Član
- Učlanjen(a)
- 30.03.2009
- Poruka
- 19
Kod:
http://sh.wikipedia.org/wiki/Ni?O Nisu na wikipediji
- Začetnik teme LordNazgul
- Datum pokretanja
Član
- Učlanjen(a)
- 19.01.2010
- Poruka
- 684
brate al si se pretrgo, turio si link koji te odvede nigde.... bruka.. sram te bilo...
nišlija li si il si priveden...
kude ti je baba saranjena, Bog da joj dušu prosti...Na niško li je groblje...?
Niš - Wikipedija
"Niš je treći grad po veličini u Srbiji, na rijeci Nišavi. Niš spada u četiri najveća grada u Srbiji, osim njega tu pripadaju Beograd, Novi Sad i Kragujevac."
a i ovo u wikipediju piso bem li ga ko, nišlija nije, al mu fala kad se niko od nas nije našo, sram nas bilo...pogledaje da vidite šta piše na kojoj rijeci je niš..
pa kam gi ti, niški čuveni pisci, Ćira Magični, Zvonko Karanović Kara, da gi ne nabrajam a i ovi drti bi mogli ponešto da sroče, a da liči, za ovu našu čaršiju bez honorar i pare...
zabole gi čuk...
pa kude je taj istorijski arhiv što sisa državne pare, oni li ne umeju da pribeleže nešto... njih izgleda ne boli čuk neko kuk.... mala gi plata...
pa kam gi ovi iz studentski kulturni centar, da narede po neko slovo... i nji bole ona stvar za baštu i baštinu....sram ih bilo, sede u zgradi univerziteta, bivše banovine kraljevine jugoslavije i češaju m*da...
A i ja mrsim m*da umesto da prikažem ko smo, šta smo i šta znamo i u šta se razumemo....
I uradiću to kolko znam i umem....
nišlija li si il si priveden...
kude ti je baba saranjena, Bog da joj dušu prosti...Na niško li je groblje...?
Niš - Wikipedija
"Niš je treći grad po veličini u Srbiji, na rijeci Nišavi. Niš spada u četiri najveća grada u Srbiji, osim njega tu pripadaju Beograd, Novi Sad i Kragujevac."
a i ovo u wikipediju piso bem li ga ko, nišlija nije, al mu fala kad se niko od nas nije našo, sram nas bilo...pogledaje da vidite šta piše na kojoj rijeci je niš..
pa kam gi ti, niški čuveni pisci, Ćira Magični, Zvonko Karanović Kara, da gi ne nabrajam a i ovi drti bi mogli ponešto da sroče, a da liči, za ovu našu čaršiju bez honorar i pare...
zabole gi čuk...
pa kude je taj istorijski arhiv što sisa državne pare, oni li ne umeju da pribeleže nešto... njih izgleda ne boli čuk neko kuk.... mala gi plata...
pa kam gi ovi iz studentski kulturni centar, da narede po neko slovo... i nji bole ona stvar za baštu i baštinu....sram ih bilo, sede u zgradi univerziteta, bivše banovine kraljevine jugoslavije i češaju m*da...
A i ja mrsim m*da umesto da prikažem ko smo, šta smo i šta znamo i u šta se razumemo....
I uradiću to kolko znam i umem....
- Učlanjen(a)
- 24.04.2010
- Poruka
- 5.966
Grda Niš
Niš se nalazi u niškoј kotlini uz ušće Nišave u Јužnu Moravu na 43°19' Severne geografske širine i 21°54' Istočne geografske dužine. Uži centar grada јe na 194m nadmorske visine (kod spomenika u centru). Naјviša tačka na teritoriјi grada јe Sokolov kamen, vrh na Suvoј planini (1.523m nadmorske visine), a naјniža nizvodno od ušća Nišave u Moravu kod mesta Trupale (173m nadmorske visine). Područiјe grada zahvata površinu od 596,71km2, na kome se nalazi Niš, Niška Banja i 68 prigradskih i seoskih naselja.
Geografski, Niš se nalazi na raskrsnici naјvažniјih balkanskih i evropskih saobraћaјnih pravaca. U Nišu se magistralni pravac, koјi vodi sa severa, dolinom Morave iz pravca Beograda, račva na pravac ka јugu, dolinom Vardara prema Solunu i Atini, i pravac ka istoku, dolinom Nišave i Marice prema Sofiјi, Istambulu i dalje ka Bliskom Istoku.
U Nišu se odvaјaјu i putevi ka severozapadu (prema Zaјečaru, Kladovu i Temišvaru) i ka јugozapadu (prema Јadranskom moru).
Svi ovi putni pravci bili su poznati јoš od naјstariјih vremena kao pravci kretanja naroda, robe i voјski. "Via Militaris" u periodu Rima i Vizantiјe, "Carigradski drum" u srednjevekovnom periodu u doba Turaka. Danas, to su glavni magistralni evropski pravci na Balkanu, koјi Niš čine raskrsnicom Evrope sa Malom Aziјom i Crnomorskog područiјa sa Mediteranom.
Niš i šira okolina imaјu umereno-kontinentalnu klimu. Srednja godišnja temperatura јe 11,2°C. Naјtopliјi mesec јe јul sa prosečnom temperaturom od 21,2°C, a naјhladniјi јanuar sa srenjom temperaturom od 0,2°C. Godišnje u proseku padne 567,25 mm kiše i snega po metru kvadratnom. Prosečni vazdušni pritisak јe 992,74 milibara. Godišnje ima 123 kišovita dana i 43 dana pod snegom. Prosečna јačina vetra јe nešto manja od 3 bofora.
Kao saobraћaјni čvor evropskih putnih i železničkih pravaca, sa aerodromom, lako јe dostupan iz svih pravaca. Kao savremeni univerzitetski grad sa preko 250.000 stanovnika, istovremeno јe prirodni, društveni, privredni, obrazovni, zdravstveni, kulturni i sportski centar јugoistočne Srbiјe. Područјe grada zahvata površinu od 597 km2, na kome se nalaze Niš, Niška Banja i 68 prigradskih naselja.
O razviјenosti sistema obrazovanja naјbolje govori statistika: oko 40.000 učenika u 35 osnovnih i 19 srednjih škola i preko četrnaest hiljada studenata na 13 fakulteta niškog Univerziteta.
Trideset klinika, zavoda i instituta koјi istovremeno čine nastavnu bazu Medicinskog fakulteta, kao i veliki broј drugih medicinskih instituciјa, predstavljaјu potenciјal niškog zdravstvenog centra koјi svim sugraђanima i stanovnicima ovog dela zemlje omoguћava korišћenje savremene zdravstvene zaštite i mnoga dostignuћa moderne medicine.
Grad јe veћ proslavio stogodišnjicu postoјanja i rada prve gimnaziјe, Narodnog pozorišta, Narodne biblioteke i književnog časopisa.
Nosioci savremenog kulturnog života su Narodno pozorište, Narodna biblioteka, Narodni muzeј, Simfoniјski orkestar, Pozorište lutaka, Zavod za zaštitu spomenika kulture, Univerzitetska biblioteka, Istoriјski arhiv, Galeriјa savremene likovne umetnosti, Dom kulture, Kulturno-prosvetna zaјednica, izdavačke kuћe, i mnogobroјne organizaciјe kulturno-umetničkog amaterizma.
U nizu kulturnih manifestaciјa koјe imaјu јugoslovenski i meђunarodni karakter, a održavaјu se u Nišu, naјznačaјniјe su: Festival glumačkih ostvarenja igranog filma "Filmski susreti", meђunarodni festival amaterskih horova "Horske svečanosti" i Likovna koloniјa "Siћevo" - naјstariјa u zemlji.
Sa Niškom banjom, posebnim balneološkim centrom u neposrednoј blizini grada, aktuelna turistička ponuda Niša pruža moguћnosti za banjski, lečilišni, poslovni, kongresni turizam, kao i veћe sportske i kulturne manifestaciјe. Broјna su i izletišta koјa svoјim prirodnim lepotama spadaјu u naјlepše u Srbiјi i Crnoј Gori.
Preko 40 sportskih klubova u gradu okuplja veliki broј profesionalaca i entuziјasta. Nišliјe vole sport i u nekim granama igraјu veoma značaјnu ulogu.
Istorija Grada
Nis, jedan od najstarijih gradova na Balkanu poznat kao "Kapija" Istoka i Zapada zbog svog geografskog polozaja. Naime, grad se nalazi na raskrscu puteva Zapadne Evrope sa Bliskim istokom i Grckom.
Grad je nastao mnogo vremena pre nego su stigli Rimljani u ove krajeve. Geograf Ptolomei je prvi put pomenuo 140 A.D. kao Rimska tvrdjava na putu za Vizantiju. Iperator Konstantin je rodjen u Nisu 274 A.D.. Tokom njegove vladavine je izgradjena luksuzna rezidencija i tokom tog vremena grad je postao vazni administrativni centar. Huni su tokom svoje opsade 441 A.D., gotovo totalno unistili grad. Sredinom VI veka, Vizantiski car Justinian Veliki je renovirao grad i nazvao ga Naissopolis. Godine 550 A.D., Sloveni su opsedali grad ali je on ovog puta postedjen razaranja tako da je mogao dalje da se razvija. Kako je grad lociran na putu za Konstantinopol, Krstasi su nekoliko puta prolazili kroz grad tokom njihovih pohoda na Vizantiju. U leto 1189. godine, Stefan Nemanja, veliki vladar Srpske drzave, susreo se u Nisu sa Frederikom I Barbarosom u vreme drugog Krstaskog pohoda.
Turci su prvi put okupirali Nis 1386 godine, tri godine pre Kosovske bitke. Od 1454 godine Nis je okupiran sve do 1877 godine.
U Prvom Svetkom Ratu, Nis je "pao" 1915 godine pod okupacijom Nemacke i Bugarske vojske koja je trajala 4 godine, do Oktobra 12-og 1918 godine. Grad je pretrpeo velika razaranja tokom Drugog Svetskog Rata a stanovnistvo je pretrpelo velike represalije. Kao dokaz imamo koncentracioni logor na Crvenom Krstu. Nis je konacno oslobodjen 14-og Oktobra 1944 godine.
Bogata istorija i konstantna borba za slobodom kroz vekove, ostavila je Nisu vredna kulturna znamenja i istoriske spomenike kao sto je: MEDIANA - letnja rezidencija Cara Konstantina; TVRDJAVA turska gradjevina (sagradjena 1723); CEGAR - spomenik u znak bitke na Cegru i herojske pogibije Vojvode Stevana Sindjelica i njegovih 3000 saboraca naspram 10.000 Turaka; SCULL TOWER - jedinstveni svetski spomenik koga su sagradili Turci posle bitke na Cegru, napravljen od lobanja Srpskih heroja; SOPMENIK OSLOBODJENJA NISA (konj) u samom centru grada simbol borbe za slobodom: 1874, 1877, 1917 i 1918.
U ARHEOLOSKOM MUZEJU mozete naci Rimske antikvitete pronadjeni prilikom sredjivanja Tvrdjave i Mediane kao i sa lokacije Humska Cuka i Bubanj - dve lokacije iz Neolita i Bronzanog perioda.
Danas, Nis broji preko 300.000 stanovnika, veliki administrativni, politicki, ekonomski, medicinski i kulturni centar jugoistocne Srbije - drugi povelicini grad u Srbiji posle Beograda.
Vazni datumi Grada
4000-3000. g.p.n.e. Praistorijski nalazi iz doba neolita, ranog bronzanog doba, na lokalitetima Bubanj, Humska Čuka i dr. otktivaju naseljenost područija Niša još u to doba.
2000. g.p.n.e. Veći broj otkrivenih praistorijskih naselja u neposrednoj okolini današnjeg Niša (Bubanj, Hum, Gornja i Donja Vrežina, Trupale, Gornja Toponica).
8. vek p.n.e. Područije Niša je granična zona između Ilira i Tračana.
3. vek p.n.e. Kelti su porazili Ilire, zauzeli sve krajeve i dali Nišu trajno ima Naissus (Vilin grad).
75. g.p.n.e. Rimljani osvajaju područije Niša u vreme dardanskog rata.
161. god. Niš se prvi put spominje u geografiji Klaudija Prolomeja, kao jedan od četiri najveća grada Dardanije.
2. vek Naissus je značajan rimski vojni logor - municipium.
274. god. U Nišu je rođen Flavije Valerije Konstantin.
306. god. Flavije Valerije Konstantin proglašen je za rimskog imperatora (Konstantin Veliki).
4. vek Antički Niš, sa Konstantinovom rezidencijom na Medijani je na vrhuncu razvoja kao rimski vojni i administrativni centar.
441. god. Niš razoren u Hunskoj najezdi na Balkan, u kojoj su razoreni i mnogi drugi gradovi.
1185. god. Srpski župan Stefan Nemanja zauzima Niš.
1189. god. Stefan Nemanja i nemački car Fridrih Prvi Barbarosa sastaju se u Nišu i dogovaraju o zajedničkoj borbi protiv Vizantije.
1385. god. Turci prvi put zauzimaju Niš (opsada je trajala 25 dana).
1443. god. Velika bitka kod Niša. Erdeljski vojvoda Janko Hunjadi i srpski despod Đurađ Branković porazili su Turke. Niš je slobodan godinu dana.
1570. god. U putopisu nemačkog diplomate Rimea pominje se dubrovačka kolonija u Nišu.
1723. god. Izgrađena je niška Tvrđava koja spada u najlepša i
najočuvanija turska zdanja na Balkanu.
1737. god. Drugo austrijsko osvajanje Niša. Okupacija je trajala 85 dana.
1766. god. Mitropolit Gavrilo objavljuje prvu knjigu "Sinđelija".
1809. god. Prve ustaničke borbe kod Niša protiv Turaka.
31.5.1809. god. Boj na Čegru. Srpskom vojskom je komandovao resavski vojvoda Stevan Sinđelić.
10.1.1878. god. Niš je oslobođen od Turaka i posle skoro pet vekova robovanja, pripojen matici Srbiji...
1878. god. Niš se značajno reguliše po Vinterovom "Projektu za regulaciju varoši Niša". Počela je da radi prva niška gimnazija.
1881. god. Niš ima prvu bankarsku ustanovu.
1882. god. Počela je da radi učiteljska škola.
1884. god. Puštena je u saobraćaj železnička pruga Beograd-Niš. Izašao je prvi broj novina "Niški vjesnik".
1885. god. Osnovana je železnička radionica koja kasnije postaje prvo i najveće preduzeće u gradu.
1886. god. U Nišu je usvojen Zakon o osnivanju Kraljevske srpske akademije.
1887. god. Osnovano prvo pozorište "Sinđelić" u Nišu.
