Verski turizam u BiH

[zjovan29]

Manastiri u Bosni i Hercegovini

Manastir Dobrun

Manastiri u Republici Srpskoj su kulturno-istorijski spomenici i duhovna središta na teritoriji Republike Srpske. Oni predstavljaju i turističku ponudu Republike Srpske. Manastiri u Republici Srpskoj po svojoj starosti variraju od predosmanskog perioda, pa do modernog doba.Manastiri su kulturno-istorijsko bogatstvo Republike Srpske i kao takvi su pod zaštitom Zavoda za zaštitu kulturno istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske.


Bijeljina, Manastir Sv. Vasilija Ostroškog

U samom centru Bijeljine je novosagrađeni manastir (2001. godine) posvećen Svetom Vasiliju Ostroškom. Zvonik sa satom visok preko 30 metara dominira okolinom i predstavlja simbol manastira. U jednom dijelu manastira je sjedište episkopa zvorničko-tuzlanskog Vasilija. U objektima manastira nalaze se muzej, trpezarija, biblioteka, kelije za monahe...

Unutrašnjost hrama oslikana je freskama koje je radio Dragan Marunić iz Beograda. Ispred oltara su čestice moštiju Svetog Vasilija Ostroškog i Svetog Sisoja Velikog. Naročito je vrijedna kopija čudotvorne ikone Trojeručice, dar hilandarskog manastira.

izvor:turizamrs.org


MANASTIR GLOGOVAC

[FONT=Trebuchet MS, Helvetica, Arial, Sans-Serif]Srednjevekovni manastir Glogovac posvećen Sv. Velikomučeniku Georgiju, nalazi se u selu Babići, opština Šipovo. Jedini je manastir koji je izgrađen u Janjskom kraju. Svoje prvo stradanje manastir je doživeo 1463. god. od strane Turaka u vreme kada je i srednjevekovna Bosanska država pala pod tursku vlast.

Obnova porušenog manastira počeo je 1867. god Omer-paša Latas izgradnjom crkve a obnovljenu crkvu je osvetio Episkop Dionisije Milijević 1869 god. Prema jednoj od legendi o ovom manastiru, porobljeni Srbi su tražili dozvolu od sultana da obnove svoju svetinju i dobili su je pod uslovom da se zvona ne čuju. Zato su mještani, predvođeni Mitropolitom Dionisijem manastir podigli između strmih brda koja su sprječavala širenje zvuka. Hram je dugo vremena bio središte duhovnosti lokalnog stanovništva. Sedamdeset i pet godina nakon što je obnovljen ovaj hram je ponovo spaljen. Ovog puta od strane ustaša, na praznik Pokrova Presvete Bogordice 14 Oktobra 1944. god.

Šezdesetih godina prošlog vijeka obnovljeni hram su osvetili Episkopi Žički Vaslije (Kostić) i Banjalučki Andrej (Frušić). Hram je tada doveden u stanje za korištenje ali je decenijama sluzio kao parohijska crkva. Godine 1991. za arhimandrita glogovačkog imenovan je sadašnji Episkop Bihaćko-petrovački Hrizostom. Generalnu obnovu manastira Vladika Hrizostom započeo je 1999. godine. Hram je ponovo osvećen 2005.

S leve strane hrama započeta je izgradnja kampa sv.Georgija,a u završnoj fazi je i obnova manastirskog konaka. "S blagoslovom Bozjim i molitvama Sv.Georgija Pobedonosca", Vladika Hrizostom radi i na duhovnoj obnovi jer je u planu da se osnuje monaška obitelj. Svojim položajem manastir koji se nalazi kraj istoimenog potoka, okružen strmim brdima mnoge posetioce ne ostavlja ravnodušnim jer ih podsjeća na Svetu Goru Atonsku.

Svakog ljeta 26 Juna - na praznik Svih Svetih - kod ove svetinje se održava tradicionalni Janjski sabor. [/FONT]
izvor:buzanin


Manastir Gomionica

Ko god je čitao Kočićeve pripovjetke sjeća se rečenice jednog od poznatih likova: «Simeon Pejić Rudar, đak od namastira Gomjenice».

Manastir koji je Kočić proslavio nalazi se u srcu Bosanske Krajine u selu Kmećani kod Bronzanog Majdana, 45 kilometara zapadno od Banjluke.​

U Gomionici je 1880.godine primio monaštvo Gerasim Kočić, otac Petra Kočića, negdje u devetoj deceniji 19.​

vijeka ovdje se zamonašio i Petrov mlađi brat Ilija, a 1887 godine Petar Kočić počeo je da uči u manastirskoj školi.​

Poslije II svjetskog rata Gomionica je pretvorena u ženski manastir, a 1950.godine ona je proglašena spomenikom kulture druge kategorije i uživa mjere zaštite propisane Zakonom o zaštiti kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa BiH.​

U riznici manastira Gomionice danas se čuvaju vrijedne ikone, rukopisne i štampane knjige i predmeti umjetničkog zanatstva.​

U riznici samostana Gomionice danas se čuvaju vrijedne ikone, rukopisne i tiskane knjige i predmeti umjetničkog zanatstva.

Među njima su najvrednije ikona Bogorodice Odigitrije, na zlatnoj pozadini, s kraja 15, ili početka 16.​

vijeka, carske dveri, ikonopisačko i drvorezbarsko ostvarenje ranog 18.vjeka

​

​

Manastirska crkva posvećena je Vavedenju Presvete Bogorodice, jednobrodna je, sa kupolom i polukružnom oltarskom apsidom.​

Manastirska crkva posvećena je Vavedenju Presvete Bogorodice, jednobrodna je, s kupolom i polukružnom oltarskom apsidom.

Freske su iz druge polovine 19.vjeka.​

​

Prema nekim narodnim predanjima manastir su podigli Stefan Nemanja i Sveti Sava, dok druga kažu da je manastir podigla neka carica Mara, ali nije poznato da li je to kćerka despota Đurađa Brankovića i žena sultana Murata Drugog, ili kćerka despota Jovana udata za Ferdinanda Frankopana pri kraju 16.​

Prema nekim narodnim predanjima manastir su podigli Stefan Nemanja i Sveti Sava, dok druga kažu da je manastir podigla neka carica Mara, ali nije poznato da li je to kćerka despota Đurađa Brankovića i žena sultana Murata Drugog, ili kćerka despota Jovana udata za Ferdinanda Frankopana pri kraju 16.vjeka.

U turskim pisanim dokumentima manastir se prvi put pominje polovinom 16.​

vijeka pod imenom Zalužje.

Svi kasniji pisani dokumenti bilježe drugo ime – Gomionica.​

Pretpostavlja se da se na mjestu sadašnjeg hrama nalazila crkva brvnara, a crkve od drveta poznate su još iz vremena Svetog Save.​

Tokom burne istorije ovog kraja, manastir je više puta rušen i pljačkan, ali i obnavljan.​

izvor:turizamrs.org

 

[zjovan29]

Manastiri

Petro-Pavlov (VI vijek) Petro-Pavlov manastir smješten je u Petrovom polju, 7 kilometara jugoistočno od Trebinja. Na temeljima crkve, za koju se tvrdi da potiče iz doba Justinijana (VI vijek), podignuta je početkom XX vijeka nova. Arheološki nalazi svjedoče o vrlo starim građevinama, vjerovatno iz doba ranog hrišćanstva, koje su se nalazile na mjestu sadašnjeg manastira. Manastirsku cjelinu čine hram Apostola Petra, podignut 1906. godine na ostacima starijeg hrama, ostaci hrama Apostola Pavla i konak.

Tvrdoš (IV–VI vijek) Manastir Tvrdoš, 4,5 km udaljen od Trebinja na putu za Mostar, podignut je na temeljima stare crkve. Postoji u kontinuitetu od kasne antike (IV–VI vijek), s tim što je u više navrata rušen i obnavljan. Najviše je stradao 1694. godine u borbama između Mlečana i Turaka. Tom prilikom je sav inventar manastira prenijet u manastir Savina kod Herceg Novog, gdje se i danas čuva.
Manastir su početkom XVI vijeka oslikali freskama dubrovački slikari Vicko Lovrov i trebinjski monah Marko Stefanov. U prvoj polovini XVI vijeka manastir Tvrdoš je bio najveći skriptorijum na slovenskom jugu, a istovremeno je bio i kulturno i duhovno središte šireg područja.

Duži (XVI vijek) Manastir Duži posvećen je Pokrovu Presvete Bogorodice. Nalazi se na lijevoj obali Trebišnjice, sedam kilometara nizvodno od Trebinja. U XVI i XVII vijeku bio je metoh manastira Tvrdoš. Kada je Tvrdoš razoren, mitropolit i monasi prelaze 1695. godine u Duži, obnavljaju i proširuju crkvu i metoh, koji od tada nosi ime po kome je i danas poznat. Do ukidanja Pećke patrijaršije 1776. godine bio je središte hercegovačkog mitropolita. Manastir je više puta stradao – pljačkan je i pustošen. Manastir posjeduje vrijedne rukopisne crkvene knjige, čak i ruska izdanja iz Moskve i Kijeva. U manastiru Duži nalazi se i čestica Časnog krsta.

