Ekologija

[Mr.Daky]

Ekologija

 http://rapidshare.com/files/142627353/040_Ekologija.cbr

 

[Mr.Daky]

Ekologija

​

EKOLOGIJA - znanost koja proučava odnose između organizama i sredine u kojoj žive ,
1969.g. razvoj, riječ, pojam ekologija- biolog Haeckel 1866.g. – živa bića povezana su s
prirodom ; razlikujemo : analitička ekologija-proučava odnose pojedine vrste i njezina
okoliša, sintetička ekologija- proučava odnose između različitih populacija koje žive na
jednom području (sinekologija), demekologija- proučava odnose vezane uz veće skupine
organizama iste vrste ili različitih vrsta ; BIOTOP (stanište)- njegove karakteristike utječu
na populaciju; vodeno ili kopneno ; BIOCENOZA- životna zajednica
-EKOSUSTAV = biotop + biocenoza; živo + neživo(objedinjeno) (rijeke, šume, mora, livade)

BIOSFERA- svi dijelovi planeta Zemlje gdje se odvija život ; razlikujemo : atmosferu,
hidrosferu, litosferu ; HIDROSFERA: vodeni medij je najzastupljeniji medij biosfere (97%
vode su oceani i mora, 2% su ledenjaci, 0.8% su vode rijeka, jezera ; najzastupljenije
agregatno stanje je tekuće, u vodi su otopljeni različiti spojevi-bitni su prirodni sastojci
(minerali, natrij, kalij, željezo, ioni)-oceani i mora najviše imaju ione natrija i klora, a
kopnene vode najviše kalcija, magnezija i karbonata ; visoka specifična toplina vode za
posljedicu ima sporo zagrijavanje i sporo hlađenje vode ; zaleđivanje vode na površini
omogućava život u dubljim slojevima (toplinski izolator) ; otopljen kisik u vodi omogućava
život u vodi (kad količina otop. O2 opada dolazi do smrti anaerobnih organ.) , količina otop
O2 ovisi o: atmosferskom tlaku, temp. i salinitetu

ATMOSFERA- plinoviti omotač oko Zemlje, smjesa plinova, sastav: dušika (78%), kisik
(21%), argon, CO2, plemeniti plinovi – s visinom je sve manje tih sastojaka, rjeđi slojevi ;
(ionosfera, termosfera, mezosfera, ozonosfera, stratosfera, troposfera) ;

OZON- u stratosferi,
jako je značajan i potreban, jako je oksidacijsko sredstvo, djeluje štetno za živa bića ako ga
ima u većim količinama, ozon absorbira gotovo svu količinu UV-zraka koje su štetne
LITOSFERA- razlikujemo gornji i donji sloj (sial, sima), pedosfera- bitna za život i razvoj
biljaka ; EDAFON (50cm)- najznačajniji dio, rastresiti sloj, tu se odvija život (2m dubine)
EKOLOŠKI ČIMBENICI- svaki čimbenikrazličito djeluje na različite organizme
1.)ABIOTIČKI ČIMBENICI- fizikalno-kemijska svojstva iz staništa kopna, vode, neživa
priroda ; abiotički faktori: temperatura, voda i vlaga, svjetlost, konc. O2 CO2, strujanje
zraka i vjetra, tlak (atmosferski, hidrostatski), PH sredine
2.)BIOTIČKI ČIMBENICI-svojstva populacije, životne zajednice (biocenoza)- fitocenoza,
zoocenoza ; međudjelovanja: a) odnosi između populacija iste vrste (razmnožavanje),
b)odnosi između populacija različite vrste (hranjenje) ; svojstva populacije : reprodukcija –
fertilnost (plodnost), natalitet-mortalitet, a) brojčanost populacije, b)gustoća populacije (broj
jed m/2), c) biomasa populacije(tjelesna masa), d) rast populacije (linearni-prati se kroz neko
vrijeme, eksponencijalni- nagli, eksplozivan rast), e) dobne strukture populacije (mlade i
[h=1]stare populacije) ; na svojstva populacije utječu: a) reprodukcija (utjecaj jedinke na jedinku),[/h]

b) utjecaj druge vrste kroz hranidbene odnose, c) utjecaj okoline ; TIPOVI INTERAKCIJE :
simbioza (++), parazitizam (++), predatorstvo (++), komenzalizam (+0), antibioza (0-),​

[h=1]kompeticija (--(+)) ; EKOLOŠKA VALENCA- raspon vrijednosti bilo kojeg ekološkog[/h][h=1]čimbenika od najniže do najviše vrijednosti u okviru kojeg je moguć život pojedinog[/h][h=1]organizma (razmak između ekološkog maksimuma i minimuma u okviru kojeg se odvija[/h]

fiziološki proces), karakterističan je za svaku vrstu​

[h=1][/h][h=1]EKOLOŠKE PIRAMIDE (hranidbene piramide)- prikazuju karakteristike hranidbenih[/h][h=1]odnosa, najviše je producenata : a) odnos broja jedinki hranidbenog stupnja br/m[SUP]2[/SUP],[/h]

proizvođača je najviše, b) odnos biomase jedinki hranidbenog stupnja g/m[SUP]2 [/SUP], c) odnos
energije hranidbenog stupnja

EKOSUSTAV- organizacijska jedinica prirode, objedinjuje živu i neživu prirodu (biotop +​

[h=1]biocenoza) , razlikujemo kopnene ekosustave i vodene (more) ; EDAFON- organizmi u tlu,[/h]

vraćaju organske tvari na površinu, bez njih nema razvoja biocenoze ; primarna proizvodnja-
odvija se u stanicama autotrofa -stvaranje organske materije u Sunčeve sustave ; sekundarna
organska proizvodnja- odvija se u stanicama heterotrofa
-praćenje kemijskih elemenata: C, H, O, N, S, P, Na, K ; kruženja dušika- bakterije
nitrofiksatori,nitrifisatori, bakterije koje izgrađuju i razgrađuju dušik-bakterije denitrifikatori
-«zelena gnojidba»- postupak gdje se koriste organizmi biljke djeteline, u stanicama korijena
žive bakterije- nitrofiksatori, međudjelovanje- simbioza
-BIOMI- grupa različitih ekosustava, raspoređeni po Zemlji ;

DEGRADACIJA BIOSFERE-
degradacija- onečišćenje, iskorištavanje prirodnih dobara(nafte, ruda, vode, šuma) ; utjecaji:
PRIRODNI-(procesi u prirodi)- vulkanske erupcije, požari- mehanizam autopurifikacije
(samopročišćenja)- priroda može riješiti zagađenje ali ima svoju granicu (mikroorganizmi -
fiziološke skupine bakterija koje svojim enzim.djeluju i razgrađuju neke polutante-ulja,masti
ANTROPOGENI (utjecaj čovjeka)- energetski izvori (stare termalneelektrane), promet
(ispušni plinovi), industrijska proizvodnja, poljoprivredna proizvodnja, komunalni otpad
-zagađenja s ekološkog stajališta razlikujemo: 1)jednostavni ili složeni spojevi koji se mogu
biološki razgraditi na jednostavne (anorganske), 2) spojevi koji se u biosferi ne mogu
razgraditi ili se sporo razgrađuju (staklo, plastika), 3) otrovne tvari (toksične)
-degradacija voda: izvori onečišćenja- industrijski i komunalni (domaćinstva)

​

​