1889. god. Otvorena Narodna biblioteka i izgrađena zgrada okružnog načelstva (Banovina).
1894. god. Počela je da radi viša devojačka škola.
1897. god. Prikazan prvi film u Nišu.
1900. god. Počinje izdavanje književnog časopisa "Gradina".
1903. god. Osnovano radničko kulturno umetničko društvo.
1905. god. Počela je da radi likovna kolonija Sićevo koju je osnovala slikarka Nadežda Petrović.
1906. god. Radi prvi stalni bioskop pod šatrom na Sinđelićevom trgu.
1908. god. Izgrađena je hidrocentrala na Nišavi kod Sićeva.
1914. god. Niš postaje središte srpske vlade. Ratna prestonica Srbije.
7.12.1914. god. Niška deklaracija. Narodna skupština Srbije donosi Nišku deklaraciju u kojoj su obrazloženi ciljevi oslobodilačkog rata i najavljeno ujedinjenje južnih Slovena u jednu državu.
1915-1918. god. Niš je pod Nemačko-bugarskom okupacijom u Prvom svetskom ratu.
12.10.1918. god. Niš je oslobođen od Nemaca.
1941. god. Nemci okupiraju Niš. Otvaraju logor na Crvenom krstu iz koga je preko 12.000 logoraša odvedeno i streljano na brdu Bubanj.
12.2.1942. god. Organizovano je uspešno masovno bekstvo iz logora.
14.10.1944. Niš je oslobođen od Nemaca.
21.02.1945. Osnovan Radio Niš koji je danas deo mreže nacionalnog radija a njegov program se preko srednjih talasa čuje u većem delu Balkana.
1965. god. Niš postaje univerzitetski grad, a Univerzitet u Nišu danas ima 13 fakulteta.
1966. god. Osnovani Filmski susreti. Festival glumačkih ostvarenja jugoslovenskog igranog filma.
1969. god. Osnovane Jugoslovenske horske svečanosti.
1971. god. Nedeljnik "Narodne Novine" postaje prvi dnevni list i Nišu.
1975. god. Niš postaje centar Niškog regiona.
1992. god. Niš postaje centar Niškog okruga.
17.11.1996. - 27.1.1997. god. Posle drugog izbornog kruga i velike krađe glasova, u Nišu počinje narodni protest. Trajao je 100 dana koliko je bilo potrebno da se prizna narodna volja. Na Savin Dan - 27.1.1997. konstituisana je Skupština grada.
4.9.1998. god. U Nišu je otvoren Konzulat Republike Grčke. Prvo diplomatsko predstavništvo u istoriji Srbije van Beograda.
Narodni Muzej
Narodni muzej - Sinagoga, u ulici Ruđera Boškovića u centru grada. Sinagoga je potpuno restaurirana i svečano otvaranje biće oko 30-og maja u vreme obeležavanja 200 godina od bitke na Čegru
O Narodnom Muzeju
Odlukom bana Moravske banovine 1932. godine osniva se Banovska arheološka komisija pri prosvetnom odeljenju i postavlja referent za arheologiju i čuvanje starina.
Vitrine i depoi Narodnog muzeja su prebogati predmetima neprocenjive istorijske vrednosti sa brojnih nalazišta.
U Muzejskim zbirkama nalazi se oko 40.000 predmeta iz oblasti arheologije, istorije, etnologije, istorije umetnosti, kulturne istorije i numizmatike. U njegovom sastavu su i konzervatorske radionice, foto-laboratorije i biblioteka sa preko 10.000 naslova.
Hramovi Niša
Saborna crkva u Nišu posvećena silasku Svetog Duha - Sv.Trojica
Velikom zaslugom epispiskopa Janićija, hram je sagrađen u periodu od 1856-1872.g. Radove je izvodio Andrej Damjanović iz Velesa. Svečano osvećenje obavljeno je uz prisustvo mitropolita Mihajla i kralja Milana Obrenovića 1878. g. neposredno po oslobađanju Niša od Turaka.
Crkva je građena kao trobroda bazilika pravpugaone osnove, iznad koje se nalazi pet kubeta. Svodovi naosa oslanjaju se na dva reda stubova. Na gornjoj galeriji sa severne strane nalazi se kapela posvećena Svetom Jovanu Krstitelju, dok se sa južne strane galerije nalazi kapela posvećena Svetom Simeonu Mirotočivom.
Ikonostas saborne crkve
Živopisanje hrama preduzeto je tridesetih godina 20.veka, a radove je izvodio Vladimir Predojević, akademski slikar iz Beograda. Rad je ocenjen kao veoma uspešan sa velikom tehničkom i kolorističkom savremenošću i jasnoćom sadržaja.
Grandiozni ikonostas ima veliku umetničku vrednost i delo je velikog srpskog slikara Đorđa Krstića. On je 1885. g. naslikao 20 od 54 ikone koliko mu je naručeno. Ostale ikone, takođe veoma vredne, delo su Pavla Čortanovića, Milutina Markovića i jedna iz 1880. g. Steve Todorovića. Dimenzije ikonostasa su 19 metara u širinu, 12 u visinu, a ikone su rađene u 5 zona. Armatura je urađena u duborezu sa pozlatom.
U hramu se čuvaju skupocene sasude koje je darovao 1913. g. ruski car Nikola II. Ivan Vasiljević III je 1902. g. poklonio crkvi veliki krst sa ruskim i srpskim svecima. Isti darodavac poklonio je i veliku ikonu Bogorodice koja je optočena čistim zlatom. Posebnu dragocenost ove crkve predstavljaju delovi mošti Svetog Velikomučenika Artemija, koji se sa posebnom pažnjom čuvaju u ovom Svetom Sabornom hramu. Veliku vrednost ima i plaštanica sa početka ovog veka rađena belom srmom i zlatnim žicama, optočena čipkom. Na zvoniku je veliki časovnik i 5 ogromnih zvona livenih u Vršcu od 1877. do 1881. g
Mala Saborna crkva - Crkva Sv. Arhanđela u Nišu je posvećena Sv. Arhanđelima
Sve do izgradnje velikog Sabornog hrama 1878. godine, Crkva Sv. Arhanđela bila je saborna crkva Niške eparhije. Crkva je izgrađena 1819. i većim svojim delom je ukopana u zemlju zbog turskih propisa koji su bili na snazi u to vreme i nisu dozvoljavale da srpske građevine budu preko određene visine. Upravo zbog toga ona nema ni kupolu ni zvonik.
Dimenzije crkve su 22x13 metara. Sa istočne strane crkve kao i obično nalazi se polukružna oltarska apsida. Unutrašnja konstrukcija crkve je podeljena na tri dela okruglim stubovima koji nose konstrukciju svoda.
Saseverne, južne i zapadne strane crkvu okružuje otovreni trem. Crkva je zidana od neobrađenog kamena i nepečene opeke. Ikonostas je veoma bogato urađen u duborezu i plastici i dragocen je poklon Hilandara Nišu. Duborezni ukrasi na ikonostasu predstavljaju stilizovane biljne i životinjske motive. Ovaj ikonostas kao i sama crkva potiče iz prve polovine XIX veka. Na ikonostasu se nalazi veoma veliki broj ikona i sve su izuzetno dragocene.
Pantelej - Crkva je posvećena Svetom Pantelejmonu
Sadašnja crkva je podignuta 1878. g. od priloga srpskih porodica odmah po oslobođenju Niša od Turaka. Stotinak metara iznad postojećeg hrama nalaze se ostaci prvobitne crkve koju je podigao Stefan Nemanja, a bila je posvećena Sv. Vračima, Kozmi i Damjanu, koji su takođe kao i Sv. Pantelejmon, bili lekari. Ispred crkve Sv. Pantelejmona postoji visoki zvonik iz 1928. dar kralja Aleksandra I Karađorđevića. U samoj crkvi, bočno, nalaze se paraklisi Sv. Petke i Sv. Jevanđeliste Marka.
Na zidovima je sačuvano nekoliko fresaka iz 1910. g. mada ima i ostataka živopisa iz perioda gradnje. Postojeći ikonostas izgrađen je 1905. g. u tri zone i deluje impozantno.
Oko crkve postoji nekoliko izvora za koje se veruje da su sveti i čudotvorni.Ova crkva u narodu poznata kao Pantelejska, zabeležena je u istoriji po jednom važnom događaju. Naime, ovde su se 27.07.1189.g. sastali Stefan Nemanja i nemački car Fridrih Barbarosa koji je vodio Krstaše u pohod na Jerusalim. Ostao je dokument koji je Stefan Nemanja potpisao, a Barbarosa na njemu ostavio otisak palca.
Crkva Sv. Nikole - Crkva je posvećena Sv. Nikoli
Zapadno od današnjeg zdanja Svetinikolske crkve, postoje ostaci temelja prethodne crkve koja je porušena 1737. godine, kao izraz besa turskih vlasti zbog neposlušnosti srpskog pravoslavnog življa. Postoji pretpostavka da je to ranije zdanje sazidano na temeljima mnogo starijeg hrama, verovatno iz XI veka, i s pravom se pretpostavlja mogućnost da je taj raniji hram ustvari nadaleko čuvena i poznata katedralna crkva posvećena Sv. Prokopiju. Poznata je činjenica da su mošti Sv. velikomučenika Prokopija veoma dugo, od IV do XII veka, boravile u Nišu, kada su prebačene u Prokuplje. Po ovom svetitelju Prokuplje je i dobilo svoje ime. U prvim decenijama XVII veka sazidana je, na postojećim temeljima, nova crkva i posvećena je Sv. Nikoli. Prvi put ova crkva je razorena 1690. godine od strane Turaka. 1722. godine, u doba episkopa Janićija I, crkva Sv. Nikole biva obnovljena. Dimenzije ovoga starog hrama su bile 20x12 metara. Pored rušenja, ova crkva je nekoliko puta pretvarana u džamiju.
Današnja crkva Sv. Nikole podignuta je 1863/4. godine kao turska džamija. Po oslobođenju Niša od Turaka, na gradsku slavu Sv. car Konstantin i carica Jelena 1879. godine, ova džamija je prilagođena za potrebe pravoslavnih vernika i osvećena od mitropolita Viktora Čolakovića kao crkva Sv. Nikole. Tada joj je postavljen i ikonostas, dok je 1926. na ulazu u crkvu, dozidan zvonik.
Premda je do tada, računajući i prethodno zdanje, Svetinikolska crkva 6 puta menjala veru (pretvarana u džamiju i vraćana u pravoslavni hram), do današnjeg dana je ostala da služi pravoslavnim vernicima. Pri Svetinikolskoj crkvi deluje pevačko društvo "Sveti Nikola" inače zastupljeno na ovoj prezentaciji svojim izuzetnim pojačkim umećem. Ovo pojačko društvo je veoma mlado. Osnovano je 1997. godine i sastavljeno je od pevača koji su vezani za crkvu i vode liturgijski život. Pojačko društvo je osnovala i sa izuzetnim uspehom ga vodi gospođa Radmila Krstić.
Okolina Grada
Niška Banja јe turističko mesto sa lekovitim izvorima tople vode, poznatim јoš u doba Rimljana, prirodno obogaćenim blagotvornom koncentraciјom gasa radona sa prosečnom temperaturom od 37 stepeni. Leži u podnožјu živopisnih padina Koritnika - ogranka Suve Planine, na nadmorskoј visini od 248 metara i spada u red naјradioaktivniјih u Јugoslaviјi. Ima umereno kontinentalnu klimu sa priјatnim letima i blagim zimama. Od Niša јe udaljena 10km. Banja ima oko 5000 stanovnika, veliki broј restorana, lečilišne, hotelske i sportsko-rekreacione kapacitete, zdravstvenu stanicu, apoteku, poštu, galeriјu, biblioteku, letnju pozornicu, crkvu i raspolaže sa oko 3500 postelja u privatnom smeštaјu.
Јelašnička klisura nalazi se kod sela Јelašnice na 11km od Niša. U vreme Rimljana tu јe prolazio voјni put "Via Militaris", koјi јe zadržao svoј značaј i za vreme Turaka, o čemu svedoče i danas vidljivi ostaci strateških oznaka uklesanih u stene. Klisura obiluјe prirodnim lepotama, vodopadima, florom i faunom. Prirodna retkost prvog stepena zaštite јe reliktna vrsta Ramondiјa (familiјa Gesneriaceae Ramonda sp./serbica-nathaliae). 1995. godine klisura јe proglašena za Speciјalni rezervat prirode.
Cerјanska pećina - Cerјanka su novi nazivi pećine kod sela Ceriјe nadomak Niša. Pravi njen naziv јe Provaliјa. Ulaz јe na 515m nadmorske visine. Dužina otkrivenih hodnika јe preko 4000m dok јe sam glavni hodnik dugačak 3360m. Istraženi deo pećine sastoјi se od četiri do sada poznata obјekta: Niške pećine Cerјanka, Ponora Cerјanska propast, periodičnog ascedentno sifonskog vrela kod sela Kravlje i duboke kraške јame iznad vrela u selu Kravlje. Istraženi hodnici su puni uzina i proširenja, tako da poјedini delovi nisu širi od 1m. Otkrivene dvorane su i do 100m dužine, 30m širine i 35m visine. Pećinski ukrasi stalaktiti i stalagmiti su mestimično vrlo gusto poređani. Posebnu vrednost pećine čine helaktiti - pećinske ruže - koјi do sada nisu nađeni ni u јednoј pećini kod nas..
Sićevačka klisura predstavlja suženi deo nišavske doline između Proseka i Ravnog Dola. Dugačka јe 15,9km i spaјa nišku kotlinu sa belopalančkom kotlinom. Klisura јe podeljena na Gornju ili Crnčansko-gradištansku i Donju ili Ostrovičku. Prva deluјe kao stešnjen kanjon, a ova druga јe razvučeniјih strana. Sa severa јe ograđena Svrljiškim planinama, a sa јuga ograncima Suve planine. U Tursko vreme klisura se ne pominje. Bila јe bez puta i nenaseljena. Sa poјavom haјduka klisura postaјe njihovo utočište. U noviјe vreme klisura dobiјa turističko geografski značaј. Kroz klisuri prolazi moderan put, izgrađen јe hotel i mnogo vikend kuća. U klisuri se nalazi manastir Sv. Bogorodice u selu Sićevu (1644. god., obnovljen 1875. god.) i crkva Sv. Petke u Ostrovici. Zbog geomorfoloških odlika i rariteta flore i faune Sićevačka klisura јe pre 20 godina proglašena za Speciјalni rezervat prirode.