Zavala (XIII vijek) Manastir Zavala udaljen je oko 40 kilometara jugozapadno od Trebinja. Prema narodnom predanju, manastir je zadužbina kralja Dragutina. Kada se govori o vremenu njegovog osnivanja često se pominje 1271. godina, koja je upisana na jednom starom manastirskom pečatu. Ovdje je početkom XVII vijeka boravio čuveni živopisac Georgije Mitrofanović. On je prije dolaska u Zavalu živopisao manastir Hilandar na Svetoj gori. U Hercegovini je, osim ovog manastira, oslikao još i manatir Dobrićevo kod Bileće.

Hercegovačka Gračanica u Trebinju – posebno velelepno zdanje iz 2000. godine – posvećena je pjesniku Jovanu Dučiću Po njegovoj želji, koju je iskazao u testamentu, sagrađen je hram Presvete Bogorodice na brdu Crkvina iznad Trebinja, u kome je Dučić sahranjen. Osim hrama, koji je vjerna kopija manastira Gračanica na Kosovu i Metohiji – mnogi ga zato i zovu Hercegovačka Gračanica – u sklopu kompleksa su i zvonik, galerija ikona, parohijski dom, amfiteatar, česma, crkvena knjižara, muzej i ljetna bašta. Hram se može vidjeti sa svake tačke u Trebinju i to je najljepša sakralna građevina u cijeloj Hercegovini. Pjesnikova želja je bila da bude sahranjen u Trebinju, tako da su njegovi posmrtni ostaci preneseni iz Amerike u Hercegovačku Gračanicu u oktobru 2000. godine.

Manastir Dobrićevo (XIII vijek) Jedan od najistaknutijih spomenika naše kulturno-istorijske prošlosti je svakako Manastir Dobrićevo. Smatra se da manastir datira iz XIII vijeka. Postoji legenda koja kaže da su manstir sagradili car Konstantin i carica Jelena po povratku iz Rima. Boraveći na ovom mjestu i odmarajući se prokomentarisali su: „Bilo je dobro“, pa je po tome i manstir dobio ime Dobrićevo. Crkva je sazidana u vizantijskom stilu, u obliku krsta, a posvećena je u slavu Vavedenja Presvete Bogorodice. U svojoj istoriji manastir je tri puta gorio. Prvi put 1694. godine, drugi put za vrijeme Prvog Svjetskog rata, i treći put u vrijeme Drugog svjetskog rata. Manastir, kao ni svi drugi objekti oko njega nisu na starom mjestu. Prilikom izgradnje HE Trebišnjica, prijetila je opasnost da se manstir nađe pod vodom. Tako je u toku 1959. godine Zemaljski zavod za zaštitu spomenika kulture NRBiH formirao komisiju, koja je razmatrala problematiku spašavanja manastira Dobrićevo. Zaključak je bio da manstir treba izmjestiti na drugu lokaciju. Prije izmještanja manstir se nalazio na uzvišici na desnoj obali rijeke Trebišnjice, na hercegovačko-crnogorskoj granici. Novo Dobrićevo nalazi se desetak kilometara od Bileće, a oko dvadesetak kilometara udaljeno od Trebinja.
izvor:trebinjeturizam

Manastir Dobrun ​

Manastir Dobrun, u izvorima poznat kao Kruševo, nalazi se u živopisnom planinskom kraju na putu Višegrad –Užice , 12 km od Višegrada u klisuri rijeke Rzav. Posvećen je Blagoveštenju a podigli su ga župan Pribil i njegovi sinovi Stefan i Petar 1343. god. Ovaj poslednji je , 1383.godine, kao monah Jovan, sazidao i živopisao pripratu. Već 1393. godine, kada su Turci prvi put provalili u Bosnu , manastir je stradao. Obnovili su ga despot Stefan Lazarević i kneginja Milica. Negdje na granici 18 i 19 vijeka manastir je opustjeo. O nastanku i ranijoj istoriji manastira nema pouzdanih podataka. Zna se da je jedno vrijeme bio sjedište mitropolije.
U svojoj istoriji je mnogo puta uništavan i rekonstruisan . Najveće stradanje manastir je doživjeo u toku drugog svjetskog rata , kada su ga Nijemci koristili kao skladište oružja , a pri povlačenju 1945. godine digli su ga u vazduh . Obnovljen je 1946. godine .




Manastir je bio u potpunosti živopisan. Najpoznatije, do danas sačuvane freske su freska cara Dušana sa ženom Jelenom i sinom Urošem , kao i freska sa ktitorom manastira , županom Pribilom , njegovim sinovima i zetom Stanom.

​

​

U stijenama iznad manastira nalazi se pećina čiji je ulaz bio ozidan sigom. U njoj su živjeli isposnici koji su silazili u manastir samo za vrijeme velikih praznika . Danas je manastir još uvijek aktivan. U sklopu manastirskog kompleksa nalazi se Muzej Prvog srpskog ustanka, galerija slika, kao i Muzej Mitropolije dabrobosanske.

​

Na osnovu dostupnih izvora, pouzdano se može tvrditi da je sin kneza Lazara, despot Stefan, zajedno sa svojom majkom, kneginjom Milicom, bio ktitor manastira. Uloga njegovog sestrića i naslednika, Đurđa Brankovića nije sačuvana u pisanoj formi, ali u narodnom predanju se pominje izvesni Đurađ kao ktitor.

Nakon Turskog zauzimanja Bosne, naslednici porodice Pavlovića koja je vladala teritorijom na kojoj se nalazi Dobrun, primili su islam čime je njihova vladavina produžena, a Turci su oblast po njima nazvali Pavli. U prvim godinama vladavine, Turci su dozvoljavali obnovu manastira porušenog prethodnim osvajanjima.

Manastir Dobrun je u velikoj meri stradao krajem XVII veka kada je porušen i najveći broj manastira Srbije, pa kroz čitav sledeći vek gotovo da se i ne pominje. I pored toga, freske iz XIV veka su dugo odolevale, sve do 1875. godine kada je u odmazdi zbog ustanka, crkva spaljena.

U Drugom svetskom ratu Nemci su manastir koristili kao skladište municije. Prilikom povlačenja minirali su crkvu i potpuno je uništili.

Manastir se nalazi u Bosni i Hercegovini (Republika Srpska), na putu Užice – Višegrad, nekoliko kilometara od granice sa Srbijom.

Stari grad Dobrun

Nalazi se u neposrednoj blizini manastira Dobrun, 150 m visoko u stijenama. Bio je nekada najpoznatiji srednjovjekovni grad u ovoj oblasti , poznat još u 15. Vijeku.Sastojao se tvrđave sa župskim dvorom i tri kule-stražarnice. Nekada je bio sjedište crkvene i svjetovne vlasti za ove krajeve. Po narodnom predanju grad je oko 1440 podigla " prokleta Jerina", žena srpskog despota Đurađa Brankovića, ali se to ne može tačno istorijski potvrditi . U srednjem vijeku grad je imao i svoje podgrađe u kome su boravili dubrovački trgovci. Do danas su sačuvani samo ostaci kula, koje se mogu vidjeti sa magistralnog puta.
izvor:discoverserbia


SRPSKI PRAVOSLAVNI MANASTIR
DONJA BIŠNJA (DERVENTA)





Neki izvori i škrti pisani tragovi govore da je prije 500 godna u Donjem Detlaku pored rijeke Ukrine postojao manastir na području Dervente. Navodno, Jevanđelje pisano u Detlaku 1509. Godine nalazi se u Narodnoj biblioteci u Bukureštu – Rumunska patrijaršija. U tom Jevanđelju piše: „Ovo Jevanđelje pisano je u selu Detlak na rijeci Ukrini“ – „Srpski imenoslov“, Velibor Lazarević, Beograd 2001.
Na validnim temeljima iz prošlosti, ideja o gradnji manastira rodila se u mislima Ratka Đekića još 1992 godine, kada je u saglasnosti sa porodicom, odlučio da Srpskoj pravoslavnoj crkvenoj opštini Derventa pokloni zemljište, koje je naslijedio u selu Donja Bišnja od svojih roditelja. Ovo zemljište nalazi se na putu od Dervente prema Kalenderovcima, uz rječicu Bišnju. Dio zemljišta, zapadno od rječice, blago se uzdiže na brdo i obrastao je šumom. Mjesto djelouje umirujuće sa florom i faunom, divnim pašnjacima, šumom sa raznolikim vrstama drveća i divljeg voća.
izvor:tod-derventa


Manastir Dragaljevac

Na oko devet kilometara od magistralnog puta Bijeljina – Brčko u selu Gornji Dragaljevac nalazi se manastir Svetog arhangela Gavrila. Podignut je 1909. godine, a crkva posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu je četvrta crka na ovom mjestu. Smatra se da su prve tri bile brvnare, slične mnogima u Srbiji, a gradnja prve vezuje se za 15. vijek.
Poslednju crkvu gradio je Ivan Ton, ikonostas je urađen u radionici Nikole Ivkovića u Novom Sadu 1908. godine. Za zvona ove crkve, rađena, inače, u Temišvaru, kaže se da su najčuvenija u okolini, zvučna i akustična, a narod ovog kraja vjeruje da imaju i moć da spriječe vremenske nepogode jer grad nikad nije napravio štetu u Dragaljevcu.
Crkve predstavlja imitaciju patosa crkve Svete Sofije u Carigradu. Sama crkva je krstolika, a kompletan hram urađen je u duhu srpsko-vizantijskog graditeljstva. Crkvu je 1954. godine oslikao Čeh Karlo Macek. Pored crkve je i mala kuća koja datira još iz turskog vremena i služila je kao konak za vjernike. U toku je obnova i ove crkve a sagrađen je i novi konak.
izvor:republikasrpska

 

[zjovan29]

Manastir Duga Njiva

Istorijat

Nakon vojne operacije Koridor Vojske Republike Srpske, srpski narod Trebave i okoline je 1992. godine izgradio na Dugoj Njivi crkvu Lazaricu posvećenu Svetom caru Lazaru i svim srpskim junacima. Ideja za izgradnju hrama je donesena na tradicionalnom srpskom okupljanju pod nazivom Zbor na Dugoj Njivi, koji se na Trebavi tradicionalno održava u nedelju na Ognjenu Mariju od 1919. godine. Povod je bio pobjeda Vojske Republike Srpske u operaciji Koridor, i sjećanje na sve poginule srpske borce od Kosovdineskog boja, do Otadžbinskog rata (1992-1996). Prvi iskušenik Žika Nikolić je došao u manastir 2. jula 2007. go
izvor:Wikipedija



Манастир Тавна

Када се из Бијељине крене магистралним путем према Зворнику, на 25. километру, у Главичицама, одваја се асфалтни пут који 5-6 километара западно води до манастира Тавна са црквом Свете Тројице. По народном предању манастир је подигнут у вријеме краља Драгутина који је од 1281. до 1316. године управљао овим крајевима.

