Član
- Učlanjen(a)
- 27.11.2009
- Poruka
- 1.306
STARA SRPSKA IMENA
STARA SRPSKA IMENA
Trend davanja starih srpskih imena se nastavlja. To je vidljivo i u poređenju s matičnim knjigama iz 19. veka. I tada, kao i sada, česta su bila muška imena Mihailo, Bogdan, Vukašin, Dimitrije, Andrija, Strahinja
Hrišćanstvo je sa sobom donelo kalendarska imena, imena svetitelja i uvelo ih u imenoslove hrišćanskih naroda. Crkve mnogih naroda su priznavale isključivo kalendarska imena. Ipak, Srpska pravoslavna crkva je bila dosta popustljiva po pitanju narodnih imena koja su se i danas održala. Imena su dobar pokazatelj kako je narod doživljavao svet oko sebe, čemu se nadao, ali i kako je odgovarao na istorijske prilike i neprilike u kojima bi se našao. Dolazak hrišćanstva među Srbe donosi nova imena, a pojavljuju se i imena od hrišćanske osnove i slovenskog nastavka, koja svedoče o potiskivanju narodnih imena (takva imena su Hristoljub, Petroslav, Pavlimir, Đurisav...). Ova pojava je zapravo odgovor na pritisak hrišćanstva da se u većoj meri nadevaju biblijska imena, a potiskuju narodna.
Prava lična imena mogu se po poreklu podeliti na tri kategorije: narodna, kalendarska i ostala.
Narodna imena su, naravno, najstarija kategorija antroponima kod Srba. Napravljena su od reči koje žive ili su živele u narodnom jeziku. Po formi mogu biti prosta ili izvedena iz odgovarajućih zajedničkih imenica (Vuk, Golub, Labud), izvedena od skraćenih imena (Milan, Miloš, Milun) i složena (Miodrag, Dragomir, Milivoj). U davna vremena postojao je i antroponimski tip ime-rečenica, koji je do danas dopro u slivenom obliku Dabiživ (da bi bio živ). Imena su tokom nastajanja bila motivisana, odnosno, njima se izražavala neka želja, ali su s vremenom, u svakodnevnoj upotrebi, gubila prvobitno značenje.
Kalendarska imena nikada nisu osvojila srpski imenoslov. Ona su do danas ostala samo njegova dopuna. Srbi su ih dobili od Grka pri primanju hrišćanstva, ali je poznato da su naši preci i pre krštenja Slovena, zahvaljujući izmešanosti s Grcima, sporadično prihvatali njihova imena. Ove pozajmljenice su, naravno, s obzirom na različite jezičke sisteme, morale da se prilagode našem jeziku.
Ostala imena. Na odabir imena koje ćemo dati detetu utiču tradicija, moda, aktuelna politička dešavanja ili naši lični razlozi. U srednjem veku je, na primer, zahvaljujući uticaju književnosti, kod Srba bilo popularno ime Oliver. Na isti način, uticajem literature, može se objasniti današnja popularnost imena Nataša ili Svetlana.
Autor: Suzana Obradovic
STARA SRPSKA IMENA
Trend davanja starih srpskih imena se nastavlja. To je vidljivo i u poređenju s matičnim knjigama iz 19. veka. I tada, kao i sada, česta su bila muška imena Mihailo, Bogdan, Vukašin, Dimitrije, Andrija, Strahinja
Hrišćanstvo je sa sobom donelo kalendarska imena, imena svetitelja i uvelo ih u imenoslove hrišćanskih naroda. Crkve mnogih naroda su priznavale isključivo kalendarska imena. Ipak, Srpska pravoslavna crkva je bila dosta popustljiva po pitanju narodnih imena koja su se i danas održala. Imena su dobar pokazatelj kako je narod doživljavao svet oko sebe, čemu se nadao, ali i kako je odgovarao na istorijske prilike i neprilike u kojima bi se našao. Dolazak hrišćanstva među Srbe donosi nova imena, a pojavljuju se i imena od hrišćanske osnove i slovenskog nastavka, koja svedoče o potiskivanju narodnih imena (takva imena su Hristoljub, Petroslav, Pavlimir, Đurisav...). Ova pojava je zapravo odgovor na pritisak hrišćanstva da se u većoj meri nadevaju biblijska imena, a potiskuju narodna.
Prava lična imena mogu se po poreklu podeliti na tri kategorije: narodna, kalendarska i ostala.
Narodna imena su, naravno, najstarija kategorija antroponima kod Srba. Napravljena su od reči koje žive ili su živele u narodnom jeziku. Po formi mogu biti prosta ili izvedena iz odgovarajućih zajedničkih imenica (Vuk, Golub, Labud), izvedena od skraćenih imena (Milan, Miloš, Milun) i složena (Miodrag, Dragomir, Milivoj). U davna vremena postojao je i antroponimski tip ime-rečenica, koji je do danas dopro u slivenom obliku Dabiživ (da bi bio živ). Imena su tokom nastajanja bila motivisana, odnosno, njima se izražavala neka želja, ali su s vremenom, u svakodnevnoj upotrebi, gubila prvobitno značenje.
Kalendarska imena nikada nisu osvojila srpski imenoslov. Ona su do danas ostala samo njegova dopuna. Srbi su ih dobili od Grka pri primanju hrišćanstva, ali je poznato da su naši preci i pre krštenja Slovena, zahvaljujući izmešanosti s Grcima, sporadično prihvatali njihova imena. Ove pozajmljenice su, naravno, s obzirom na različite jezičke sisteme, morale da se prilagode našem jeziku.
Ostala imena. Na odabir imena koje ćemo dati detetu utiču tradicija, moda, aktuelna politička dešavanja ili naši lični razlozi. U srednjem veku je, na primer, zahvaljujući uticaju književnosti, kod Srba bilo popularno ime Oliver. Na isti način, uticajem literature, može se objasniti današnja popularnost imena Nataša ili Svetlana.
Autor: Suzana Obradovic