Rastoke

[Olimp 987]

Rastoke su malo naselje nadomak Slunja u Republici Hrvatskoj.

Ime mjesta nam govori da se tu nešto rastace. Rastace se rijeka Slunjcica koja se preko sedrenih stijena ulijeva u rijeku Koranu.

Pri tome u Rastokima stvara mnoštvo malih jezera, brzaka i slapova od kojih su najpoznatiji Buk, Hrvoje i Vilina kosa, a u rupama rastocke sedre žive i vidre koje su se vratile nakon dužeg izbivanja. Saznah i da ih ima mnogo iako, nažalost, ni jednu nisam vidio.

 

[Olimp 987]

Sedra ja šupljikavi kamen vapnenac koji se stvara na podnožju slapova rijeka a izvrstan je gradevni materijal.

Rastoke su predvorje Plitvickih jezera pa ih zbog toga neki zovu još i male Plitvice. Od samih Plitvickih jezera udaljene su oko 33 km.

. Rastoke su poznate po takozvanim mlinicama - žlicarama koje pokrece snaga protoka vode rijeke Slunjcice. Gradene su tako da se u njima za meljavu koristi nekoliko mlinskih kamena za razne vrste žitarica, a uz njih nalazimo i takozvane koševe koji su služili za ispiranje vunenih predmeta i pranje rublja tako da ih možemo nazvati i prvobitnim veš mašinama.

 

[Olimp 987]

Prva mlinica datira još iz 17. stoljeca, a prepostavlja se i ranije dok je najveci broj nastambi sagraden krajem 19. st. i pocetkom 20. i to od drveta i sedre.

Mnogi slapovi su dobili imena po vlasnicima mlinica. Još davne 1860. godine jezikoslovac i putopisac Adolf Veber Tkalcevic, Rastoke opisuje kao neopisivu milinu prizora i poziva putnike namjernike da dodu, vide i da se dive, a jedan od slapova opisuje kao ogroman crijep sa velikim cvjetnim uzorkom, dok drugi naziva ogromnom rimskom fontanom.

Zbog ovakve skladnosti graditeljske, povijesne i etnografske baštine Rastoke su 1969. godine uvrštene u Registar nepokretnih spomenika kulture pri Regionalnom zavodu za zaštitu spomenika kulture u Zagrebu.

 

[Olimp 987]

Danas je turisticka aktivnost Rastoka oživljena tako da nalazimo mogucnost smještaja, posjete mlinicama, ugostiteljsku ponudu, likovnu koloniju u lipnju, auto-kamp, i drugo, a Slunjcica obiluje prvorazrednom autohtonom pastrvom pa se u lokalnom restoranu poslužuje netom uhvacena iz brzaka.

Poznat je i rastocki domaci beskvasni kruh koji se radi od nekoliko vrsta žitarice i ima visoku prehrambenu vrijednost.

Nizvodno od Rastoka tece rijeka Korana u prekrasnom kanjonu koji se vrlo lijepo vidi sa ceste.

Ako vas put navede ovim predjelom, obavezno zastanite, pogledajte Rastoke sa ceste, zatim se spustite u njih prešavši pješacki most, prošecite, zagledajte i fotografirajte prizore koje cete vidjeti i obavezno u kaficu napravljenom u jednoj vodenici popijte pivicu, hladnu, svjetlu...

... za ovu pricicu i fotografije u njoj.