoran Bogavac, novinar i publicista
(Beograd, 25.4.1947 - Beograd, 16.9.2006)
2007 - Umro Robert Džordan (Džejms Oliver Rigni), američki književnik
(Čarlston, 17.10.1948 - Čarlston, 16.9.2007)
2008 - Umro Momčilo Popović, novinar i urednik lista "Pobjeda", direktor Radio Bara
(Đurmani, 1943 - Bar, 16.9.2008)
Pionir astronautike Konstantin Eduardovič Ciolkovski rođen na današnji dan 1857. Prva i Druga armija Srpske vojske probile Solunski front 1918. godine.
Na današnji dan 1857. godine rođen je ruski fizičar Konstantin Eduardovič Ciolkovski, otac astronautike. Prve ideje o korišćenju reaktivnog pogona kod letilica izložio je još 1883. Godine 1903. objavio je prvo klasično delo iz teorije astronautike "Ispitivanje vasionskog prostora reaktivnim aparatima". Ciolkovski je postavio osnovne jednačine kretanja rakete promenljive mase u bezvazdušnom prostoru. Sovjetska Akademija nauka ustanovila je "Zlatnu medalju Ciolkovskog" za izuzetan doprinos astronautici i istraživanju kosmosa.
Posle trodnevne ofanzive, Prva i Druga armija Srpske vojske probile su Solunski front 17. septembra 1918. godine. Taj momenat bio je odlučujući za slom Centralnih sila u Prvom svetskom ratu. Ubrzo zatim, posle samo mesec i po dana, kapitulirala je Austro-Ugarska, a ubrzo i Nemačka. Srpske snage presekle su bugarsku vojsku i prisilile Bugarsku da 30. septembra 1918. položi oružje. Srpske armije su toliko brzo napredovale da je francuska komanda molila srpsku Vrhovnu komandu da uspori napredovanje, pošto francuska konjica nije uspevala da drži korak sa srpskom pešadijom.
1787.- Stupio na snagu Ustav SAD, koji je na snazi je i danas
1832.- Rođen Miroslav Tirš, češki filozof, osnivač sokolskog pokreta (Dečin, 17. 09. 1832 - Ec, 08. 08. 1884)
1863.- Umro Alfred de Vinji, francuski knjiiževnik (Loš, 27. 03. 1797 - Pariz, 17. 09. 1863)
1905.- Rođen Vladan Desnica, književnik (Zadar, 17. 09. 1905 - Zagreb, 04. 03. 1967)
1914.- Rođen Tomas Bata Junior, češki industrijalac, vlasnik fabrike "Bata" (Prag, 17. 09. 1914 - Toronto, 01. 09. 2008)
1933.- Utemeljen "Vukov sabor", najstarija kulturna manifestacija u Srbiji
1939.- Sovjetski Savez napao Poljsku sa istoka, u momentu kada je zemlja trpela značajne gubitke u ratu sa Nemačkom na zapadnom frontu
1943.- Ser Ficroj Maklin na čelu engleske vojne misije došao u Jugoslaviju
1944.- Najvećim vazdušnim desantom u Drugom svetskom ratu počela bitka kod Arnhema
1961.- Obešen bivši turski premijer Adnan Menderes, kojeg je u maju 1960. oborila vojna hunta generala Džemala Gursela
1975.- Umro Krešimir Baranović, kompozitor, dirigent i muzički pedagog, dirigent Beogradske opere, dirigent i direktor Beogradske filharmonije, profesor Muzičke akademije u Beogradu, akademik (Šibenik, 25. 07. 1894 - Beograd, 17. 09. 1975)
1994.- Umro Karl Rajmond Poper, britanski filozof (Beč, 28. 07. 1902 - London, 17. 09. 1994)
2003.- Umrla Ljubica Marić, kompozitor i dirigent, profesor Muzičke akademije u Beogradu, akademik (Kragujevac, 18. 03. 1909 - Beograd, 17. 09. 2003)
Današnji dan kroz itoriju obeležilo rođenja francuskog fizičara Žana Bernara Leona Fukoa i slavne glumice Grete Garbo. Republika Čile obeležava 200 godina državnosti.
