Postoji odredjen sistem, metod ili skup metoda uz pomoć kojih se vrši neko tumačenje, u ovom slučaju Sv. Pisma ili nekog njegovog dela. Proučavanje osnovnih načela i postupak verodostojnog i pravilnog tumačenja Svetog Pisma nazivamo biblijskom hermeneutikom ili kod Pravoslavnih egzegezom. Hermeneutika kao složen postupak intepretacije, tumačenja, vrednovanja i odredjivanja ne samo teksta več i bilo kog drugog ljudskog izraza, npr. umetničkog, ili prepoznatljivog obrasca, npr. ponašanja, je filozofska disciplina nastala na temeljima egzegeze rane Hrišćanske Crkve.
Da bi biblijsko tumačenje bilo Hrišćansko a ne naučno tj. analitičko i kritičko moraju se kao premise prihvatiti dva osnovna stava
Bog je otkrio sebe i svoju volju svojim prorocima u posebnim izjavama istine i Svetim Duhom nadahnuo biblijske pisce da zapišu božanska otkrivenja kao pouzdanu i autoritativnu Božju reč.
Sveti Duh takođe osvjetljava um onih koji nastoje razumeti i protumačiti božanska otkrivenja.
Egzegeza se začela i medju prvim ocima Hrišćanske Crkve proširila kao metod tumačenja Svetog Pisma koji se sastoji iz više elemenata a prvenstveno iz dva razloga
Potreba za tumačenjem Pisma koja nastaje zbog ograničenosti ljudskog uma nasuprot beskonačnom Bogu koji otkriva sebe i zbog pomračenosti tog uma grehom
Potreba za tumačenjem koja je nastala zbog boljeg i tačnijeg razumevanja biblijskih pisaca odvojenih od onoga ko ih čita vremenom, udaljenošću, jezikom i kulturom.
Egzegeza Pravoslavne Hrišćanske Crkve kao primarne elemente koji moraju biti uključeni u samu metodu tumačenja biblijskog teksta osim onih hermeneutičkih podrazumeva i sledeće
„1. Crkva veruje u biblijsko nadahnuće i ta istina određuje njenu poziciju prema teorijama i metodama biblijske erminevtike. Inspiracija nije ni verbalna - jer Novi Zavet uključuje više Jevanđelja dok Biblija načelno pretpostavlja veliku raznolikost autora - niti je ograničena na čisto dogmatski sadržaj, već obuhvata sve što se odnosi na Spasenje, predstavljajući božanski sadržaj u literarnoj ljudskoj formi.
2. Postoji teološko i sotiriološko jedinstvo Staroga i Novoga Zaveta, a oba svoj centar imaju u Isusu Hristu. Obuhvaćena između Postanja i Otkrivenja, istorija Spasenja - u kojoj se primećuje više etapa (priprema, ostvarenje i usavršenje; Jevr. 1,1-2; Jn. 1,1; Kol. 1,19) - jeste istorija otkrivanja Logosa Božijeg, ali ne jedino u vidu otkrivanja istina i propisa, nego prevashodno kao lično manifestovanje Boga, Tvorca, Spasitelja i Osvetitelja, u istoriji jednoga naroda. A Novi Zavet ima lični otkrivajući sadržaj, nezavisan od onoga što se pisalo u Starom Zavetu, jer "Jedinorodni Sin koji je u Očevom naručju, On ga objavi" (Jn. 1,18). U svetlosti ličnog Otkrivenja u Novom zavetu, Stari Zavet stiče, dakle, nov smisao. U Svojoj prvosvešteničkoj molitvi Isus veli: "Oče pravedni, svijet tebe ne pozna, a ja te poznah, i ovi poznaše da si me ti poslao" (Jn. 17,25).
3. Septuagintu (grčka verzija sedamdesetorice nastala u Aleksandriji polovinom trećega veka pre Hrista), upotrebljavala je judejska dijaspora, Apostol Pavle i celokupna prva Crkva, uključivši i Crkvu u Rimu do polovine drugoga veka. Ova verzija je službeni tekst Staroga Zaveta za Pravoslavnu Crkvu. Pored toga, Crkva nije bila ravnodušna prema jevrejsko-masoretskom tekstu, o čemu svedoče studije i komentari na starozavetni jevrejski tekst koje su pisali Origen i Jeronim.
4. Sveto Pismo uživa istinsko poštovanje u pravoslavnoj pobožnosti. Pravoslavna Crkva sluša, i u isto vreme poštuje, reč Božiju. Ona upotrebljava Bibliju naročito u bogosluženju, u vidu psaltirskog čitanja, molitava i liturgijskih himni, kao i u katihezama i svakodnevnoj lektiri.
5. Naglašavajući apostolsko poreklo novozavetnih knjiga Crkva potvrđuje biblijski kanon, a samu Bibliju tumači na temelju Predanja koje je potvrđuje, jer se u njemu projavljuje Sveti Duh (Jn. 16,13). Crkva zadržava svoju vlast i nepogrešivost na temelju Biblije, uključujući i Predanje. Ne postavlja se, dakle, pitanje prvenstva autoriteta između Pisma, Predanja i Crkve, budući daje tumačenje Biblije dato u Predanju, osobito u Evharistiji i drugim Tajnama Crkve. Budući da je teologija Pisma, tumačenje čini deo Predanja.“
Što se tiče samih egzegetskih metoda njih ima više i proistekli su iz dve najstarije egzegetske škole ili pravca.
Istorijsku, literarnu ili filozofsku metodu praktikovala je antiohijska škola. Po ovoj metodi biblijski događaji imaju svoje veoma određeno istorijsko mesto, bez tipoloških implikacija.
Alegorijsku ili tipološku metodu je unapređivala aleksandrijska škola. Po njoj biblijski događaji, ličnosti i simboli imaju svoj duhovni smisao ili tipološku sličnost kroz koje se objedinjuju Stari i Novi Zavet.
Teološka metoda prihvačena od strane obe škole a po kojoj se Biblija ne može razumeti nezavisno od Sv. Predanja Crkve iz koje je izašla i koju sadrži. Sveto Predanje sadrži teološko tumačenje Pisma; zato se Pismo i Tradicija dopunjuju. Pravoslavna teologija pridaje veliku pažnju ovom egzegetskom načelu, jer ono afirmiše otkrivajući lični karakter prisustva i delanja Duha Svetoga .
Biblijska egzegeza takodje obuhvata i niz drugih metodoloških disciplina: tekstualni kriticizam koji podrazumeva istraživanje istorije i izvora teksta, istraživanje istorijske i kulturne pozadine kako samog autora tako i šireg kulturnog i društvenog konteksta, osnovne principe semiologije itd.