Највјероватније су манастир градили синови краља Драгутина Владислав и Урош.
Манастир Тавна се први пут помиње као црква под именом Грабова у турским документима из 1533. и 1548. године. У каснијим документима изричито се биљежи као манастир Тавна.
Данашња црква, саграђена на мјесту првобитне, сматра се старијом од осталих цркава и манастира овога краја (Озрена, Липља, Возуће и Гостовића). По својим архитектонским особинама подсјећа на манастир Троношу у Србији, удаљен од Тавне тридесетак километара, за који се такође каже да је грађен у вријеме краља Драгутина. За градњу цркве везана је легенда о чудесном пресељењу. Према предању, градња цркве почела је на Почивалима (отуда и име краја) удаљеним два-три километра од садашње локације и све оно што би се дању саградило, чудесно би преко ноћи прелазило на мјесто гдје се манастир сада налази.
izvor :tavna



CRKVU ROĐENJA PRESVETE BOGORODICE

Ova monumentalna crkva građena je sa prekidima od 1864. do 1882. godine. Podignuta je na zemlji koja je posljednjih trista godina uvijek služila kao prostor za gradnju crkava i kao groblje, o čemu postoje posredni i neposredni dokazi

Crkva Rođenja Presvete Bogorodice u Obudovcu​

Današnja crkva Rođenja Presvete Bogorodice u osnovi je trobrodna bazilika građena u mješavini srpsko-vizantijskog i baroknog stila. Crkva je duga 37 a široka 22 metra, visoka do krova 12 metara, a veliki toranj s krstom dostiže visinu 46 metara. Dva dijela su zidana od kamena zvanog "siga", a treći - gornji, od cigle. Temelji na kojima stabilna i vijekovima stamena opstaje, široki su tri metra, pokopani tri metra u dubinu, a u dubinu nabijeni su kočevi dugi dva metra, od čiste hrastove crveni, da bi sa njih počela gradnja zida širokog metar i po. Kamen je dovožen iz rudnika kod Bosanske Bijele i iz rudnika zvanog Opeža kod Modriče. Protomajstor Tasa iz Ohrida, sa svojih pedeset majstora, uz nesebičnu pomoć ovdašnjih, ljudi utemeljio je ovo zdanje i dao mu izgled koji plijeni ljepotom i monumentalnošću. Dozvola za gradnju dobijena je od sultana u Carigradu, a utemeljenje i poslove gradnje kontrolisali su paše i veziri umirućeg turskog carstva. Osamnaest okolnih sela gradilo je ovo zdanje ulažući ogromne napore da pribavi i preveze značajne količine kamena, opeke i drvene građe, koja je poklon manastira Vozuća. Išlo se u "pisaniju", odnosno prikupljan je novac po svim srpskim zemljama pod osmanskom carevinom, čak do daleke pravoslavne Rusije. Pominje se u izvorima cifra od 16.000 prikupljenih ''ćesarskih'' dukata. Četrnaestog oktobra 1882. godine, mitropolit Zvorničko-tuzlanski, Dionisije II, u prisustvu mnogobrojnog naroda i turskih zvaničnika osvetio je hram Rođenja Presvete Bogorodice u Obudovcu.

Crkva ima jedan veliki i dva mala oltara. Ogroman ikonostas visok je 19,5 metara. Radio ga je poznati umjetnik Roman Petrović iz Sarajeva koji je studirao slikarstvo u Petrogradu, Krakovu, Parizu i Zagrebu. Ikonostas ima 24 ikone, a svi likovi su, što je posebna karakteristika, u prirodnoj veličini. Rađen je od 1937. do 1940. godine, kada je i osvećen. Sve ikone su izrađene u hladnom ljubičastom tonu pobožnosti i tajanstvene mirne statike, što je karakteristika ikonografije u starom vizantu, ovdje modernizovana novim izrazom. To je za navedeno vrijeme bila prava novina pravoslavnnog sakralnog slikarstva.

Unutrašnjost crkve​

izvorbudovac

 

[zjovan29]

Manastir Klisina

Na magistralnom putu Prijedor – Sanski Most, u selu Ništavci, 14 kilometara od Prijedora, nalazi se manastir Klisina posvećen Svetoj Velikomučenici Marini. Na mjestu gdje je sagrađen, prema predanju, nalazio se manastir sagrađen u 15. vijeku koga su Turci srušili odmah po osvajanju Bosne.

Prije sadašnje crkve na istom mjestu nalazila se crkva brvnara koju su ustaše porušile na početku Drugog svjetskog rata. Njeni temelji pronađeni su prilikom gradnje sadašnjeg hrama. Samo ime – Klisina, nastalo je od grčke riječi eklisija – crkva.

U manastirskom konaku može se prenoćiti, a u trpezariji ima mjesta za tridesetak osoba.


Istorija manastira

​

Manastir Klisina



Prvobitni, srednjovjekovni manastir, porušen je odmah poslije pada Bosne pod Turke 1463. godine, a bio je posvećen Sretenju Gospodnjem. Narodno predanje sačuvalo je uspomenu na porušeni manastir samim imenom Klisina, koje dolazi od grčke riječi "eklisija" (εκκλησία) - crkva

Tursko doba

Može se zaključiti da u Klisini monaški život nije trajao dugo nakon osnivanja manastira. U narednim vremenima samo se prepričavalo da je tu bio manastir i da su ga Turci spalili, a kaluđere protjerali. Crkva je poslije obnavljana u drvetu, toliko da se u njoj moglo vršiti bogosluženje nedjeljom i praznicima.

Ustaški zločin

Drveno zdanje je služilo kao parohijska crkva sve do 1941. godine, kad su je ustaše zapalile. Tada su mještani sela Ništavci zvono potopili u rijeku Sanu da bi ga sačuvali za bolja vremena. Odmah poslije rata na ruševinama crkve podignuta su četiri stuba i na njih je okačeno zvono, pa se tu za velike praznike vršilo bogosluženje. Ljudi su se okupljali za Sretenje, Duhove i Ognjenu Marinu (30. juli).
Temelji male drvene crkve iz turskog perioda pronađeni su prilikom kopanja temelja za sadašnji manastirski hram, a pronađeni su i grobovi u samom hramu i oko hrama.

Ponovna izgradnja

Manastir Klisina


Manastir Klisina je sagrađen na starom manastirištu. Crkva manastira je podignuta na temeljima stare, od ustaša zapaljene i porušene crkve 1941.

Inicijativa

Početkom devedesetih godina prošlog vijeka otac Petar Milovac, protojerej i paroh oštrolučki, pokrenuo je inicijativu za ponovnu izgradnju crkve. Tada je bilo zamišljeno da se napravi jedna mala, skromna crkvica koja bi zadovoljila potrebe parohije. Godine 1991. na tron Eparhije bihaćko-petrovačke došao je preosvećeni vladika Hrizostom. Njegovim zalaganjem realizuje se ideja izgradnje crkve, ali znatno veće od zamišljene.

Izgradnja crkve

Crkva je sagrađena i osveštana 1991.-1993. godine, kada je na ovim prostorima već uveliko bjesnio novi krvavi rat. Vladika Hrizostom je na propovijedi često slušao priče mještana da je ovdje bio manastir i da bi ga trebalo obnoviti. On je poslije našao i istorijski, pisani podatak koji je potvrđivao tu činjenicu.

Izgradnja konaka

Prilikom osvećenja nove crkve, 1993. godine, episkop i prisutni narod izrazili su želju da se uz novopodignuti hram podigne konak i da se proglasi manastirom.
Odlukom episkopa, a na zadovoljstvo sveg pravoslavnog naroda ovog kraja, 1994. godine temelji za konak su osvećeni, te je počela njihova izgradnja i obnova manastira. Nažalost, linija ratnih dejstava sve više se približavala Klisini, pa su radovi na samom početku odmah i zaustavljeni. Najveći dio eparhije potpao je pod vlast Federacije Bosne i Hercegovine, a jedan dio i pod hrvatsku vlast, pa je vladika bio prinuđen da napusti ovo područje i privremeno se skloni.
Po okončanju ratnih dejstava opet se krenulo u obnovu manastira. Radovi su nastavljeni 1996. godine, ali su zbog nedostatka novčanih sredstava konaci bili upotrebljivi tek u jesen 2000. godine. Tada je u manastir došao otac Vasilije i monaški život je obnovljen.