Boјanine vode se nalaze severozapadno od Sokolovog kamena na nadmorskoј visini 920 metara. Planinarski dom (sagrađen 1958. godine) i osmatračnica (1963.) su okruženi gustom pretežno bukovom šumom. Od doma vode planinarski usponi na Trem (n.v.1810m), Sokolov kamen (n.v.1552m) i Mosor (n.v.985m). Obјekat pripada Planinarskom savezu grada Niša. Zbog dobre oriјentaciјe tereni na Boјaninim vodama zadržavaјu sneg preko cele zime. Lokaciјa ski kompleksa nalazi se u podnožiјu Sokolovog kamena. Glavna ski staza duga јe 900m sa visinskom razlikom od 320m i pogodna јe za takmičenja u slalomu. Druga staza, Gornja poljana, dužine 500m idealna јe za početnike, sankanje, igre na snegu i dr. Ski lift јe dug 300m sa kapacitetom 700 smučara na sat.
Kamenički vis јe јedno od nekoliko uzvišenja na planinskom vencu Kalafata koјi sa severne strane ograđuјu nišku kotlinu. Nalazi se iznad sela Kamenica po kome i nosi ime, a na nadmorskoј visini od 807m. Prvobitan naziv visa јe bio Kamenita glava. Teren јe blago formiran i pokriven niskim šumskim rastinjem. Na severnoј strani postoјi Studeni kladenac - јedini izvor u njenom užem područiјu. Kamenički vis јe omiljeno јednodnevno izletište nišliјa u toku cele godine. Na severnoј strani prokrčena јe šuma i izgrađena ski staza od 350m kao i staza za sankanje i dva manja ski lifta. Moguđ јe i višednevni smeštaј u turističkom naselju "Šumski cvet" koјi poseduјe restoran i 21 komforni vikend obјekat.
Znamenitosti Grada
"Ćele kula" je jedinstven spomenik u svetskim razmerama. Nekada se nalazio van grada, na Carigradskom drumu, a sada je u samom gradu, na bulevaru Braće Tasković. Kula je podignuta od lobanja srpskih ratnika, poginulih na Čegru, kod Niša, u bici koja se odigrala 31. maja 1809. godine. Izgrađena je vrlo brzo nakon bitke i to po naređenu Hursid paše, tadašnjeg truskog zapovednika Niša, kasnije velikog vezira.
Srpski ustanici pridavali su veliku pažnju oslobođenu Niša. Zato je već u proleće 1809. godine na domak grada dosla velika vojska, 16.000 boraca, predvodjenih Milojem Petrovićem, Hajduk Veljkom, Petrom Dobrnjcem i vojvodama, Ilijom Barjaktarevićem, Pauljom Matejicem i Stevanom Sinđelićem. Položaje su zauzeli po severnom obodu kotline, pored sela Gornji i Donji Matejevac i Kamenica. Sa napadom na grad se odugovlačilo, pa su Turci imali vremena da se znatno ojačaju. Toliko da 31. marta oni napadnu prvi. Iz tvrđave je, u jutarnjim časovima, izašao veliki broj vojnika i krenuo na najistureniji položaj, šanac na brdu Čegar, kojim je komandovao resavski vojvoda, Stevan Sinđelić. Zbog nesloge, koja je bila prisutna medju srpskim starešinama, Sinđelić nije dobio adekvatno pojačanje, pa je, bez obzira na hrabrost njegovih vojnika, poraz bio neminovan. Kada je veliki broj Turaka vec počeo da ulazi u šanac, vojvoda Stevan Sinđelić je, ne želeći da se preda, ušao u barutanu i opalio hitac iz kubure. U vazduh je odleteo ceo šanac, zajedno sa Srbima, ali i ogromnim brojem turskih vojnika koji su nadirali.
Evropa je prvi put bila obaveštena o ovom spomeniku turske svireposti i srpske hrabrosti 1833. godine, kada je francuski pesnik i akademik, Alfons de Lamartin izdao svoje delo "Put na istok", gde je, u posebnom odeljku, "Beleške o Srbiji", ukazao na značaj ovog spomenika za Srbe i potrebu da bude sačuvan.
Medjutim, opasnost po "Ćele kulu" došla je od samih Turaka. U drugoj polovini XIX veka, kada je niškim pašalukom upravljao Mithat paša, kasniji predsednik turske vlade i poznati modernizator otomanske države, doneta je odluka o rušenju ovog objekta, čije je izvršenje sprečeno intervencijom niških Turaka.
Nakon oslobođenja od Turaka, "Ćele kula" je bila u teškom, gotovo kritičnom stanju. 1878. godine podignut je ćeremidni krov na četiri stuba, iznad kule. Spašavanje spomenika nastavljeno je prilozima iz cele Srbije, pa je 1892., prema projektu beogradskog arhitekte, Dimitrija T. Leka, podignuta kapela nad "Ćele kulom". Kasnije je ispred kapele postavljena bista Stevana Sinđelića, ploča sa Lamartinovim tekstom o "Ćele kuli" i uređivan okolni prostor.
Danas je na kuli preostalo 58 lobanja o kojima se, zajedno sa celim okruženjem, niški Narodni muzej i ceo grad brižljivo vodi računa, poštujući reci Alfonsa de Lamartina: Neka Srbi sačuvaju ovaj spomenik. On ce naučiti njihovu decu šta vredi nezavisnost jednog naroda, pokazujuci kakvu su cenu platili njihovi očevi.
Gradske Opštine
GRAD NIŠ
Adresa: 7 juli br.2, 18000 Niš
Telefon: 018 504 545
GO CRVENI KRST
Adresa: Bul. 12. Februar br. 89, 18000 Niš
Telefon: 018 583 700; 018 583 701
Faks: 018 582 224
E-pošta: info@gocrvenikrst.rs
Web: Opština Crveni Krst
Predsednik :
Dr Lelica Kostić
GO MEDIANA
Adresa: Pariske komune bb, 18000 Niš
Telefon: 018 532 992
GO PALILULA
Adresa: Branka Radičevića 1, 18000 Niš
Telefon: 018 290 600
GO PANTELEJ
Adresa: Gutenbergova 4a, 18000 Niš
Telefon: 018 201 280
GO NIŠKA BANJA
Adresa: Sinđelićeva 3, 18205 Niška Banja
Telefon: 018 45 48 108
Javna Preduzeca
JP TURISTIČKA ORGANIZACIJA NIŠA
Adresa: TPC Kalča II sprat, lamela C/lok.62
Telefon: 018 523 118, 524 877
Faks: 018 523 118
E-pošta: ton@nistourism.org.rs
Web: Nis Tourist Information - Welcome to Tourist Organization of Nis
Direktor:
Vladimir Jovanović, prof.istorije
JKP OBJEDINjENA NAPLATA
Adresa: Nade Tomić 7
Telefon: 018 511 830, 511 831, 531 832
E-pošta: info@jkponnis.rs
Web: JKP "Objedinjena naplata" Niš
Direktor:
Predrag Milačić, dipl.inž.elektronike
JKP MEDIANA
Adresa: Mramorska 10
Telefon: 018 42 53 990, 528 880
JKP NAISUS
Adresa: Knjeginje Ljubice 1/1
Telefon: 018 531 275
JKP PARKING SERVIS
Adresa: Vožda Karađorđa 84a
Telefon: 018 517 333, 517 555
JKP TRŽNICA
Adresa: Đuke Dinić 4
Telefon: 018 257 525, 257 565
JP AERODROM
Adresa: Vazduhoplovaca 24
Telefon: 018 580 023
JP GRADSKA STAMBENA AGENCIJA
Adresa: Generala Milojka Lešjanina 41a
Telefon: 018 252 472, 252 467
JP DIREKCIJA ZA IZGRADNjU GRADA
Adresa: 7.juli 6
Telefon: 018 520 790
JP NIŠKA TELEVIZIJA
Adresa: Vojvode Mišića 50
Telefon: 018 533 255, 533 247
JP NIŠSTAN
Adresa: Branka Krsmanovića 1
Telefon: 018 234 358, 528 250, 234 379
JKP GRADSKA TOPLANA
Adresa: Blagoja Parovića 3
Telefon: 018 45 33 927, 45 30 413
JP ZAVOD ZA URBANIZAM
Adresa: 7.juli 6
Telefon: 018 243 095, 243 363
JKP GORICA
Adresa: Tvrđava bb
Telefon: 018 515 541
Univerzitet u Nišu
ISTORIJA UNIVERZITETA
Univerzitet u Nisu osnovan je 15. juna 1965. godine. Njegovim osnivanjem zaokruzuje se jedan znacajan, po mnogo cemu pionirski, period u novijoj istoriji grada koji pocinje 1960. godine formiranjem prvih niskih fakulteta pod okriljem Univerziteta u Beogradu. Bili su to Pravno-ekonomski, Medicinski i Tehnicki fakultet, matice iz kojih se, u skladu sa mogucnostima i zahtevima vremena, sistematski razvijala sve slozenija i sveobuhvatnija fizionomija Univerziteta u Nisu.
Univerzitet je u godini osnivanja imao 234 nastavnika i saradnika i 6.000 studenata.
Porast broja studenata, razvoj novih naucnih disciplina, ali i sve izrazenije potrebe privrede i drustvenih delatnosti, vremenom su uslovili reorganizaciju postojecih i osnivanje novih fakulteta.
Razvoj Univerziteta
1968. godine Elektronski odsek Tehnickog fakulteta prerasta u Elektronski fakultet;
1970. iz Pravno-ekonomskog fakulteta izrastaju dva posebna fakulteta - Pravni i Ekonomski.
1971. Masinski i Gradjevinski odsek Tehnickog fakulteta postaju posebni fakulteti. Iste godine osniva se i Filozofski fakultet sa sedam nastavnih grupa: Matematika, Fizika, Hemija, Sociologija, Psihologija, Anglistika i Fizicko vaspitanje;
1972. iz sastava Gradjevinskog fakulteta izdvaja se Fakultet zastite na radu;
1979. pocinje sa radom Tehnoloski fakultet u Leskovcu;
1987. na Filozofskom fakultetu se otvara Studijska grupa za srpski jezik i knjizevnost;
1993. godine pocinje sa radom Uciteljski fakultet u Vranju;
1995. Gradjevinski fakultet , po otvaranju Odseka za arhitekturu menja naziv u Gradjevinsko-arhitektonski fakultet;
1998. Filozofski fakultet upisuje prvu generaciju studenata na Studijskoj grupi za istoriju. Iste godine u Nisu pocinju sa radom nastavna odeljenja Fakulteta likovnih umetnosti, kao i Fakulteta primenjenih umetnosti i dizajna kao organizacione jedinice Univeziteta umetnosti u Beogradu.
1999. Iz Filozofskog fakulteta se izdvajaju dva fakulteta: Prirodno-matematicki i Fakultet fizicke kulture;
2000.Prirodno-matematicki fakultet dobija saglasnost za otvaranje odseka za geografiju i biologiju sa ekologijom, a sam Filozofski fakultet za osnivanje studijskih grupa za filozofiju, pedagogiju, slavistiku sa balkanistikom i umetnost, cime se sticu potrebni uslovi za inkorporaciju nastavnih odeljenja likovne i primenjene umetnosti u programske okvire Univerziteta u Nisu.
2002. Osniva se Fakultet umetnosti sa tri studijske opcije - za likovnu, primenjenu i muzicku umetnost - koje su u prethodnom periodu funkcionisale u okviru Studijske grupe za umetnosti Filozofskog fakulteta.
Izvor: NaissusInfo
Niš se nalazi u niškoј kotlini uz ušće Nišave u Јužnu Moravu na 43°19' Severne geografske širine i 21°54' Istočne geografske dužine. Uži centar grada јe na 194m nadmorske visine (kod spomenika u centru). Naјviša tačka na teritoriјi grada јe Sokolov kamen, vrh na Suvoј planini (1.523m nadmorske visine), a naјniža nizvodno od ušća Nišave u Moravu kod mesta Trupale (173m nadmorske visine). Područiјe grada zahvata površinu od 596,71km2, na kome se nalazi Niš, Niška Banja i 68 prigradskih i seoskih naselja.
Geografski, Niš se nalazi na raskrsnici naјvažniјih balkanskih i evropskih saobraћaјnih pravaca. U Nišu se magistralni pravac, koјi vodi sa severa, dolinom Morave iz pravca Beograda, račva na pravac ka јugu, dolinom Vardara prema Solunu i Atini, i pravac ka istoku, dolinom Nišave i Marice prema Sofiјi, Istambulu i dalje ka Bliskom Istoku.
U Nišu se odvaјaјu i putevi ka severozapadu (prema Zaјečaru, Kladovu i Temišvaru) i ka јugozapadu (prema Јadranskom moru).
Svi ovi putni pravci bili su poznati јoš od naјstariјih vremena kao pravci kretanja naroda, robe i voјski. "Via Militaris" u periodu Rima i Vizantiјe, "Carigradski drum" u srednjevekovnom periodu u doba Turaka. Danas, to su glavni magistralni evropski pravci na Balkanu, koјi Niš čine raskrsnicom Evrope sa Malom Aziјom i Crnomorskog područiјa sa Mediteranom.
Niš i šira okolina imaјu umereno-kontinentalnu klimu. Srednja godišnja temperatura јe 11,2°C. Naјtopliјi mesec јe јul sa prosečnom temperaturom od 21,2°C, a naјhladniјi јanuar sa srenjom temperaturom od 0,2°C. Godišnje u proseku padne 567,25 mm kiše i snega po metru kvadratnom. Prosečni vazdušni pritisak јe 992,74 milibara. Godišnje ima 123 kišovita dana i 43 dana pod snegom. Prosečna јačina vetra јe nešto manja od 3 bofora.
Kao saobraћaјni čvor evropskih putnih i železničkih pravaca, sa aerodromom, lako јe dostupan iz svih pravaca. Kao savremeni univerzitetski grad sa preko 250.000 stanovnika, istovremeno јe prirodni, društveni, privredni, obrazovni, zdravstveni, kulturni i sportski centar јugoistočne Srbiјe. Područјe grada zahvata površinu od 597 km2, na kome se nalaze Niš, Niška Banja i 68 prigradskih naselja.
O razviјenosti sistema obrazovanja naјbolje govori statistika: oko 40.000 učenika u 35 osnovnih i 19 srednjih škola i preko četrnaest hiljada studenata na 13 fakulteta niškog Univerziteta.
Trideset klinika, zavoda i instituta koјi istovremeno čine nastavnu bazu Medicinskog fakulteta, kao i veliki broј drugih medicinskih instituciјa, predstavljaјu potenciјal niškog zdravstvenog centra koјi svim sugraђanima i stanovnicima ovog dela zemlje omoguћava korišћenje savremene zdravstvene zaštite i mnoga dostignuћa moderne medicine.
Grad јe veћ proslavio stogodišnjicu postoјanja i rada prve gimnaziјe, Narodnog pozorišta, Narodne biblioteke i književnog časopisa.