Na današnji dan 1819. godine rođen je francuski fizičar Žan Bernar Leon Fuko, koji je s Armanom Ipolitom Lujem Fizoom izmerio brzinu svetlosti. Ogledom s klatnom (Fukoov eksperiment) je dokazao obrtanje Zemlje, pronašao je žiroskop, usavršio teleskop, otkrio vrtložno-vihorne struje u metalnim masama (Fukoove struje). (Pariz, 18. 09. 1819 - Pariz, 11. 02. 1868)
Švedska filmska glumica Greta Garbo (Greta Gustafson) rođena je na današnji dan 1905. godine. Legendarna heroina nemog i zvučnog filma između dva rata, Greta Gustafson je završila Kraljevsku dramsku akademiju u Stokholmu, gde je njen glumački dar i lepotu otkrio švedski reditelj svetskog glasa Moric Stiler. Sa njim je stigla do Holivuda, noseći umetničko ime Garbo, koje joj je on dao. Tamo je "Švedska Sfinga" snimila čuvene filmove: "Grand hotel", "Kraljica Kristina", "Ana Karenjina", "Mata Hari", "Dama sa kamelijama", "Ninočka", "Marija Valevska" i druge. Tri puta je nominovana za prestižnu nagradu "Oskar"", ali bez uspeha. Sa velikim zakašnjenjem, Američka filmska akademija joj je 1954. godine dodelila specijalnog "Oskar"-a , ali ga Greta, ostajući dosledna odluci da se potpuno povuče iz javnog života, nikada nije primila. (Stokholm, 18. 09. 1905 - Njujork, 15. 04. 1990)
1709. - Rođen Semjuel Džonson, engleski književnik, publicista i leksikograf
(Ličfild, 18. 09. 1709 - London, 13. 12. 1784)
1783. - Umro Leonard Ojler, švajcarski matematičar, fizičar i astronom
(Bazel, 15. 04. 1707 - Sankt Petersburg, 18. 09. 1783)
1810. - U Čileu je počeo ustanak protiv španske kolonijalne vlasti pod vođstvom Bernarda O'Iginsa, potonjeg čileanskog diktatora od 1817. do 1823.
1929. - Rođen Petar Džadžić, književnik i književni kritičar
(Bitolj, 18. 09. 1929 - Beograd, 31. 07. 1996)
1934. - SSSR pristupio Društvu naroda
1950. - Rođen Miroslav Lazanski, novinar, vojno-politički komentator
(Karlovac, 18. 09. 1950)
1961. - Poginuo Dag Hamaršeld, švedski diplomata, generalni sekretar OUN (1953-1961), nobelovac.
(Jenkeping, 29. 07. 1905 - Katanga, 18. 09. 1961)
1970. - Umro Džimi Hendriks, američki gitarista
(Sietl, 27. 11. 1942 - London, 18. 09. 1970)
1971. - Rođen Lens Armstrong, američki biciklista, sedmostruki prvak "Tur d Frans"-a (Plano, 18. 09. 1971)
1972. - Rođena Ana Sofrenović, pozorišna, filmska i TV glumica
(Beograd, 18. 09. 1972)
1979. - Umro Jovan Gligorijevć, operski pevač
(Kruševac, 16. 10. 1914 - Beograd, 18. 09. 1979)
1985. - Umro Džerald Holtom, britanski dizajner, autor simbola "peace"
( 20. 01. 1914 - 18. 09. 1985)
1988. - Potpisana "Bolonjska deklaracija" evropskih univerziteta
2002. - Umrla Margita Stefanović, arhitekta, pijanistkinja, članica rok-sastava
"Ekaterina Velika"
(Beograd, 01. 04. 1959 - Beograd, 18. 09. 2002)
2003. - Srbija i Crna Gora potpisivanjem "Bolonjske deklaracije" postala 37. zemlja članica evropske univerzitetske zajednice
2006. - Štampan prvi broj prvih besplatnih dnevnih novina u Srbiji "24 sata"
2008. - Umrla Ana Andrić, novinar Radio Beograda
(Zemun, 29. 07. 1948 - 18. 09. 2007)
2008. - Umro Zvonko Milenković, pevač grupe "Rokeri s Moravu"
(Kruševac, 08. 05. 1956 - Beograd, 18. 09. 2008)
2009. - Umro dr Dragomir Drašković, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u
Beogradu, predsednik partije Jugoslovenski komunisti
(Donji Svračak, 21. 09. 1932 - 18. 09. 2009)
Današnji dan kroz istoriju obeležilo rođenje mađarskog revolucionara Lajoša Košuta. Početak radio-difuzije u Srbiji označen prvim koncertom Radio-telegrafske stanice u Rakovici 1924.