Proglašenje manastira

Proglašenje manastira učinjeno je 1. januara 1998. godine. Tom prilikom Episkop Hrizostom proglasio je manastir Klisinu kao Svetomarinsku Opštežiteljnu Obitelj. Uskoro poslije ovoga, zamonašen je i prvi monah manastira Klisine, 2000. godine, a osvećenje manastirskog konaka izvršeno je 2001. godine.

Opis manastira i dalji planovi

Manastirska crkva je posvećena svetoj Ognjenoj Mariji. Mošti lijeve ruke ove svetiteljice čuvaju se u manastiru svetog Nikole na Ozrenu, a desna ruka se nalazi u manastiru Vatoped na Svetoj gori. Mada dosta skromna jednobrodna bazilika, ovo je veoma lijepa crkva u čijoj se arhitekturi osjeća uticaj više stilova. Fasada crkve je obojena žutom bojom sa naznačenim lukovima u vizantijskom stilu, koji su okrečeni u bijelo. Zvonik je dosta visok i raskošno je izveden, slično zvonicima ruskih crkava. U crkvi nema živopisa, ali taj nedostatak nadopunjuje vrlo bogat ikonostas i polijelej.
Uskoro će visoke zidine uokviriti crkvu i konak, pa će tako, bar što se tiče građevinskih zahtjeva, manastir biti upotpunjen.
izvor:wikipedija




SOKOLAC

VJERSKI TURIZAM
CRKVE


​

O naseljenosti naroda na ovom području govore i mnoge kulturne i vjerske svetinje koje na sledećim slajdovima možete vidjeti i upoznati kroz njihovu kraću biografiju.
Kao što je već rečeno u istorijskom prikazu naše opštine crkva Svetog proroka Ilije u
Sokocu sagrađena je 1881.godine, a osvetio ju je mitropolit Savo Kosanović.Pod zaš
titom je Zavoda kulturnih dobara Republike Srpske.Od 1993. godine odlukom Sabo
ra Srpske pravoslavne crkve i Skupštine Republike Srpske nosi naziv ''Romani
jska Lazarica''.
Ova crkva je i saborna od 1993.godine od kada je zbog ratnih dejstava na tlu BiH sjedište Mitropolije Dabrobosanske iz Sarajeva premješteno u Sokolac.
U toj crkvi služe tri paroha, a za potrebe crkve u porti je sagrađen duhovni centar površine 850m2.

CRKVA SVETOG VELIKOMUČENIKA GEORGIJA


​

Ova crkva se nalazi na Ravnoj Romaniji na udaljenosti od 1 km od magistralnog puta Sarajevo Sokolac. Na proplanku okruženom zelenilom borove šume u kome se bijeli prelijepo zdanje novograđenog hrama Svetog Velikomučenika Georgija.Crkvu koju narod od milja naziva Sokolica kao da je maštoviti slikar odnekud precrtao i smjestio u ovaj ambijent da bi ga učinio još ljepšim ili da je naslikao planinu da bi ukrasio crkvu i učinio ljepšom.Planina je mrkozelena, a crkva bijela, a obje su ponosne što jedna drugu imaju.
Izgradnja ove crkve započeta je 1996. godine, ista je nastanjena 2001.godine, a hram je završen u 2003.godini.
Mitropolit dabrobosanski gospodin Nikolaj, blagoslovio je ideju da se po uzoru na sretnje iz starih vremena, na zidovima hrama, umjesto freski, ispišu imena poginulih boraca sa onog područja.Do sada je upisano oko 4.000 imena.Hram je građen po želji i prilozima naroda Sarajevskoromanijske regije, svih opš
tina Srpskog Sarajeva, skoro svih državnih i privatnih preduzeća onoga kraja i velikog broja preduzeća iz svih dijelova RS.

Kum temelja je Savo Tošić, kum zvona je General štab VRS i kum lustera Dragan Čavić, kum Dragan Kalinić, kum ikonosatosa Mirko Šarović kum sljemena Luka Karadžić, Milovan Bjelica proglašen je za kuma ktitora hrama, a sveti Simod dodijelio mu je orden Svetog Save za doprinos izgradnji.Crkva je osvećena 11.avgusta 2002.godine. U porti hrama Svet
og georgija izgrađena je Spomen kapela posvećena Svetom Petru Zimonjiću mitropolitu dabrobosanskom koji je kanionizovan prije nekoliko godina.
Za izgradnju ove crkve mitropoliji dabrobosanskoj deset duluma zemlje darovao je Petko Tomić, koji je u otadžbinskom ratu izgubio sina i Čedo Tomić koji je u pomenutu svrhu darovao dva duluma.
Crkvu je projektovala Ljubica Bošnjak iz Beograda, a građevinsku dozvolu izdala je Skupština opštine Sokolac.
Izvođači radova bili su:
AD Inženjering, Zvornik (radovi natemeljima),
PP Unigrad, Srpska Ilidža (zidarski radovi),
Preduzeće Gojka Arsića iz Višegrada (krovopokrivački radovi),
AD Mermer, Šekovići (izgradnja mermera),
AD Sjemeć, Rogatica (građevinska stolarija),
Iskra Barič, Beograd (izrada krstova),
ZZ eparhije zahumskohercegovačke u Tvdošu (izrada ikonostosa),
Umjetnička radionica Erminije iz Trebinja (izradila je ikone),
ZZ radionice Ljubičanović iz Beograda (izradila je lustere),
ZZ Popović, Beograd (izradila je zvono),
AD Željeznica, Srpska Ilidža (izradilo je ploče sa imenima poginulih boraca, umrlih i
nestalih boraca),
AD Romanijaputevi, Sokolac G.P. Putevi, Srpsko Sarajevi i preduzeće Nenada Šuke (ura
dili su vanjko uređenje),
JDP Elektrodistribucija, Srpsko Sarajevo i preduzeće Đerić Nenad i Pržulj Milomira
(izvršili su elektroradove na objekatu).
Njegovo visoko pravosveštenstvo Mitropolit dabrobosanski gospodin Nikolaj ustanovio je crkvenu opštinu i parohiju Ravna Romanija u kojoj će dužnost za početak obavljati jedan đakon i jedan monah. Na Ravnoj Romaniji biće uspostavljena ženska bogoslovija, koju će pohađati djevojke sa prostora Republike Srpske Bosne i
Hercegovine, Srbije i Crne Gore, Makedonije, Albanije i drugih pravoslavnih zemalja.U toku je izrada projektne dokumentacije, neophodne za izgradnju ženske bogoslovine i crkvene kuće u ukupnoj površini od 1.500 m2.
U planu je izgradnja krsta na Crvenim stijenima pored zastave visine 26m2 sa stepenicama. U toku su radovi na izgradnji prilaznog puta do Novakove pećine u dužini od 14 km od Hrama Svetog Đorđija na Ravnoj Romaniji. Izvršiće se i restauracija Novakove pećine i omogućiti pristup istoj. Takođe u toku je izrada elaborata za izgradnju etno sela na Ravnoj Romaniji.

CRKVA SVETIH RANOAPOSTOLA CARA KONSTANTINA I CARICE JELENE


​

Ova crkva se nalazi u Knežini i sagrađena je 1962.godine na istom mjestu gdje je nekad bila sagrađena crkva od drvenog materijala. Po predanju o čemu svjedoče temelji, brat Kraljevića Marka, Andrijaš je u 14.vijeku sagradio manastir blizu izvora u Knežini po kome je Knežina i dobila ime. Međutim, poturice Otomatske imperije srušile su pomenuti manastir.Sadašnja crkva je 1989.godine je kanonizovana u manastir, posvećen Presvetnoj bogorodici. Proglašenje crkve u manastir izvršeno je u vrijeme Vladike Vasilija u prisustvu preko 100.000 hiljadu vjernika.

CRKVA VELIKOG MUČENIKA GEORGIJA U SOKOLOVIĆIMA


​

Ova crkva se nalazi nadomak Sokoca ispod planine Devetak i sagrađena je i osvećena 1984. godine.
Osvetio je Mitropolit Dabrobosanski Vladislav u prisustvu preko 15.000 vjernika.

