Na današnji dan

LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (4. avgust 2012)

Vremeplov (4. avgust 2012)

RTS


Na današnji dan rođen Barak Obama, umro Hans Kristijan Andersen, Hrvatska započela vojnu akciju "Oluja".

vremeplov_527.jpg


Godine 1961. godine rođen je Barak Obama, američki političar, predsednik SAD. On je prvi Afroamerikanac koji je postao predsednik SAD. Godine 2009, samo nekoliko meseci nakon stupanja na dužnost predsednika, dobio je Nobelovu nagradu za mir.

Barak Obama se rodio na Havajima, od majke Amerikanke i oca Kenijca koji su se venčali na studijama na Havajskom univerzitetu. Kada je Barak navršio dve godine, roditelji su mu se razveli, a njegov otac se vratio u Keniju.

Deo svog detinjstva Barak je proveo sa svojom majkom i očuhom u Indoneziji, ali se vratio na Havaje da završi srednju školu, posle čega je upisao politikologiju na Univerzitetu Kolumbija. Posle diplomiranja na Kolumbiji, upisuje pravo na Harvardu.

Nakon studija zapošljava se kao advokat u Čikagu. Oženjen je suprugom Mišel, sa kojom ima dve kćeri: Maliu An i Sašu.

Na današnji dan 1875. godine umro je Hans Kristijan Andersen, danski književnik. Andersen se smatra za najznačajnije ime kada se govori o bajkama. Savremenici su ga nazvali kraljem dečjih pisaca sledećim rečima: „Andersen je kralj, jer niko poput njega nije znao prodreti u dušu bića i stvari".

On je proširio tematiku bajke, razvijao narodne motive (Divlji labudi), ali i stvarao originalne priče. Njegove priče su blistave, razumljive, bude maštu i lako mogu zaneti dete, jer on sam ume da mašta, uviđa razna čudesa i razmišlja kao deca.

Andersen: „Čitav je svet pun čudesa, ali mi smo na njih tako navikli da ih nazivamo svakodnevnim stvarima". Kvalitet njegovih bajki je i u tome što je uklopio poeziju u priču, unosio nove motive, pisao bogatim, lakim i lepršavim jezikom, s puno humora ispod kog se često mogu naći ozbiljni, tužni, ironični motivi iz kojih deca mogu učiti: Olovni vojnik, Carevo novo odelo, Mala sirena, Prodavačica šibica.

Književnik Dragiša Vitošević umro je 1987. godine. Vitošević je završio Filološki fakultet u Beogradu, a usavršavao se u Parizu. Doktorirao je 1974. sa tezom "Srpski književni glasnik 1901 - 1914". Vitošević je bio neobična i svestrana ličnost, književni istoričar i kritičar, antologičar naše usmene književnosti, pripovedač, oštar kritičar malograđanskog duha i morala.

Bio je naučni saradnik Instituta za književnost i umetnost u Beogradu. Sa Dobricom Erićem osnovao je i bio glavni urednik Raskovnika, jedinstvenog časopisa o narodnom stvaralaštvu i kulturi sela.

Vrsni poznavalac bogate tradicije srpske kulture, borac za očuvanje narodnih umotvorina i običaja, kao i čistote srpskog jezika, on je autor čuvenog pesničkog zbornika Orfej među šljivama, kao i dela Ja mislim drukčije, Darodavci iz prikrajka, Do Evrope i natrag, Volovi na plafonu... Iako je njegov životni put bio jako kratak, iza sebe je ostavio mnoge rukopise koje su posthumno za štampu priredile njegova supruga Vjera i ćerka Nevena, obe književnice.

1792 - Rođen Persi Biš Šeli, engleski književnik
(Fild Plejs, 4.8.1792 - zaliv Specija, 8.7.1822)

1859 - Rođen Knut Hamsun (Pedersen), norveški književnik, nobelovac
(Lom, 4.8.1859 - Norholm, 19.2.1952)

1900 - Rođena Elizabeta, britanska kraljica - majka
(Sent Pols, 4.8.1900 - London, 30.3.2002)

1910 - Rođen Žorž Skrigin, filmski reditelj i snimatelj
(Odesa, 4.8.1910 - Beograd, 30.10.1997)

1929 - Rođen Jaser Arafat, (Mohamed Abdel Rauf Arafat), palestinski arhitekta, političar i državnik, predsednik Palestine, nobelovac (Kairo, 4.8.1929 - Pariz, 11.11.2004)

Napomena: postoji više različitih datuma rođenja Jasera Arafata

1930 - Rođena Florika Štefan, književnica i prevodilac
(Lokve, 3.8.1930)

1936 - Rođen Milenko Maticki, književnik, urednik Politike
(Margita, 4.8.1936 - Beograd, 20.2.2001)

1955 - Rođen Bili Bob Tornton, američki glumac, reditelj, scenarista i pevač, dobitnik Oskara (Hot Springs, 4.8.1955)

1958 - Prvi put objavljen "Bilbord" - ova muzička top-lista "Hot 100"

1960 - Rođen Hose Luis Sapatero, španski političar i državnik, premijer Španije (Kastilja, 4.8.1960)

1977 - Umro Ernst Bloh, nemački filozof (Ludvigshafn, 8.7.1885 - Tibingen, 4.8.1977)

1991 - U Prebilovcima, kod Čapljine, posle 50 godina od ustaškog zločina u Drugom svetskom ratu, sahranjeni posmrtni ostaci hercegovačkih Srba

1994 - Umro Velimir Mihajlović, lingvista, profesor Univerziteta u Beogradu (Staro Lanište, 18.5.1928 - Beograd, 4.8.1994)

1995 - Hrvatska započela vojnu akciju "Oluja" protiv Republike Srpske Krajine

2007 - Umro Li Hejzlvud, američki pevač i producent (Manford, 9.7. 1929 - Las Vegas, 4.8.2007)

2008 - Umro Mića Uzelac, slikar (Beograd, 1950 - Novi Sad, 4.8.2008)

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (5. avgust 2012)

Vremeplov (5. avgust 2012)

RTS


Nemački filozof, sociolog i revolucionar Fridrih Engels umro 5. avgusta 1895. godine. Na današnji dan 1926. osnovan Arhiv Vojvodine. Sovjetski savez, SAD i Velika Britanija potpisali 1963, u Moskvi, sporazum o zabrani nuklearnih proba.

vremeplov_527.jpg



Nemački filozof, sociolog i revolucionar Fridrih Engels umro je na današnji dan 1895. godine. Bio je jedan od osnivača naučnog socijalizma i najbliži saradnik Karla Marksa. Osnovne postavke materijalističkog poimanja sveta izložio je u "Anti-Diringu". U saradnji sa Marksom napisao je "Nemačku ideologiju" i "Manifest komunističke partije", i organizovao Prvu internacionalu - Međunarodno udruženje radnika, osnovanu 1864. godine. Posle Marksove smrti 1883. nastavio je rad u Drugoj internacionali osnovanoj 1889. i napisao "Poreklo porodice, privatne svojine i države" i "Ludvig Fojerbah i kraj nemačke klasične filozofije". Poslednje godine života posvetio je redigovanju drugog i trećeg toma Marksovog "Kapitala". Ostala njegova dala su: "Skica za kritiku nacionalne ekonomije", "Položaj radničke klase u Engleskoj" i "Sveta porodica".

