Pogledajte kako životinje komuniciraju

[PYC]

Pogledajte kako životinje komuniciraju




Izvor: 24 Sata 25.11.2010u 19:16 h



Životinje se već tokom prvih dana života prilagođavaju okolini i uče vještine potrebne za preživljavanje. Mladunci uče na različite načine, najčešće kroz igru i borbu sa drugim mladuncima, ali i od iskusnih pripadnika svoje vrste.

Veliki značaj pri tome imaju i različite forme komunikacije koje su životinje razvile. Na primjer, delfini i kitovi imaju "riječnik" kojim se međusobno upozoravaju na opasnosti ili informišu o nalazištima hrane. I slonovi imaju svoj jezik, sačinjen od zvukova i govora tijela.

On se proteže od mrmljanja niske frekvencije do visokofrekventnih zvukova rike, trubljenja i frktanja. Većina slonovskih zvukova nalazi se ispod granice ljudskog sluha, ali oni se međusobno čuju i prepoznaju signale iako su kilometrima udaljeni. Istraživač Džojs Pul, koji već 20 godina proučava ove ogromne životinje, opisuje kako se pozdravljaju slonovi koji se dugo nisu vidjeli.
"Zatrčali su se jedan prema drugom, glava visoko podignutih, klepećući ušima. Čak su i surle stavili jedan drugom u usta kako bi i na taj način izrazili radost zbog ponovnog susreta", ispričao je Pul.
Mravi, u zavisnosti kojoj vrsti pripadaju, imaju 10 do 20 hemikalija smještenih u žljezdama na tijelu. Različitim hemikalijama koje ispušta, mrav ostalima signalizira alarm, poziva na ručak, informiše da je pronašao novi izvor hrane ili organizuje vojnu strategiju, ukoliko ih neko napada. Mravlja organizacija je gotovo besprijekorna naročito ako se uzme u obzir njihova brojnost i disciplinovanost u izvršavanju zadataka.
I pčele imaju zanimljiv način komunikacije - pčela koja pronađe hranu mora ostalima da dojavi gdje je našla, a to pokazuje specifičnim ritmom plesa i usmjeravanjem repa u određenom smjeru. Ako je hrana u blizini košnice, pčela izvodi takozvani kružni ples. Ples u kome je donji dio tijela usmjeren u nekom određenom pravcu sugeriše da je izvor hrane udaljen više od 80 metara. Na taj način, plesom otkriva i smjer i udaljenost.
Takođe, naučnici vjeruju da šimpanze, psi pa i pacovi mogu da se smiju, kao i da su tu sposobnost razvili mnogo prije nego što su ljudi razvili govor.
​

​

 

[belja91]

Zvižduk umesto potpisa

Zvižduk umesto potpisa

Slično pripadnicima raznih nacionalnosti, koji su u okviru sopstvenog jezika razvili različite dijalekte, specifične za određena područja, i životinje koriste neke oblike sporazumevanja svojstvene pojedinim grupama koje pripadaju istoj vrsti, ali žive na različitim mestima i obrazuju posebne porodične skupine.

Proučavanjem ove pojave bavili su se i istraživači iz Fonetskog instituta na Londonskom univerzitetu koji su otkrili da mukanje krava širom Velike Britanije nije svuda isto i da se, zavisno od područja, znatno razlikuje. Isto važi i za britanske crvendaće koje su proučavali pomoću sonografa, aparata za vizuelno prikazivanje ptičje pesme.

Značaj pesme

Crvendaći iz Saseksa crvkuću drukčije od onih iz Velsa. Njihova pesma je različita u pogledu tonaliteta i intenziteta, zavisno od mesta gde žive. Slična su i iskustva francuskih istraživača koji su samo kod zeba otkrili 50 različitih dijalekata.

Prema objašnjenju naučnika koji su proučavali ovu pojavu, dijalekti u ptičjem svetu služe za izbor pravog mužjaka. Istraživanja su pokazala da ženke biraju partnere koji pevaju isto kao i njihovi očevi. Kod nekih vrsta, kao što je dijamantska zeba, mladunci nauče pesmu roditelja još dok se ne izlegu iz jaja, a ako ih odgaji drugi par ptica, zadržavaju sve odlike pesme svog biološkog oca.

Prema mišljenju italijanskog etologa Roberta Markezinija, modulacije u načinu oglašavanja važe za gotovo sve životinje jer im to što govore istim jezikom olakšava zajedničke aktivnosti. U prirodi su “moderne“ velike porodice objedinjene u otvorene grupe čiji se članovi sporazumevaju na istom dijalektu. Indijski slonovi oglašavaju se na melodičniji način od afričkih, ali svako krdo ima svoj dijalekat. Sva dosadašnja saznanja pokazuju da je glavna funkcija dijalekta da se grupa bolje organizuje i ostane na okupu, a to je istovremeno i bitan uslov opstanka.

Da bi ženke i mladunce iz svog krda upozorio na opasnost od predatora, veliki kafarski bivo iz afričkih savana koristi ultrazvuke. Ova vrsta dijalekta u okviru porodične grupe, tipična za krupne biljojede kao što su slonovi, prenosi se dugim talasima i omogućuje komunukaciju na velikim razdaljinama.

Upotreba reči

Što su životinje u pogledu društvenog ponašanja sličnije ljudima, njihovi dijalekti su izraženiji. U nacionalnom parku Gašaka Gumti u Nigeriji, majmuni cerkopiteci žive u malim porodičnim komunama, a u okviru svake grupe postoji dominantan mužjak koji je brani od neprijatelja, leoparda i orlova. Ovi majmuni korsite dve reči: “pyows” koja znači “čuvajte se, približava se leopard” i “hacks” da bi saopštili “čuvajte se orla”. U stanju su da sklope i nekoliko rečenica. Ako majmun koji je na straži izgovori ove dve reči uzastopce, to znači “bežimo”, ako nekoliko puta izgovori “pyows”, a zatim nekoliko “hacks”, saopštava svojim saplemenicima “da treba naći sigurniju zonu”. Veoma razvijenu sposobnost spoprazumevanja imaju i šimpanze, čiji se jezik sastoji od mnoštva termina i gestova pomoću kojih mogu da identifikuju predmete i životinje i da sastavljaju rečenice.

I papagaji i kitovi mogu da “razgovaraju” na raznim dijalektima. Od svih životinjskih dijalekata najbolje su proučeni oni kod kitova, koji su za svaku populaciju različiti, a uz to se svake godine menjaju. Tokom udvaranja, mužjaci kitova se nadmeću u pevanju i izvijaju melodije po kojima se jedna jedinka može razlikovati od druge. Pri tom će onaj ko bolje peva imati veće šanse da nađe partnerku. Kod ovih kitova pre možemo govoriti o porodičnom jeziku, nego o dijalektu. Tako bi se kitovi, koji se sa Aljaske sele na Havaje, teško sporazumeli sa onima duž japanskih obala.

Govor mužjaka

Sličan je slučaj i sa orkama i delfinima. Svaka porodica orka govori sopstvenim dijalektom, a neke jedinke, obično mužjaci, nauče i jezik svojih suseda kako bi komunicirale sa drugim jatima. To omogućuje parenje s jedinkama iz različitih grupa, kako bi se izbeglo parenje u srodstvu koje bi štetno uticalo na zdravlje vrste.
Delfin za sporazumevanje koristi širok repertoar glasova i zvižduka u kojima se oseća porodični uticaj, a da bi se razlikovao od drugih emituje takozvani “zviždeći potpis”, sa posebnim pzivukom koji ga, slično imenu, identifikuje kao jedinku.

Zov