HRAM SVETE TROJICE U OZERKOVIĆIMA


​

U toku su aktivnosti na izgradnji crkva Hrama Svete Trojice u Ozerkovićima.Zemljište za izgradnju ove crkve poklonili su otac i sin pokojnog Hram Sv. Mučenika komadanta teritorijalne Georgija u Sokolovićima odbrane SAO Romanija kapetana Dragoljuba Mačara (Mačar Milorad i Mladen).
Crkva Svete Trojice se nalazi u selu Ozerkovići neposredno uz porodično imanje pokojnog Jove Mijatovića, narodnog ljekara sa Romanije.Na par stotina metara od hrama koji se nalazi u izgradnji nalazi se spomenobilježje narodnog ljekara Jove Mijatovića. Izgradnju ove crkve finansira narod i privreda ovoga kraja, kao što je i finansirana izgradnja Hrama Svetog Đorđa na Ravnoj Romaniji.Temelji za ovu crkvu
su osvećeni 2002. godine nakon čega je nastaljena gradnja.
izvorpstinasokolac


Manastir Knežina

Na Romaniji, na magistralnom putu Sokolac – Olovo, 11 kilometara od Sokolca, nalazi se selo Knežina i u njemu istoimeni manastir. Drvena crkva u ovom selu sagrađena je 1926. godine, a u toku Drugog svjetskog rata je opustošena. Generalno je obnovljena 1963. godine.
U okolini manastira nalaze se brojni stećci koji nisu u potpunosti istraženi. Tu je i termomineralni izvor Toplik u čijoj blizini je planirana izgradnja banje. Na kilometar od manastira je i ne istražena pećina sa tri ulaza za koju mještani kažu da je bogata pećinskm nakitom i da je u njoj jezero. Iz jednog od ulaza u pećinu ističe rijeka Bioštica.
izvor:republikasrpska

 

[zjovan29]

Manastir Liplje

Odakle god dolazili, u svetinju vas vodi dvadesetak kilometara uskog, što asfaltnog, što makadamskog puta, pa vam manastir izgleda dalek i nepristupačan. Ljepota netaknute prirode utjeha putniku namjerniku. U podnožju planine Borja manastirska crkva, čija visoka kupola, u veličanstvenom skladu sa okolnim borovima, stremi ka nebu
Manastiri su prve srpske škole, riznice prošlosti, pečati sadašnjosti i temelji budućnosti. U njima su se tvorile prve srpske knjige, vrijedne ruke monaha i monahinja uz blagoslov Božiji slikale su ikone, ukrašavale bogoslužbene sasude, vezle najljepše odežde za sveštenoslužitelje, za srpske careve i kraljeve... Kao najčešći ktitori manastira pominju se vladari iz dinastije Nemanjića, prije svih Stefan Nemanja, potonji sveti Simeon, i sveti Sava. Njima se pripisuje i osnivanje manastira Liplje u Eparhiji banjolučkoj.
U Liplje se može doći sa kotorvaroške, ili teslićke strane. Odakle god dolazili, u svetinju vas vodi dvadesetak kilometara uskog, što asfaltnog, što makadamskog puta, pa vam manastir izgleda dalek i nepristupačan. Ljepota netaknute prirode utjeha je putniku namjerniku do trenutaka kad se u podnožju planine Borja ukaže manastirska crkva, čija visoka kupola, u veličanstvenom skladu sa okolnim borovima, stremi ka nebu.
U tom trenutku jedino želite da što prije stignete dolje, gdje manastir grle dvije vode žive: potok Mlječanica i rijeka Bistrica.
Manastir Liplje pohodili smo u svete predvaskršnje dane, kad se spremao da sa cijelom vaseljenom dočeka Hristovo Vaskrsenje. Posljednjih godina traje velika obnova ovog manastira, pa nam se čini da vijekovi trajanja nisu na njemu ostavili traga. Ipak, na luneti iznad zapadnog portala čitamo da je Hram Blagovještenja Presvete Djeve Marije, zadužbina Save Nemanjića iz 1219. godine. Zaštitnik i hramovna slava ranije je bio sveti Nikola, a od obnove u 19. vijeku, to je veliki Bogorodičin praznik - Blagovijesti.
Prvi pouzdani podaci o manastiru Liplje potiču iz druge polovine 15. vijeka, kada su monasi ovog manastira i susjednog manastira Stuplje, koji takođe u ovom našem vremenu vaskrsava, upisali svoja imena u Kruševski pomenik manastira Dobruna kod Višegrada.
Narodno predanje kazuje da je manastir i selo Liplje dobilo ime po okolnim lipama. Drugi, opet, tvrde da je ime manastiru dala trava lipica, koja je rasla u ovom, nekad poznatom stočarskom kraju. Pripovijeda se da je u minula vremena, sa pladišta na Borju, gdje su monasi čuvali ovce, drvenim žlijebovima sprovedenim kroz brdo teklo mlijeko u manastir.
U svojoj dugoj i burnoj istoriji, manastir Liplje je više puta bio rušen i paljen, uništavan, ali ne i uništen.
Iz sačuvanih zapisa i rukopisnih knjiga saznajemo da je, početkom 17. vijeka, bratstvo ovog manastira bilo brojno, te da je ovdje postojala prepisivačka radionica.
Manastirska crkva u svojoj arhitekturi otkriva rašku školu, o čemu govore i dekorativni elementi na njenoj fasadi. Građena je od lomljenog, neobrađenog kamena. Od nekadašnjeg freskopisa, na zidovima vidljivo nije ostalo ništa, ali po fragmentima fresaka, nađenim prilikom obnove osamdesetih godina prošlog vijeka, koje stručnjaci datuju u 16. vijek, zna se da je crkva bila oslikana.
Nakon velikog austro-turskog rata, vođenog 1683-1699, zulum turskih vojnika nad srpskim življem primora i većinu monaha iz pravoslavnih manastira da potraže glavi mjesto u nekim mirnijim krajevima. Ljetopisac u jednoj od rukopisnih knjiga manastira Orahovice, u koji su izbjegli lipljanski i stupljanski monasi, bilježi: "U ta vremena manastiri mnogi opustješe i sagorješe od prokletih i bezbožnih agarjanskih čeda. I tada manastir Stuplje i manastir Liplje sagorješe i opustješe sasvim".
Manastir Liplje, ipak, nije stradao do temelja, kao što se to desilo sa obližnjim Stupljem. U toku turske vladavine, narod je pokušavao da obnovi svoju porušenu svetinju, ali je molba uslišena tek u drugoj polovini 19. vijeka, o čemu svjedoči zapis u luneti zapadnog portala.
Konačno, godine 1965, u Liplju je ponovo, poslije više od dva vijeka, užeženo kandilo monaškog opštežića. Dvije godine docnije, u obnovljenom manastiru, obavljeno je i prvo monašenje: zamonašen je današnji episkop banjolučki gospodin Jefrem. Od 1980. godine, kada episkop Jefrem dolazi na čelo Eparhije banjolučke, počinje novi procvat manastira ove eparhije, pa tako i Liplja, koja traje do dana današnjeg. Sveobuhvatna obnova omogućava danas vjernima da u ovoj svetinji nađu svoje duhovno utočište, a onima, željnim manastirskog tihovanja, mjesto kakvo samo poželjeti mogu.
izvor:teslicdanas



MANASTIR OZREN

Manastir Ozren je centar vjerskog i duhovnog zivota Srba u slivu srednjeg toka rijeke Sprece i podrucija planine Ozren.Prvi pisani podatak o sadasnjoj crkvi manastira Ozren potice iz 1587 godine.Radovi na gradji ove crkve,koja po svojim arhiktetonskim osobinama pripada 16 vijeku,poceli su vjervatno posle 1557 godine kada je dolaskom patrijarha Makarija Skolovica na presto srpskih patrijarha u Peci,uzpostavljeno normalno organizaciono stanje u srpskoj crkvi i pocela obnova crkava i manastira.
Cujuci vjekovnu tradiciju ozrenski su neimari dali crkvi krstoobraznu osnovu sa kupolom koja se oslanja na slobodne stubce i pripratu kvadratne osnove.Na stubcima pociva kockasto postolje,tambura,koja se izdize visoko iz krova.Kube je spolja osmostranu a iznutra okruglo.Na svakoj spoljnoj strani probijen je jedan prozor,ima ih dakle osam,odakle na sredini crkve pada obilna svijetlost.Ladja crkve poprecni travej iste su visine dok su priprata i mala,spoljna petostrana oltarska apsida,nize.
izvor:znanje



Manastir Rmanj neće biti potopljen

Autor: M. KALIMAN G. MAUNAGA

BIHAĆ - Generalni direktor "Elektroprivrede BiH" Amer Jerlagić izjavio je da manastir Rmanj ostaje daleko od buduće akumulacije ako dođe do izgradnje hidrocentrale na rijeci Unac, tako da ni u kom slučaju neće biti potopljen.

O mogućoj izgradnji hidrocentrale Unac i iskorišćavanju energije u Unsko-sanskom kantonu (USK) on je razgovarao sa premijerom USK Šemsudinom Dedićem i sa načelnikom opštine Bihać Hamdijom Lipovačom. Razgovarano je i o stanju elektroenergetske mreže na ovom području.
Najava gradnje hidrocentrale na Uncu ranije je izazvala žestoko protivljenje ekologa i lokalnog stanovništva. Isticano je kako će buduće akumulaciono jezero "progutati" Martin Brod i potopiti manastir Rmanj, te da će nepovratno biti uništene klima i neponovljiva ljepota Une.
- Ništa od tog nije tačno. Ni manastir Rmanj, ni Martin Brod neće biti ni blizu centrale. Istina, još uvijek nismo definisali granice nacionalnog parka "Gornji tok Une" i treba da se donese zakon po kojem će biti utvrđeno koji bi dio tog parka uzela hidrocentrala na Uncu - dodao je Jerlagić.
Prema njegovim riječima, "izgradnjom hidroelektrane Unac, instalisane snage 72 MNj, USK bi dobio veliku energetsku stabilnost".
Dedić je rekao da treba sprovesti kvalitetnu javnu raspravu i da javnost treba upoznati sa svim aktivnostima.
- Imali smo problema sa stanovništvom oko ideje gradnje hidroelektrane Vrhpolje na rijeci Sani. Dogovorili smo sa da "Elektroprivreda" u narednom periodu poboljša elektro-energetsku mrežu na našem području jer još imamo srpskih povratničkih naselja bez električne energije - rekao je Dedić.
Prema planovima, akumulacije će biti u kanjonu Unca, a zbog jezera biće, navodno, srušena samo jedna kuća.
Koordinator projekata u Centru za životnu sredinu Miodrag Dakić kaže da izgradnja hidrocentarale na Uncu možda neće ugroziti manastir Rmanj, ali da bi u tom slučaju taj kraj izgubio perspektivu.
- Poljoprivreda i turizam su grane od kojih može da preživi narod koji tamo živi, a ako se izgradi hidrocentrala to će uništiti i Unac i Unu. Potencijalne posljedice su velike i nadamo se da do toga neće doći - kaže Dakić.
On je dodao da je stalno u kontaktu sa organizacijama za zaštitu životne sredine u Bihaću i Martin Brodu i da vjeruje da će oni uspjeti da zaustave izgradnju hidrocentrale koja predstavlja veliku ekološku opasnost.

