Srpske crkve i manastiri

[Big Moca]

Srpske crkve i manastiri

Manastir Ostrog

Na petnaestak kilometara od Danilovgrada u smeru Nikšića nalaze se Bogetići, gde se desno skreće za manastir Ostrog, najveću svetinju hrišćana iz Crne Gore i sa prostora zemalja bivše Jugoslavije. Pribijen uz ogromnu kamenu gromadu brda Ostrog, gore iznad Bjelopavlićke ravnice, Manastir impresivno deluje na svakog ko skrene pogled prema njemu. A kad se nađete pred ulazom u ovo svetilište i pogledate u dolinu Zete, pred vama će se ukazati slika raskošne prirode, a u njenom sredštu zelenilom obrasla krivudava reka.

Ulazeći u areal Manastira, nakon 8 km krivudavog brdskog puta od Bogetića, stiže se na zaravan na kome se nalaze prodavnice suvenira, a nešto dalje i Donji manastir Ostrog. Gornji manastir je visoko u brdu (900 m/m) i delom zavučen u pećinu. Do njega vodi vrlo strmi put sa dvadesetak ostrih krivina, koji prolazi kroz šumu sa pešačkim prečicama.

Manastir je osnovao mitropolit zahumsko-hercegovački Vasilije Jovanović 1656. godine, i u njemu živeo do svoje smrti, 1671. godine. Zbog svojih zasluga za života i očuvanosti tela posle smrti dugi niz godina, proglašen je za sveca sa imenom sv. Vasilije Ostroški.

U Gornjem manastiru su smeštene dve neobične pećinske crkvice - Vavedenja Bogorodice i Svetog krsta. U crkvici Vavedenja smešten je ćivot sv. Vasilija, koji je posle smrti prozvan Čudotvorcem. Obe crkvice su živopisane lepim freskama koje su nedovoljno vidljive zbog čadđ i slabog osvjetljenja. Od ulaznih vrata u Gornji manastir do gornje crkvice treba preći 77 stepenica.

Zanimljivo je istaći da je sv. Vasilije za života iz vlastitih sredstava obnovio staru, Vavedenjsku crkvu i kupio komad obradive zemlje, da bi kaluđeri mogli obezbediti osnovne prehrambene namirnice.

Donji manastir je podignut 1820. godine na nadmorskoj visini 800 metara. Na ulazu u ovaj manastir nalazi se crkva Sv. Trojice iz 1824. godine. Kako su oba manastira zavučeni pod brdom, ovde je i zimi prijatna klima.

Manastir Ostrog je preko cele godine najposećenije svetilište u Crnoj Gori. Posećuju ga vernici svih vera i sa prostora cele bivše Jugoslavije i iz mnogih drugih zemalja. Posle Hristovog groba i Svete Gore, manastir Ostrog je treće najposjecenije svetiliste u hrišanskom svetu.

Najveći deo hodočasnika moli se svetom Vasiliju da im pomogne u ostvarivanju najvećih životnih želja, prvenstveno radi ozdravljenja. Tradicionalni dan okupljanja vernika je 12. maj, dan sv. Vasilija, kada se okupima hiljade vernika na ovom prostoru. Mnogi dolaze pešice, a neki i bosonogi, kako se nekad masovno dolazilo u pohode večnom domu sv. Vasilija Ostroškog.

Izvor: Verujem



Dragi prijatelji!

Otvorio sam ovu temu sa namerom da napravimo jednu lepu enciklopediju Srpskih crkvi i manastira.Iskreno se nadam da ćete mi se pridružiti,i da ćemo skupa obogatiti sadržaj ove teme.Hvala svima unapred.

 

[crvendac_011]

Manastir Studenica

Manastir Studenica

Manastir Studenica je manastir Srpske pravoslavne crkve koji se nalazi 39 km od Kraljeva. Studenica je jedan od najvećih i najbogatijih manastira Srpske pravoslavne crkve.
Manastir je 1190. osnovao Stefan Nemanja. Utvrđeni zidovi manstira okružuju dve crkve: Bogorodičnu crkvu i crkvu Svetog Joakima i Ane (Kraljeva crkva). Obe crkve su izgrađene od belog mermera.

Konak Panorama

Patron i izgradnja: Studenicu, crkvu posvecenu Bogorodici Dobrotvorki je izmedu 1183. i 1191.godine, podigao veliki župan Stefan Nemanja kao svoju glavnu zadužbinu i dinasticki mauzolej.
Dugo vremena je Studenica bila uzor potonjim zadužbinarima, Nemanjinim naslednicima koji su svoje zadužbine gradili po njenom uzoru.

Prozor "tri svetla" Sveti Sava Manastir je poznat po svojoj kolekciji fresaka iz 13. i 14. veka.