Ukazom pomoćnika ministra prosvete Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, 5. avgusta 1926. godine osnovan je Arhiv Vojvodine. Prvobitni naziv te institucije bio je Državni arhiv u Novom Sadu. Inicijator osnivanja je bio tadašnji upravnik Državnog arhiva u Beogradu dr Rista Odavić, a prvi upravnik, tj. državni arhivar, pokrajinskog Arhiva bio je dr Dimitrije Kirilović, ugledni istoričar, publicista i nacionalni radnik. Zadatak Državnog arhiva u Novom Sadu je prikupljanje, čuvanje i obrada arhivske građe sa područja Srema, Banata, Bačke i Baranje.

1716. - Austrijski feldmaršal vojvoda Eugen Savojski izvojevao pobedu u bici pod Petrovaradinskom tvrđavom nad turskim snagama pod komandom velikog vezira Damad Ali paše

1804. - Likvidirane beogradske dahije

1823. - Rođen srpski pisac Josif Veselić

1844. - Rođen Ilja Jefimovič Rjepin, ruski slikar (Čugujevo, 5.8.1844 - Kuokala, 29.9.1930)

1850. - Rođen Gi de Mopasan, francuski književnik (Turvil, 5.8.1850 - Otej, 6.7.1893)

1906. - Rođen Džon Hjuston, američki filmski reditelj (Nevada, 5.8.1906 - Njuport, 28.8.1987)

1930. - Rođen Nil Armstrong, američki kosmonaut, prvi čovek koji je kročio na Mesec (Vapakonete, 5.8.1930)

1949. - Predsednik Komiteta za kinematografiju FNRJ Vladislav Ribnikar potpisao Pravilnik o osnivanju Centralne Jugoslovenske kinoteke

1954. - Rođen Dragan Lakićević, književnik, urednik IK "Rad" i Srpske književne zadruge (Kolašin, 5.8.1954)

1962. - Umrla Merlin Monro (Norma Džin Mortenson), američka filmska glumica (Los Anđeles, 1.6.1926 - Los Anđeles, 5.8.1962)

1963. - Sovjetski savez, SAD i Velika Britanija potpisali, u Moskvi, sporazum o zabrani nuklearnih proba u atmosferi, vasioni i pod vodom

1974. - Predsednik SAD Ričard Nikson priznao, predajući magnetofonske trake istražnom sudiji, svoje učešće u prikrivanju "Afere Votergejt"

1984. - Umro Ričard Barton (Ričard Dženkins), britanski pozorišni i filmski glumac (Pontrihidifen, 10.11.1925 - Ženeva, 5.8.1984)

1991. - Umro Jovan Aćin, filmski reditelj (Beograd, 23.5.1941 - Batajnica, 5.8.1991)

1995. - Hrvatska vojska zauzela Knin, sa teritorije tzv. Republike Srpske Krajine, teritorije pod zaštitom mirovnih snaga UN, izbeglo najmanje 250.000 ljudi, u akciji "Oluja" stradalo oko 2.500 ljudi

1998. - Umro bugarski komunistički lider Todor Živkov, devet godina posle svrgavanja sa vlasti

2000. - Umro Alek Ginis, britanski filmski glumac, dobitnik Oskara (London, 4.4.1914 - Saseks, 5.8.2000)

2001. - Umro Miloš Bojović, košarkaš, advokat i novinar (Priština, 25.6.1938 - Beograd, 5.8.2001)

2001. - Umro Pavle Popović, književnik (Berane, 18.8.1923 - Novi Sad, 5.8.2001)

2005. - Umro Đorđe Kangrga, muzičar, šef orkestra ansambla "Narakord" (Crna Bara, 16.3.1945 - Beograd, 5.8.2005)

2007. - Umro Žan-Mari Listiže (Aron Listiže), francuski kardinal (Pariz, 17. 09. 1926 - Pariz, 05. 08. 2007)

2011. - Umro Frančensko Kvin, filmski i TV glumac, sin Entoni Kvina (Rim, 22. 03. 1963 - Malibu, 05. 08. 2011)
 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (6. avgust 2012)

Vremeplov (6. avgust 2012)

RTS


Srpski prosvetitelj Dositej Obradović na današnji dan 1807. godine iz Zemuna prešao u Beograd. U Veneciji 1932. održan prvi filmski festival u svetu. Američki bombarder B-29 "Enola Gej" bacio atomsku bombu na Hirošimu 6. avgusta 1945. godine.

vremeplov_527.jpg




Srpski prosvetitelj i reformator Dositej Obradović (svetovno ime Dimitrije), prešao je, za vreme Prvog srpskog ustanka, na današnji dan 1807. godine iz Zemuna prešao u Beograd. Mnoštvo stanovnika grada došlo je na pristanište da ga dočeka, a topovi sa gradskih zidina su objavili dolazak Dositeja, koji je ubrzo otpočeo veliki prosvetiteljski posao u oslobođenoj Karađorđevoj Srbiji. Dositej se od početka ustanka stavio u službu srpskih ustanika: prvo je skupljao priloge za njih, a potom je obavlja poverljive misije između ustanika i Rusije. Kao najprosvećeniji i najučeniji Srbin svoga vremena, postao je prvi srpski ministar prosvete, organizovao je škole, mirio i savetovao ustaničke vođe, a bio je i Karađorđev lični sekretar i savetnik.

Američki bombarder B-29 "Supertvrđava", pod imenom "Enola Gej", bacio je uranijumsku atomsku bombu na Hirošimu 6. avgusta 1945. godine, po naređenju predsednika SAD Harija Trumana. Bomba nazvana "Mali dečak" (Little Boy), težine 4 tone i dužine 3 metra, pretvorila je japanski grad u pepeo. Pri visini od 9.450 metara "Enola Gej" je, u 8.15, izbacila bombu koja je eksplodirala na visini od 580 metara. U jednom trenutku poginulo je oko 140.000 ljudi. Temperatura na tlu u blizini središta eksplozije dosezala je i do 5.000 stepeni Celzijusa. Snažni udarni talas vetra, brzine 800 km/čas, i plamene oluje uništili su gotovo sve unutar 13 kvadratnih kilometara gradskog područja. Eksplozija je proizvela vreli pečurkasti oblak prašine i krhotina visok 15.250 metara, koji se video i sa udaljenosti od 560 km. Posledice dejstva atomske bombe prisutne su decenijama posle eksplozije: ranjeni umiru od leukemije nastale zbog atomskog zračenja, a na deci ozračenih roditelja uočene su genetske i patološke promene. Kritičari tvrde da nije bilo vojno-strateških razloga za upotrebu atomske bombe, navodeći da je tim činom učinjen jedan do najvećih ratnih zločina u istoriji.

