Trpe štetu već tri decenije
Uticaj HE "Piva" na poplave i život u Podrinju
Izvor: Blic DRAGO TODOROVIĆ | 19. 12. 2010. - 00:02h
Foča - Nakon nedavnih katastrofalnih poplava aktuelizovane su nesporazumi između Hidroelektrane „Piva“ u Crnoj Gori i gornjepodrinjskih opština, koji traju već tri decenije. Više od 30 godina opština Foča pokušava da se nagodi sa HE „Piva“ oko isplate naknade za štete prouzrokovane radom ove elektrane.
Vodostaj Drine se menja, zbog oscilacija
Samo u nedavnim poplavama, za koju opštinari takođe krive rukovodstvo crnogorske Hidroelektrane, Foča je, prema prvim procenama, pretrpela štetu od najmanje šest miliona maraka.
Iz Elektroprivrede Srbije, koja gazduje elektranom „Piva“, međutim poručuju da su Elektroprivredu RS blagovremeno obavestili o ispuštanju vode iz akumulacije HE „Piva“.
I iz HE Višegrad poručuju da nisu odgovorni za poplave.
- Nema nikakve naše odgovornosti, jer smo u Višegradu preduzeli sve kako bismo primili i propustili ogromne količine vode koja je dolazila iz HE „Piva“ - kaže Mile Lakić, direktor HE “Višegrad”. Miladin Basarić, direktor energetskog planiranja i upravljanja Elektroprivrede Srbije, tvrdi da je decembarska poplava “posledica velikog prirodnog dotoka vode u akumulaciju HE ’Piva’, koji se javlja jednom u 50 godina”.
U opštini Foča ogorčeno kažu da više od 30 godina traju njihovi pokušaji da od HE “Piva” i Elektroprivrede Crne Gore dobiju obeštećenje za dokazane štete, jer ogromne oscilacije vode Drine, koje dnevno iznose i do 150 centimetara, i bez poplave prave pustoš.
- Još je nakon izgradnje HE „Piva“ 1976. naručena naučna ekspertiza od Biološkog fakulteta u Sarajevu, koja je ukazala na štete koje živom svetu pravi ova crnogorska hidroelektrana, jer ona nikada nije izgradila kompenzacioni bazen - kaže Vojo Radović, bivši zamenik javnog pravobranioca RS. On navodi da je spor fočanske opštine protiv crnogorske HE vođen u sudovima pre 30 godina i da su tada utvrđene milionske štete u poljoprivredi, turizmu, eksploataciji šljunka i drugim delatnostima, ali je sudsku presudu sprečio rat 1992. godine.
- HE „Piva“ je građena i puštena u pogon a da nikada nije izgrađen sistem obaveštavanja i uzbunjivanja, kako bi se na opasnost na vreme moglo upozoriti stanovništvo, što je zakonska obaveza investitora - dodaje Radović, koji ukazuje i na veliku inertnost vlasti u Foči.
- Da su preduzeli preventivne mere, štete bi bile upola manje - tvrdi Radović.
Odličan poznavalac Drinskog sliva, profesor dr Avdo Sofradžija, sa Prirodno-matematičkog fakulteta u Sarajevu, upozorio je da su oscilacije vode, koje se puštaju iz akumulacije HE “Piva”, pogibljene za ljude, ali i za kompletan biljni i životinjski svet.
- Da je pri izgradnji HE „Piva“ ispoštovan projekat izgradnje kompenzacionog bazena, ne bi dolazilo do užasnog rashlađivanja Drine, koje predstavlja pravi šok za biljke i životinje. Od registrovane 23 vrste ribe u Drini, među kojima se nalazi i drinska kraljica “mladica”, zbog izmenjenog režima vode u gornjem toku ih je ostalo svega nekoliko. Ostale su pobegle. Ako se ništa ne preduzme, iz priobalja gornjeg toka Drine pobeći će i ljudi - upozorava Sofradžija i ističe da je zbog nekontrolisanog rada “Pive“ u Foči i okolini poslednjih decenija potpuno promenjena i klima. Danas klimu u Gornjem Podrinju karakterišu velika vlažnost i magla, opasni po zdravlje ljudi.
