Proliv mačaka

[Big Moca]

Proliv mačaka


Prema definiciji proliv je pojava učestale defekacije, praćena povećanim volumenom i vlažnosti fekalija. Redovito se klinički javlja u bolesti probavnog sistema, naročito tankog i debelog creva, ali i kod bolesti drugih organa poput gušterače, jetre, bubrega, kao i kod nekih metaboličkih poremećaja kao što je na primer, poremećena funkcija štitne žlezde.

Podela:

• Prema mehanizmu nastanka:
  • Osmotski proliv - javlja se kada u crevima zaostanu veće količine nesvarene hrane koje zadržavaju vodu, a to se dešava kod nedostatka nekih probavnih enzima, bolesti gušterače, oštećenja sluznice tankog creva usled upale, tumora, te kod preopterećenja tankog creva hranom.
  • Sekretorni proliv - nastaje kao posljedica aktivnog nadražaja na stanice creva, zbog čega se pojačano luče elektroliti i tečnost u lumen creva, dok je sa druge strane sprečena apsorpcija hranjivih materija iz creva. Materije koje izazivaju pojačano lučenje mogu biti bakterijski toksini, bakterije, virusi ili paraziti, koji oštećuju sluznicu creva.
  • Povećana propusnost stjenke crijeva - javlja se kod bolesti kod kojih dolazi do promena na sluznici creva u vidu čireva ili nakupina abnormalnih stanica, čime je omogućen izlazak iona i tečnosti u crevo. Kod jačih oštećenja može doći i do krvarenja.
  • Poremećena pokretljivost creva - posledica je ubrzane ili usporene peristaltike.
• Prema trajanju:
  • Akutni proliv - javlja se naglo i traje kratko (do tri nedelje ili kraće). Fekalije su vodenaste ili vodenasto-sluzave. Prate ga opšti simptomi kao što su gubitak apetita, potištenost i povraćanje, a ako se javlja povišena telesna temperatura, dehidracija ili bolnost, u pitanju je teže obolenje probavnog sistema. Većina akutnih proliva je blagog toka i prolazi sama od sebe.
  • Hronični proliv - karakteriše ga duže traje (tri nedelje i duže) ili sa periodičnom pojavnošću. Obavezno moramo ustanoviti uzrok, te ga lečiti prema specifičnoj dijagnozi, nikako samo simptomatski. Uzroci su različite upale, crevni paraziti, bakterijske i gljivične infekcije, bolesti gušterače i drugo.
• Prema mestu nastanka:
  • Tanko crevo: volumen je značajno povećan, sluz je retko prisutna, fekalija može biti različite boje (krem-smeđa, ciglasto-crvena, zelenkasta…) uz prisustvo neprobavljene hrane. Hitnost i učestalost nisu prisutne, osim kod vrlo teške ili akutne bolesti, a moguće je i povraćanje kod težih upalnih promena. Kod poremećene apsorpcije ili digestije moguća je nadutost i gubitak težine.
  • Debelo crevo: volumen je normalan ili nešto povećan, sluz je često prisutna, nema nesvarene hrane. Varijacije boje su retke, osim mogućeg prisustva sveže krvi. Prisutne su hitnost, grčevi, znatno povećana učestalost defekalisanja. Gubitak težine se retko javlja kao i povraćanje. Nadutost se ne javlja

Dijagnostika

• Služimo se anamnestičkim podacima, koji uključuju pitanja o trajanju, prehrani, apetitu, povraćanju, izgledu stolice, učestalosti defekalisanja, količini i izgledu fekalija i slično, dok klinički pregled uključuje opšti izgled životinje, telesnu težinu, izgled dlake, opšte ponašanje i druge spoljne osobine.
• Hematološki i biohemijski pregled krvi jedna je od osnovnih metoda dijagnostike, a njome se služimo da bi odredili metabolički status životinje i stanje pojedinih unutrašnjih organa.
• Prgled stolice jedan je od važnijih pregleda, a uključuje makroskopsku, parazitološku, bakteriološku i mikološku pretragu, specijalna bojenja, tripsin-test i elektronsku mikroskopiju.
• Ultrazvučni pregled obavljamo u tri faze: prvo pretražujemo želudac zajedno sa dvanaestopalačnim crevom, zatim pretražujemo zavoje tankog creva, a potom debelo crevo i rektum. Rengenološki pregled obavljamo nakon UZV pregleda. Koristimo se nativnim snimcima , te kontrasnim pregledom, jer su promene u tankom crevu uglavnom mikroskopske ili funkcionalne.
• Serološke testove (pregled krvnog seruma) vršimo kod određivanja materije u krvi koje se resorbuju iz creva u krv (vitamini B12, folna kiselina, masti), zatim kod određivanja hormona čiji poremećaj može dovesti do proliva (hormon štitnjače T4, hormon nadbubrežne žlezde - kortizol), te kod dokazivanja antitijela/antigena (virusa, bakterija, parazita…) koji mogu izazvati proliv.
• Od ostalih dijagnostičkih metoda možemo spomenuti endoskopiju i biopsiju creva.

Terapija

• Simptomatska
  • Dijeta sa prethodnim postom u trajanju od 24 sata. Za akutni proliv treba davati hranu bogatu proteinima (na primer, piletina bez kosti i kožice) sa lako probavljivim ugljikohidratima (kuvan pirinač) bez masti, dok je za hronični proliv potrebna detaljnija obrada pacijenta da bi se utvrdio tačan razlog proliva i tako odredila tačna dijeta.
  • Nadoknada tečnosti nužna je, posebno kod akutnog proliva i kod mladih životinja. Tečnost kod blažih oblika proliva nadoknađujemo preko usta, dok je kod težih oblika potrebna infuzija.
  • Lekovi uključuju preparate za zaustavljanje proliva, preparate sa zaštitnim učinkom na creva, protiv upalne lekove, lekove protiv grčeva i slično. Osim toga, mogu se davati antibiotici i to kod dokazane infekcije creva sa bakterijama i rikecijama kao uzročnicima proliva, odnosno kod težih oštećenja sluznice gde postoji mogućnost trovanja ili sepse.
• Etiološka - odnosno uzročna terapija, je tačna terapija određenog uzroka bolesti, kao što je operacija vađenja stranog tela, davanje na primer preparata gušterače koji manjkaju ili primena ciljanog antibiotika nakon postavljanja antibiograma.

Izvor: B.Aksentijević