1660. - Umro Dijego Rodriges de Silva Velaskez, španski slikar (Sevilja, 06. 06. 1599 - Madrid, 06. 08. 1660)

1825. - Gornji Peru proglašen nezavisnom državom i, po oslobodiocu Simonu Bolivaru, nazvan Bolivija

1860. - Rođen Ljubomir Stojanović, filolog i političar, sekretar Srpske kraljevske akademije (Užice, 06. 08. 1860 - Prag, 16. 06. 1930)

1868. - Rođen Pol Klodel, francuski književnik (Vilnev, 06. 08. 1868 - Pariz, 23. 02. 1955)

1881. - Rođen Aleksandar Fleming, škotski mikrobiolog, izolovao antibiotik penicilin, nobelovac (Lonfild, 06. 08. 1881 - London, 11. 03. 1955)

1897. - Rođen Milo Milunović, slikar, profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu, akademik (Cetinje, 06. 08. 1897 - Beograd, 11. 02. 1967)

1902. - Objavljena prva prognoza vremena u Srbiji - Milan Nedeljković, osnivač Astronomske i meteorološke opservatorije u Beogradu objavio u "Srpskim novinama" prognozu vremena za 6. avgust 1902. godine

1915. - Porinut "Jadar" - prvi srpski ratni rečni brod, ovaj datum obeležava se kao Dan Rečne flotile Vojske Srbije

1917. - Rođen Robert Mičam, američki filmski glumac (Bridžport, 06. 08. 1917 - Santa Barbara, 01. 07. 1997)

1928. - Rođen Endi Vorhol, američki slikar, novinar, filmski reditelj i producent (Pitsburg, 06. 08. 1928 - Njujork, 22. 02. 1987)

1930. - Rođena Ebi Linkoln, američka džez pevačica, borac za ljudska prava (Čikago, 06. 08. 1930 - Njujork, 14. 08. 2010)

1932. - U Veneciji održan prvi filmski festival u svetu

1934. - Počela izgradnja Belog dvora na Dedinju, po projektu arhitekte Aleksandra Đorđevića

1962. - Jamajka stekla nezavisnost posle 300 godina britanske vladavine

1969. - Umro Teodor Adorno, nemački sociolog i filozof (Franfurkt na Majni, 11. 09. 1903 - Visp, 06. 08. 1969)

1973. - U egzilu je umro nekadašnji kubanski diktator Fulhensio Batista i Saldivar, koji je vladao Kubom od 1952. do 1959, kada je zbačen u revoluciji pod vođstvom Fidela Kastra

1978. - Umro Pavle VI, rimski papa (Končesio, 26. 09. 1897 -Vatikan, 06. 08. 1978)

1993. - Umro Esad Mekuli, književnik (Plav, 17. 12. 1916 - Priština, 06. 08. 1993)

1994. - Umro Domeniko Modunjo, italijanski pevač (Polinjano a Mare, 09. 01. 1928 - Lampeduza, 06. 08. 1994)

2001. - Umro Žorže Amado, brazilski književnik (Feradas, 10. 08. 1912 - Salvador, 06. 08. 2001)

2005. - Umro Ibrahim Ferer, kubanski pevač (Santjago, 20. 02.1927 - Havana, 06. 08. 2005)

2008. - Umrla Fransin Petrović Njegoš, crnogorska princeza, supruga princa Nikole Petrovića (Kazablanka, 27. 01. 1950 - Pariz, 06. 08. 2008)

2009. - Umrla Savka Dapčević-Kučar, hrvatska političarka, predsednica CK SK Hrvatske, akterka "Hrvatskog proljeća", osnivač Hrvatske narodne stranke (Korčula, 06. 12. 1923 - Zagreb, 06. 08. 2009)

2011. - Umro Džon Vud, britanski filmski glumac (Derbišajr, 01. 01.1930 - Gločester, 06. 08. 2011)
 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (7. avgust 2012)

Vremeplov (7. avgust 2012)

RTS


Prva međunarodna izložba moderne umetnosti u Veneciji - Venecijanski bijenale otovrena 1895. godine. Indijski književnik, filozof i nobelovac Rabidranat Tagore umro 7. avgusta 1941. Slavna pozorišna rediteljka Mira Trailović preminula na današnji dan 1989. godine.

vremeplov_527.jpg




Indijski književnik i filozof Rabidranat Tagore (Takur) umro je 7. avgusta 1941. godine. Po opštoj oceni bio je literata neprevaziđene vrednosti. Napisao je više od 1.000 poema, 24 drame, osam romana, najmanje osam tomova pripovedaka, više od 2.000 pesama i mnoštvo eseja. Pisao je na bengalskom jeziku, a poeziju je sam prevodio na engleski. Napustio je tradicionalni književni bengalski i pisao na govornom jeziku. Njegovo delo odlikuje se snagom i jasnoćom misli, dostojanstvenom emotivnošću, ali ga krasi i duboka društvena odgovornost. Glavni cilj bilo mu je povezivanje istočne i zapadne kulture. Dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1913. godine. Dela: zbirke pesama "Gradinar", "Gitandžali", zbirke pripovedaka "Grupa priča", "Zlatan čamac", "Kasna žetva", "Snovi", "Nudjenja", roman "Gora", lirske drame "Čitra", Malini", publicistički rad "Nacionalizam".

Slavna pozorišna rediteljka Mira Trailović preminula je na današnji dan 1989. godine (Kraljevo, 22. 01. 1924 - Beograd, 07. 08. 1989). Izuzetna ličnost jugoslovenskog i svetskog pozorišta, Mira Trailović je počela karijeru kao spiker, a zatim i urednik Dramskog programa Radio Beograda. Diplomirala je na Dramskom odseku Muzičke akademije u Beogradu i na Visokoj filmskoj školi. Asistirala je kao reditelj u Jugoslovenskom dramskom pozorištu. Njen veliki iskorak u svet teatra započeo je 1956. godine, kada je grupa pozorišnih entuzijasta, u potrazi za novim prostorom i repertoarom, u galeriji "Borbe", koja je imala 212 stolica, osnovala Atelje 212. Iako je Mira uvek isticala da je pravi život Ateljea 212 počeo premijerom Beketovog "Godoa", nova pozornica je promovisana njenom režijom koncertnog izvođenja Geteovog "Fausta". Na čelu ove kuće nalazila se od 1961. godine usmerivši je u pravcu avangarde. Režirala je dela Joneska, Kamija, Olbija, Vajsa, ali je pravu buru u pozorišnom životu izazvala njena postavka mjuzikla "Kosa". U nameri da pozorišnoj publici pruži uvid u tokove svetske avangarde pokrenula je 1967. godine jednu od najeminentnijih pozorišnih manifestacija u svetu - BITEF. Beogradu je 1989. godine podarila Bitef teatar, u staroj adaptiranoj crkvi na skveru, koji danas nosi njeno ime. Predavala je režiju na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu. Bila je selektor i umetnički direktor festivala u Nansiju i dobitnik francuske "Legije časti".

