LEGEND
- Učlanjen(a)
- 14.12.2009
- Poruka
- 29.042
Muzej Vojvodine čuva srebro patrijarha Josifa
Novosti
Bogata zbirka srebrnine patrijarha srpskog Josifa Rajačića (1785-1861. godine) čuva se u Muzeju Vojvodine. Trebalo je da raskošni predmeti potvrde da Srbi u Austriji ne zaostaju za drugim narodima
PRELEPI samovari sa ručkama od slonovače, pa elegantni ibrici, izrezbareni ovali dugi i preko jednog metra, escajg čija ručna izrada je, očigledno, bila filigranska... Sve to je samo deo kolekcije od ukupno 101 komada najraskošnije bečke srebrnine koja se danas čuva u Muzeju Vojvodine. Pripadala je patrijarhu srpskom Josifu Rajačiću (1785-1861), jednom od najznačajnijih arhijereja u celokupnoj istoriji Srpske pravoslavne crkve.
- Reč je o najbogatijoj zbirci srebrnine u Vojvodini, a do većine predmeta koji su u njoj došli smo otkupom od patrijarhovih naslednika - otkriva Suzana Milovanović, savetnik u muzeju i izuzetan poznavalac Rajačićevog života i dela. - Na svakom je, naravno, patrijarhov monogram, a rađeni su u najčuvenijim bečkim radionicama poput „Kinklofa“, „Rajnera“, „Virtla“ ili „Videršpeka“.
Rajačić je srebrninu počeo da kupuje još 1834. godine, iz koje potiče najstariji komad, ali njena raskoš, nastavlja sagovornica „Novosti“, nije bila sama sebi svrha. I ona je, naravno, u prilikama u kojima je korišćena, u prelomnom istorijskom vremenu u kojem je patrijarh živeo trebalo da potvrdi da Srbi u Austriji (Austrougarska će biti stvorena tek pod kraj njegovog života) ni po čemu nisu iza drugih naroda, naprotiv. Jedna od tih prilika bila je i poseta cara Franca Ferdinanda Sremskim Karlovcima 1852, „kada je njemu i njegovoj pratnji priređena bogata zakuska“.
- Upravo prilikom carevog obilaska Srpske Vojvodine te 1852. patrijarhovi odnosi sa bečkim dvorom su se donekle popravili - kaže Milovanovićeva. - Iako je u burnim događajima 1848. i 1849, kada je Vojvodstvo Srbija i stvoreno, bio odan dvoru, patrijarh, naime, nikada nije postao i njegov miljenik, jer je uvek iznad svega stavljao interes svog naroda.
Istrajnost u odbrani srpskih interesa Rajačić je, tako, manifestovao još kao episkop dalmatinski, za šta ga je tadašnji mitropolit karlovački Stefan Stratimirović hirotonisao 1829. Odmah je, hrabro i odlučno, „stao na crtu“ dvorskoj katoličkoj kamarili, počevši tešku, ali uspešnu borbu protiv zahuktalog unijaćenja Srba u Dalmaciji, Lici, Kordunu... U okviru nje je, uz ostalo, 1833. godine osnovao i Bogosloviju u Šibeniku iz koje su izašla i dva potonja mitropolita crnogorska - Đorđe Nikolajević i Visarion Ljubiša.
Ipak, mesto među najznačajnijim ličnostima naše istorije definitivno je obezbedio stvaranjem Srpske Vojvodine, na Majskoj skupštini u Karlovcima 1848. godine, na čijem je čelu i kada ga je narod i izabrao za patrijarha. Mada kratkoveka (bečki dvor ju je ukinuo 1860), ta Vojvodina će, docnije, biti utemeljenje za donošenje istorijske, i dalekosežne, odluke o prisajedinjenju Bačke, Banata, Baranje i Srema Kraljevini Srbiji iz 1918. godine.
USTAV SRPSKE VOJVODINE
ONO što bečki dvor nije mogao da oprosti velikom patrijarhu bilo je stvaranje Ustava Srpske Vojvodine koji je predviđao njenu ravnopravnost sa ostalim austrijskim, ali i pravo udruživanja sa drugim zemljama, pre svega Srbijom.
Zajedno sa njim, na tom ustavu su, inače, radili Avram Petronijević, ministar inostranih dela, i Stevan Radičević, ministar prosvete tadašnje Kneževine Srbije.
SAN O UNIVERZITETU
JOŠ 1854. Rajačić je, otkriva Suzana Milovanović, napravio elaborat o osnivanju Srpskog univerziteta u Sremskim Karlovcima, i to sa četiri fakulteta - medicinskim, pravnim, filozofskim i teološkim. Za bečki dvor to je, međutim, bilo preambiciozno, pa saglasnost nije dobio. Dozvoljeno mu je samo da, četiri godine docnije, osnuje „Mitropolijsko-gimnazijsku topografiju“, prvu srpsku štampariju na teritoriji crno-žute monarhije.