Mađarski revolucionar Lajoš Košut, vođa Mađarske revolucije 1802. godine i nepomirljivi protivnik režima Habzburške monarhije rođen je na današnji dan 1802. godine. Posle upada snaga austrijskog generala Jelačića u Mađarsku u septembru 1848. organizovao je Komitet za odbranu otadžbine, potukao je austrijske trupe i krenuo na Beč. Narodna skupština je u aprilu 1849. proglasila nezavisnost Mađarske kao i svrgavanje monarhije, a 2. maja ga je izabrala za prvog predsednika Vlade slobodne Mađarske. Protiv Košuta su bili i mađarski konzervativni krugovi zbog njegovog naglašenog liberalizma, dok je krupna aristokratija (magnati) bila opredeljena za Habzburge. Zbog izrazitog nacionalizma protiv njega su bili i nemađarski narodi Ugarske, uključujući i većinu Srba.
Prvi probni koncert Radio-telegrafske stanice u Rakovici održan je 19. septembra 1924. godine, što predstavlja početak radio-difuzije u Srbiji. Istog dana kada je francuska kompanija za radio-telegrafiju "TSF" dobila odobrenje od vlade za prenos koncerata i emitovanje vesti, berzanskih i meteoroloških izveštaja, inženjeri Mihailo Simić i Dobrivoje Petrović su iz studija u Knez Mihailovoj ulici br. 42, preko odašiljača u Rakovici, emitovali prvi probni koncert. Program su izveli članovi Opere i Drame Narodnog pozorišta. Pošto je probni koncert izazvao veliko interesovanje publike, ponovljen je nedelju dana kasnije, 26. septembra.
1643 - Italijanski fizičar i matematičar Evangelista Toričeli pronašao barometar sa živom
1783 - Prvi let balonom braće Žozefa i Etjena Mongolfjea nad Parizom
1799 - Rođen Jovan Hadžić (Miloš Svetić), književnik i prevodilac, predsednik Matice srpske
(Sombor, 19.9.1799 - Novi Sad, 4.5.1869)
1881 - Umro Džems Garfild, američki političar i državnik, predsednik SAD
(Orindž, 19.11.1831 - Eberon, 19.9.1881)
1888 - U Belgiji održan prvi moderni izbor za "Mis sveta"
1904 - Otvorena prva izložba u Vojnom muzeju u Beogradu
1911 - Rođen Vilijam Golding, britanski književnik, nobelovac (Sent Kolumb, 19.9.1911 - Peranarvortal, 19.6.1993)
1914 - Počeo boj na Mačkovom kamenu u Prvom svetskom ratu
1922 - Rođen Emil Zatopek, češki atletičar-dugoprugaš, olimpijski šampion
(Koprivnice, 19.9.1922 - Prag, 22.11.2000)
1938 - Rođen Gordan Mihić, književnik, filmski i pozorišni reditelj, profesor Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu
(Mostar, 19.9.1938)
1948 - Rođen Džeremi Ajrons, britanski pozorišni i filmski glumac
(Vajt, 19.9.1948)
1949 - Rođena Tvigi (Lesli Hornbi), britanski fotomodel
(Nisden, 19.9.1949)
1959 - Rođen Oliver Njego, operski pevač
(Niš, 19.9.1959)
1966 - Osnovana Matematička gimnazija u Beogradu
1975 - Umro Kosta Todorović, lekar, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, predsednik Srpskog lekarskog društva, akademik
(Beograd, 4.7.1887 - Beograd, 19.9.1975)
1982 - Stvoren kompjuterski simbol "smajli"
1999 - Umro Pavle Ivić, lingvista, akademik
(Beograd, 1.12.1924 - Beograd, 19.9.1999)
2004 - Rođena najmanja beba na svetu - Rumaisa Rahman, teška 244 grama
2005 - Umro Fric Šilgen, nemački atletičar, nosilac olimpijske baklje na Olimpijskim igrama u Berlinu, 1936.