1834. - Umro Žozef Mari Žakar, francuski pronalazač, izumeo mehanički tkački razboj (Lion, 07. 07. 1752 - Ulin, 07. 08. 1834)

1855. - Rođen Svetislav Dinulović, pozorišni glumac i reditelj (Beograd, 07. 08. 1855 - Zemun, 06. 05. 1923)

1859. - Rođen Čiča Ilija Stanojević, pozorišni glumac i reditelj, autor prvog srpskog filma (Beograd, 07. 08. 1859 - Beograd, 08. 08. 1930)

1859. - Umro Vuk Marinković, lekar, profesor i rektor Liceja u Beogradu, akademik (Novi Sad, 24. 12. 1807 - Beograd, 07. 08. 1859)

1876. - Rođena Mata Hari (Gertruda Zele), holandska igračica, navodno nemački špijun u Prvom svetskom ratu (Leuvarden, 07. 08. 1876 - Pariz, 15. 10. 1917)

1895. - Otvorena prva međunarodna izložba moderne umetnosti u Veneciji - Venecijanski bijenale

1920. - Rođen profesor Sergije Lukač, novinar i urednik NIN-a, osnivač Katedre za novinarstvo Fakulteta političkih nauka u Beogradu, sportski radnik (Sarajevo, 07. 08. 1920 - Beograd, 05. 11. 2004)

1927. - Rođen Miroslav Belović, pozorišni reditelj i književnik (Ilidža, 07. 08. 1927- Beograd, 30. 03. 2005)

1937. - Rođen Aleksandar Dragojlović, novinar i urednik Radio Beograda (Beograd, 07. 08. 1937 - Beograd, 01. 07. 2008)

1938. - Umro Konstantin Sergejevič Aleksejev Stanislavski, ruski pozorišni glumac, teatrolog i reditelj (Moskva, 17. 01. 1863 - Moskva, 07. 08. 1938)

1941. - Umro Rabidranat Tagore (Takur), indijski književnik i filozof, nobelovac (Kalkuta, 07. 05. 1861 - Santi Niketan, 07. 08. 1941)

1957. - Umro Oliver Norvel Hardi, američki filmski glumac - komičar (Harlem, 18. 01. 1892 - Burbank, 07. 08. 1957)

1958. - Rođen Zlatko Krmpotić, fudbaler i trener (Beograd, 07. 08. 1958)

1960. - Kubanski lider Fidel Kastro objavio je odluku o nacionalizaciji svih američkih kompanija na Kubi

1975. - Rođena Šarliz Teron, američka filmske glumica, dobitnica "Oskar"-a (Benoni, 07. 08. 1975)

1999. - Umro Tomislav Popović, ekonomista, direktor Instituta ekonomskih nauka u Beogradu (Đakovica, 27. 12. 1937 - Budva, 07. 08. 1999)

2003. - Umro Rajko Žižić, košarkaš, trener i sportski radnik (Miloševići, 22. 01. 1955 - Beograd, 07. 08. 2003)

2004. - Umro Đurica Labović (Ljubo Popović), publicista, novinar i književnik (Andrijevica, 20. 03. 1930 - Beograd, 07. 08. 2004)

2005. - Umro Piter Dženings, američki TV novinar (Toronto, 29. 07. 1938 - Njujork, 07. 08. 2005)

2008. - Umro Andrea Pininfarina, italijanski dizajner (Torino, 26. 06. 1957 - Torino, 07. 08. 2008)

2008. - Umro Predrag Knežević Kneža, novinar i urednik Radio Beograda, bard sportskog novinarstva (Kruševac, 19. 08. 1922 - Beograd, 07. 08. 2008)

2009. - Umro Danko Popović, književnik (Aranđelovac, 19. 08. 1928 - Beograd, 07. 08. 2009)

2011. - Umro Hari Holkeri, finski političar i državnik, premijer Finske, šef UNMIK-a (Oripa, 06. 01. 1937 - Helsinki, 07. 08. 2011)
 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (8. avgust 2012)

Vremeplov (8. avgust 2012)

RTS


Književnik i slikar Đura Jakšić rođen 1832. godine. Autor prvog srpskog filma Čiča Ilija Stanojević umro 1930. godine, a 1966. godine počela je Kulturna revolucija u Kini.

vremeplov_527.jpg




Poznati srpski književnik i slikar Đura Jakšić rođen je na današnji dan 1832. godine u Srpskoj Crnji. Jakšić je bio najveći liričar srpskog romantizma i jedan od najdarovitijih srpskih slikara 19. veka. Pored poezije, koja je najvrednija u njegovom književnom opusu, pisao je pripovetke i herojske poeme (Na Liparu, Ponoć, Padajte braćo, Otadžbina, Seoba Srbalja, Stanoje Glavaš). Umro je u Beogradu 1878. godine.

Američki pozorišni i filmski glumac i dobitnik Oskara Dastin Hofman rođen je 1937. godine u Los Anđelesu. Hofman se proslavio glumeći u filmovima sa kraja šezdesteh i sedamdesetih godina: Diplomac, Leptir, Maratonac i Kramer protiv Kramera, za koji je dobio Oskara 1979. godine kao najbolji glavni glumac. Drugog oskara, takođe, kao glavni glumac, dobio je za ulogu u filmu Kišni čovek koji je snimljen 1988. godine.

Spiker Radio Beograda i književnica Jelena Bilbija Lapčević umrla je u Beogradu 1964. godine. Jelena Bilbija je studirala na Filozofskom fakultetu u Zagrebu i istovremeno pohađala Državnu glumačku školu na kojoj je diplomirala 1928. godine. Sledeće godine primljena je za spikera Radio Beograda. Kada je 24. marta 1929. godine, iz zgrade Srpske akademije nauka i umetnosti počelo redovno emitovanje radio-programa, čast da najavi taj svečani početak pripala je Jeleni Bilbiji, kao što je to učinila i novembra 1944. godine, u oslobođenom Beogradu, kada je ponovo počeo sa radom redovni program Radio Beograda. Uživala je ugled i popularnost najboljeg jugoslovenskog spikera, doprinoseći afirmaciji profesije i obučavanju mladog spikerskog kadra. Iz Radio Beograda prešla je u Filmske novosti. Zatim je bila prvi urednik lista Poletarac i saradnik drugih dečjih časopisa. Objavila je više knjiga: Priče za decu, Deca u selu i gradu, Selo i grad, Jesenji putnici i druge.