Važno duhovno sjedište

Manastir Rmanj u Martin Brodu, u živopisnom predjelu ušća Unca u Unu, važno je duhovno središte sjeverne tromeđe BiH, Like i Dalmacije. Narodna tradicija pripisuje njegovo podizanje Katarini Branković, kćerki srpskog despota Đurđa Brankovića. Prvi pouzdani podaci o manastiru Rmanj datiraju iz 1498. godine. Rmanjski kaluđeri su pomagali sve oslobodilačke pokrete srpskog naroda. Manastir je bio rušen od strane Turaka 1638. i 1661. i 1785. godine. Rmanj su 1944. bombardovali i srušili njemački avioni. Manastirski hram je obnovljen 1974.
Rmanj treba da bude zaštićen

Član Predsjedništva BiH Nebojša Radmanović rekao je da na civilizovan način treba rješavati pitanje zaštite prirodno-istorijskog i kulturnog nasljeđa u BiH pa tako i manastira Rmanj.
- Kao i druge civilizovane zemlje, BiH je u proteklih 12 godina uradila dobar posao na zaštiti kulturnog nasljeđa. Taj posao treba pojačati bez obzira na sve eventualne prednosti koje donosi izgradnja privrednih kapaciteta. Manastir Rmanj treba da bude zaštićen. Potrudiću se da oni koji možda nemaju volje da ga zaštite, ispoštuju vrijednost ovog manastira - rekao je Radmanović.
izvor:mojdrvar

 

[Cubanegra]

Vrlo lijepo i dobro sročeno o manistirima u BiH. Ja sam jedino obišao Dobrun. Malo popričao s Igumanom, sve u svemo je OK. Mislim da je autor trebaoo dodati i manastire te svetišta Katoličke Crkve. Pa tko voli neka izvoli!!!!

 

[santasa]

HE Unac - V O Z D R A !!!!

Manastir Liplje

Odakle god dolazili, u svetinju vas vodi dvadesetak kilometara uskog, što asfaltnog, što makadamskog puta, pa vam manastir izgleda dalek i nepristupačan. Ljepota netaknute prirode utjeha putniku namjerniku. U podnožju planine Borja manastirska crkva, čija visoka kupola, u veličanstvenom skladu sa okolnim borovima, stremi ka nebu
Manastiri su prve srpske škole, riznice prošlosti, pečati sadašnjosti i temelji budućnosti. U njima su se tvorile prve srpske knjige, vrijedne ruke monaha i monahinja uz blagoslov Božiji slikale su ikone, ukrašavale bogoslužbene sasude, vezle najljepše odežde za sveštenoslužitelje, za srpske careve i kraljeve... Kao najčešći ktitori manastira pominju se vladari iz dinastije Nemanjića, prije svih Stefan Nemanja, potonji sveti Simeon, i sveti Sava. Njima se pripisuje i osnivanje manastira Liplje u Eparhiji banjolučkoj.
U Liplje se može doći sa kotorvaroške, ili teslićke strane. Odakle god dolazili, u svetinju vas vodi dvadesetak kilometara uskog, što asfaltnog, što makadamskog puta, pa vam manastir izgleda dalek i nepristupačan. Ljepota netaknute prirode utjeha je putniku namjerniku do trenutaka kad se u podnožju planine Borja ukaže manastirska crkva, čija visoka kupola, u veličanstvenom skladu sa okolnim borovima, stremi ka nebu.
U tom trenutku jedino želite da što prije stignete dolje, gdje manastir grle dvije vode žive: potok Mlječanica i rijeka Bistrica.
Manastir Liplje pohodili smo u svete predvaskršnje dane, kad se spremao da sa cijelom vaseljenom dočeka Hristovo Vaskrsenje. Posljednjih godina traje velika obnova ovog manastira, pa nam se čini da vijekovi trajanja nisu na njemu ostavili traga. Ipak, na luneti iznad zapadnog portala čitamo da je Hram Blagovještenja Presvete Djeve Marije, zadužbina Save Nemanjića iz 1219. godine. Zaštitnik i hramovna slava ranije je bio sveti Nikola, a od obnove u 19. vijeku, to je veliki Bogorodičin praznik - Blagovijesti.
Prvi pouzdani podaci o manastiru Liplje potiču iz druge polovine 15. vijeka, kada su monasi ovog manastira i susjednog manastira Stuplje, koji takođe u ovom našem vremenu vaskrsava, upisali svoja imena u Kruševski pomenik manastira Dobruna kod Višegrada.
Narodno predanje kazuje da je manastir i selo Liplje dobilo ime po okolnim lipama. Drugi, opet, tvrde da je ime manastiru dala trava lipica, koja je rasla u ovom, nekad poznatom stočarskom kraju. Pripovijeda se da je u minula vremena, sa pladišta na Borju, gdje su monasi čuvali ovce, drvenim žlijebovima sprovedenim kroz brdo teklo mlijeko u manastir.
U svojoj dugoj i burnoj istoriji, manastir Liplje je više puta bio rušen i paljen, uništavan, ali ne i uništen.
Iz sačuvanih zapisa i rukopisnih knjiga saznajemo da je, početkom 17. vijeka, bratstvo ovog manastira bilo brojno, te da je ovdje postojala prepisivačka radionica.
Manastirska crkva u svojoj arhitekturi otkriva rašku školu, o čemu govore i dekorativni elementi na njenoj fasadi. Građena je od lomljenog, neobrađenog kamena. Od nekadašnjeg freskopisa, na zidovima vidljivo nije ostalo ništa, ali po fragmentima fresaka, nađenim prilikom obnove osamdesetih godina prošlog vijeka, koje stručnjaci datuju u 16. vijek, zna se da je crkva bila oslikana.
Nakon velikog austro-turskog rata, vođenog 1683-1699, zulum turskih vojnika nad srpskim življem primora i većinu monaha iz pravoslavnih manastira da potraže glavi mjesto u nekim mirnijim krajevima. Ljetopisac u jednoj od rukopisnih knjiga manastira Orahovice, u koji su izbjegli lipljanski i stupljanski monasi, bilježi: "U ta vremena manastiri mnogi opustješe i sagorješe od prokletih i bezbožnih agarjanskih čeda. I tada manastir Stuplje i manastir Liplje sagorješe i opustješe sasvim".
Manastir Liplje, ipak, nije stradao do temelja, kao što se to desilo sa obližnjim Stupljem. U toku turske vladavine, narod je pokušavao da obnovi svoju porušenu svetinju, ali je molba uslišena tek u drugoj polovini 19. vijeka, o čemu svjedoči zapis u luneti zapadnog portala.
Konačno, godine 1965, u Liplju je ponovo, poslije više od dva vijeka, užeženo kandilo monaškog opštežića. Dvije godine docnije, u obnovljenom manastiru, obavljeno je i prvo monašenje: zamonašen je današnji episkop banjolučki gospodin Jefrem. Od 1980. godine, kada episkop Jefrem dolazi na čelo Eparhije banjolučke, počinje novi procvat manastira ove eparhije, pa tako i Liplja, koja traje do dana današnjeg. Sveobuhvatna obnova omogućava danas vjernima da u ovoj svetinji nađu svoje duhovno utočište, a onima, željnim manastirskog tihovanja, mjesto kakvo samo poželjeti mogu.
izvor:teslicdanas



MANASTIR OZREN

Manastir Ozren je centar vjerskog i duhovnog zivota Srba u slivu srednjeg toka rijeke Sprece i podrucija planine Ozren.Prvi pisani podatak o sadasnjoj crkvi manastira Ozren potice iz 1587 godine.Radovi na gradji ove crkve,koja po svojim arhiktetonskim osobinama pripada 16 vijeku,poceli su vjervatno posle 1557 godine kada je dolaskom patrijarha Makarija Skolovica na presto srpskih patrijarha u Peci,uzpostavljeno normalno organizaciono stanje u srpskoj crkvi i pocela obnova crkava i manastira.
Cujuci vjekovnu tradiciju ozrenski su neimari dali crkvi krstoobraznu osnovu sa kupolom koja se oslanja na slobodne stubce i pripratu kvadratne osnove.Na stubcima pociva kockasto postolje,tambura,koja se izdize visoko iz krova.Kube je spolja osmostranu a iznutra okruglo.Na svakoj spoljnoj strani probijen je jedan prozor,ima ih dakle osam,odakle na sredini crkve pada obilna svijetlost.Ladja crkve poprecni travej iste su visine dok su priprata i mala,spoljna petostrana oltarska apsida,nize.
izvor:znanje



Manastir Rmanj neće biti potopljen

Autor: M. KALIMAN G. MAUNAGA

BIHAĆ - Generalni direktor "Elektroprivrede BiH" Amer Jerlagić izjavio je da manastir Rmanj ostaje daleko od buduće akumulacije ako dođe do izgradnje hidrocentrale na rijeci Unac, tako da ni u kom slučaju neće biti potopljen.