Novosti
Bogata zbirka srebrnine patrijarha srpskog Josifa Rajačića (1785-1861. godine) čuva se u Muzeju Vojvodine. Trebalo je da raskošni predmeti potvrde da Srbi u Austriji ne zaostaju za drugim narodima
PRELEPI samovari sa ručkama od slonovače, pa elegantni ibrici, izrezbareni ovali dugi i preko jednog metra, escajg čija ručna izrada je, očigledno, bila filigranska... Sve to je samo deo kolekcije od ukupno 101 komada najraskošnije bečke srebrnine koja se danas čuva u Muzeju Vojvodine. Pripadala je patrijarhu srpskom Josifu Rajačiću (1785-1861), jednom od najznačajnijih arhijereja u celokupnoj istoriji Srpske pravoslavne crkve.
- Reč je o najbogatijoj zbirci srebrnine u Vojvodini, a do većine predmeta koji su u njoj došli smo otkupom od patrijarhovih naslednika - otkriva Suzana Milovanović, savetnik u muzeju i izuzetan poznavalac Rajačićevog života i dela. - Na svakom je, naravno, patrijarhov monogram, a rađeni su u najčuvenijim bečkim radionicama poput „Kinklofa“, „Rajnera“, „Virtla“ ili „Videršpeka“.
Rajačić je srebrninu počeo da kupuje još 1834. godine, iz koje potiče najstariji komad, ali njena raskoš, nastavlja sagovornica „Novosti“, nije bila sama sebi svrha. I ona je, naravno, u prilikama u kojima je korišćena, u prelomnom istorijskom vremenu u kojem je patrijarh živeo trebalo da potvrdi da Srbi u Austriji (Austrougarska će biti stvorena tek pod kraj njegovog života) ni po čemu nisu iza drugih naroda, naprotiv. Jedna od tih prilika bila je i poseta cara Franca Ferdinanda Sremskim Karlovcima 1852, „kada je njemu i njegovoj pratnji priređena bogata zakuska“.
- Upravo prilikom carevog obilaska Srpske Vojvodine te 1852. patrijarhovi odnosi sa bečkim dvorom su se donekle popravili - kaže Milovanovićeva. - Iako je u burnim događajima 1848. i 1849, kada je Vojvodstvo Srbija i stvoreno, bio odan dvoru, patrijarh, naime, nikada nije postao i njegov miljenik, jer je uvek iznad svega stavljao interes svog naroda.
Istrajnost u odbrani srpskih interesa Rajačić je, tako, manifestovao još kao episkop dalmatinski, za šta ga je tadašnji mitropolit karlovački Stefan Stratimirović hirotonisao 1829. Odmah je, hrabro i odlučno, „stao na crtu“ dvorskoj katoličkoj kamarili, počevši tešku, ali uspešnu borbu protiv zahuktalog unijaćenja Srba u Dalmaciji, Lici, Kordunu... U okviru nje je, uz ostalo, 1833. godine osnovao i Bogosloviju u Šibeniku iz koje su izašla i dva potonja mitropolita crnogorska - Đorđe Nikolajević i Visarion Ljubiša.
Ipak, mesto među najznačajnijim ličnostima naše istorije definitivno je obezbedio stvaranjem Srpske Vojvodine, na Majskoj skupštini u Karlovcima 1848. godine, na čijem je čelu i kada ga je narod i izabrao za patrijarha. Mada kratkoveka (bečki dvor ju je ukinuo 1860), ta Vojvodina će, docnije, biti utemeljenje za donošenje istorijske, i dalekosežne, odluke o prisajedinjenju Bačke, Banata, Baranje i Srema Kraljevini Srbiji iz 1918. godine.
USTAV SRPSKE VOJVODINE
ONO što bečki dvor nije mogao da oprosti velikom patrijarhu bilo je stvaranje Ustava Srpske Vojvodine koji je predviđao njenu ravnopravnost sa ostalim austrijskim, ali i pravo udruživanja sa drugim zemljama, pre svega Srbijom.
Zajedno sa njim, na tom ustavu su, inače, radili Avram Petronijević, ministar inostranih dela, i Stevan Radičević, ministar prosvete tadašnje Kneževine Srbije.
SAN O UNIVERZITETU
JOŠ 1854. Rajačić je, otkriva Suzana Milovanović, napravio elaborat o osnivanju Srpskog univerziteta u Sremskim Karlovcima, i to sa četiri fakulteta - medicinskim, pravnim, filozofskim i teološkim. Za bečki dvor to je, međutim, bilo preambiciozno, pa saglasnost nije dobio. Dozvoljeno mu je samo da, četiri godine docnije, osnuje „Mitropolijsko-gimnazijsku topografiju“, prvu srpsku štampariju na teritoriji crno-žute monarhije.