1786 - Francuski alpinista Mišel Gabrijel Pakar i njegov nosač Žak Balma osvojili najviši vrh Evrope Mon Blan (4.808 metara)

1877 - Rođen Jovan Skerlić, književni kritičar (Beograd, 8.8.1877 - Beograd, 15.5.1914)

1884 - Umro Miroslav Tirš, češki filozof, osnivač sokolskog pokreta (Dečin, 17.9.1832 - Ec, 8.8.1884)

1898 - Rođen Pavle Bihalji, književnik (Zemun, 8.8.1898 - Beograd, 17.7.1941)

1905 - Umro Ilarion Ruvarac, istoričar, profesor Karlovačke bogoslovije, arhimandrit (Sremska Mitrovica, 1.9.1932 - manastir Grgeteg, 8.8.1905)

1915 - Rođen Ivan Supek, hrvatski fizičar, filozof, pisac i humanista, akademik (Zagreb, 8.8.1915 - Zagreb, 5.3.2007)

1919 - Rođen Agostino Dino de Laurentis, italijanski filmski reditelj i producent (Tore Anunciata, 8.8.1919 - Los Anđeles, 10.11.2010)

1929 - Umro Rudolf Arčibald Rajs, švajcarski kriminolog-forenzičar, profesor Univerziteta u Lozani, publicista (Hehtsberg, 8.7.1875 - Beograd, 8.8.1929)

1929 - Rođen Josef Suk, češki violinista, praunuk kompozitora Antonjina Dvoržaka (Prag, 8.8.1929 - Prag, 6.7.2011)

1930 - Umro Čiča Ilija Stanojević, pozorišni glumac i reditelj, autor prvog srpskog filma (Beograd, 07. 08. 1859 - Beograd, 08. 08. 1930)

1930 - Rođen dr Božidar Kovaček, istoričar književnosti, teatrolog, profesor i dekan Akademije umetnosti u Novom Sadu, predsednik Matice srpske (Bosanska Dubica, 8.8.1930 - Novi Sad, 29.3.2007)

1941 - Ubijen Branko Krsmanović, revolucionar, španski borac (Donja Mutnica, 3.10.1915 - Kosmaj, 8.8.1941)

1943 - Rođena Esma Redžepova - Teodosijevski, pevačica (Skoplje, 8.8.1943)

1947 - Počelo prokopavanje Kanala Dunav-Tisa-Dunav

1952 - Rođen Justejn Gorder, norveški književnik (Oslo 8.8.1952)

1953 - Rođena Gordana Kosanović, pozorišna, filmska i TV glumica (Valjevo, 8.8.1953 - Beograd, 8.8.1986)

1953 - Rođen Najdžel Mensel, britanski vozač Formule 1 (Apton-on-Severn, 8.8.1953)

1963 - Spektakularna pljačka poštanskog voza na liniji Glazgov - London

1966 - Počela Kulturna revolucija u Kini

1981 - Rođen Rodžer Federer, švajcarski teniser, svetski šampion (Bazel, 8.8.1981)

1986 - Umrla Gordana Kosanović, pozorišna, filmska i TV glumica (Valjevo, 8.8.1953 - Beograd, 8.8.1986)

2003 - Umro Ivan Mihaljev, profesor i dekan Poljoprivrednog fakulteta u Novom Sadu, direktor Instituta za ratarstvo i povrtarstvo (Novi Sad, 5.5.1936 - Novi Sad, 8.8.2003)

2007 - Umro prim. dr Svetomir Filipović Fića, internista- kardiolog, direktor i načelnik KBC "Bežanijska kosa" (Kruševac, 3.3.1933 - Beograd, 8.8.2007)

2008 - Počela agresija Gruzije na Južnu Osetiju

2008 - Umro Dragan Kecman, slikar (Kučevo, 1956 - Kučevo, 8.8.2008)

2009 - Umro Danijel Harke, španski fudbaler, kapiten Espanjola (Barselona, 1.1.1983 - Koverćano, 8.8.2009)

2009 - Umro Ivan Dapčević, kamerman RTS-a (Beograd, 7.5.1949 - Beograd, 8.8.2009)

2010 - Umrla Patriša Nil, američka filmska glumica (Pakar, 20.1.1926 - Edgartaun, 8.8.2010)
 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (9. avgust 2012)

Vremeplov (9. avgust 2012)

RTS


Prva hidrocentrala u Srbiji, na reci Đetinji u Užicu, puštena u rad na današnji dan 1900. godine. Nobelovac Herman Hese preminuo 1962. godine.

vremeplov_527.jpg




Na današnji dan 1900. godine puštena prva hidrocentrala u Srbiji, na Đetinji, u Užicu. To je druga je hidroelektrana u svetu, posle centrale na Nijagarinim vodopadima, napravljena po principima višefaznih struja Nikole Tesle. Kamen-temeljac je postavio kralj Aleksandar Obrenović 3. maja 1899. godine. Centrala je nastala zahvaljujući razvoju tkačke radionice, a viđeni Užičani pozvali su profesora beogradske Velike škole Đorđa Stanojevića, poznavaoca Teslinog rada, koji je predložio višefazne generatore. Građevinski projekat uradio je inženjer Aćim Stevović. Centrala je radila sve do sedamdesetih godina prošlog veka, kada je izgradnja pruge Beograd-Bar prekinula njen rad.

Nemački književnik, nobelovac Herman Hese umro je 1962. godine. Izraziti romantičar u svojim prvim književnim radovima, Hese je u proznim delima bio pod uticajem psihoanalize i orijentalne mudrosti. Pisao je lirske pesme, novele i romane od kojih su najpoznatiji: Stepski vuk, Demijan, Gertruda, Igra staklenih perli i Zaratustrin povratak. Autor je niza putopisa i eseja, kao i slikar i ilustrator svojih književnih radova. Antinacista i antimilitarista, doživljavao je zabrane svojih knjiga u nacističkoj Nemačkoj. Nobelovu nagradu za književnost dobio je 1946. godine.

1886 - Umro Đorđe Rajković, književnik
(Novi Sad, 5.5.1825 - Novi Sad, 9.8.1886)

1918 - Rođen Robert Oldrič, američki filmski reditelj i producent
(Rod Ajlend, 9.8.1918 - Los Anđeles, 6.12.1983)

1919 - Umro Ruđero Leonkavalo, italijanski kompozitor
(Napulj, 8.3.1858 - Montekantini, 9.8.1919)

1922 - Rođen Predrag Tasovac, pozorišni, filmski i TV glumac
(Bosanski Šamac, 9.8.1922 - Beograd, 22.9.2010)

1935 - Rođen Zoran Rankić, pozorišni, filmski i TV glumac i književnik
(Derventa, 9.8.1935)

1945 - Američki bombarder bacio atomsku bombu na Nagasaki u Drugom svetskom ratu

1969 - Umrla Šeron Tejt, američka filmska glumica
(Dalas, 24.1.1943 - Los Anđeles, 9.8.1969)

1973 - Rođen Filipo Inzagi, italijanski fudbaler, reprezentativac
(Pjaćenca, 9.8.1973)

1975 - Umro Dmitrij Dmitrijevič Šostakovič, ruski kompozitor, akademik
(Petrograd, 25.9.1906 - Moskva, 9.8.1975)

1978 - Rođena Odri Totu, francuska filmska glumica
(Bomon, 9.8.1978)

2002 - Umrla Miroslava Čohadžić, akademski slikar i kostimograf
(Beograd, 27.9.1930 - Beograd, 9.8.2002)

2003 - Umro Žak Dere, francuski filmski reditelj
(Lion, 19.2.1929 - Bulonj - Bilankur, 9.8.2003)

2006 - Umro Džejms van Alen, američki fizičar
(Maunt Pleznt, 7.9.1914 - Ajova, 9.8.2006)

2008 - Umro Berni Mek, američki filmski glumac
(Čikago, 5.10.1957 - Čikago, 9.8.2008)