O mogućoj izgradnji hidrocentrale Unac i iskorišćavanju energije u Unsko-sanskom kantonu (USK) on je razgovarao sa premijerom USK Šemsudinom Dedićem i sa načelnikom opštine Bihać Hamdijom Lipovačom. Razgovarano je i o stanju elektroenergetske mreže na ovom području.
Najava gradnje hidrocentrale na Uncu ranije je izazvala žestoko protivljenje ekologa i lokalnog stanovništva. Isticano je kako će buduće akumulaciono jezero "progutati" Martin Brod i potopiti manastir Rmanj, te da će nepovratno biti uništene klima i neponovljiva ljepota Une.
- Ništa od tog nije tačno. Ni manastir Rmanj, ni Martin Brod neće biti ni blizu centrale. Istina, još uvijek nismo definisali granice nacionalnog parka "Gornji tok Une" i treba da se donese zakon po kojem će biti utvrđeno koji bi dio tog parka uzela hidrocentrala na Uncu - dodao je Jerlagić.
Prema njegovim riječima, "izgradnjom hidroelektrane Unac, instalisane snage 72 MNj, USK bi dobio veliku energetsku stabilnost".
Dedić je rekao da treba sprovesti kvalitetnu javnu raspravu i da javnost treba upoznati sa svim aktivnostima.
- Imali smo problema sa stanovništvom oko ideje gradnje hidroelektrane Vrhpolje na rijeci Sani. Dogovorili smo sa da "Elektroprivreda" u narednom periodu poboljša elektro-energetsku mrežu na našem području jer još imamo srpskih povratničkih naselja bez električne energije - rekao je Dedić.
Prema planovima, akumulacije će biti u kanjonu Unca, a zbog jezera biće, navodno, srušena samo jedna kuća.
Koordinator projekata u Centru za životnu sredinu Miodrag Dakić kaže da izgradnja hidrocentarale na Uncu možda neće ugroziti manastir Rmanj, ali da bi u tom slučaju taj kraj izgubio perspektivu.
- Poljoprivreda i turizam su grane od kojih može da preživi narod koji tamo živi, a ako se izgradi hidrocentrala to će uništiti i Unac i Unu. Potencijalne posljedice su velike i nadamo se da do toga neće doći - kaže Dakić.
On je dodao da je stalno u kontaktu sa organizacijama za zaštitu životne sredine u Bihaću i Martin Brodu i da vjeruje da će oni uspjeti da zaustave izgradnju hidrocentrale koja predstavlja veliku ekološku opasnost.

Važno duhovno sjedište

Manastir Rmanj u Martin Brodu, u živopisnom predjelu ušća Unca u Unu, važno je duhovno središte sjeverne tromeđe BiH, Like i Dalmacije. Narodna tradicija pripisuje njegovo podizanje Katarini Branković, kćerki srpskog despota Đurđa Brankovića. Prvi pouzdani podaci o manastiru Rmanj datiraju iz 1498. godine. Rmanjski kaluđeri su pomagali sve oslobodilačke pokrete srpskog naroda. Manastir je bio rušen od strane Turaka 1638. i 1661. i 1785. godine. Rmanj su 1944. bombardovali i srušili njemački avioni. Manastirski hram je obnovljen 1974.
Rmanj treba da bude zaštićen

Član Predsjedništva BiH Nebojša Radmanović rekao je da na civilizovan način treba rješavati pitanje zaštite prirodno-istorijskog i kulturnog nasljeđa u BiH pa tako i manastira Rmanj.
- Kao i druge civilizovane zemlje, BiH je u proteklih 12 godina uradila dobar posao na zaštiti kulturnog nasljeđa. Taj posao treba pojačati bez obzira na sve eventualne prednosti koje donosi izgradnja privrednih kapaciteta. Manastir Rmanj treba da bude zaštićen. Potrudiću se da oni koji možda nemaju volje da ga zaštite, ispoštuju vrijednost ovog manastira - rekao je Radmanović.
izvor:mojdrvar

HE Unac u srcu NP Una je doživjela sudbinu kao i svaka sumanuta misao u glavi bilo kojeg psihopate - isparila je u zaborav ! Uz to šizofreni roditelje ove šizofrene ideje Haris Silajdžić i Vahid Hećo doživjeli su, takođe, istu sudbinu - pometeni su sa BiH šizofrene političke scene skupa sa svojom šizofrenom energetskom politikom. :acute:
Na žalost, preživio je njihov i njihove političke partije glavni mecena - srbijanski elektro-pijačar Vuk Hamović - još poznat po svom životnom motu: "Pare meni, slava drugima". Sada preživjeli eko-terorista i eko-zlikovac rovari najčistiju vodu na planeti, boginju-rijeku - NERETVU. Da-bog-da mu zadnja bila i u grlo mu se sva salila, onako čista i djevičanska svom silovatelju ugasila žeđ i još nešto na ž. sorry

 

[zjovan29]

Maнастир Моштаница​

Један од најстаријих манастира Крајине који у себи чува камен и восак којим је био печећен Христов гроб те папучу са моштију Св.Василија Остошког...

Један од најстаријих манастира Босанске Крајине, Моштаница, налази се скривен у Козари поред рјечице са истим именом - Моштаница, 12 километара источно од Козарске Дубице. Према једном предању манастир је задужбина Немањића, а према другом подигнут је 1113. године на мјесту погибије светог Теодора Тирона.

Познато је предање по којем је Моштаницу подигао Хасан-паша Предојевић у 16. вијеку. Тај паша је, по истом предању, подигао и манастир Рмањ и даровао га свом брату калуђеру Гаврилу.

Као и већина других манастира, и манастир Моштаница имао је бурну прошлост - рушен је па обнављан чак девет пута.

Манастирска црква је монументална, дуга је 23,4, широка десет и по, а висока 13,5 метара, грађена од правилно тесаног камена. Има триконхосну основу са једном куполом ослоњеном на слободностојеће ступце. Улазни портал је, необично, на јужном зиду припрате. Манастирска црква је заштићени споменик културе и представља једну од најљепших сакралних грађевина из доба турске владавине.

У манастиру се чува восак којим је био печаћен Христов гроб, камен са Христовог гроба као и папуча са моштију Светог Василија Острошког. До манастира, иначе посвећеног Светом архангелу Михаилу, води асфалтни пут.

Манастир Гомионица

​

Православни манастир којег је познати српски писац Петар Кочић често описивао у својим дјелима...

Ко год је читао Кочићеве приповјетке сјећа се реченице једног од познатих ликова: ""Симеон Пејић Рудар, ђак од намастира Гомјенице". Манастир који је Кочић прославио налази се у срцу Босанске Крајине у селу Кмећани код Бронзаног Мајдана, 45 километара западно од Бања Луке. У Гомионици су се замонашили отац Петра Кочића, Герасим и брат Илија.

Према неким народним предањима манастир су подигли Стефан Немања и Свети Сава, док друга кажу да је манастир подигла нека царица Мара, али није познато да ли је то кћерка деспота Ђурађа Бранковића и жена султана Мурата Другог, или кћерка деспота Јована удата за Фердинанда Франкопана при крају 16. вијека.

У турским писаним документима манастир се први пут помиње половином 16. вијека под именом Залужје. Сви каснији писани документи биљеже друго име – Гомионица. Претпоставља се да се на мјесту садашњег храма налазила црква брвнара, а цркве од дрвета познате су још из времена Светог Саве. Током бурне историје овог краја, манастир је више пута рушен и пљачкан, али и обнављан.

Манастирска црква посвећена је Ваведењу Пресвете Богородице, једнобродна је, са куполом и полукружном олтарском апсидом. Фреске су из друге половине 19. вијека. Ријетке и вриједне иконе, рукописне и штампане књиге и други предмети које посједује овај манастир, чувају се у манастирској ризници. Највриједнија је икона Пресвете Богородице Одигитрије с краја 15. и почетка 16. вијека. Изузетно су вриједне и гомионичке царске двери из 18. вијека, али и дрворезбарени крст из 17. вијека.

Манастир је регистрован као споменик културе.

Манастир Добрићево

​

Православни манастир чије фреске по мишљењу стручњака представљају најљепшу цјелину српског живописа из тога времена...

Према историјским подацима, на темељима ранохришћанске базилике, на старој локацији, у првој половини 13. вијека саграђен је манастир Добрићево. Не зна се тачно ко га је градио, а једно народно предање казује да су то били Немањићи, док друго за градњу манастира везује цара Константина и његову мајку Јелену. Први писани документ који помиње овај манастир је из половине 17. вијека.

На старој локацији, на Требишњици у близини Требиња, манастир се налазио све до 1965. године када је, због изградње хидроелектране пресељен у село Орах код Билеће.

Фреске у манастирском храму посвећеном Ваведењу Пресвете Богородице радио је крајем 16. или почетком 17. вијека познати Георгије Митрофановић. За његове фреске сачуване у Добричеву стручњаци кажу да представљају најљепшу цјелину српског живописа из тог времена. Приликом пресељења манастира испод слоја ових фресака пронађени су остаци старијег живописа.

У Добричеву се налази и велика светиња – свете мошти-рука непознатог светитеља окована у позлаћену сребрну наруквицу из једног комада.

Манастир је више пута пљачкан и паљен, а потом обнављан.

Манастир Драгаљевац

​

У народу је познато да су звона овог манастира најчувенија у овом крају по свом звуку и акустичности...