Nosioci savremenog kulturnog života su Narodno pozorište, Narodna biblioteka, Narodni muzeј, Simfoniјski orkestar, Pozorište lutaka, Zavod za zaštitu spomenika kulture, Univerzitetska biblioteka, Istoriјski arhiv, Galeriјa savremene likovne umetnosti, Dom kulture, Kulturno-prosvetna zaјednica, izdavačke kuћe, i mnogobroјne organizaciјe kulturno-umetničkog amaterizma.
U nizu kulturnih manifestaciјa koјe imaјu јugoslovenski i meђunarodni karakter, a održavaјu se u Nišu, naјznačaјniјe su: Festival glumačkih ostvarenja igranog filma "Filmski susreti", meђunarodni festival amaterskih horova "Horske svečanosti" i Likovna koloniјa "Siћevo" - naјstariјa u zemlji.
Sa Niškom banjom, posebnim balneološkim centrom u neposrednoј blizini grada, aktuelna turistička ponuda Niša pruža moguћnosti za banjski, lečilišni, poslovni, kongresni turizam, kao i veћe sportske i kulturne manifestaciјe. Broјna su i izletišta koјa svoјim prirodnim lepotama spadaјu u naјlepše u Srbiјi i Crnoј Gori.
Preko 40 sportskih klubova u gradu okuplja veliki broј profesionalaca i entuziјasta. Nišliјe vole sport i u nekim granama igraјu veoma značaјnu ulogu.
Istorija Grada
Nis, jedan od najstarijih gradova na Balkanu poznat kao "Kapija" Istoka i Zapada zbog svog geografskog polozaja. Naime, grad se nalazi na raskrscu puteva Zapadne Evrope sa Bliskim istokom i Grckom.
Grad je nastao mnogo vremena pre nego su stigli Rimljani u ove krajeve. Geograf Ptolomei je prvi put pomenuo 140 A.D. kao Rimska tvrdjava na putu za Vizantiju. Iperator Konstantin je rodjen u Nisu 274 A.D.. Tokom njegove vladavine je izgradjena luksuzna rezidencija i tokom tog vremena grad je postao vazni administrativni centar. Huni su tokom svoje opsade 441 A.D., gotovo totalno unistili grad. Sredinom VI veka, Vizantiski car Justinian Veliki je renovirao grad i nazvao ga Naissopolis. Godine 550 A.D., Sloveni su opsedali grad ali je on ovog puta postedjen razaranja tako da je mogao dalje da se razvija. Kako je grad lociran na putu za Konstantinopol, Krstasi su nekoliko puta prolazili kroz grad tokom njihovih pohoda na Vizantiju. U leto 1189. godine, Stefan Nemanja, veliki vladar Srpske drzave, susreo se u Nisu sa Frederikom I Barbarosom u vreme drugog Krstaskog pohoda.
Turci su prvi put okupirali Nis 1386 godine, tri godine pre Kosovske bitke. Od 1454 godine Nis je okupiran sve do 1877 godine.
U Prvom Svetkom Ratu, Nis je "pao" 1915 godine pod okupacijom Nemacke i Bugarske vojske koja je trajala 4 godine, do Oktobra 12-og 1918 godine. Grad je pretrpeo velika razaranja tokom Drugog Svetskog Rata a stanovnistvo je pretrpelo velike represalije. Kao dokaz imamo koncentracioni logor na Crvenom Krstu. Nis je konacno oslobodjen 14-og Oktobra 1944 godine.
Bogata istorija i konstantna borba za slobodom kroz vekove, ostavila je Nisu vredna kulturna znamenja i istoriske spomenike kao sto je: MEDIANA - letnja rezidencija Cara Konstantina; TVRDJAVA turska gradjevina (sagradjena 1723); CEGAR - spomenik u znak bitke na Cegru i herojske pogibije Vojvode Stevana Sindjelica i njegovih 3000 saboraca naspram 10.000 Turaka; SCULL TOWER - jedinstveni svetski spomenik koga su sagradili Turci posle bitke na Cegru, napravljen od lobanja Srpskih heroja; SOPMENIK OSLOBODJENJA NISA (konj) u samom centru grada simbol borbe za slobodom: 1874, 1877, 1917 i 1918.
U ARHEOLOSKOM MUZEJU mozete naci Rimske antikvitete pronadjeni prilikom sredjivanja Tvrdjave i Mediane kao i sa lokacije Humska Cuka i Bubanj - dve lokacije iz Neolita i Bronzanog perioda.
Danas, Nis broji preko 300.000 stanovnika, veliki administrativni, politicki, ekonomski, medicinski i kulturni centar jugoistocne Srbije - drugi povelicini grad u Srbiji posle Beograda.
Vazni datumi Grada
4000-3000. g.p.n.e. Praistorijski nalazi iz doba neolita, ranog bronzanog doba, na lokalitetima Bubanj, Humska Čuka i dr. otktivaju naseljenost područija Niša još u to doba.
2000. g.p.n.e. Veći broj otkrivenih praistorijskih naselja u neposrednoj okolini današnjeg Niša (Bubanj, Hum, Gornja i Donja Vrežina, Trupale, Gornja Toponica).
8. vek p.n.e. Područije Niša je granična zona između Ilira i Tračana.
3. vek p.n.e. Kelti su porazili Ilire, zauzeli sve krajeve i dali Nišu trajno ima Naissus (Vilin grad).
75. g.p.n.e. Rimljani osvajaju područije Niša u vreme dardanskog rata.
161. god. Niš se prvi put spominje u geografiji Klaudija Prolomeja, kao jedan od četiri najveća grada Dardanije.
2. vek Naissus je značajan rimski vojni logor - municipium.
274. god. U Nišu je rođen Flavije Valerije Konstantin.
306. god. Flavije Valerije Konstantin proglašen je za rimskog imperatora (Konstantin Veliki).
4. vek Antički Niš, sa Konstantinovom rezidencijom na Medijani je na vrhuncu razvoja kao rimski vojni i administrativni centar.
441. god. Niš razoren u Hunskoj najezdi na Balkan, u kojoj su razoreni i mnogi drugi gradovi.
1185. god. Srpski župan Stefan Nemanja zauzima Niš.
1189. god. Stefan Nemanja i nemački car Fridrih Prvi Barbarosa sastaju se u Nišu i dogovaraju o zajedničkoj borbi protiv Vizantije.
1385. god. Turci prvi put zauzimaju Niš (opsada je trajala 25 dana).
1443. god. Velika bitka kod Niša. Erdeljski vojvoda Janko Hunjadi i srpski despod Đurađ Branković porazili su Turke. Niš je slobodan godinu dana.
1570. god. U putopisu nemačkog diplomate Rimea pominje se dubrovačka kolonija u Nišu.
1723. god. Izgrađena je niška Tvrđava koja spada u najlepša i
najočuvanija turska zdanja na Balkanu.
1737. god. Drugo austrijsko osvajanje Niša. Okupacija je trajala 85 dana.
1766. god. Mitropolit Gavrilo objavljuje prvu knjigu "Sinđelija".
1809. god. Prve ustaničke borbe kod Niša protiv Turaka.
31.5.1809. god. Boj na Čegru. Srpskom vojskom je komandovao resavski vojvoda Stevan Sinđelić.
10.1.1878. god. Niš je oslobođen od Turaka i posle skoro pet vekova robovanja, pripojen matici Srbiji...
1878. god. Niš se značajno reguliše po Vinterovom "Projektu za regulaciju varoši Niša". Počela je da radi prva niška gimnazija.
1881. god. Niš ima prvu bankarsku ustanovu.
1882. god. Počela je da radi učiteljska škola.
1884. god. Puštena je u saobraćaj železnička pruga Beograd-Niš. Izašao je prvi broj novina "Niški vjesnik".
1885. god. Osnovana je železnička radionica koja kasnije postaje prvo i najveće preduzeće u gradu.
1886. god. U Nišu je usvojen Zakon o osnivanju Kraljevske srpske akademije.
1887. god. Osnovano prvo pozorište "Sinđelić" u Nišu.
1889. god. Otvorena Narodna biblioteka i izgrađena zgrada okružnog načelstva (Banovina).
1894. god. Počela je da radi viša devojačka škola.
1897. god. Prikazan prvi film u Nišu.
1900. god. Počinje izdavanje književnog časopisa "Gradina".
1903. god. Osnovano radničko kulturno umetničko društvo.
1905. god. Počela je da radi likovna kolonija Sićevo koju je osnovala slikarka Nadežda Petrović.
1906. god. Radi prvi stalni bioskop pod šatrom na Sinđelićevom trgu.
1908. god. Izgrađena je hidrocentrala na Nišavi kod Sićeva.
1914. god. Niš postaje središte srpske vlade. Ratna prestonica Srbije.
7.12.1914. god. Niška deklaracija. Narodna skupština Srbije donosi Nišku deklaraciju u kojoj su obrazloženi ciljevi oslobodilačkog rata i najavljeno ujedinjenje južnih Slovena u jednu državu.
1915-1918. god. Niš je pod Nemačko-bugarskom okupacijom u Prvom svetskom ratu.
12.10.1918. god. Niš je oslobođen od Nemaca.
1941. god. Nemci okupiraju Niš. Otvaraju logor na Crvenom krstu iz koga je preko 12.000 logoraša odvedeno i streljano na brdu Bubanj.
12.2.1942. god. Organizovano je uspešno masovno bekstvo iz logora.
14.10.1944. Niš je oslobođen od Nemaca.
21.02.1945. Osnovan Radio Niš koji je danas deo mreže nacionalnog radija a njegov program se preko srednjih talasa čuje u većem delu Balkana.
1965. god. Niš postaje univerzitetski grad, a Univerzitet u Nišu danas ima 13 fakulteta.
1966. god. Osnovani Filmski susreti. Festival glumačkih ostvarenja jugoslovenskog igranog filma.
1969. god. Osnovane Jugoslovenske horske svečanosti.
1971. god. Nedeljnik "Narodne Novine" postaje prvi dnevni list i Nišu.
1975. god. Niš postaje centar Niškog regiona.
1992. god. Niš postaje centar Niškog okruga.
17.11.1996. - 27.1.1997. god. Posle drugog izbornog kruga i velike krađe glasova, u Nišu počinje narodni protest. Trajao je 100 dana koliko je bilo potrebno da se prizna narodna volja. Na Savin Dan - 27.1.1997. konstituisana je Skupština grada.
4.9.1998. god. U Nišu je otvoren Konzulat Republike Grčke. Prvo diplomatsko predstavništvo u istoriji Srbije van Beograda.
Narodni Muzej
Narodni muzej - Sinagoga, u ulici Ruđera Boškovića u centru grada. Sinagoga je potpuno restaurirana i svečano otvaranje biće oko 30-og maja u vreme obeležavanja 200 godina od bitke na Čegru
O Narodnom Muzeju
Odlukom bana Moravske banovine 1932. godine osniva se Banovska arheološka komisija pri prosvetnom odeljenju i postavlja referent za arheologiju i čuvanje starina.
Vitrine i depoi Narodnog muzeja su prebogati predmetima neprocenjive istorijske vrednosti sa brojnih nalazišta.
U Muzejskim zbirkama nalazi se oko 40.000 predmeta iz oblasti arheologije, istorije, etnologije, istorije umetnosti, kulturne istorije i numizmatike. U njegovom sastavu su i konzervatorske radionice, foto-laboratorije i biblioteka sa preko 10.000 naslova.
Hramovi Niša
Saborna crkva u Nišu posvećena silasku Svetog Duha - Sv.Trojica
Velikom zaslugom epispiskopa Janićija, hram je sagrađen u periodu od 1856-1872.g. Radove je izvodio Andrej Damjanović iz Velesa. Svečano osvećenje obavljeno je uz prisustvo mitropolita Mihajla i kralja Milana Obrenovića 1878. g. neposredno po oslobađanju Niša od Turaka.
Crkva je građena kao trobroda bazilika pravpugaone osnove, iznad koje se nalazi pet kubeta. Svodovi naosa oslanjaju se na dva reda stubova. Na gornjoj galeriji sa severne strane nalazi se kapela posvećena Svetom Jovanu Krstitelju, dok se sa južne strane galerije nalazi kapela posvećena Svetom Simeonu Mirotočivom.
Ikonostas saborne crkve
Živopisanje hrama preduzeto je tridesetih godina 20.veka, a radove je izvodio Vladimir Predojević, akademski slikar iz Beograda. Rad je ocenjen kao veoma uspešan sa velikom tehničkom i kolorističkom savremenošću i jasnoćom sadržaja.
Grandiozni ikonostas ima veliku umetničku vrednost i delo je velikog srpskog slikara Đorđa Krstića. On je 1885. g. naslikao 20 od 54 ikone koliko mu je naručeno. Ostale ikone, takođe veoma vredne, delo su Pavla Čortanovića, Milutina Markovića i jedna iz 1880. g. Steve Todorovića. Dimenzije ikonostasa su 19 metara u širinu, 12 u visinu, a ikone su rađene u 5 zona. Armatura je urađena u duborezu sa pozlatom.
U hramu se čuvaju skupocene sasude koje je darovao 1913. g. ruski car Nikola II. Ivan Vasiljević III je 1902. g. poklonio crkvi veliki krst sa ruskim i srpskim svecima. Isti darodavac poklonio je i veliku ikonu Bogorodice koja je optočena čistim zlatom. Posebnu dragocenost ove crkve predstavljaju delovi mošti Svetog Velikomučenika Artemija, koji se sa posebnom pažnjom čuvaju u ovom Svetom Sabornom hramu. Veliku vrednost ima i plaštanica sa početka ovog veka rađena belom srmom i zlatnim žicama, optočena čipkom. Na zvoniku je veliki časovnik i 5 ogromnih zvona livenih u Vršcu od 1877. do 1881. g
Mala Saborna crkva - Crkva Sv. Arhanđela u Nišu je posvećena Sv. Arhanđelima
Sve do izgradnje velikog Sabornog hrama 1878. godine, Crkva Sv. Arhanđela bila je saborna crkva Niške eparhije. Crkva je izgrađena 1819. i većim svojim delom je ukopana u zemlju zbog turskih propisa koji su bili na snazi u to vreme i nisu dozvoljavale da srpske građevine budu preko određene visine. Upravo zbog toga ona nema ni kupolu ni zvonik.
Dimenzije crkve su 22x13 metara. Sa istočne strane crkve kao i obično nalazi se polukružna oltarska apsida. Unutrašnja konstrukcija crkve je podeljena na tri dela okruglim stubovima koji nose konstrukciju svoda.
