Vizantijska umjetnost

[Ana_ana]

VIZANTIJSKA UMJETNOST

​

​

Zbog geografskog položaja na granici zapada i istoka,vizantijska umjetnost je bila predodređena da sjedini elemente grčko-rimske i istočnjačke umjetnosti.Centar vizantijske umjetnosti bio je Carigrad,u kome su istočnjačke i grčko-rimske tradicije prožete hrišćanskom idejom po kojoj je car predstavnik Boga na zemlji.Umjetnost je trebalo da materijalizuje božanske zakone,jedan apsolutni poredak božanskog porijekla.Invencija umjetnika bila je ograničena,on je bio dužan da slijedi prototip u kome je sve tjelesno i čulno bilo potisnuto u korist duhovnog,u korist ideje o apsolutu.
Razvojne etape vizantijske umjetnosti bile su obilježene periodima uspona i opadanja.Poslije najezdi varvarskih plemena,koja su prijetila na svim granicama,u haotičnim vremenima seobe naroda,Justinijanova vlada u VI vijeku obilježava prvi cvjetni period vizantijske umjetnosti.

ARHITEKTURA
​

​

U ovom periodu u arhitekturi preovladava centralna građevina sa osnovom grčkog krsta upisanog u kvadrat i sa jednom ili pet kupola.Kupole dobijaju tambur sa prozorima,kroz koje svjetlost pada odozgo.Građevine postaju uže ,a više.Spoljašnjem izgledu građevine pridaje se veći značaj bogatijim raščlanjavanjem zidova i kombinacijama samog građevinskog materijala peke, kamena i maltera kojima se stvara polihromija i živopisnost fasada.

SVETA SOFIJA

​

​

Crkva Božije premudrosti.Kombinacijom produžene i centralne građevine ali sa naglašenom centralnošću,crkva ima oblik kvadrata, od kojih je manji,središnji,pokriven kupolom upisan u veći. Ogromna kupola proširena je prema istoku i zapadu polikupolama,a ove,prema jugu i sjeveru-četvrtinama kupola.Velikim prostorom,sfernim površinama kupola i polukupola,koje izgledaju kao da lebde nad prostorom,svjetlucanjem mozaika i raznobojnog mermera skoro prozirnim kamenim pregradama i kapitelima,arhitektura Sv. Sofije djeluje bestežinski i nematerijalnvim osobinama ona je trebalo da ovaploti božansku mudrost kojoj je posvećena. Prozori,gusto poredani pri dnu kupole i na zidovima glavnog broda, raskošno osvjetljavaju unutrašnji prostor.
U Justinijanovo vrijeme gradilo se i u Raveni,koja je bila glavno uporište vizantijske vlasti u Italiji. crkva Sv. Sofije

Crkva SAN VITALE
​

U Raveni je oktogonalna građevina sa kupolom.Dobro osvjetljena,ona ima sa obe strane oltara dva čuvena mozaika.Jedan prikazuje caricu Teodoru s dvorskom pratnjom kako crkvu daruje zlatnim peharom;drugi Justinijana,takođe sa pratnjom,kako crkvu daruje zlatnom zdjelom koju drži u ruci.-ovi mozaici oznacavaju pocetak vizantijskog stila u slikarstvu;visoke,lake,izduzene figure,frontalno okrenute posmatracu,bez ikakvog nagovjestaja pokreta,sa krupnim ocima uprtim u nas,ponavljace se stotinama godina na zidovima vizantijskih crkava.Ispod raskošne odjeće su nestale tjelesne vrijednosti,svjesno žrtvovane duhovnom izrazu.Zemaljski prostor zamjenjen je zlatnom ravnom površinom kao pozadinom figura.Istom stilu ravenskih mozaika pripadaju i mozaici Eufrazijeve bazilike u Poreču,izgrađene u VI vijeku,kao I mozaici u crkvama na Siciliji i u Grčkoj.

VIZANTIJSKA UMJETNOST U RUSIJI
​

​

Tokom XIII i XIV vijeka vizantijski stil u umjetnosti prodire i u Rusiju,u kojoj se kao velika umjetnička žarišta ističu Kijev, Vladimir,Suzdalj i Novgorod,a poslije mongolskog osvajanja u XIV vijeku istaknuto mjesto zauzima Moskva.Iako je crkvena arhitektura u Rusiji imala uzore u carigradskim crkvama, vremenom je razvijen originalan tip građevine kvadratnog oblika sa kosim krovovima i kupolama.Najznačajnija djela ruskog slikarstva su ikone.Na njima se ističu velike površine čistih boja,skoro bez sijenki,sa ritmovima jasne, vijugave linije.
Najbolji ruski slikar ikona i fresaka je Andrej Rubljov.Njegova ikona Starozavjetne Trojice svrstava se u same vrhove evropskog slikarstva.

Izvor:Znanje

 

[Jimyx]

Za mene vizantijska umetnost je najlepša