- Učlanjen(a)
- 25.08.2009
- Poruka
- 39.029
T
T
Tabulatura Posebni sistem muzičke notacije kod kojeg se upotrebljavaju slova, brojke i ostali simboli. Već u 18. veku zastareva, a upotrebljavao se uglavnom za lautu, gitaru itd.
Tacet Oznaka koja se upisuje u instrumentalnu ili vokalnu dionicu i označava da izvođač izvesno vreme ne svira odnosno ne peva.
Takt Jedinica za grupu doba u kompoziciji;
Taktna crta Uspravna linija na notnom sistemu kojom se odvajaju taktovi; Dvostruka taktna crta Dvostruka uspravna linija koja označava završetak nekog dela.
Tam-tam Instrument nalik gongu, ali sa neodređenom visinom tona.
Tarantella Brzi ples iz južne Italije u šestodelnom taktu sa naizmeničnim dur i mol delovima; prema kraju postaje sve brži.
Tasto solo /ital./ Oznaka na deonici continua koja označava da određeno vreme basovu liniju treba svirati samu, bez dodatnih akorada. Sul tasto Oznaka koja upućuje na sviranje nad hvataljkom kod gudačkih instrumenata.
Tema Muzički odlomak koji čini osnovnu ideju ili grupu ideja neke kompozicije.
Temperatura Sistem štimovanja tonova lestvice na instrumentima sa dirkama i duvačkim instrumentima čime se postiže zadovoljavajući muzički rezultat.
Temperovanje Sistem štimovanja nota lestvice kod instrumenata sa dirkama koji, izjednačujući po veličini sve polutonove oktave, omogućuje sviranje u bilo kojem tonalitetu.
Tempo/ital./Brzina izvođenja; A tempo Oznaka za povratak u propisani tempo; Uistesso tempo Istom brzinom.
Tempo ordinario Hendlovski termin za umereni tempo u 4/4 taktu
Tempo primo Početnom brzinom;
Tempo rubato vidi rubato.
Tenor Najviši prirodno proizveden muški glas/tj. bez upotrebe falseta/.
Tessitura/ital./Prosečni stupanj visine u određenoj deonici u vezi sa opsegom glasa ili instrumenta za koji je pisana.
Toccata/tal./Bravurozni komad namenjen izvođenju na instrumentima sa dirkama kojim se žele pokazati mogućnosti samog instrumenta i virtuoznost izvodača.
Tačka 1/Iznad note označava da se ista mora svirati staccato; 2/Iza note znači da se nota mora produžiti za polovinu svoje vrednosti.
Ton 1/ Interval od dva polutona; 2/ Kvalitet zvuka; 3/ Nota.
Tonalitet Sistem tonova i akorada koji stoje u određenom odnosu prema jednom tonalnom centru.
Tonika Glavni ton u tonalitetu kojim lestvica počinje i završava.
Tenuto/tal./Oznaka po kojoj se tonovi moraju izdržati u punom trajanju vrednosti note ili čak i malo duže.
Terca Interval između prvog i trećeg tona dijatonske lestvice; velika terca sadrži četiri polutona, a mala tri.
Tonička sol-fa metoda Sistem muzičke notacije kod kojeg se upotrebljavaju slova a ne note na notnom sistemu; upotrebljava se u nekim školama u Engleskoj
Transkripcija Aranžman kompozicije za drugi medij od onoga što je prvobitno bilo zamišljeno.
Transponirajući instrument Instrument čija je deonica zbog lakšeg sviranja napisana u drugačijem tonalitetu ili visini no što će zaista zvučati.
Transpozicija Izvođenje deonice, pasaža ili komada u drugačijem tonalitetu ili visini od onog u kojem je napisan.
Trautonium Elektronski instrument izmišljen u Berlinu 1930.
Tre corde/ital./Oznaka da treba pustiti levi pedal na klaviru, čime prestaje važiti oznaka una corda.
Triler Ukras koji se sastoji od brze izmene note sa notom iznad nje.
Trodelna pesma Muzički oblik koji se sastoji od tri dela; Drugi je kontrastan, a treći repeticija prvog dela.
Trozvuk Akord koji se sastoji od tri tona, velike ili male terce i čište, prekomerne ili umanjene kvinte iznad nje.
Tremolo/ital./ 1/ Brza izmena dva tona u intervalu većem od sekunde; 2/ Brzo i ustreptalo povlačenje gudalom po žicama gudačkog instrumenta; 3/ vidi vibrato
Trio 1 / Kompozicija za tri instrumenta; 2/ Stav za tri glasa; 3/ Srednji deo menueta ili scherza.
Triola Grupa od tri note koja se izvodi u vreme predviđeno za dve.
Trodelni takt Takt sa tri dobe u taktu.
Turca, alla/ital./U turskom stilu, tj. kao sa bubnjevima, činelama i trianglom/rekvizitima puka turskih janjičara/.
Tutti/ital/ 1/ Zajednički nastup svih izvođača neke kompozicije; 2/ Pasaž za orkestar bez solista; 3/ Oznaka da trebaju svirati svi gudači, kojom se opoziva oznaka “solo”.