2008 - Umro Mahmud Darviš, palestinski književnik
(Al Bireh, 13.3.1941 - Hjuston, 9.8.2008)

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (10. avgust 2012)

Vremeplov (10. avgust 2012)

RTS


Na današnji dan 1889. godine počela izgradnja Svetosavskog doma u Beogradu. Potpisivanjem mira u Bukureštu, 1913. godine okončan Drugi balkanski rat. Prvo svemirsko venčanje obavljeno 2003. godine.

vremeplov_527.jpg


Izgradnja Svetosavskog doma u Beogradu počela je 10. avgusta 1889. godine. Na mestu izgradnje, u Dušanovoj ulici broj 13 nalazile su se ruševine zgrade poznate kao Pirinčana. Bio je to karavan-saraj Mehmed paše Sokolovića sa bezistanom. U 18. veku je adaptiran i pretvoren u boravište austrijskog komandanta Beograda, princa Eugena Savojskog. Izrada projekta Svetosavskog doma poverena je arhitekti Jovanu Ilkiću. Kamen temeljac položen je na današnji dan 1889. godine. Bio je to prvorazredni društveni događaj, koji su svojim prisustvom uveličali predstavnici dvora, crkve, države i najviđeniji Beograđani. Gradnja je trajala nešto više od godinu dana. Dom je svečano otvoren 1. oktobra 1890. godine. Osim Društva svetog Save, ovu zgradu su tokom godina koristili Prva beogradska gimnazija, bolnica Srpskog crvenog krsta, Četvrta ženska gimnazija, Viša pegagoška škola, a danas se u njoj nalazi Fizički fakultet Univerziteta u Beogradu.

Na današnji dan 1913. godine Grčka, Rumunija, Srbija i Crna Gora, u Bukureštu, su potpisale ugovor o miru sa poraženom Bugarskom, kojim je okončan Drugi balkanski rat. Sporazumom su precizno određene granice Bugarske prema Rumuniji i Srbiji. Drugi balkanski rat počeo je krajem juna 1913. napadom Bugarske na Srbiju i Grčku, bez objave rata. Uzrok je bilo neslaganje saveznika o podeli teritorija oslobođenih u Prvom balkanskom ratu od Turaka, odnosno insistiranje Bugarske da dobije znatno šire teritorijalno proširenje od drugih članica Balkanskog saveza. Bukureštanskim mirom Srbiji je pripojena Makedonija, koju je srpska vojska prethodno oslobodila u Prvom balkanskom ratu.

1878.- Rođen Isidor Bajić, kompozitor i muzički pisac, osnivač prve muzičke škole u Novom Sadu (Kula, 10. 08. 1878 - Novi Sad, 15. 09. 1915). Zapisivao je narodne i srpske crkvene melodije i koristio ih u svojim kompozicijama za klavir, horskim delima, komadima sa pevanjem i u operi "Knez Ivo od Semberije". U skoro svim periodičnim časopisima i dnevnoj štampi toga vremena ("Brankovo kolo", "Letopis Matice srpske", "Zastava", "Sloga") objavljivao je tekstove iz oblasti muzike i muzičke pedagogije.

955.- Vojska nemačkog cara Otona I potukla je Mađare u bici na Lehu, čime je sprečen njihov dalji prodor u Evropu

1675.- Položen kamen-temeljac Kraljevske opservatorije u Griniču

1792.- U Francuskoj ukinuta monarhija zbacivanjem kralja Luja XVI

1846.- U Vašingtonu osnovan centar za naučna istraživanja "Smitsonijan"

1865.- Rođen Aleksandar Glazunov, ruski kompozitor (Petrograd, 10. 08. 1865 - Pariz, 21. 03. 1936)

1904.- Ruska flota, u Rusko-japanskom ratu, pretrpela teške gubitke u borbi protiv japanske ratne mornarice, pokušavajući da se probije iz blokirane luke Port Artur

1912.- Rođen Žorže Amado, brazilski književnik i jednim od najprevođenijih južnoameričkih književnika (Feradas, 10. 08. 1912 - Salvador, 06. 08. 2001)

1930.- Rođen dr Vladimir Bošnjaković, specijalista nuklearne medicine, direktor Instituta za nuklearnu medicinu KCS, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, akademik (Beograd, 10. 08. 1930 - Beograd, 04. 03. 2008)

1945.- Japan, u Drugom svetskom ratu, ponudio saveznicima predaju, pod uslovom da car Hirohito zadrži presto

1958.- Umro Dušan Šijački, novinar i književnik, predsednik Društva novinara Jugoslavije (Stari Futog, 11. 03. 1882 - Beograd, 10. 08. 1958)

1960.- Rođen Antonio Banderas, španski filmski glumac (Malaga, 10. 08. 1960)

1981.- Umro Vukašin Jevtić, kompozitor i vokalni solista Hora Radio Beograda (Rosica, 20. 01. 1913 - Ribarska Banja, 10. 08. 1981)

1983.- Umro Vojislav Nanović, filmski reditelj (Skoplje, 12. 08. 1922 - Beograd, 10. 08. 1983)

1990.- Šefovi arapskih država osudili iračku okupaciju Kuvajta; Sadam Husein pozvao sve muslimane da otpočnu "džihad" protiv stranih trupa i korumpiranih arapskih vlada

2003.- Obavljeno prvo svemirsko venčanje

2007.- Umro Toni Vilson, osnivač izdavačke kuće "Fektori rekords" (Salford, 20. 02. 1950 - Mančester, 10. 08. 2007)

2008.- Preminuo američki soul muzičar Ajzak Hejz (Kovington 20. 08. 1942. - Memfis 10. 08. 2008)

 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (11. avgust 2012)

Vremeplov (11. avgust 2012)

RTS


Slavni glumac Danilo-Bata Stojković rođen 11. avgusta 1934. godine. Na današnji dan 1935. godine rođen slikar Vladimir Veličković.

vremeplov_527.jpg


Slikar, akademik i nosilac franscuskog Ordena viteza - Legije časti Vladimir Veličković rođen je na današnji dan 1935. godine. Veličković je završio arhitekturu u Beogradu. Bio je učenik Krste Hegedušića u Zagrebu. Od 1966. godine živi i radi u Francuskoj. Redovni je profesor Likovne akademije u Parizu. Imao je oko 250 samostalnih izložbi u galerijama i muzejima širom sveta. Pariski Bobur mu je otkupio šest crteža za svoju stalnu zbirku. Izlagao je u Galeriji SANU u Beogradu 1986, povodom prijema za člana Akademije i 2002. godine. Ušao je u svetsku antologiju "Najveći crteži svih vremena". Monografija o slikaru kod nas je objavljena 1987. godine. Dobitnik je nagrada"Oktobarskog salona", "Velikog pečata" Grafičkog kolektiva, "Politikine" i "Herderove" nagrade, kao i najvećeg francuskog priznanja za kulturu "Arts et Lettres". Član je Francuske akademije lepih umetnosti. Njegovo slikarstvo odlikuje veliki format, preciznost crteža, preokupacija ljudskom figurom u pokretu, anatomija i kolorit koji ide od crne i bele do crvene boje. Predmet njegovog interesovanja je dramatičnost življenja, stradanje i uništavanje kao likovna filozofija i pogled na svet. Slika nasilje, surovo prikazuje obezglavljene, proganjane ljude u očajničkom, bezuspešnom bekstvu od neprijatelja.