(Kenigštajn, 8.9.1906 - Berlin, 19.9.2005)
2007 - Umro Vlatko Pavletić, hravatski književnik, političar i državnik, direktor Drame Hrvatskog narodnog kazališta, predsednik Sabora Hrvatske, akademik
(Zagreb, 2.12.1930 - Zagreb, 19.9.2007)
2007 - Umro dr Kosta Mihailović, profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu, akademik (Šabac, 1.3.1917 - Beograd, 19.9.2007)
2008 - Umro Petar Stajić, kompozitor i pijanista, profesor muzičke škole „Mokranjac", jedan od osnivača Saveza kompozitora Jugoslavije
(Bitolj, 12.7.1915 - Beograd, 19.9.2008)
2008 - Umro Erl Palmer, američki bubnjar
(Nju Orleans, 25.10.1924 - Los Anđeles, 19.9.2008)
2009 - Umrla Kapitalina Erić, pozorišna, filmska i TV glumica
(Ačinsk, 7.11.1919 - Beograd, 19.9.2009)
2009 - Umro dr Dušan Kanazir, molekularni biolog, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu, akademik, predsednik SANU
(Mošorin, 28.6.1921 - Beograd, 19.9.2009)
Dan današnji dan preminula je prva žena slikar u Srbiji Katarina Ivanović. Na ovaj dan rođena je filmska diva Sofija Loren.
Na današnji dan 1882 umrla je Katarina Ivanović, prva žena slikar i akademik u Srbiji. Ivanovićeva je rođena u Ugarskoj. Slikarstvo je slikarstvo učila u Pešti, a zatim u Beču, na Slikarskoj akademiji. Usavršavala se u Parizu. Za razliku od srpskih slikara toga vremena, koji su se uglavnom bavili crkvenim slikarstvom, ona je radila portrete, mrtvu prirodu, žanr i istorijske kompozicije. Neke njene slike su među najboljima u srpskom klasicizmu, poput "Portreta knjeginje Perside Karađorđević", "Autoportreta", "Korpe s grožđem" i druge.
1459 - Osnovan Bukurešt
1863 - Umro Jakob Grim, nemački filolog i književnik, akademik
(Hanau, 4.1.1785 - Berlin, 20.9.1863)
1878 - Rođen Apton Sinkler, američki književnik
(Baltimor, 20.9.1878 - Nju Džersi, 25.12.1968)
1904 - Održana prva izložba u Etnografskom muzeju u Beogradu
Na današnji dan 1846. godine rođen osnivač socijalističkog pokreta u Srbiji Svetozar Marković. Engleski književnik Herbert Džordž Vels rođen je 21. septembra 1866. Kralj Petar Prvi Karađorđević krunisan 1904. godine.
Na današnji dan 1846. godine rođen je srpski političar, politički mislilac i pisac Svetozar Marković, osnivač socijalističkog pokreta u Srbiji i prvi teoretičar realizma u srpskoj literaturi. Po povratku sa studija u Švajcarskoj i Rusiji, gde je upoznao Karla Marksa, Nikolaja Černiševskog, Dmitrija Pisareva, pokrenuo je 1871. prvi socijalistički list na Balkanu "Radenik". Bio je pod uticajem ruskog "narodnjaštva". Ubrzo je proteran iz Srbije i godinu dana je živeo u Novom Sadu. Po povratku je 1873. i 1874. pokrenuo listove "Javnost" i "Glas Javnosti", a 1875. "Oslobođenje". Zbog navodne štamparske krivice odležao je devet meseci u požarevačkom zatvoru, odakle je izašao teško bolestan. Člancima "Realni pravac u nauci i životu", "Pevanje i mišljenje" i "Realnost" snažno je uticao na srpsku književnost krajem 19. veka. Političke ideje razradio je u delu "Srbija na istoku", najznačajnijem i najoriginalnijem spisu.