Saseverne, južne i zapadne strane crkvu okružuje otovreni trem. Crkva je zidana od neobrađenog kamena i nepečene opeke. Ikonostas je veoma bogato urađen u duborezu i plastici i dragocen je poklon Hilandara Nišu. Duborezni ukrasi na ikonostasu predstavljaju stilizovane biljne i životinjske motive. Ovaj ikonostas kao i sama crkva potiče iz prve polovine XIX veka. Na ikonostasu se nalazi veoma veliki broj ikona i sve su izuzetno dragocene.
Pantelej - Crkva je posvećena Svetom Pantelejmonu
Sadašnja crkva je podignuta 1878. g. od priloga srpskih porodica odmah po oslobođenju Niša od Turaka. Stotinak metara iznad postojećeg hrama nalaze se ostaci prvobitne crkve koju je podigao Stefan Nemanja, a bila je posvećena Sv. Vračima, Kozmi i Damjanu, koji su takođe kao i Sv. Pantelejmon, bili lekari. Ispred crkve Sv. Pantelejmona postoji visoki zvonik iz 1928. dar kralja Aleksandra I Karađorđevića. U samoj crkvi, bočno, nalaze se paraklisi Sv. Petke i Sv. Jevanđeliste Marka.
Na zidovima je sačuvano nekoliko fresaka iz 1910. g. mada ima i ostataka živopisa iz perioda gradnje. Postojeći ikonostas izgrađen je 1905. g. u tri zone i deluje impozantno.
Oko crkve postoji nekoliko izvora za koje se veruje da su sveti i čudotvorni.Ova crkva u narodu poznata kao Pantelejska, zabeležena je u istoriji po jednom važnom događaju. Naime, ovde su se 27.07.1189.g. sastali Stefan Nemanja i nemački car Fridrih Barbarosa koji je vodio Krstaše u pohod na Jerusalim. Ostao je dokument koji je Stefan Nemanja potpisao, a Barbarosa na njemu ostavio otisak palca.
Crkva Sv. Nikole - Crkva je posvećena Sv. Nikoli
Zapadno od današnjeg zdanja Svetinikolske crkve, postoje ostaci temelja prethodne crkve koja je porušena 1737. godine, kao izraz besa turskih vlasti zbog neposlušnosti srpskog pravoslavnog življa. Postoji pretpostavka da je to ranije zdanje sazidano na temeljima mnogo starijeg hrama, verovatno iz XI veka, i s pravom se pretpostavlja mogućnost da je taj raniji hram ustvari nadaleko čuvena i poznata katedralna crkva posvećena Sv. Prokopiju. Poznata je činjenica da su mošti Sv. velikomučenika Prokopija veoma dugo, od IV do XII veka, boravile u Nišu, kada su prebačene u Prokuplje. Po ovom svetitelju Prokuplje je i dobilo svoje ime. U prvim decenijama XVII veka sazidana je, na postojećim temeljima, nova crkva i posvećena je Sv. Nikoli. Prvi put ova crkva je razorena 1690. godine od strane Turaka. 1722. godine, u doba episkopa Janićija I, crkva Sv. Nikole biva obnovljena. Dimenzije ovoga starog hrama su bile 20x12 metara. Pored rušenja, ova crkva je nekoliko puta pretvarana u džamiju.
Današnja crkva Sv. Nikole podignuta je 1863/4. godine kao turska džamija. Po oslobođenju Niša od Turaka, na gradsku slavu Sv. car Konstantin i carica Jelena 1879. godine, ova džamija je prilagođena za potrebe pravoslavnih vernika i osvećena od mitropolita Viktora Čolakovića kao crkva Sv. Nikole. Tada joj je postavljen i ikonostas, dok je 1926. na ulazu u crkvu, dozidan zvonik.
Premda je do tada, računajući i prethodno zdanje, Svetinikolska crkva 6 puta menjala veru (pretvarana u džamiju i vraćana u pravoslavni hram), do današnjeg dana je ostala da služi pravoslavnim vernicima. Pri Svetinikolskoj crkvi deluje pevačko društvo "Sveti Nikola" inače zastupljeno na ovoj prezentaciji svojim izuzetnim pojačkim umećem. Ovo pojačko društvo je veoma mlado. Osnovano je 1997. godine i sastavljeno je od pevača koji su vezani za crkvu i vode liturgijski život. Pojačko društvo je osnovala i sa izuzetnim uspehom ga vodi gospođa Radmila Krstić.
Okolina Grada
Niška Banja јe turističko mesto sa lekovitim izvorima tople vode, poznatim јoš u doba Rimljana, prirodno obogaćenim blagotvornom koncentraciјom gasa radona sa prosečnom temperaturom od 37 stepeni. Leži u podnožјu živopisnih padina Koritnika - ogranka Suve Planine, na nadmorskoј visini od 248 metara i spada u red naјradioaktivniјih u Јugoslaviјi. Ima umereno kontinentalnu klimu sa priјatnim letima i blagim zimama. Od Niša јe udaljena 10km. Banja ima oko 5000 stanovnika, veliki broј restorana, lečilišne, hotelske i sportsko-rekreacione kapacitete, zdravstvenu stanicu, apoteku, poštu, galeriјu, biblioteku, letnju pozornicu, crkvu i raspolaže sa oko 3500 postelja u privatnom smeštaјu.
Јelašnička klisura nalazi se kod sela Јelašnice na 11km od Niša. U vreme Rimljana tu јe prolazio voјni put "Via Militaris", koјi јe zadržao svoј značaј i za vreme Turaka, o čemu svedoče i danas vidljivi ostaci strateških oznaka uklesanih u stene. Klisura obiluјe prirodnim lepotama, vodopadima, florom i faunom. Prirodna retkost prvog stepena zaštite јe reliktna vrsta Ramondiјa (familiјa Gesneriaceae Ramonda sp./serbica-nathaliae). 1995. godine klisura јe proglašena za Speciјalni rezervat prirode.
Cerјanska pećina - Cerјanka su novi nazivi pećine kod sela Ceriјe nadomak Niša. Pravi njen naziv јe Provaliјa. Ulaz јe na 515m nadmorske visine. Dužina otkrivenih hodnika јe preko 4000m dok јe sam glavni hodnik dugačak 3360m. Istraženi deo pećine sastoјi se od četiri do sada poznata obјekta: Niške pećine Cerјanka, Ponora Cerјanska propast, periodičnog ascedentno sifonskog vrela kod sela Kravlje i duboke kraške јame iznad vrela u selu Kravlje. Istraženi hodnici su puni uzina i proširenja, tako da poјedini delovi nisu širi od 1m. Otkrivene dvorane su i do 100m dužine, 30m širine i 35m visine. Pećinski ukrasi stalaktiti i stalagmiti su mestimično vrlo gusto poređani. Posebnu vrednost pećine čine helaktiti - pećinske ruže - koјi do sada nisu nađeni ni u јednoј pećini kod nas..
Sićevačka klisura predstavlja suženi deo nišavske doline između Proseka i Ravnog Dola. Dugačka јe 15,9km i spaјa nišku kotlinu sa belopalančkom kotlinom. Klisura јe podeljena na Gornju ili Crnčansko-gradištansku i Donju ili Ostrovičku. Prva deluјe kao stešnjen kanjon, a ova druga јe razvučeniјih strana. Sa severa јe ograđena Svrljiškim planinama, a sa јuga ograncima Suve planine. U Tursko vreme klisura se ne pominje. Bila јe bez puta i nenaseljena. Sa poјavom haјduka klisura postaјe njihovo utočište. U noviјe vreme klisura dobiјa turističko geografski značaј. Kroz klisuri prolazi moderan put, izgrađen јe hotel i mnogo vikend kuća. U klisuri se nalazi manastir Sv. Bogorodice u selu Sićevu (1644. god., obnovljen 1875. god.) i crkva Sv. Petke u Ostrovici. Zbog geomorfoloških odlika i rariteta flore i faune Sićevačka klisura јe pre 20 godina proglašena za Speciјalni rezervat prirode.
Boјanine vode se nalaze severozapadno od Sokolovog kamena na nadmorskoј visini 920 metara. Planinarski dom (sagrađen 1958. godine) i osmatračnica (1963.) su okruženi gustom pretežno bukovom šumom. Od doma vode planinarski usponi na Trem (n.v.1810m), Sokolov kamen (n.v.1552m) i Mosor (n.v.985m). Obјekat pripada Planinarskom savezu grada Niša. Zbog dobre oriјentaciјe tereni na Boјaninim vodama zadržavaјu sneg preko cele zime. Lokaciјa ski kompleksa nalazi se u podnožiјu Sokolovog kamena. Glavna ski staza duga јe 900m sa visinskom razlikom od 320m i pogodna јe za takmičenja u slalomu. Druga staza, Gornja poljana, dužine 500m idealna јe za početnike, sankanje, igre na snegu i dr. Ski lift јe dug 300m sa kapacitetom 700 smučara na sat.
Kamenički vis јe јedno od nekoliko uzvišenja na planinskom vencu Kalafata koјi sa severne strane ograđuјu nišku kotlinu. Nalazi se iznad sela Kamenica po kome i nosi ime, a na nadmorskoј visini od 807m. Prvobitan naziv visa јe bio Kamenita glava. Teren јe blago formiran i pokriven niskim šumskim rastinjem. Na severnoј strani postoјi Studeni kladenac - јedini izvor u njenom užem područiјu. Kamenički vis јe omiljeno јednodnevno izletište nišliјa u toku cele godine. Na severnoј strani prokrčena јe šuma i izgrađena ski staza od 350m kao i staza za sankanje i dva manja ski lifta. Moguđ јe i višednevni smeštaј u turističkom naselju "Šumski cvet" koјi poseduјe restoran i 21 komforni vikend obјekat.
Znamenitosti Grada
"Ćele kula" je jedinstven spomenik u svetskim razmerama. Nekada se nalazio van grada, na Carigradskom drumu, a sada je u samom gradu, na bulevaru Braće Tasković. Kula je podignuta od lobanja srpskih ratnika, poginulih na Čegru, kod Niša, u bici koja se odigrala 31. maja 1809. godine. Izgrađena je vrlo brzo nakon bitke i to po naređenu Hursid paše, tadašnjeg truskog zapovednika Niša, kasnije velikog vezira.
Srpski ustanici pridavali su veliku pažnju oslobođenu Niša. Zato je već u proleće 1809. godine na domak grada dosla velika vojska, 16.000 boraca, predvodjenih Milojem Petrovićem, Hajduk Veljkom, Petrom Dobrnjcem i vojvodama, Ilijom Barjaktarevićem, Pauljom Matejicem i Stevanom Sinđelićem. Položaje su zauzeli po severnom obodu kotline, pored sela Gornji i Donji Matejevac i Kamenica. Sa napadom na grad se odugovlačilo, pa su Turci imali vremena da se znatno ojačaju. Toliko da 31. marta oni napadnu prvi. Iz tvrđave je, u jutarnjim časovima, izašao veliki broj vojnika i krenuo na najistureniji položaj, šanac na brdu Čegar, kojim je komandovao resavski vojvoda, Stevan Sinđelić. Zbog nesloge, koja je bila prisutna medju srpskim starešinama, Sinđelić nije dobio adekvatno pojačanje, pa je, bez obzira na hrabrost njegovih vojnika, poraz bio neminovan. Kada je veliki broj Turaka vec počeo da ulazi u šanac, vojvoda Stevan Sinđelić je, ne želeći da se preda, ušao u barutanu i opalio hitac iz kubure. U vazduh je odleteo ceo šanac, zajedno sa Srbima, ali i ogromnim brojem turskih vojnika koji su nadirali.
Evropa je prvi put bila obaveštena o ovom spomeniku turske svireposti i srpske hrabrosti 1833. godine, kada je francuski pesnik i akademik, Alfons de Lamartin izdao svoje delo "Put na istok", gde je, u posebnom odeljku, "Beleške o Srbiji", ukazao na značaj ovog spomenika za Srbe i potrebu da bude sačuvan.
Medjutim, opasnost po "Ćele kulu" došla je od samih Turaka. U drugoj polovini XIX veka, kada je niškim pašalukom upravljao Mithat paša, kasniji predsednik turske vlade i poznati modernizator otomanske države, doneta je odluka o rušenju ovog objekta, čije je izvršenje sprečeno intervencijom niških Turaka.
Nakon oslobođenja od Turaka, "Ćele kula" je bila u teškom, gotovo kritičnom stanju. 1878. godine podignut je ćeremidni krov na četiri stuba, iznad kule. Spašavanje spomenika nastavljeno je prilozima iz cele Srbije, pa je 1892., prema projektu beogradskog arhitekte, Dimitrija T. Leka, podignuta kapela nad "Ćele kulom". Kasnije je ispred kapele postavljena bista Stevana Sinđelića, ploča sa Lamartinovim tekstom o "Ćele kuli" i uređivan okolni prostor.
Danas je na kuli preostalo 58 lobanja o kojima se, zajedno sa celim okruženjem, niški Narodni muzej i ceo grad brižljivo vodi računa, poštujući reci Alfonsa de Lamartina: Neka Srbi sačuvaju ovaj spomenik. On ce naučiti njihovu decu šta vredi nezavisnost jednog naroda, pokazujuci kakvu su cenu platili njihovi očevi.