1456. - Umro Janoš Hunjadi (Sibinjanin Janko), erdeljski vojvoda (Hunjad, 1387 - Zemun, 11. 08. 1456)

1844. - Umro Jernej Kopitar, slavista (Repce, 21. 08. 1780 - Beč, 11. 08. 1844)

1858. - Rođen Kristijan Ajkman, holandski lekar, otkrio uzročnik bolesti beri - beri, nobelovac (Nikerk, 11. 08. 1858 - Utreht, 05. 11. 1930)

1891. - Umro Aleksandar Bugarski, arhitekta (Eperjes, 1835 - Beograd, 11. 08. 1891)

1919. - Umro Endrju Karnegi, američki industrijalac i filantrop (Danfermlajn, 25. 11. 1835 - Lenoks, 11. 08. 1919)

1927. - Rođen Stjuart Rozenberg, američki filmski i TV reditelj (Njujork, 11. 08. 1927 - Beverli Hils, 15. 03. 2007)

1933. - Rođen Ježi Grotovski, poljski pozorišni reditelj (Žešov, 11. 08. 1933 - Pontedero, 14. 01. 1999)

1934. - Rođen Danilo - Bata Stojković, pozorišni, filmski i TV glumac (Beograd, 11. 08. 1934 - Beograd, 16. 03. 2002)

1946. - Rođen Milan - Lane Gutović, pozorišni, filmski i TV glumac, predsednik Saveza - dramskih umetnika Srbije (Umka, 11. 08. 1946)

1956. - Rođen Zoran Dašić, muzičar, osnivač grupe "Legende", muzički urednik TV Politika i TV Beograd (Beograd, 11. 08. 1956)

1975. - Umro Dušan Skovran, dirigent i muzički pisac (Ohrid, 06. 09. 1923 - Plužine, 11. 08. 1975)

1996. - Umrla Vangelija Dimitrova - Baba Vanga, bugarska proročica (Strumica, 31. 01. 1911- Sofija, 11. 08. 1996)

2001. - Umrla Ljubica Janićijević, filmska i TV glumica (Maskare, 16. 02. 1923 - Beograd, 11. 08. 2001)

2008. - Umro Vlastimir Gavrik, scenograf, osnivač i predsednik Jugoslovenske akademije filmske umetnosti i nauke, član Udruženja filmskih umetnika Srbije, dobitnik "Oskar"-a
(Beograd, 13. 01. 1928 - Beograd, 11. 08. 2008)
 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (12. avgust 2012)

Vremeplov (12. avgust 2012)

RTS


Engleski pronalazač, konstruktor parne lokomotive, Džordž Stivenson umro 12. avgusta 1848. godine. Na današnji dan 1955. umro nemački pisac i nobelovac Tomas Man. Udes ruske nuklearne podmornice "Kursk" u Barencovom moru dogodio se 2000. godine.

vremeplov_527.jpg




Engleski inženjer i pronalazač, konstruktor parne lokomotive, Džordž Stivenson umro je 12. avgusta 1848. godine. Projektovao je prvu javnu železničku prugu Stokton - Darlington 1825. godine i uveo čelične šine umesto drvenih. Godine 1829. izgradio je prugu Liverpul - Mančester, na kojoj je njegova lokomotiva "Rokit" postigla tada rekordnu brzinu od 56 kilometara na čas. U Njukaslu je 1823. osnovao prvu fabriku lokomotiva.

Na današnji dan 1955. godine, umro je nemački pisac Tomas Man, predstavnik psihološkog romana i najznačajniji nemački prozni stvaralac u 20. veku. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1929. godine. Posle dolaska nacista na vlast u Nemačkoj 1933. emigrirao je u Švajcarsku, a 1939. u SAD. Stvarao je pod uticajem Getea, Šopenhauera, Ničea i velikih ruskih pisaca 19. veka. Dela: romani "Budenbrokovi", "Čarobni breg", "Kraljevsko visočanstvo", "Lota u Vajmaru", "Doktor Faustus", "Ispovesti varalice Feliksa Krula", "Izabranik". Tetralogija: "Josif i njegova braća". Pripovetke i novele: "Smrt u Veneciji", "Tonio Kreger", "Mario i mađioničar", "Zamenjene glave", "Zakon" i "Prevarena". Eseji: "Duhovno plemstvo", "Staro i novo". Kulturno-filozofske i istorijske studije: "Fridrih i velika koalicija" i "Razmatranja jednog nepolitičara".

490. p.n.e. - Umro Filipides, prvi grčki maratonac (530 - Atina, 12.8.490. p.n.e)

1790 - Rođen Gligorije - Gliša Vozarević, prvi srpski izdavač (Ležimirci, 12.8.1790 - Beograd, 10.1.1848)

1866. - Rođen Hasinto Benavento, španski književnik, nobelovac (Madrid, 12.8.1866 - Madrid, 14.7.1954)

1881. - Rođen Sesil de Mil, američki filmski reditelj, scenarista i producent (Ešfild, 12.8.1881 - Holivud, 21.1.1959)

1897. - Rođen Aleksa Dundić, dobrovoljac u Prvom svetskom ratu i heroj Ruskog građanskog rata (Grabovac, 12.8.1897 - Rovno, 8.6.1920)

1900. - Umro Vilhelm Štajnic, češki šahovski velemajstor, prvi zvanični šampion sveta (Prag, 14.5.1836 -Vord, 12.8.1900)

1914. - Počela Cerska bitka u Prvom svetskom ratu

1915. - Rođen Majkl Kid, američki koreograf (Njujork, 12.8.1915 - Los Anđeles, 23.12.2007)

1922. - Rođen Vojislav Nanović, filmski reditelj (Skoplje, 12.8.1922 - Beograd, 10.8.1983)

1925. - Rođen Steva Markićević, muzički urednik Radio Beograda (Novi Sad, 12.8.1925 - Beograd, 25.8.2005)

1928. - Umro Leoš Janaček, češki kompozitor (Hukvaldi, 3.7.1854 - Ostrava, 12.8.1928)

1930. - Rođen Džordž Soroš (Đerđ Švarc), američki biznismen, osnivač Fonda za otvoreno društvo (Budimpešta, 12.8.1930)

1935. - Rođen prof. dr Gojko Stojičić, otorinolaringolog, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu (Crna Trava, 12.8.1935 - Beograd, 22.7.2007)

1939. - Rođen Džordž Hamilton, američki filmski glumac (Nebraska, 12.8.1939)

1964. - Umro Jan Fleming, britanski književnik (London, 28.5.1908 - Kanterberi, 12.8.1964)

1971. - Rođen Pit Sampras, američki teniser (Vašington, 12.8.1971)