Engleski književnik Herbert Džordž Vels rođen je 21. septembra 1866. godine. Najpoznatiji je po svojim naučnofantastičnim delima: "Vremenska mašina", "Rat svetova" i "Nevidljivi čovek". Školovao se do 1879. godine. Pošto roditelji više nisu da finansiraju njegovo školovanje, postao je tapetarski pomoćnik. Kasnije je radio kao pomoćni učitelj u osnovnoj školi, pa je sa osamnaest godina dobio stipendiju, i počeo da studira biologiju. Na univerzitetu se ističe znanjem ali i interesovanjem za reformu društva kroz ideje socijalizm i platonizma. Relativno kasno je počeo da piše. Bio je politički aktivan u socijalističkim krugovima. Zanimljivo je da se smatra začetnikom stonih ratnih društvenih igara.
1726. - Rođen Jovan Rajić, književnik i istoričar (Sremski Karlovci, 21. 09. 1726 - manastir Kovilj, 22. 12. 1801)
1793. - Rođen Georgije Magarašević, književnik i političar (Adaševci, 21. 09. 1793 - Novi Sad, 18. 01. 1830)
1832. - Umro Valter Skot, škotski književnik (Edinburg, 15. 08. 1771 - Abotsford, 21. 09. 1832)
1842. - Umro Sava Tekelija (Popović), književnik i dobrotvor, predsednik Matice srpske (Arad, 17. 08. 1761 - Arad, 21. 09. 1842)
1860. - Umro Artur Šopenhauer, nemački filozof (Dancig, 22. 02. 1788 - Frankfurt, 21. 09. 1860)
1904. - Krunisan kralj Petar I Karađorđević
1904. - Rođen Hans Hartung, nemački slikar (Lajpcig, 21. 09. 1904 - Antib, 10. 12. 1989)
1928. - Engleski mikrobiolog Aleksandar Fleming otkrio pencilin
1931. - Rođen Vojislav - Voki Kostić, kompozitor, generalni sekretar Saveza kompozitora Jugoslavije, pisac i gastronom (Beograd, 21. 09. 1931- Beograd, 29. 09. 2010)
1931. - Rođen Jon Janku, rumunski dirigent, gost-dirigent Opere Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu (Veliki Tomloš, 21. 09. 1931 - Temišvar, 01. 09. 2008)
1932. - Rođen Dragomir Drašković, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu, - predsednik partije Jugoslovenski komunisti (Donji Svračak, 21. 09. 1932 - 18. 09. 2009)
1933. - Počeo Lajpciški proces komunistima u nacističkoj Nemačkoj, optuženim za navodno paljenje Rajhstaga
1934. - Rođen Leonard Koen, kanadski književnik i muzičar
(Montreal, 21. 09. 1934)
1936. - Rođen Jurij Luškov, ruski političar, gradonačelnik Moskve
(Moskva, 21. 09. 1936)
1947. - Rođen Stiven King, američki književnik (Portland, 21. 09. 1947)
1957. - Osnovan Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Srbije
1957. - Rođen Itan Koen, američki filmski reditelj
(Sent Luis Park, 21. 09. 1957)
1958. - Rođen Milan Mladenović, kompozitor, gitarista i pevač grupe "Ekaterina Velika" (Zagreb, 21. 09. 1958 - Beograd, 05. 11. 1994)
1991. - Pokolj srpskih rezervista na Koranskom mostu
1998. - Umro Dragutin Gostuški, kompozitor i muzikolog (Beograd, 03. 01. 1923 - Beograd, 21. 09. 1998)
2007. - Umro Petar Stambolić, političar i državnik, predsednik Predsedništva SFRJ, predsednik Skupštine i premijer SFRJ, narodni heroj (Brezova, 12. 05. 1912 - Beograd, 21. 09. 2007)
Prva Francuska Republika proglašena 22. septembra 1792. godine. Na današnji dan 1862. Oto fon Bizmark postao pruski kancelar. Francuski glumac i pantomimičar Marsel Marso umro 2007. godine.