T
Tabulatura Posebni sistem muzičke notacije kod kojeg se upotrebljavaju slova, brojke i ostali simboli. Već u 18. veku zastareva, a upotrebljavao se uglavnom za lautu, gitaru itd.
Tacet Oznaka koja se upisuje u instrumentalnu ili vokalnu dionicu i označava da izvođač izvesno vreme ne svira odnosno ne peva.
Takt Jedinica za grupu doba u kompoziciji;
Taktna crta Uspravna linija na notnom sistemu kojom se odvajaju taktovi; Dvostruka taktna crta Dvostruka uspravna linija koja označava završetak nekog dela.
Tam-tam Instrument nalik gongu, ali sa neodređenom visinom tona.
Tarantella Brzi ples iz južne Italije u šestodelnom taktu sa naizmeničnim dur i mol delovima; prema kraju postaje sve brži.
Tasto solo /ital./ Oznaka na deonici continua koja označava da određeno vreme basovu liniju treba svirati samu, bez dodatnih akorada. Sul tasto Oznaka koja upućuje na sviranje nad hvataljkom kod gudačkih instrumenata.
Tema Muzički odlomak koji čini osnovnu ideju ili grupu ideja neke kompozicije.
Temperatura Sistem štimovanja tonova lestvice na instrumentima sa dirkama i duvačkim instrumentima čime se postiže zadovoljavajući muzički rezultat.
Temperovanje Sistem štimovanja nota lestvice kod instrumenata sa dirkama koji, izjednačujući po veličini sve polutonove oktave, omogućuje sviranje u bilo kojem tonalitetu.
Tempo/ital./Brzina izvođenja; A tempo Oznaka za povratak u propisani tempo; Uistesso tempo Istom brzinom.
Tempo ordinario Hendlovski termin za umereni tempo u 4/4 taktu
Tempo primo Početnom brzinom;
Tempo rubato vidi rubato.
Tenor Najviši prirodno proizveden muški glas/tj. bez upotrebe falseta/.
Tessitura/ital./Prosečni stupanj visine u određenoj deonici u vezi sa opsegom glasa ili instrumenta za koji je pisana.
Toccata/tal./Bravurozni komad namenjen izvođenju na instrumentima sa dirkama kojim se žele pokazati mogućnosti samog instrumenta i virtuoznost izvodača.
Tačka 1/Iznad note označava da se ista mora svirati staccato; 2/Iza note znači da se nota mora produžiti za polovinu svoje vrednosti.
Ton 1/ Interval od dva polutona; 2/ Kvalitet zvuka; 3/ Nota.
Tonalitet Sistem tonova i akorada koji stoje u određenom odnosu prema jednom tonalnom centru.
Tonika Glavni ton u tonalitetu kojim lestvica počinje i završava.
Tenuto/tal./Oznaka po kojoj se tonovi moraju izdržati u punom trajanju vrednosti note ili čak i malo duže.
Terca Interval između prvog i trećeg tona dijatonske lestvice; velika terca sadrži četiri polutona, a mala tri.
Tonička sol-fa metoda Sistem muzičke notacije kod kojeg se upotrebljavaju slova a ne note na notnom sistemu; upotrebljava se u nekim školama u Engleskoj
Transkripcija Aranžman kompozicije za drugi medij od onoga što je prvobitno bilo zamišljeno.
Transponirajući instrument Instrument čija je deonica zbog lakšeg sviranja napisana u drugačijem tonalitetu ili visini no što će zaista zvučati.
Transpozicija Izvođenje deonice, pasaža ili komada u drugačijem tonalitetu ili visini od onog u kojem je napisan.
Trautonium Elektronski instrument izmišljen u Berlinu 1930.
Tre corde/ital./Oznaka da treba pustiti levi pedal na klaviru, čime prestaje važiti oznaka una corda.
Triler Ukras koji se sastoji od brze izmene note sa notom iznad nje.
Trodelna pesma Muzički oblik koji se sastoji od tri dela; Drugi je kontrastan, a treći repeticija prvog dela.
Trozvuk Akord koji se sastoji od tri tona, velike ili male terce i čište, prekomerne ili umanjene kvinte iznad nje.
Tremolo/ital./ 1/ Brza izmena dva tona u intervalu većem od sekunde; 2/ Brzo i ustreptalo povlačenje gudalom po žicama gudačkog instrumenta; 3/ vidi vibrato
Trio 1 / Kompozicija za tri instrumenta; 2/ Stav za tri glasa; 3/ Srednji deo menueta ili scherza.
Triola Grupa od tri note koja se izvodi u vreme predviđeno za dve.
Trodelni takt Takt sa tri dobe u taktu.
Turca, alla/ital./U turskom stilu, tj. kao sa bubnjevima, činelama i trianglom/rekvizitima puka turskih janjičara/.
Tutti/ital/ 1/ Zajednički nastup svih izvođača neke kompozicije; 2/ Pasaž za orkestar bez solista; 3/ Oznaka da trebaju svirati svi gudači, kojom se opoziva oznaka “solo”.