BLUES
Stilski koreni: Afričko američke duhovne i radne pesme
Kulturalni
koreni:
Zapadno-afrička muzika, koju su robovi doneli na jug SAD, naročito na teritoriju delte
Misisipija.
Tipični
instrumenti: Gitara - Klavir – Usna harmonika – Bas – Bubnjevi – Saksofon - Vokal
Osnovne
karakteristike:
Progresivni blues akordi i tzv. Blue (tužni) tonovi mnogo su primenjivani u većini
muzičkih pravaca dvadesetog veka; Blues je najuticajniji muzički pravac
Nove forme
nastale iz bluesa: Jazz, R&B, Rock
Podgrupe
Klasični ženski blues – Country blues – Delta blues - Jazz blues - Jump blues - Piano blues - Boogie-woogie
– Blues rock – Soul blues
Vrste bluesa
African blues - Atlanta blues - British blues - Chicago blues - Detroit blues - East Coast blues - Kansas City
blues - Louisiana blues - Memphis blues - New Orleans blues - Piedmont blues - St. Louis blues - Swamp
blues - Texas blues - West Coast blues
Blues je vokalno-instrumentalna forma muzike bazirana
na pentatonskoj skali i karakterističnoj dvanaestotaktnoj
progresiji akorda. Forma je nastala u SAD u zajednicama
nekadašnjih afričkih robova, iz njihovih duhovnih i
molitvenih pesama. Korišćenje “Blue note” i međusobno
prozivanje i nadmetanje kroz pesmu na poljima postali su
osnovna karakteristika blues muzike.
Naziv “BLUES” je sinonim za tugu i težak život i kao
takav započinje svoju muzičku putanju krajem 19. veka.
Robert Johnson, Delta blues muzičar, smatra se najzaslužnijim za
postavljanje blues standarda početkom 20.veka, koje poznajemo
danas. Prvi blues snimci zabeleženi su oko 1920. god.
Od tog doba pa nadalje blues se od vrlo jednostavne forme razvio u
mnogo varijacija , stilova i podgrupa.
Rani blues, iliti Delta blues mahom sviran na akustičnim
instrumentima po kafanama, restoranima i klubovima…Robert
Johnson, Charlie Patton, Blind Lemon Jefferson (prvi je snimio tzv.
“Slajd gitaru” – umesto prstima, na vratu gitare svira oštricom noža,
grlićem boce ili sl.), Lonnie Johnson, Sonny Boy Williamson (otac
usne harmonike), Skip James…itd.
Električni blues započinje oko 1950. godine upotrebom električnih
instrumenata i pojačala u gradovima Čikago, Detroit i Kanzas Siti. Čikago
postaje prestonica bluesa i odatle i proizilazi stil Chicago Blues, šire East
Coast Blues. Glavni predstavnici ovog pravca: Howlin' Wolf, Muddy
Waters, Willie Dixon, Elmore James, BB King, Freddy King, kasnije Otis
Rush, Luther Allison, Albert King, Buddy Guy.
California blues, šire West Coast Blues stil mekši je od Chicago bluesa.
Predstavlja sintezu Chicaga, jump bluesa i swinga. Predstavnici: T Bone
Walker, John Lee Hooker.
Britanski blues popularizovali su u glavnom belci početkom šezdesetih godina. U mnogome je
ovaj “pokret” zaslužan za popularizaciju bluesa u Evropi. Pioniri britanskog bluesa: John Mayall
& Bluesbreakers, Peter Green, The Rolling Stones, Cream, kasnije Eric Clapton…
Rock blues predtavlja fuziju dva pravca i datira iz kasnih šezdesetih. Započinju ga: Canned
Heat, Janis Joplin, Johnny Winter…kasnije Led Zeppelin, Jimi Hendrix (gitarski mag).
Texas blues je tipičan gitarski “rifovski” blues. Noviji pravac koji svoju
ekspanziju doživljava osamdesetih godina. Prestonica Texas bluesa dakako
je i dan danas Austin u Texsasu. Otac ovog pravca svakako je legendarni
gitarista Stevie Ray Vaughan. Zatim: The Allman Brothers Band, ZZ Top,
The Faboulous Thunderbirds… danas Jonny Lang i Kenny Wayne
Shepherd.
Klasičan ženski blues datira još sa početka prošlog veka. Kako i
sam naziv kaže, glavni akteri su žene, pretežno kao pevačice.
Začetnice ženskog bluesa su: Bessie Smith, Sippie Wallace,
Mammie Smith, Big Mama Thorton. Kasnije predstavnice: Etta
James, Coco Taylor, Shemekia Copeland…
O bluesu je snimljeno i mnogo igranih i dokumentarnih filmova.
Pomenimo samo od igranih: Blues Brothers I i II, Crossroads. Od
dokumentarnih: serijal od sedam filmova o bluesu pod nazivom
“The Blues” u režiji čuvenih reditelja Clint Eastwooda, Wim
Wendersa, Martin Scorsesea i dr.
Blues je nesumnjivo imao ogroman uticaj na kasniju zapadnu popularnu muziku, nalazeći izraz u
Ragtime-u, Jazzu, Country muzici, Rock&Roll-u, čak i u konvencionalnim Pop pesmama.
Smatra se generalno korenom svih pravaca savremene muzike!