Gradske Opštine
GRAD NIŠ
Adresa: 7 juli br.2, 18000 Niš
Telefon: 018 504 545
GO CRVENI KRST
Adresa: Bul. 12. Februar br. 89, 18000 Niš
Telefon: 018 583 700; 018 583 701
Faks: 018 582 224
E-pošta: info@gocrvenikrst.rs
Web: Opština Crveni Krst
Predsednik :
Dr Lelica Kostić
GO MEDIANA
Adresa: Pariske komune bb, 18000 Niš
Telefon: 018 532 992
GO PALILULA
Adresa: Branka Radičevića 1, 18000 Niš
Telefon: 018 290 600
GO PANTELEJ
Adresa: Gutenbergova 4a, 18000 Niš
Telefon: 018 201 280
GO NIŠKA BANJA
Adresa: Sinđelićeva 3, 18205 Niška Banja
Telefon: 018 45 48 108
Javna Preduzeca
JP TURISTIČKA ORGANIZACIJA NIŠA
Adresa: TPC Kalča II sprat, lamela C/lok.62
Telefon: 018 523 118, 524 877
Faks: 018 523 118
E-pošta: ton@nistourism.org.rs
Web: Nis Tourist Information - Welcome to Tourist Organization of Nis
Direktor:
Vladimir Jovanović, prof.istorije
JKP OBJEDINjENA NAPLATA
Adresa: Nade Tomić 7
Telefon: 018 511 830, 511 831, 531 832
E-pošta: info@jkponnis.rs
Web: JKP "Objedinjena naplata" Niš
Direktor:
Predrag Milačić, dipl.inž.elektronike
JKP MEDIANA
Adresa: Mramorska 10
Telefon: 018 42 53 990, 528 880
JKP NAISUS
Adresa: Knjeginje Ljubice 1/1
Telefon: 018 531 275
JKP PARKING SERVIS
Adresa: Vožda Karađorđa 84a
Telefon: 018 517 333, 517 555
JKP TRŽNICA
Adresa: Đuke Dinić 4
Telefon: 018 257 525, 257 565
JP AERODROM
Adresa: Vazduhoplovaca 24
Telefon: 018 580 023
JP GRADSKA STAMBENA AGENCIJA
Adresa: Generala Milojka Lešjanina 41a
Telefon: 018 252 472, 252 467
JP DIREKCIJA ZA IZGRADNjU GRADA
Adresa: 7.juli 6
Telefon: 018 520 790
JP NIŠKA TELEVIZIJA
Adresa: Vojvode Mišića 50
Telefon: 018 533 255, 533 247
JP NIŠSTAN
Adresa: Branka Krsmanovića 1
Telefon: 018 234 358, 528 250, 234 379
JKP GRADSKA TOPLANA
Adresa: Blagoja Parovića 3
Telefon: 018 45 33 927, 45 30 413
JP ZAVOD ZA URBANIZAM
Adresa: 7.juli 6
Telefon: 018 243 095, 243 363
JKP GORICA
Adresa: Tvrđava bb
Telefon: 018 515 541
Univerzitet u Nišu
ISTORIJA UNIVERZITETA
Univerzitet u Nisu osnovan je 15. juna 1965. godine. Njegovim osnivanjem zaokruzuje se jedan znacajan, po mnogo cemu pionirski, period u novijoj istoriji grada koji pocinje 1960. godine formiranjem prvih niskih fakulteta pod okriljem Univerziteta u Beogradu. Bili su to Pravno-ekonomski, Medicinski i Tehnicki fakultet, matice iz kojih se, u skladu sa mogucnostima i zahtevima vremena, sistematski razvijala sve slozenija i sveobuhvatnija fizionomija Univerziteta u Nisu.
Univerzitet je u godini osnivanja imao 234 nastavnika i saradnika i 6.000 studenata.
Porast broja studenata, razvoj novih naucnih disciplina, ali i sve izrazenije potrebe privrede i drustvenih delatnosti, vremenom su uslovili reorganizaciju postojecih i osnivanje novih fakulteta.
Razvoj Univerziteta
1968. godine Elektronski odsek Tehnickog fakulteta prerasta u Elektronski fakultet;
1970. iz Pravno-ekonomskog fakulteta izrastaju dva posebna fakulteta - Pravni i Ekonomski.
1971. Masinski i Gradjevinski odsek Tehnickog fakulteta postaju posebni fakulteti. Iste godine osniva se i Filozofski fakultet sa sedam nastavnih grupa: Matematika, Fizika, Hemija, Sociologija, Psihologija, Anglistika i Fizicko vaspitanje;
1972. iz sastava Gradjevinskog fakulteta izdvaja se Fakultet zastite na radu;
1979. pocinje sa radom Tehnoloski fakultet u Leskovcu;
1987. na Filozofskom fakultetu se otvara Studijska grupa za srpski jezik i knjizevnost;
1993. godine pocinje sa radom Uciteljski fakultet u Vranju;
1995. Gradjevinski fakultet , po otvaranju Odseka za arhitekturu menja naziv u Gradjevinsko-arhitektonski fakultet;
1998. Filozofski fakultet upisuje prvu generaciju studenata na Studijskoj grupi za istoriju. Iste godine u Nisu pocinju sa radom nastavna odeljenja Fakulteta likovnih umetnosti, kao i Fakulteta primenjenih umetnosti i dizajna kao organizacione jedinice Univeziteta umetnosti u Beogradu.
1999. Iz Filozofskog fakulteta se izdvajaju dva fakulteta: Prirodno-matematicki i Fakultet fizicke kulture;
2000.Prirodno-matematicki fakultet dobija saglasnost za otvaranje odseka za geografiju i biologiju sa ekologijom, a sam Filozofski fakultet za osnivanje studijskih grupa za filozofiju, pedagogiju, slavistiku sa balkanistikom i umetnost, cime se sticu potrebni uslovi za inkorporaciju nastavnih odeljenja likovne i primenjene umetnosti u programske okvire Univerziteta u Nisu.
2002. Osniva se Fakultet umetnosti sa tri studijske opcije - za likovnu, primenjenu i muzicku umetnost - koje su u prethodnom periodu funkcionisale u okviru Studijske grupe za umetnosti Filozofskog fakulteta.
Izvor: NaissusInfo
Član
- Učlanjen(a)
- 31.03.2010
- Poruka
- 158
Hvala za istoriju Nisa
Cekam da ima bar jos malo topli jesenji dana i vraticu se ponovo u Nisu[da ne cekam do sleducej proleci].Nisljani,naucite istoriju vase lepe grada.
Dodato posle 25 minuta:
--------------------------------------------------------------------------
U Google-Bugarska pise da je Nis posle Beograda po velicine[drugi po velicine grad u Srbiji].Kad sam dosla u Nis,sam znala samo to sta je napisano u Google.Sve je lepo u Nisu[malo je strasno da gledas "Cele kula"-takva okrutnost moze da vrsiti samo turci].Kakav je taj lepi grad i kako Nisava tiho prolazi kroz njega.A ljudi sa tako dobri,ako ti je potrebna pomoc, rado ce vam pomoci.Za to celo leto sam setala u Nisu i opet vraticu se[ima jos mnogo sta da se vidi i Niska tvrdzava nije mala].A ta lepa reka Nisava,koju volim ide iz Staroj planini,vrh Kom-Bugarska i tokova u juznom Moravu[prevodilac prevodi ime reke Morava ko travnjak,ali mi je neverovatno to da je srpsko ime reke Morave].Veliki pozdrav svima koji zive u Nisu i okolinu iz Bugarske!A ista ta reka Nisava tece i preko moje selo Kalotina,koje se nalazi na granice Srbiji.U Bugarska je Kalotina,a u Srbiji je Gradinje.
Cekam da ima bar jos malo topli jesenji dana i vraticu se ponovo u Nisu[da ne cekam do sleducej proleci].Nisljani,naucite istoriju vase lepe grada.Dodato posle 25 minuta:
--------------------------------------------------------------------------
Evo vec ima gde da nadjem informaciju u Nisu.A za to sta se je desilo u proslosti nije kriv bugarski narod,ali je kriv za to Ferdinand Sakskuburgotski,ko je bio car bugari,a ni je imao ni jednu kap bugarska krv.Za to je i Bugarska dosla kad je on bio car do nacionalnu katasrofu.Isto je bio i kad je vladar Bugarskoj njegov sin Boris.A mi smo pustili da se vrati i njegov unuk Simeon,da ucini jos pakosti.Pozdrav svima
Niš se nalazi u niškoј kotlini uz ušće Nišave u Јužnu Moravu na 43°19' Severne geografske širine i 21°54' Istočne geografske dužine. Uži centar grada јe na 194m nadmorske visine (kod spomenika u centru). Naјviša tačka na teritoriјi grada јe Sokolov kamen, vrh na Suvoј planini (1.523m nadmorske visine), a naјniža nizvodno od ušća Nišave u Moravu kod mesta Trupale (173m nadmorske visine). Područiјe grada zahvata površinu od 596,71km2, na kome se nalazi Niš, Niška Banja i 68 prigradskih i seoskih naselja.
Geografski, Niš se nalazi na raskrsnici naјvažniјih balkanskih i evropskih saobraћaјnih pravaca. U Nišu se magistralni pravac, koјi vodi sa severa, dolinom Morave iz pravca Beograda, račva na pravac ka јugu, dolinom Vardara prema Solunu i Atini, i pravac ka istoku, dolinom Nišave i Marice prema Sofiјi, Istambulu i dalje ka Bliskom Istoku.
U Nišu se odvaјaјu i putevi ka severozapadu (prema Zaјečaru, Kladovu i Temišvaru) i ka јugozapadu (prema Јadranskom moru).
Svi ovi putni pravci bili su poznati јoš od naјstariјih vremena kao pravci kretanja naroda, robe i voјski. "Via Militaris" u periodu Rima i Vizantiјe, "Carigradski drum" u srednjevekovnom periodu u doba Turaka. Danas, to su glavni magistralni evropski pravci na Balkanu, koјi Niš čine raskrsnicom Evrope sa Malom Aziјom i Crnomorskog područiјa sa Mediteranom.
Niš i šira okolina imaјu umereno-kontinentalnu klimu. Srednja godišnja temperatura јe 11,2°C. Naјtopliјi mesec јe јul sa prosečnom temperaturom od 21,2°C, a naјhladniјi јanuar sa srenjom temperaturom od 0,2°C. Godišnje u proseku padne 567,25 mm kiše i snega po metru kvadratnom. Prosečni vazdušni pritisak јe 992,74 milibara. Godišnje ima 123 kišovita dana i 43 dana pod snegom. Prosečna јačina vetra јe nešto manja od 3 bofora.
Kao saobraћaјni čvor evropskih putnih i železničkih pravaca, sa aerodromom, lako јe dostupan iz svih pravaca. Kao savremeni univerzitetski grad sa preko 250.000 stanovnika, istovremeno јe prirodni, društveni, privredni, obrazovni, zdravstveni, kulturni i sportski centar јugoistočne Srbiјe. Područјe grada zahvata površinu od 597 km2, na kome se nalaze Niš, Niška Banja i 68 prigradskih naselja.
O razviјenosti sistema obrazovanja naјbolje govori statistika: oko 40.000 učenika u 35 osnovnih i 19 srednjih škola i preko četrnaest hiljada studenata na 13 fakulteta niškog Univerziteta.
Trideset klinika, zavoda i instituta koјi istovremeno čine nastavnu bazu Medicinskog fakulteta, kao i veliki broј drugih medicinskih instituciјa, predstavljaјu potenciјal niškog zdravstvenog centra koјi svim sugraђanima i stanovnicima ovog dela zemlje omoguћava korišћenje savremene zdravstvene zaštite i mnoga dostignuћa moderne medicine.
Grad јe veћ proslavio stogodišnjicu postoјanja i rada prve gimnaziјe, Narodnog pozorišta, Narodne biblioteke i književnog časopisa.
Nosioci savremenog kulturnog života su Narodno pozorište, Narodna biblioteka, Narodni muzeј, Simfoniјski orkestar, Pozorište lutaka, Zavod za zaštitu spomenika kulture, Univerzitetska biblioteka, Istoriјski arhiv, Galeriјa savremene likovne umetnosti, Dom kulture, Kulturno-prosvetna zaјednica, izdavačke kuћe, i mnogobroјne organizaciјe kulturno-umetničkog amaterizma.
U nizu kulturnih manifestaciјa koјe imaјu јugoslovenski i meђunarodni karakter, a održavaјu se u Nišu, naјznačaјniјe su: Festival glumačkih ostvarenja igranog filma "Filmski susreti", meђunarodni festival amaterskih horova "Horske svečanosti" i Likovna koloniјa "Siћevo" - naјstariјa u zemlji.
Sa Niškom banjom, posebnim balneološkim centrom u neposrednoј blizini grada, aktuelna turistička ponuda Niša pruža moguћnosti za banjski, lečilišni, poslovni, kongresni turizam, kao i veћe sportske i kulturne manifestaciјe. Broјna su i izletišta koјa svoјim prirodnim lepotama spadaјu u naјlepše u Srbiјi i Crnoј Gori.
Preko 40 sportskih klubova u gradu okuplja veliki broј profesionalaca i entuziјasta. Nišliјe vole sport i u nekim granama igraјu veoma značaјnu ulogu.
Istorija Grada
Nis, jedan od najstarijih gradova na Balkanu poznat kao "Kapija" Istoka i Zapada zbog svog geografskog polozaja. Naime, grad se nalazi na raskrscu puteva Zapadne Evrope sa Bliskim istokom i Grckom.
Grad je nastao mnogo vremena pre nego su stigli Rimljani u ove krajeve. Geograf Ptolomei je prvi put pomenuo 140 A.D. kao Rimska tvrdjava na putu za Vizantiju. Iperator Konstantin je rodjen u Nisu 274 A.D.. Tokom njegove vladavine je izgradjena luksuzna rezidencija i tokom tog vremena grad je postao vazni administrativni centar. Huni su tokom svoje opsade 441 A.D., gotovo totalno unistili grad. Sredinom VI veka, Vizantiski car Justinian Veliki je renovirao grad i nazvao ga Naissopolis. Godine 550 A.D., Sloveni su opsedali grad ali je on ovog puta postedjen razaranja tako da je mogao dalje da se razvija. Kako je grad lociran na putu za Konstantinopol, Krstasi su nekoliko puta prolazili kroz grad tokom njihovih pohoda na Vizantiju. U leto 1189. godine, Stefan Nemanja, veliki vladar Srpske drzave, susreo se u Nisu sa Frederikom I Barbarosom u vreme drugog Krstaskog pohoda.
Turci su prvi put okupirali Nis 1386 godine, tri godine pre Kosovske bitke. Od 1454 godine Nis je okupiran sve do 1877 godine.
U Prvom Svetkom Ratu, Nis je "pao" 1915 godine pod okupacijom Nemacke i Bugarske vojske koja je trajala 4 godine, do Oktobra 12-og 1918 godine. Grad je pretrpeo velika razaranja tokom Drugog Svetskog Rata a stanovnistvo je pretrpelo velike represalije. Kao dokaz imamo koncentracioni logor na Crvenom Krstu. Nis je konacno oslobodjen 14-og Oktobra 1944 godine.
Bogata istorija i konstantna borba za slobodom kroz vekove, ostavila je Nisu vredna kulturna znamenja i istoriske spomenike kao sto je: MEDIANA - letnja rezidencija Cara Konstantina; TVRDJAVA turska gradjevina (sagradjena 1723); CEGAR - spomenik u znak bitke na Cegru i herojske pogibije Vojvode Stevana Sindjelica i njegovih 3000 saboraca naspram 10.000 Turaka; SCULL TOWER - jedinstveni svetski spomenik koga su sagradili Turci posle bitke na Cegru, napravljen od lobanja Srpskih heroja; SOPMENIK OSLOBODJENJA NISA (konj) u samom centru grada simbol borbe za slobodom: 1874, 1877, 1917 i 1918.
U ARHEOLOSKOM MUZEJU mozete naci Rimske antikvitete pronadjeni prilikom sredjivanja Tvrdjave i Mediane kao i sa lokacije Humska Cuka i Bubanj - dve lokacije iz Neolita i Bronzanog perioda.
Danas, Nis broji preko 300.000 stanovnika, veliki administrativni, politicki, ekonomski, medicinski i kulturni centar jugoistocne Srbije - drugi povelicini grad u Srbiji posle Beograda.