Uticaj HE "Piva" na poplave i život u Podrinju
Izvor: Blic DRAGO TODOROVIĆ | 19. 12. 2010. - 00:02h
Foča - Nakon nedavnih katastrofalnih poplava aktuelizovane su nesporazumi između Hidroelektrane „Piva“ u Crnoj Gori i gornjepodrinjskih opština, koji traju već tri decenije. Više od 30 godina opština Foča pokušava da se nagodi sa HE „Piva“ oko isplate naknade za štete prouzrokovane radom ove elektrane.
Vodostaj Drine se menja, zbog oscilacija
Samo u nedavnim poplavama, za koju opštinari takođe krive rukovodstvo crnogorske Hidroelektrane, Foča je, prema prvim procenama, pretrpela štetu od najmanje šest miliona maraka.
Iz Elektroprivrede Srbije, koja gazduje elektranom „Piva“, međutim poručuju da su Elektroprivredu RS blagovremeno obavestili o ispuštanju vode iz akumulacije HE „Piva“.
I iz HE Višegrad poručuju da nisu odgovorni za poplave.
- Nema nikakve naše odgovornosti, jer smo u Višegradu preduzeli sve kako bismo primili i propustili ogromne količine vode koja je dolazila iz HE „Piva“ - kaže Mile Lakić, direktor HE “Višegrad”. Miladin Basarić, direktor energetskog planiranja i upravljanja Elektroprivrede Srbije, tvrdi da je decembarska poplava “posledica velikog prirodnog dotoka vode u akumulaciju HE ’Piva’, koji se javlja jednom u 50 godina”.
U opštini Foča ogorčeno kažu da više od 30 godina traju njihovi pokušaji da od HE “Piva” i Elektroprivrede Crne Gore dobiju obeštećenje za dokazane štete, jer ogromne oscilacije vode Drine, koje dnevno iznose i do 150 centimetara, i bez poplave prave pustoš.
- Još je nakon izgradnje HE „Piva“ 1976. naručena naučna ekspertiza od Biološkog fakulteta u Sarajevu, koja je ukazala na štete koje živom svetu pravi ova crnogorska hidroelektrana, jer ona nikada nije izgradila kompenzacioni bazen - kaže Vojo Radović, bivši zamenik javnog pravobranioca RS. On navodi da je spor fočanske opštine protiv crnogorske HE vođen u sudovima pre 30 godina i da su tada utvrđene milionske štete u poljoprivredi, turizmu, eksploataciji šljunka i drugim delatnostima, ali je sudsku presudu sprečio rat 1992. godine.
- HE „Piva“ je građena i puštena u pogon a da nikada nije izgrađen sistem obaveštavanja i uzbunjivanja, kako bi se na opasnost na vreme moglo upozoriti stanovništvo, što je zakonska obaveza investitora - dodaje Radović, koji ukazuje i na veliku inertnost vlasti u Foči.
- Da su preduzeli preventivne mere, štete bi bile upola manje - tvrdi Radović.
Odličan poznavalac Drinskog sliva, profesor dr Avdo Sofradžija, sa Prirodno-matematičkog fakulteta u Sarajevu, upozorio je da su oscilacije vode, koje se puštaju iz akumulacije HE “Piva”, pogibljene za ljude, ali i za kompletan biljni i životinjski svet.
- Da je pri izgradnji HE „Piva“ ispoštovan projekat izgradnje kompenzacionog bazena, ne bi dolazilo do užasnog rashlađivanja Drine, koje predstavlja pravi šok za biljke i životinje. Od registrovane 23 vrste ribe u Drini, među kojima se nalazi i drinska kraljica “mladica”, zbog izmenjenog režima vode u gornjem toku ih je ostalo svega nekoliko. Ostale su pobegle. Ako se ništa ne preduzme, iz priobalja gornjeg toka Drine pobeći će i ljudi - upozorava Sofradžija i ističe da je zbog nekontrolisanog rada “Pive“ u Foči i okolini poslednjih decenija potpuno promenjena i klima. Danas klimu u Gornjem Podrinju karakterišu velika vlažnost i magla, opasni po zdravlje ljudi.