Oto fon Bizmark postao je pruski kancelar (predsednik vlade) 22. septembra 1862. godine. Vodio je izrazito aktivnu politiku sa ciljem da ujedini Nemačku pod pruskim vodstvom. Tokom svoje vladavine uspešno započeo i vodio nekoliko ratova - protiv Danske, Austrije i Francuske.
Na današnji dan 2007. godine umro je francuski glumac i pantomimičar Marsel Marso. Rođen je 1923. godine u Strazburu. Bio je pripadnik francuskog Pokreta otpora tokom Drugog svetskog rata. Pantomimičar koji je proslavio ovu umetnost u drugoj polovini 20. veka 1947. stvorio je lik Bipa, melanholičnog klovna u belom, koji je postao njegov alter ego. Taj lik je bio inspirisan Čarlijem Čaplinom i umetnošću nemih filmova. Nosilac Legije časti, dobitnik Ordena za zasluge, Marso je 2002. imenovan za ambasadora dobre volje Ujedinjenih nacija.
1773 - Umro Šćepan Mali, samozvani crnogorski car
(1668 - 22.9.1773)
1791 - Rođen Majkl Faradej, engleski hemičar i fizičar
(Nevington, 22.9.1791 - Hempton Kort, 25.8.1867)
1792 - Svrgnuta monarhija i proglašena Prva Francuska Republika
1796 - Bitka na Krusima između crnogorske i turske vojske
1915 - Umro Mihailo Valtrović, arhitekta i istoričar umetnosti, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, upravnik Narodnog muzeja, osnivač Srpskog arheološkog društva, jedan od 16 prvih članova Srpske kraljevske akademije
(Beograd, 29.9.1839 - Beograd, 22.9.1915)
1918 - Rođen Henrik Šering, poljski violinista
(Varšava, 22.9.1918 - Kasel, 3.3.1988)
1945 - Rođen Ilija Petković, fudbaler, trener i sportski funkcioner
(Knin, 22.9.1945)
1951 - Rođena Ljiljana Dragutinović, pozorišna, filmska i TV glumica
(Beograd, 22.9.1951)
1958 - Rođen Andrea Bočeli, italijanski operski pevač-tenor
(Lajatiko, 22.9.1958)
1976 - Rođen Ronaldo (Luis Nazario de Lima), brazilski fudbaler
(Rio de Žaneiro, 22.9.1976)
1978 - Umro Jovan Tucakov, profesor Farmaceutskog fakulteta u Beogradu, akademik
(Čurug, 24.1.1905 - Beograd, 22.9.1978)
1983 - Umro Jovan Putnik, pozorišni reditelj i teatrolog
(Bela Crkva, 25.12.1914 - Bela Crkva, 22.9.1983)
1989 - Osnovan Ekološki pokret Beograda
1996 - Umrla Doroti Lamur, američka filmska glumica
(Nju Orleans, 10.12.1914 - Los Anđeles, 22.9.1996)
2000 - Umro Aleksandar Korać, kompozitor
(Subotica, 27.11.1934 - Beograd, 22.9.2000)
2001 - Umro Isak Štern, američki violinista
(Kreminec, 21.7.1920 - Njujork, 22.9.2001)
2004 - Umro Đorđe Lebović, dramski pisac i scenarista, osnivač i prvi predsednik Udruženja dramskih pisaca Srbije
(Sombor, 27.6.1928 - Beograd, 22.9.2004)
2005 - Umro Livander Džonson američki bokser, svetski prvak u lakoj kategoriji
(Atlantik Siti, 24.12.1969 - Las Vegas, 22.9.2005)