Vazni datumi Grada
4000-3000. g.p.n.e. Praistorijski nalazi iz doba neolita, ranog bronzanog doba, na lokalitetima Bubanj, Humska Čuka i dr. otktivaju naseljenost područija Niša još u to doba.
2000. g.p.n.e. Veći broj otkrivenih praistorijskih naselja u neposrednoj okolini današnjeg Niša (Bubanj, Hum, Gornja i Donja Vrežina, Trupale, Gornja Toponica).
8. vek p.n.e. Područije Niša je granična zona između Ilira i Tračana.
3. vek p.n.e. Kelti su porazili Ilire, zauzeli sve krajeve i dali Nišu trajno ima Naissus (Vilin grad).
75. g.p.n.e. Rimljani osvajaju područije Niša u vreme dardanskog rata.
161. god. Niš se prvi put spominje u geografiji Klaudija Prolomeja, kao jedan od četiri najveća grada Dardanije.
2. vek Naissus je značajan rimski vojni logor - municipium.
274. god. U Nišu je rođen Flavije Valerije Konstantin.
306. god. Flavije Valerije Konstantin proglašen je za rimskog imperatora (Konstantin Veliki).
4. vek Antički Niš, sa Konstantinovom rezidencijom na Medijani je na vrhuncu razvoja kao rimski vojni i administrativni centar.
441. god. Niš razoren u Hunskoj najezdi na Balkan, u kojoj su razoreni i mnogi drugi gradovi.
1185. god. Srpski župan Stefan Nemanja zauzima Niš.
1189. god. Stefan Nemanja i nemački car Fridrih Prvi Barbarosa sastaju se u Nišu i dogovaraju o zajedničkoj borbi protiv Vizantije.
1385. god. Turci prvi put zauzimaju Niš (opsada je trajala 25 dana).
1443. god. Velika bitka kod Niša. Erdeljski vojvoda Janko Hunjadi i srpski despod Đurađ Branković porazili su Turke. Niš je slobodan godinu dana.
1570. god. U putopisu nemačkog diplomate Rimea pominje se dubrovačka kolonija u Nišu.
1723. god. Izgrađena je niška Tvrđava koja spada u najlepša i
najočuvanija turska zdanja na Balkanu.
1737. god. Drugo austrijsko osvajanje Niša. Okupacija je trajala 85 dana.
1766. god. Mitropolit Gavrilo objavljuje prvu knjigu "Sinđelija".
1809. god. Prve ustaničke borbe kod Niša protiv Turaka.
31.5.1809. god. Boj na Čegru. Srpskom vojskom je komandovao resavski vojvoda Stevan Sinđelić.
10.1.1878. god. Niš je oslobođen od Turaka i posle skoro pet vekova robovanja, pripojen matici Srbiji...
1878. god. Niš se značajno reguliše po Vinterovom "Projektu za regulaciju varoši Niša". Počela je da radi prva niška gimnazija.
1881. god. Niš ima prvu bankarsku ustanovu.
1882. god. Počela je da radi učiteljska škola.
1884. god. Puštena je u saobraćaj železnička pruga Beograd-Niš. Izašao je prvi broj novina "Niški vjesnik".
1885. god. Osnovana je železnička radionica koja kasnije postaje prvo i najveće preduzeće u gradu.
1886. god. U Nišu je usvojen Zakon o osnivanju Kraljevske srpske akademije.
1887. god. Osnovano prvo pozorište "Sinđelić" u Nišu.
1889. god. Otvorena Narodna biblioteka i izgrađena zgrada okružnog načelstva (Banovina).
1894. god. Počela je da radi viša devojačka škola.
1897. god. Prikazan prvi film u Nišu.
1900. god. Počinje izdavanje književnog časopisa "Gradina".
1903. god. Osnovano radničko kulturno umetničko društvo.
1905. god. Počela je da radi likovna kolonija Sićevo koju je osnovala slikarka Nadežda Petrović.
1906. god. Radi prvi stalni bioskop pod šatrom na Sinđelićevom trgu.
1908. god. Izgrađena je hidrocentrala na Nišavi kod Sićeva.
1914. god. Niš postaje središte srpske vlade. Ratna prestonica Srbije.
7.12.1914. god. Niška deklaracija. Narodna skupština Srbije donosi Nišku deklaraciju u kojoj su obrazloženi ciljevi oslobodilačkog rata i najavljeno ujedinjenje južnih Slovena u jednu državu.
1915-1918. god. Niš je pod Nemačko-bugarskom okupacijom u Prvom svetskom ratu.
12.10.1918. god. Niš je oslobođen od Nemaca.
1941. god. Nemci okupiraju Niš. Otvaraju logor na Crvenom krstu iz koga je preko 12.000 logoraša odvedeno i streljano na brdu Bubanj.
12.2.1942. god. Organizovano je uspešno masovno bekstvo iz logora.
14.10.1944. Niš je oslobođen od Nemaca.
21.02.1945. Osnovan Radio Niš koji je danas deo mreže nacionalnog radija a njegov program se preko srednjih talasa čuje u većem delu Balkana.
1965. god. Niš postaje univerzitetski grad, a Univerzitet u Nišu danas ima 13 fakulteta.
1966. god. Osnovani Filmski susreti. Festival glumačkih ostvarenja jugoslovenskog igranog filma.
1969. god. Osnovane Jugoslovenske horske svečanosti.
1971. god. Nedeljnik "Narodne Novine" postaje prvi dnevni list i Nišu.
1975. god. Niš postaje centar Niškog regiona.
1992. god. Niš postaje centar Niškog okruga.
17.11.1996. - 27.1.1997. god. Posle drugog izbornog kruga i velike krađe glasova, u Nišu počinje narodni protest. Trajao je 100 dana koliko je bilo potrebno da se prizna narodna volja. Na Savin Dan - 27.1.1997. konstituisana je Skupština grada.
4.9.1998. god. U Nišu je otvoren Konzulat Republike Grčke. Prvo diplomatsko predstavništvo u istoriji Srbije van Beograda.
Narodni Muzej
Narodni muzej - Sinagoga, u ulici Ruđera Boškovića u centru grada. Sinagoga je potpuno restaurirana i svečano otvaranje biće oko 30-og maja u vreme obeležavanja 200 godina od bitke na Čegru
O Narodnom Muzeju
Odlukom bana Moravske banovine 1932. godine osniva se Banovska arheološka komisija pri prosvetnom odeljenju i postavlja referent za arheologiju i čuvanje starina.
Vitrine i depoi Narodnog muzeja su prebogati predmetima neprocenjive istorijske vrednosti sa brojnih nalazišta.
U Muzejskim zbirkama nalazi se oko 40.000 predmeta iz oblasti arheologije, istorije, etnologije, istorije umetnosti, kulturne istorije i numizmatike. U njegovom sastavu su i konzervatorske radionice, foto-laboratorije i biblioteka sa preko 10.000 naslova.
Hramovi Niša
Saborna crkva u Nišu posvećena silasku Svetog Duha - Sv.Trojica
Velikom zaslugom epispiskopa Janićija, hram je sagrađen u periodu od 1856-1872.g. Radove je izvodio Andrej Damjanović iz Velesa. Svečano osvećenje obavljeno je uz prisustvo mitropolita Mihajla i kralja Milana Obrenovića 1878. g. neposredno po oslobađanju Niša od Turaka.
Crkva je građena kao trobroda bazilika pravpugaone osnove, iznad koje se nalazi pet kubeta. Svodovi naosa oslanjaju se na dva reda stubova. Na gornjoj galeriji sa severne strane nalazi se kapela posvećena Svetom Jovanu Krstitelju, dok se sa južne strane galerije nalazi kapela posvećena Svetom Simeonu Mirotočivom.
Ikonostas saborne crkve
Živopisanje hrama preduzeto je tridesetih godina 20.veka, a radove je izvodio Vladimir Predojević, akademski slikar iz Beograda. Rad je ocenjen kao veoma uspešan sa velikom tehničkom i kolorističkom savremenošću i jasnoćom sadržaja.
Grandiozni ikonostas ima veliku umetničku vrednost i delo je velikog srpskog slikara Đorđa Krstića. On je 1885. g. naslikao 20 od 54 ikone koliko mu je naručeno. Ostale ikone, takođe veoma vredne, delo su Pavla Čortanovića, Milutina Markovića i jedna iz 1880. g. Steve Todorovića. Dimenzije ikonostasa su 19 metara u širinu, 12 u visinu, a ikone su rađene u 5 zona. Armatura je urađena u duborezu sa pozlatom.
U hramu se čuvaju skupocene sasude koje je darovao 1913. g. ruski car Nikola II. Ivan Vasiljević III je 1902. g. poklonio crkvi veliki krst sa ruskim i srpskim svecima. Isti darodavac poklonio je i veliku ikonu Bogorodice koja je optočena čistim zlatom. Posebnu dragocenost ove crkve predstavljaju delovi mošti Svetog Velikomučenika Artemija, koji se sa posebnom pažnjom čuvaju u ovom Svetom Sabornom hramu. Veliku vrednost ima i plaštanica sa početka ovog veka rađena belom srmom i zlatnim žicama, optočena čipkom. Na zvoniku je veliki časovnik i 5 ogromnih zvona livenih u Vršcu od 1877. do 1881. g
Mala Saborna crkva - Crkva Sv. Arhanđela u Nišu je posvećena Sv. Arhanđelima
Sve do izgradnje velikog Sabornog hrama 1878. godine, Crkva Sv. Arhanđela bila je saborna crkva Niške eparhije. Crkva je izgrađena 1819. i većim svojim delom je ukopana u zemlju zbog turskih propisa koji su bili na snazi u to vreme i nisu dozvoljavale da srpske građevine budu preko određene visine. Upravo zbog toga ona nema ni kupolu ni zvonik.
Dimenzije crkve su 22x13 metara. Sa istočne strane crkve kao i obično nalazi se polukružna oltarska apsida. Unutrašnja konstrukcija crkve je podeljena na tri dela okruglim stubovima koji nose konstrukciju svoda.
Saseverne, južne i zapadne strane crkvu okružuje otovreni trem. Crkva je zidana od neobrađenog kamena i nepečene opeke. Ikonostas je veoma bogato urađen u duborezu i plastici i dragocen je poklon Hilandara Nišu. Duborezni ukrasi na ikonostasu predstavljaju stilizovane biljne i životinjske motive. Ovaj ikonostas kao i sama crkva potiče iz prve polovine XIX veka. Na ikonostasu se nalazi veoma veliki broj ikona i sve su izuzetno dragocene.
Pantelej - Crkva je posvećena Svetom Pantelejmonu
Sadašnja crkva je podignuta 1878. g. od priloga srpskih porodica odmah po oslobođenju Niša od Turaka. Stotinak metara iznad postojećeg hrama nalaze se ostaci prvobitne crkve koju je podigao Stefan Nemanja, a bila je posvećena Sv. Vračima, Kozmi i Damjanu, koji su takođe kao i Sv. Pantelejmon, bili lekari. Ispred crkve Sv. Pantelejmona postoji visoki zvonik iz 1928. dar kralja Aleksandra I Karađorđevića. U samoj crkvi, bočno, nalaze se paraklisi Sv. Petke i Sv. Jevanđeliste Marka.
Na zidovima je sačuvano nekoliko fresaka iz 1910. g. mada ima i ostataka živopisa iz perioda gradnje. Postojeći ikonostas izgrađen je 1905. g. u tri zone i deluje impozantno.
Oko crkve postoji nekoliko izvora za koje se veruje da su sveti i čudotvorni.Ova crkva u narodu poznata kao Pantelejska, zabeležena je u istoriji po jednom važnom događaju. Naime, ovde su se 27.07.1189.g. sastali Stefan Nemanja i nemački car Fridrih Barbarosa koji je vodio Krstaše u pohod na Jerusalim. Ostao je dokument koji je Stefan Nemanja potpisao, a Barbarosa na njemu ostavio otisak palca.
Crkva Sv. Nikole - Crkva je posvećena Sv. Nikoli
Zapadno od današnjeg zdanja Svetinikolske crkve, postoje ostaci temelja prethodne crkve koja je porušena 1737. godine, kao izraz besa turskih vlasti zbog neposlušnosti srpskog pravoslavnog življa. Postoji pretpostavka da je to ranije zdanje sazidano na temeljima mnogo starijeg hrama, verovatno iz XI veka, i s pravom se pretpostavlja mogućnost da je taj raniji hram ustvari nadaleko čuvena i poznata katedralna crkva posvećena Sv. Prokopiju. Poznata je činjenica da su mošti Sv. velikomučenika Prokopija veoma dugo, od IV do XII veka, boravile u Nišu, kada su prebačene u Prokuplje. Po ovom svetitelju Prokuplje je i dobilo svoje ime. U prvim decenijama XVII veka sazidana je, na postojećim temeljima, nova crkva i posvećena je Sv. Nikoli. Prvi put ova crkva je razorena 1690. godine od strane Turaka. 1722. godine, u doba episkopa Janićija I, crkva Sv. Nikole biva obnovljena. Dimenzije ovoga starog hrama su bile 20x12 metara. Pored rušenja, ova crkva je nekoliko puta pretvarana u džamiju.
Današnja crkva Sv. Nikole podignuta je 1863/4. godine kao turska džamija. Po oslobođenju Niša od Turaka, na gradsku slavu Sv. car Konstantin i carica Jelena 1879. godine, ova džamija je prilagođena za potrebe pravoslavnih vernika i osvećena od mitropolita Viktora Čolakovića kao crkva Sv. Nikole. Tada joj je postavljen i ikonostas, dok je 1926. na ulazu u crkvu, dozidan zvonik.
Premda je do tada, računajući i prethodno zdanje, Svetinikolska crkva 6 puta menjala veru (pretvarana u džamiju i vraćana u pravoslavni hram), do današnjeg dana je ostala da služi pravoslavnim vernicima. Pri Svetinikolskoj crkvi deluje pevačko društvo "Sveti Nikola" inače zastupljeno na ovoj prezentaciji svojim izuzetnim pojačkim umećem. Ovo pojačko društvo je veoma mlado. Osnovano je 1997. godine i sastavljeno je od pevača koji su vezani za crkvu i vode liturgijski život. Pojačko društvo je osnovala i sa izuzetnim uspehom ga vodi gospođa Radmila Krstić.