1972. - Umrla Delfa Ivanić, humanista, osnivač "Kola srpskih sestara", prva žena u Kraljevini Jugoslaviji koja je dobila medalju "Florans Najtingejl" Međunarodnog Crvenog krsta (Podgorica - Beograd, 12.8.1972)

1982. - Umro Henri Fonda, američki pozorišni i filmski i glumac, dobitnik Oskara (Nebraska, 16.5.1905 - Los Anđeles, 12.8.1982)

2000. - Udes ruske nuklearne podmornice "Kursk" u Barencovom moru, poginulo svih 118 članova posade

2001. - Umro Isidor - Bata Vrsajkov, slikar (Despotovo, 1927 - Novi Sad, 12.8.2001)

2007. - Umro Merv Grifin, američki TV magnat, tvorac kvizova (San Mateo, 6.7.1925 - Los Anđeles, 12.8.2007)

2009. - Umro Les Pol (Lester Polfus), američki gitarista, otac električne gitare (Vokeša, 9.6.1915 - Vajt Plejns 12.8.2009)
 
LEGEND
Učlanjen(a)
14.12.2009
Poruka
29.042
Vremeplov (13. avgust 2012)

Vremeplov (13. avgust 2012)

RTS


Lingvista i akademik Aleksandar Belić rođen 13. avgust 1876. godine. Kubanski revolucionar i državnik Fidel Kastro rođen na današnji dan 1927. Posle zatvaranja granice između istočnog i zapadnog Berlina, kod Brandenburške kapije, 1961. godine počela izgradnja Berlinskog zida.

vremeplov_527.jpg



Lingvista, profesor Univerziteta u Beogradu i akademik Aleksandar Belić rođen je u Beogradu 13. avgust 1876. godine. Belić je završio Veliku školu u Beogradu i studirao slovensku filologiju i lingvistiku u Odesi i Moskvi. Osnovao je i uređivao časopise "Južnoslovenski filolog" i "Naš jezik". Osnivač je srpske moderne dijalektologije i jedan od tvoraca naučne sintakse. Rešio je složen problem opšteslovenskog akcentnog sistema. Bio je predsednik Srpske kraljevske akademije. Pod njegovim rukovodstvom SANU je izdala prvu knjigu velikog "Rečnika književnog i narodnog jezika". Napisao je oko 500 rasprava, jezičkih ogleda, naučnih kritika, polemika i prikaza. Najpoznatija njegova dela su: "O jezičkoj prirodi i jezičkom razvitku", "Pravopis srpskohrvatskog jezika", "Dijalekti istočne i južne Srbije", "O dvojini u slovenskim jezicima" i "Galički dijalekt".

Kubanski revolucionar i državnik Fidel Kastro rođen je na današnji dan 1927. godine. Pod Kastrovim vođstvom na Kubi je svrgnuta diktatura Fulhensija Batiste i izvedena revolucija. Njegov prvi pokušaj zbacivanja Batiste nije uspeo pošto je, uz znatne gubitke, propao napad na kasarnu Monkada u Santjago de Kuba 26. jula 1953. Kastro je potom osuđen na 15 godina robije, ali je pomilovan 1955. godine. Po izlasku sa robije osniva "Pokret 26. jula" i odlazi u Meksiko, gde organizuje pristalice. U decembru 1956. iskrcava se na Kubu i u zoni Sijera Maestre započinje pobunu. Ušao je, sa njegovim jedinicama kao pobednik, u Havanu 1. januara 1959. nakon Batistinog bega s Kube. U februaru 1959. Kastro postaje predsednik vlade, 1965. šef Komunističke partije Kube, a 1976. i vrhovni komandant oružanih snaga.

1806. - Počeo boj na Mišaru u Prvom srpskom ustanku

1813. - Izašao prvi broj "Novina serbskih iz carstvujuščeg grada Vijene", ovaj datum obeležava se kao "Dan Službenog glasnika"

1860. - Ubijen Danilo I, crnogorski knjaz (Njeguši, 25. 05. 1826 - Kotor, 13. 08. 1860)

1863. - Umro Ežen Delakroa, francuski slikar (Šaranton Sen-Moris, 26. 04. 1798 - Šamprosej, 13. 08. 1863)

1868. - Počela izgradnja Narodnog pozorišta u Beogradu

1871. - Rođen Karl Libkneht, nemački političar (Lajpcig, 13. 08. 1871 - Berlin, 15. 01. 1919)

1899. - Rođen Alfred Džozef Hičkok, američki filmski reditelj (London, 13. 08. 1899 - Los Anđeles, 29. 04. 1980)

1909. - Rođen Milovan Krstić, vajar i likovni pedagog (Gornji Matejevac, 13. 08. 1909)

1910. - Umrla Florens Najtingejl, engleska bolničarka, osnivač prve škole za medicinske sestre (Firenca, 12. 05. 1820 - London, 13. 08. 1910)

1912. - Umro Žil Masne, francuski kompozitor (Montan, 12. 05. 1842 - Pariz, 13. 08. 1912)

1913. - Rođen Makarios III, kiparski arhiepiskop, prvi predsednik nezavisnog Kipra (Ano Panala, 13. 08. 1913 - Nikozija, 03. 08. 1977)

1913. - Rođena Anita Mezetova, operska pevačica (Trst, 13. 08. 1913 - Beograd, 23. 03. 1980)

1922. - Rođen Mirko Aksentijević, novinar TANJUG- a (Kuršumlija, 13. 08. 1922 - Beograd, 15. 03. 2011)

1926. - Rođen Fidel Kastro Ruz, kubanski revolucionar i državnik, predsednik Kube (Orijente, 13. 08. 1926)

1946. - Umro Herbert Džordž Vels, engleski književnik (Bromlej, 21. 09. 1866 - London, 13. 08. 1946)

1949. - Rođena Goranka Matić, fotograf (Maribor, 13. 08. 1949)

1952. - Rođena Gorica Popović, pozorišna, filmska i TV glumica (Kragujevac, 13. 08. 1952)

1956. - Rođen Nenad Lj. Stefanović, novinar, glavni i odgovorni urednik Informativnog programa TV Beograd (Zemun, 13. 08. 1956)

1961. - Počela izgradnja Berlinskog zida, posle zatvaranja granice između istočnog i zapadnog Berlina kod Brandenburške kapije

1964. - U Velikoj Britaniji, u Liverpulu i Mančesteru, izvršene poslednje smrtne kazne vešanjem

1984. - Umro Tigran Vartanovič Petrosjan, jermenski šahista (Tbilisi, 17. 06. 1929 - Moskva, 13. 08. 1984)

1994. - Umro Manfred Verner, nemački političar i državnik, generalni sekretar NATO (Štutgart, 24. 09. 1934 - Brisel, 13. 08. 1994)

2008. - Umro prof. dr Radoje Knežević (Rejmond Kent), emeritus profesor afričke istorije na Univerzitetu u Berkliju (14. 06. 1929 - Okland, 13. 08. 2008)

2009. - Umro Kosta Kilibarda, crnogorski vajar (Grahovo, 1942 - Podgorica, 13. 08. 2009)

 
Natrag
Top