На око девет километара од магистралног пута Бијељина – Брчко у селу Горњи Драгаљевац налази се манастир Светор архангела Гаврила. Подигнут је 1909. године, а црква посвећена Светим апостолима Петру и Павлу је четврта црка на овом мјесту. Сматра се да су прве три биле брвнаре, сличне многима у Србији, а градња прве везује се за 15. вијек.

Последњу цркву градио је Иван Тон, иконостас је урађен у радионици Николе Ивковића у Новом Саду 1908. године. За звона ове цркве, рађена, иначе, у Темишвару, каже се да су најчувенија у околини, звучна и акустична, а народ овог краја вјерује да имају и моћ да спријече временске непогоде јер град никад није направио штету у Драгаљевцу.

Цркве представља имитацију патоса цркве Свете Софије у Цариграду. Сама црква је крстолика, а комплетан храм урађен је у духу српско-византијског градитељства. Цркву је 1954. године осликао Чех Карло Мацек. Поред цркве је и мала кућа која датира још из турског времена и служила је као конак за вјернике.

У току је обнова и ове цркве а саграђен је и нови конак.

Манастир Дужи

​

Манастир у чијем здању се вјерно чува честица Часног крста...

Манастир Дужи посвијећен Покрову Пресвете Богородице, налази се седам километара југозападно од Требиња, на лијевој страни Требишњице. У 16. и 17. вијеку био је метох манастира Тврдош, а када је крајем 17. вијека Тврдош разорен, митрополит и монаси прелазе у Дужи и обнављају га. До укидања Пећке патријаршије 1776. године био је сједиште херцеговачког митрополита.

И овај манастир је више пута страдао, пљачкан је и пустошен, нарочито у другој половини 19. вијека.

Између Првог и Другог свјетског рата у Дужима бораве избјегли руски монаси који су убијени половином 1941. године. Манастир посједује вриједне рукописне црквене књиге, чак и руска издања из Москве и Кијева од краја 17. до друге половине 19. вијека. У манастиру Дужи налази се и честица Часног крста.

Црква манастира Дужи је велика, једнобродна, са полукружним олтаром. Обновљена је а у току је иконописанје зидова. На имању манастира сестринство производи вино, ракију и мед изузетног квалитета.

Манастир Клисина

​

Име је посудио од грчке ријечи eklisija-црква, а посвећен Св.Великомученици Марини...

На магистралном путу Приједор – Сански Мост, у селу Ништавци, 14 километара од Приједора, налази се манастир Клисина посвећен Светој Великомученици Марини. На мјесту гдје је саграђен, према предању, налазио се манастир саграђен у 15. вијеку кога су Турци срушили одмах по освајању Босне.

Прије садашње цркве на истом мјесту налазила се црква брнара који су усташе порушиле на почетку Другог свјетског рата. Њени темељи пронађени су приликом градње садашњег храма. Само име – Клисина, настало је од грчке ријечи еклисија – црква.

У манастирском конаку може се преноћити, а у трпезарији има мјеста за тридесетак особа.

izvor:tors.rs.sr

 

[zjovan29]

Manastir Krupa na Vrbasu
Iz Vikipedije

Crkva Svetog Ilije
​

Manastir Krupa na Vrbasu


Crkva Svetog Ilije u Krupi na Vrbasu (u narodu poznata kao Ilinka ) je podignuta na temeljima srednjovekovnog manastira Krupa.​

Nalazi se dvadesetak kilometara uzvodno od Banje Luke .​

Prema dostupnim izvorima sam manastir je podignut krajem 13.​

veka ili početkom 14.veka .
​

Monasi Krupe na Vrbasu podigli su i manastir Krupu kod Obrovca u Dalmaciji 1317 .godine.​

Manastir je zapusteo je krajem 17 veka u vreme osmanlijsko-austrijskih ratova.​

U međuvremenu je podignuta crkva brvnara , dok je manastir bio u ruševinama sve do odlaska Osmanlija sa tih prostora.​

Manastir je obnovljen krajem 19. veka , najviše zaslugom mitropolita sarajevskog, Save Kosanovića uz aktivno učešće naroda iz okolnih sela, parohijskih crkava i posebno prilozima manastira Gomionica .​

stoljeća , najviše zaslugom mitropolita sarajevskog, Save Kosanovića uz aktivno sudjelovanje naroda iz okolnih sela, parohijskih crkava i posebno prilozima manastira Gomionica .

Manastir je po drugi put porušen i spaljen 1914 . godine, a obnovljen je tek šezdesetih godina 20.​

veka .​

Uskoro bi trebala da počne obnova, kako manastira tako i manastirskog konaka, za šta je već izrađena projektna dokumentacija.



Srpski manastiri i crkve u RS, BiH (foto)

Hercegovačka Gračanica - Херцеговачка Грачаница

Nalazi se nedaleko od Trebinja. Sazidana je po uzoru na manastir Gracanica sa Kosova. Podignuta je u spomen Jovana Ducica u коjoj je sahranjen.

izvor:skyscrapercity


Saborna crkva Trebinje - Саборна црква Требиње

Manastri Tvrdoš XVI vijek - Манастир Тврдош XVI вијек


Manastir se nalazi kod Trebinja sa crkvom Uspenja Bogorodice završen je 1510 godine. Iste godine freske je uradio dubrovacki slikar Vicko Lovrov.Crkva je stradala je 1694 u vrijeme turskom-mletackih ratova, a u trecoj deceniji 20. vijeka ponovo je podignuta.

izvor:skyscrapercity

Dodato posle 3 minuta:
--------------------------------------------------------------------------

Manastir Zavala XIII vijek - Maнaстир Завала XIII вијек


Manastir Zavala udaljen je oko 40 kilometara jugozapadno od Trebinja. Prema narodnom predanju zadužbina kralja Dragutina. Kada se govori o vremenu njegovog osnivanja, često se pominje 1271. godina, koja je upisana na jednom starom manastirskom pečatu. Ovdje je početkom sedamnaestog vijeka boravio čuveni živopisac Georgije Mitrofanović. On je prije dolaska u Zavalu živopisao manastir Hilandar na Svetoj gori. U Hercegovini je, osim ovog manastira, oslikao još i manatir Dobrićevo kod Bileće.

izvor:skyscrapercity


Manastir Dobrićevo XVII vijek - Манастир Добрићево XVII вијек

Njegovo osnivanje se pripisuje caru Konstantinu i Nemanjicima. u izvorima manastir se prvi put pominje u 17. vijeku, iako mnogi elementi ukazuju na njegovo ranije postojanje.

izvor:skyscrapercity

Dodato posle 3 minuta:
--------------------------------------------------------------------------

Vladicin dvor

kapela Veličani

crkva Veličani

Jos sakralnih objekata u blizini Trebinja

izvor:skyscrapercity

Dodato posle 3 minuta:
--------------------------------------------------------------------------

Čađavica

Gornji Dragaljevac

Vršani

Glavičice

Suvo Polje

Suvo Polje, crkva Časnog krsta

Zagoni

Crnjelovo

Velika Obarska

Amajlije

Janja

izvor:skyscrapercity

Dodato posle 3 minuta:
--------------------------------------------------------------------------

Manastir Tavna XVI vijek - Манастир Тавна XVI вијек

Narodno predanje, ne bez osnova, pipisuje njegov postanak vremenu Nemanjica, tacnije, vremenu kralja Dragutina koji je upravljao ovim krajevima i bio poznatiji kao ,,sremski kralj''. Danasnja crkva manastira Tavne, sagradjena na mjestu prvobitne crkve, pominje se vec u najranijim turskim poreskim defterima iz 1533. i 1548. godine, a od 1548. do 1586. pominje se izricito kao manastir.
Manastir Tavna je stradao za vrijeme turske vladavine, ali je bio obnovljen pod vodjstvom hajduka. Narodno predanje obnovu pripisuje Starini Novaku, hajudkom harambasi iz druge polovine XVI vijeka i njegovom bratu Radivoju.

Slike sa terase konaka manastira Tavna.

Predstavlja kneza Ivu od Semberije kako otkupljuje roblje od Kulina Bana

Na ovoj je predstavljen narodni pjevac Filip Višnjić

Uspenje Bogorodice

izvor:skyscrapercity

Dodato posle 3 minuta:
--------------------------------------------------------------------------

Manastir Sv. Vasilije Ostroški, Bijeljina - Манастир Св. Василије Острошки, Бијељина

izvor:skyscrapercity

 

[zjovan29]

Manastri Dobrun XIII vijek- Манстир Добрун XIII вијек

Nalazi se izmedju Vardista i Visegrada na rijeci Rzavu. Osnovali su ga zupan Pribil i njegovi sinovi Stefan i Petar. Ovaj posljednji je 1383, kao monah Jovan, sazidao i zivopisao pripratu. Vec 1393, kad su Turci prvi put provalili u Bosnu, manastir je strada. Obnovili su ga despot Stefan Lazarevic i kneginja Milica.

оvdje se može vidjeti uskotračna pruga koja povezuje manastir Dobrun sa Mokrom Gorom, a gradi se produžetak do Višegrada i ćuprije

Potočari - Поточари

Ražljevo - Ражљево

Piperci - Пиперци

Brezik - Брезик

Buzekara - Бузекара

Brezovo Polje - Брезово Поље

Rudanka - Руданка

nova crkva Doboj - нова црква Добој

Šešlije - Шешлије

Donji Žabari - Доњи Жабари

Lončari - Лончари

izvor:skyscrapercity