Preminuo Džordž Vujnović organizator akcije "Haljard"

[Black Predator]

Preminuo Džordž Vujnović organizator akcije "Haljard"












Izvor:
Blic.rs










Nekadašnji agent američke Vojne obaveštajne službe Džordž Vujnović (96), koji je bio jedan od glavnih stratega prebacivanja više od 500 američkih pilota koje su četničke snage 1944. godine spasle od zarobljavanja u Srbiji, preminuo je u Kvinsu.

Današnji "Njujork Tajms" opisuje Vujnovića, Amerikanca srpskog porekla, kao istinskog heroja i podseća da je on 2010. godine dobio medalju Bronzane zvezde od Vojske Sjedinjenih Američkih Država za zasluge iz Drugog svetskog rata.

Vujnović je 1944. godine, iz Barija organizovao akciju "Haljard", u kojoj je spasen veliki broj američkih pilota čiji su avioni srušeni u Srbiji od strane nemačkih snaga.

Njih su tada pomogle četničke jedinice predvođene generalom Dragoljubom Dražom Mihailovićem, koje su stupile u kontakt sa savezničkim snagama u Bariju, nakon čega je 512 pilota bezbedno prebačeno iz Srbije.

"Njujork Tajms" navodi da su veliki transportni avioni C-47 sletali na improvizovanu pistu u selu Pranjane u Srbiji i odatle izvlačili pilote. Uz pomoć lokalnih četničkih snaga, bezbedno su prebačeni svi piloti, bez da i jedan spasilački avion bude oboren, navodi njujorški list.

Opisujući Vujnovićev život, list navodi da je on rođen 1915. godine u Pitsburgu, od roditelja srpskog porekla i da je do 1941. bio na studijama u Beogradu, sve do napada Nemačke na Jugoslaviju.

Tu se oženio za učiteljicu Mirjanu Lazić, sa kojom je preko Turske, Jerusalima i Kaira, uspeo da stigne u SAD. Ubrzo ga je angažovala američka Vojna obaveštajna služba (OŠ), koja se smatra pretečom današnje CIA.

Vujnovićeva supruga, koja se zaposlila po dolasku u Ameriku u
jugoslovenskoj ambasadi u Vašingtonu uskoro doznaje da srpski gerilci skrivaju američke pilote od Nemaca, i o tome obaveštava Džordža.

Tada, nastaju politički problemi, piše "Njujork Tajms". Pilote su štitili četnici, što je bio problem, jer su Amerikanci i Britanci prethodno odlučili da podrže partizane i Josipa Broza Tita.

Predsednik SAD Frenklin Ruzvelt je ipak odlučio da odobri plan spasavanja pilota, uz uslov da Vujnović ne ide direktno u Srbiju, već da rukovodi misijom iz Barija, zato što britanski premijer Vinston Čerčil, nije želeo da on uspostavi kontakt sa Mihailovićem, navodi njujoški dnevnik.

Operacija Haljard je godinama bila pod oznakom državne tajne u SAD, i tek pošto je ozvaničena, kongresmen iz Njujorka Džozef Krouli je predložio da se Vujnoviću dodeli Bronzana zvezda.

Nekadašnji američki pilot Toni Orsini, koji se skokom padobranom spasio iz pogođenog aviona 1944. godine, priseća se za "Njujork Tajms" cele operacije.
On je bio genije kao je smislio ceo plan. Pravi heroj, zaključio je vremešni pilot.

 

[sendi]

„Njujork tajms” o Đorđu Vujnoviću

[h=1]„Njujork tajms” o Đorđu Vujnoviću
[/h]

Vašington – Najugledniji američki dnevnik „Njujork tajms” objavio je poduži in memorijam povodom smrti Đorđa Vujnovića, Amerikanca srpskog porekla, kome je dodeljivanjem Bronzane zvezde, visokog vojnog odlikovanja, u oktobru 2010, priznat status heroja Drugog svetskog rata.

Đorđe Vujnović, rođen 1915. u Pitsburgu, gde je njegov otac stigao kao imigrant, a početak Drugog svetskog rata je dočekao u Beogradu, gde je studirao medicinu. Sa suprugom Mirjanom, iz okupiranog Beograda prvo je otišao u Tursku, zatim Jerusalim i Kairo i na kraju u zapadnu Afriku, gde je pristupio OSS-u, tajnoj službi koja je bila preteča CIA.

Kao poznavaocu prilika u Srbiji, poverena mu je organizacija misije spasavanja više od 500 američkih i savezničkih avijatičara, koji su, po povratku sa bombardovanja rafinerija u Rumuniji, koje su koristili Nemci zbog nedostatka goriva, prinudno sletali u Srbiju i bili sklonjeni na Ravnoj gori i okolini, sa četnicima pukovnika Dragoslava Mihailovića.

Vujnović je operaciju „Helijard”, započetu u avgustu 1944, vodio iz Barija. Misija je završena uspešnom evakuacijom ukupno 512 avijatičara, pilota i članova posada, sa improvizovanog aerodroma u selu Pranjani i njihovim prebacivanjem u Italiju. Iako su nemačke trupe bile u neposrednoj blizini, nije izgubljen nijedan avion niti je bilo ijedne žrtve.

Posle rata Đorđe Vujnović je OSS napustio sa činom majora i posvetio se biznisu, trgovini avionskim delovima. Operacija „Helijard” je međutim i posle rata iz diplomatskih i političkih razloga ostala vojna tajna (kao i Legija časti, kojom je 1948. predsednik Hari Truman odlikovao Dražu Mihailovića).

„Vujnović je bio genije koji je sastavio plan našeg spasavanja”, citira „Njujork tajms” Tonija Orsinija, navigatora bombardera B-24, koji je bio jedan od avijatičara spasenih iz Srbije. „On je bio heroj.”

Komemoracija Đorđu Vujnoviću održana je prošle subote u crkvi Sveti Sava na Menhetnu, a kako nam je rekla njegova ćerka Ksenija Vilkinson, penzionisani diplomata, sahrana će se obaviti naknadno, u Beogradu ili Novom Sadu.


Politika