Okolina Grada
Niška Banja јe turističko mesto sa lekovitim izvorima tople vode, poznatim јoš u doba Rimljana, prirodno obogaćenim blagotvornom koncentraciјom gasa radona sa prosečnom temperaturom od 37 stepeni. Leži u podnožјu živopisnih padina Koritnika - ogranka Suve Planine, na nadmorskoј visini od 248 metara i spada u red naјradioaktivniјih u Јugoslaviјi. Ima umereno kontinentalnu klimu sa priјatnim letima i blagim zimama. Od Niša јe udaljena 10km. Banja ima oko 5000 stanovnika, veliki broј restorana, lečilišne, hotelske i sportsko-rekreacione kapacitete, zdravstvenu stanicu, apoteku, poštu, galeriјu, biblioteku, letnju pozornicu, crkvu i raspolaže sa oko 3500 postelja u privatnom smeštaјu.
Јelašnička klisura nalazi se kod sela Јelašnice na 11km od Niša. U vreme Rimljana tu јe prolazio voјni put "Via Militaris", koјi јe zadržao svoј značaј i za vreme Turaka, o čemu svedoče i danas vidljivi ostaci strateških oznaka uklesanih u stene. Klisura obiluјe prirodnim lepotama, vodopadima, florom i faunom. Prirodna retkost prvog stepena zaštite јe reliktna vrsta Ramondiјa (familiјa Gesneriaceae Ramonda sp./serbica-nathaliae). 1995. godine klisura јe proglašena za Speciјalni rezervat prirode.
Cerјanska pećina - Cerјanka su novi nazivi pećine kod sela Ceriјe nadomak Niša. Pravi njen naziv јe Provaliјa. Ulaz јe na 515m nadmorske visine. Dužina otkrivenih hodnika јe preko 4000m dok јe sam glavni hodnik dugačak 3360m. Istraženi deo pećine sastoјi se od četiri do sada poznata obјekta: Niške pećine Cerјanka, Ponora Cerјanska propast, periodičnog ascedentno sifonskog vrela kod sela Kravlje i duboke kraške јame iznad vrela u selu Kravlje. Istraženi hodnici su puni uzina i proširenja, tako da poјedini delovi nisu širi od 1m. Otkrivene dvorane su i do 100m dužine, 30m širine i 35m visine. Pećinski ukrasi stalaktiti i stalagmiti su mestimično vrlo gusto poređani. Posebnu vrednost pećine čine helaktiti - pećinske ruže - koјi do sada nisu nađeni ni u јednoј pećini kod nas..
Sićevačka klisura predstavlja suženi deo nišavske doline između Proseka i Ravnog Dola. Dugačka јe 15,9km i spaјa nišku kotlinu sa belopalančkom kotlinom. Klisura јe podeljena na Gornju ili Crnčansko-gradištansku i Donju ili Ostrovičku. Prva deluјe kao stešnjen kanjon, a ova druga јe razvučeniјih strana. Sa severa јe ograđena Svrljiškim planinama, a sa јuga ograncima Suve planine. U Tursko vreme klisura se ne pominje. Bila јe bez puta i nenaseljena. Sa poјavom haјduka klisura postaјe njihovo utočište. U noviјe vreme klisura dobiјa turističko geografski značaј. Kroz klisuri prolazi moderan put, izgrađen јe hotel i mnogo vikend kuća. U klisuri se nalazi manastir Sv. Bogorodice u selu Sićevu (1644. god., obnovljen 1875. god.) i crkva Sv. Petke u Ostrovici. Zbog geomorfoloških odlika i rariteta flore i faune Sićevačka klisura јe pre 20 godina proglašena za Speciјalni rezervat prirode.
Boјanine vode se nalaze severozapadno od Sokolovog kamena na nadmorskoј visini 920 metara. Planinarski dom (sagrađen 1958. godine) i osmatračnica (1963.) su okruženi gustom pretežno bukovom šumom. Od doma vode planinarski usponi na Trem (n.v.1810m), Sokolov kamen (n.v.1552m) i Mosor (n.v.985m). Obјekat pripada Planinarskom savezu grada Niša. Zbog dobre oriјentaciјe tereni na Boјaninim vodama zadržavaјu sneg preko cele zime. Lokaciјa ski kompleksa nalazi se u podnožiјu Sokolovog kamena. Glavna ski staza duga јe 900m sa visinskom razlikom od 320m i pogodna јe za takmičenja u slalomu. Druga staza, Gornja poljana, dužine 500m idealna јe za početnike, sankanje, igre na snegu i dr. Ski lift јe dug 300m sa kapacitetom 700 smučara na sat.
Kamenički vis јe јedno od nekoliko uzvišenja na planinskom vencu Kalafata koјi sa severne strane ograđuјu nišku kotlinu. Nalazi se iznad sela Kamenica po kome i nosi ime, a na nadmorskoј visini od 807m. Prvobitan naziv visa јe bio Kamenita glava. Teren јe blago formiran i pokriven niskim šumskim rastinjem. Na severnoј strani postoјi Studeni kladenac - јedini izvor u njenom užem područiјu. Kamenički vis јe omiljeno јednodnevno izletište nišliјa u toku cele godine. Na severnoј strani prokrčena јe šuma i izgrađena ski staza od 350m kao i staza za sankanje i dva manja ski lifta. Moguđ јe i višednevni smeštaј u turističkom naselju "Šumski cvet" koјi poseduјe restoran i 21 komforni vikend obјekat.
Znamenitosti Grada
"Ćele kula" je jedinstven spomenik u svetskim razmerama. Nekada se nalazio van grada, na Carigradskom drumu, a sada je u samom gradu, na bulevaru Braće Tasković. Kula je podignuta od lobanja srpskih ratnika, poginulih na Čegru, kod Niša, u bici koja se odigrala 31. maja 1809. godine. Izgrađena je vrlo brzo nakon bitke i to po naređenu Hursid paše, tadašnjeg truskog zapovednika Niša, kasnije velikog vezira.
Srpski ustanici pridavali su veliku pažnju oslobođenu Niša. Zato je već u proleće 1809. godine na domak grada dosla velika vojska, 16.000 boraca, predvodjenih Milojem Petrovićem, Hajduk Veljkom, Petrom Dobrnjcem i vojvodama, Ilijom Barjaktarevićem, Pauljom Matejicem i Stevanom Sinđelićem. Položaje su zauzeli po severnom obodu kotline, pored sela Gornji i Donji Matejevac i Kamenica. Sa napadom na grad se odugovlačilo, pa su Turci imali vremena da se znatno ojačaju. Toliko da 31. marta oni napadnu prvi. Iz tvrđave je, u jutarnjim časovima, izašao veliki broj vojnika i krenuo na najistureniji položaj, šanac na brdu Čegar, kojim je komandovao resavski vojvoda, Stevan Sinđelić. Zbog nesloge, koja je bila prisutna medju srpskim starešinama, Sinđelić nije dobio adekvatno pojačanje, pa je, bez obzira na hrabrost njegovih vojnika, poraz bio neminovan. Kada je veliki broj Turaka vec počeo da ulazi u šanac, vojvoda Stevan Sinđelić je, ne želeći da se preda, ušao u barutanu i opalio hitac iz kubure. U vazduh je odleteo ceo šanac, zajedno sa Srbima, ali i ogromnim brojem turskih vojnika koji su nadirali.
Evropa je prvi put bila obaveštena o ovom spomeniku turske svireposti i srpske hrabrosti 1833. godine, kada je francuski pesnik i akademik, Alfons de Lamartin izdao svoje delo "Put na istok", gde je, u posebnom odeljku, "Beleške o Srbiji", ukazao na značaj ovog spomenika za Srbe i potrebu da bude sačuvan.
Medjutim, opasnost po "Ćele kulu" došla je od samih Turaka. U drugoj polovini XIX veka, kada je niškim pašalukom upravljao Mithat paša, kasniji predsednik turske vlade i poznati modernizator otomanske države, doneta je odluka o rušenju ovog objekta, čije je izvršenje sprečeno intervencijom niških Turaka.
Nakon oslobođenja od Turaka, "Ćele kula" je bila u teškom, gotovo kritičnom stanju. 1878. godine podignut je ćeremidni krov na četiri stuba, iznad kule. Spašavanje spomenika nastavljeno je prilozima iz cele Srbije, pa je 1892., prema projektu beogradskog arhitekte, Dimitrija T. Leka, podignuta kapela nad "Ćele kulom". Kasnije je ispred kapele postavljena bista Stevana Sinđelića, ploča sa Lamartinovim tekstom o "Ćele kuli" i uređivan okolni prostor.
Danas je na kuli preostalo 58 lobanja o kojima se, zajedno sa celim okruženjem, niški Narodni muzej i ceo grad brižljivo vodi računa, poštujući reci Alfonsa de Lamartina: Neka Srbi sačuvaju ovaj spomenik. On ce naučiti njihovu decu šta vredi nezavisnost jednog naroda, pokazujuci kakvu su cenu platili njihovi očevi.
Gradske Opštine
GRAD NIŠ
Adresa: 7 juli br.2, 18000 Niš
Telefon: 018 504 545
GO CRVENI KRST
Adresa: Bul. 12. Februar br. 89, 18000 Niš
Telefon: 018 583 700; 018 583 701
Faks: 018 582 224
E-pošta: info@gocrvenikrst.rs
Web: Opština Crveni Krst
Predsednik :
Dr Lelica Kostić
GO MEDIANA
Adresa: Pariske komune bb, 18000 Niš
Telefon: 018 532 992
GO PALILULA
Adresa: Branka Radičevića 1, 18000 Niš
Telefon: 018 290 600
GO PANTELEJ
Adresa: Gutenbergova 4a, 18000 Niš
Telefon: 018 201 280
GO NIŠKA BANJA
Adresa: Sinđelićeva 3, 18205 Niška Banja
Telefon: 018 45 48 108
Javna Preduzeca
JP TURISTIČKA ORGANIZACIJA NIŠA
Adresa: TPC Kalča II sprat, lamela C/lok.62
Telefon: 018 523 118, 524 877
Faks: 018 523 118
E-pošta: ton@nistourism.org.rs
Web: Nis Tourist Information - Welcome to Tourist Organization of Nis
Direktor:
Vladimir Jovanović, prof.istorije
JKP OBJEDINjENA NAPLATA
Adresa: Nade Tomić 7
Telefon: 018 511 830, 511 831, 531 832
E-pošta: info@jkponnis.rs
Web: JKP "Objedinjena naplata" Niš
Direktor:
Predrag Milačić, dipl.inž.elektronike
JKP MEDIANA
Adresa: Mramorska 10
Telefon: 018 42 53 990, 528 880
JKP NAISUS
Adresa: Knjeginje Ljubice 1/1
Telefon: 018 531 275
JKP PARKING SERVIS
Adresa: Vožda Karađorđa 84a
Telefon: 018 517 333, 517 555
JKP TRŽNICA
Adresa: Đuke Dinić 4
Telefon: 018 257 525, 257 565
JP AERODROM
Adresa: Vazduhoplovaca 24
Telefon: 018 580 023
JP GRADSKA STAMBENA AGENCIJA
Adresa: Generala Milojka Lešjanina 41a
Telefon: 018 252 472, 252 467
JP DIREKCIJA ZA IZGRADNjU GRADA
Adresa: 7.juli 6
Telefon: 018 520 790
JP NIŠKA TELEVIZIJA
Adresa: Vojvode Mišića 50
Telefon: 018 533 255, 533 247
JP NIŠSTAN
Adresa: Branka Krsmanovića 1
Telefon: 018 234 358, 528 250, 234 379
JKP GRADSKA TOPLANA
Adresa: Blagoja Parovića 3
Telefon: 018 45 33 927, 45 30 413
JP ZAVOD ZA URBANIZAM
Adresa: 7.juli 6
Telefon: 018 243 095, 243 363
JKP GORICA
Adresa: Tvrđava bb
Telefon: 018 515 541
Univerzitet u Nišu
ISTORIJA UNIVERZITETA
Univerzitet u Nisu osnovan je 15. juna 1965. godine. Njegovim osnivanjem zaokruzuje se jedan znacajan, po mnogo cemu pionirski, period u novijoj istoriji grada koji pocinje 1960. godine formiranjem prvih niskih fakulteta pod okriljem Univerziteta u Beogradu. Bili su to Pravno-ekonomski, Medicinski i Tehnicki fakultet, matice iz kojih se, u skladu sa mogucnostima i zahtevima vremena, sistematski razvijala sve slozenija i sveobuhvatnija fizionomija Univerziteta u Nisu.
Univerzitet je u godini osnivanja imao 234 nastavnika i saradnika i 6.000 studenata.
Porast broja studenata, razvoj novih naucnih disciplina, ali i sve izrazenije potrebe privrede i drustvenih delatnosti, vremenom su uslovili reorganizaciju postojecih i osnivanje novih fakulteta.
Razvoj Univerziteta
1968. godine Elektronski odsek Tehnickog fakulteta prerasta u Elektronski fakultet;
1970. iz Pravno-ekonomskog fakulteta izrastaju dva posebna fakulteta - Pravni i Ekonomski.
1971. Masinski i Gradjevinski odsek Tehnickog fakulteta postaju posebni fakulteti. Iste godine osniva se i Filozofski fakultet sa sedam nastavnih grupa: Matematika, Fizika, Hemija, Sociologija, Psihologija, Anglistika i Fizicko vaspitanje;
1972. iz sastava Gradjevinskog fakulteta izdvaja se Fakultet zastite na radu;
1979. pocinje sa radom Tehnoloski fakultet u Leskovcu;
1987. na Filozofskom fakultetu se otvara Studijska grupa za srpski jezik i knjizevnost;
1993. godine pocinje sa radom Uciteljski fakultet u Vranju;
1995. Gradjevinski fakultet , po otvaranju Odseka za arhitekturu menja naziv u Gradjevinsko-arhitektonski fakultet;
1998. Filozofski fakultet upisuje prvu generaciju studenata na Studijskoj grupi za istoriju. Iste godine u Nisu pocinju sa radom nastavna odeljenja Fakulteta likovnih umetnosti, kao i Fakulteta primenjenih umetnosti i dizajna kao organizacione jedinice Univeziteta umetnosti u Beogradu.
1999. Iz Filozofskog fakulteta se izdvajaju dva fakulteta: Prirodno-matematicki i Fakultet fizicke kulture;
2000.Prirodno-matematicki fakultet dobija saglasnost za otvaranje odseka za geografiju i biologiju sa ekologijom, a sam Filozofski fakultet za osnivanje studijskih grupa za filozofiju, pedagogiju, slavistiku sa balkanistikom i umetnost, cime se sticu potrebni uslovi za inkorporaciju nastavnih odeljenja likovne i primenjene umetnosti u programske okvire Univerziteta u Nisu.
2002. Osniva se Fakultet umetnosti sa tri studijske opcije - za likovnu, primenjenu i muzicku umetnost - koje su u prethodnom periodu funkcionisale u okviru Studijske grupe za umetnosti Filozofskog fakulteta.
Izvor: NaissusInfo
Poslednja izmena: