Arhiv Srbije: Nasleđe Srba u Dubrovniku

Always a lady
MODERATOR
Učlanjen(a)
25.08.2009
Poruka
39.024
Arhiv Srbije: Nasleđe Srba u Dubrovniku

U Arhivu Srbije u petak uveče se otvara izložba „Kultura Srba u Dubrovniku 1790 - 2010“. Među 250 eksponata pred publikom 40 ikona, rukopisi Iva Vojnovića, portreti Vlaha Bukovca ...

ku-srbi-dubrovnik.jpg
Kulturno nasleđe Srba u Dubrovniku biće krunisan izložbom u Arhivu Srbije

AMBICIOZAN višegodišnji projekat velikog tima stručnjaka da se obradi i prezentuje izuzetno kulturno nasleđe Srba u Dubrovniku biće krunisan izložbom u Arhivu Srbije. Postavka „Kultura Srba u Dubrovniku 1790 - 2010. Iz riznice srpske pravoslavne Crkve Svetog Blagoveštenja“ biće otvorena u petak u 19 sati.
Postavku, koja će zaposesti gotovo celu zgradu u Karnegijevoj 2, čini više od 250 eksponata iz fondova i zbirki Muzeja, Biblioteke i Arhiva Srpske pravoslavne crkvene opštine u Dubrovniku.

Publika će se prvi put susresti sa originalnim rukopisima književnika Iva Vojnovića („Smrt majke Jugovića“ i „Lazarevo vaskrsenje“), Svetozara Ćorovića („Zulumćar“), Andre Murata („Selim - paša“), Andre Gavrilovića („Dubrovnik“ i Vuk Karadžić, crtice iz istorije srpske književnosti).

Biće predstavljeno 40 ikona iz perioda od 15. do 19. veka, zatim jevanđelja - najstariji je Novi zavet, štampan na crkvenoslovenskom (ruskoslovenskom) jeziku u Kijevu 1703. godine, zatim i Jevanđelje iz Kijeva u srebrnim pozlaćenim okovima, štampano 1833. Posebnu celinu predstavljaju stare i retke knjige štampane u periodu od 17. do 19. veka.
- Najveća vrednost ove izložbe je u tome što je utemeljena na ozbiljnim istraživanjima - kaže dr Miroslav Perišić, direktor Arhiva Srbije i jedan od autora izložbe. - Obrađena je značajna arhivska građa koju do sada niko nije istražio. To nije izložba čija je tema nakit ili portreti, ona je raznovrsna. Predstavlja spoj arhivskog dokumenta, slike, crteža, fotografije. Svaki izloženi eksponat je važan i obrađen na poseban način.

Po njegovim rečima, dokumenta sačuvana na tavanu palate Bonda bila su za istraživače vodič kroz istoriju Srba u Dubrovniku. Među najznačajnijima su: poslanica na pergamentu iz sredine 18. veka manastira Tvrdoš, domovni protokol iz 1832, prepis ugovora iz 1790. o kupovini kuće za crkvu na Posatu, Popis pravoslavnih porodica u Dubrovniku iz 1821, pisma Đorđa Nikolajevića i episkopa Josifa Rajačića iz 1830, vezana za otvaranje škole za srpsku decu, Inventar crkve na Boninovu iz 1831, spisak priložnika za zidanje crkve na Boninovu iz 1836, ostavinska rešenja .

- Na osnovu dokumenata iz Arhiva pratili smo kako se kretala istorija Srba u Dubrovniku od 17. veka do danas. Dokumenta svedoče o naporima meštana za osnivanje škole za decu pravoslavne veroispovesti, zatim o zaveštanjima bogatih srpskih porodica koje su imale osećaj za očuvanje tradicije. Svojim prilozima pomagali su nabavku knjiga, osnivanje škola i izgradnju crkava - ističe Perišić. - Među izloženim dokumentima je i popis stanovništva, a arhivska građa svedoči i da su veze sa sunarodnicima bile veoma razvijene.


Na izložbi će biti predstavljeni i portreti Vlaha Bukovca iz sredine 19. veka, zatim portreti Ruđera Boškovića, Đorđa Nikolajevića i drugih ličnosti koji su rad nepoznatih majstora. Izloženo je pet nemačkih renesansnih tanjira od mesinga koji su služili kao posude za prikupljanje novčanih priloga za vreme bogosluženja, zatim srebrni i pozlaćeni putiri iz 17 - 19. veka, ručni krstovi za blagoslov, kandila, svećnjaci... Posebnu celinu čine zavetni darovi, nakit i srebrne pločice.


- Dugotrajne i složene pripreme za izložbu dodatno su nas uverile da potreba za ovakvim projektom postoji već godinama - navodi protojerej stavrofor Goran Spaić, paroh dubrovački i starešina Crkve svetog Blagoveštenja. - Što smo više istraživali, bilo nam je jasnije koliko ima nepoznanica u izučavanju srpske pravoslavne zajednice u Dubrovniku i koliko je važno i zbog nas i zbog drugih te praznine popuniti. Veliki posao je obavljen, ali čekaju nas još mnogi poslovi kako bismo bili čvrsta karika broda usidrenog na pustoj hridi koja krije slobodu.

Izložbu prati katalog na 430 strana, sa stručnim tekstovima i fotografijama svih eksponata, od kojih su mnogi, prvi put, kataloški obrađeni.

AUTORSKI TIM

AUTORI izložbe i kataloga su Goran Spaić, Jelica Reljić, i Miroslav Perišić. Autor dela postavke koji se odnosi na staru i retku knjigu je Olivera Stefanović iz Narodne biblioteke, a likovno-grafički dizajn osmislila je Ozarija Marković Lašić. Organizatori su Srpska crkvena opština u Dubrovniku, Arhiv Srbije i Narodna biblioteka Srbije.

Izvor: Večernje novosti




 
Natrag
Top