UNESKO je 1986. uvrstio Studenicu u listu Svetske baštine.
Manastir Studenica je posvećen Uspenju presvete Bogorodice. Prva faza radova je završena u proleće 1196, kada je Stefan Nemanja prepustio prestvo svom sinu Stefanu Prvovenčanom i povukao se u svoju zadužbinu. Kad je kasnije otišao u manastir Hilandar, Stefan Prvovenčani se brinuo o Studenici. Tamo je Nemanja primio monaški postrig i ime Simeon. Sveti Simeon se upokojio u Hilandaru 1199. Nemanjin treći sin Sava Nemanjić je, nakon što je pomirio svoju braću Stefana i Vukana, prenio mošti Svetog Simeona u Studenicu gde su i dan danas. Pod Savinim starateljstvom, Studenica je postala politički, kulturni i duhovni centar srednjovekovne Srbije. Uz ostala svoja dela, Sava je napisao Studenički tipik, u kom je opisao život svog oca Nemanje, ostaviviši izvore o duhovnom i monaškom životu u njegovom vremenu.

Raspeće Hristovo Sveti Jovan

Studenica je uživala pažnju i drugh članova dinastije Nemanjića. Kralj Radoslav je 1245. dodao crkvi pripratu, a kralj Milutin je sagradio malu crkvu posvećenu svetim Joakimu i Ani.
Od pada poslednje srpske srednjovekovne države 1459, Turci su često napadali manastir. Prva značajna restauracija je izvršena 1569, kada su freske Bogorodičine crkve ponovo naslikane. Početkom 17. veka, požar i zemljotres su oštetili manasti, a istorijski dokumenti i značajni delovi umetničke baštine su uništeni i izgubljeni zauvek.

Zadnji sud, freska iz 1568 Krštenje Isusovo, freska iz 1313/14

Bogata zbirka bogoslužbenih predmeta i ikona izložena je u manstirskoj riznici.
U manstirskom kompleksu Studenice nalaze se još dve crkve.
Mala crkva posvecena Svetom Nikoli koja je gradena pocetkom XIII veka sa sacuvanim fragmentima fresaka iz cetvrte decenije XIII veka.
Crkva Sv. Joakima i Ane – Kraljeva crkva, sazidana 1313/14.godine u vreme kralja Milutina po kome je i dobila ime. Kvadratne je osnove sa dobro sacuvanim živopisom koji predstavlja pravo remek delo slikarskog stila renesanse Paleologa.

SPC Portal

 

[crvendac_011]

Manastir Manasija

Manastir Manasija

Manasija (Resava) je jedan od najznačajnijih spomenika srpske srednjovekovne kulture i pripada takozvanoj „Moravskoj školi“. Podigao je despot Stefan Lazarević - Visoki između 1407. i 1418. godine. Odmah posle osnivanja, Manasija je postala kulturni centar despotovine. Njena „Resavska škola“ bila je po svojim prevodima i prepisima čuvena - i posle pada despotovine - kroz ceo XV i XVI vek.

Despot Stefan Lazarević Sveti ratnici

Manastirski kompleks sastoji se iz:
• crkve
• velike trpezarije ili takozvane „škole“ (koja se, teško oštećena, nalazi južno od crkve)
• tvrđave sa 11 kula od kojih je najveća „Despotova kula“ (severno od crkve).
U toku viševekovne turske okupacije, manastir je više puta pustošen i razaran. Sa crkve je bio skinut olovni krov, pa je više od jednog veka crkvena građevina prokišnjavala i 2/3 fresaka je nepovratno propalo.
Zapadni deo crkve, takozvana „priprata“ prilikom jedne eksplozije u XVIII veku teško je oštećena, pa je današnja priprata većim delom naknadno dozidana. Srećom, u tom delu crkve očuvan je pod u mozaiku, koji je rađen od krupnog raznobojnog kamena.

Detalj kompozicije Svevideće oko
Zgrada Resavske škole

Iako teško oštećen, životopis Manasije spada u red najvećih dometa srednjovekovnog slikarstva. Od očuvanih fresaka prvo zaslužuje pažnju kritorska kompozicija na zapadnom zidu glavnog dela crkve, na kojoj je sačuvan portret despota Stefana. Na južnom i severnom zidu - u pevnicama - očuvani su veličanstveni likovi svetih ratnika. U gornjim zonama pevnica naslikane su scene iz života Gospoda Hrista i ilustrovane Njegove priče iz Jevanđelja. U glavnom kubetu su predstavljeni starozavetni proroci. U oltaru je naslikano Pričešće apostola i Povorka svetih otaca, među kojima je (poslednji u redu prema severu) prvi srpski arhiepiskop - Sveti Sava. Na stubovima su dobro očuvani medaljoni sa poprsjima svetitelja, kao lik svetog arhanđela Mihaila (na južnom) i svetog Petra Aleksandrijskog (na severnom stubu).

Iz starog zaveta Sveti ratnici Areta, Nestor i Nikita

Manasija je pustošena i razarana 1439, 1456, 1476, i 1734, a obnavljana 1735, 1806, 1810, i 1845. godine. Zavod za zaštitu spomenika kulture (tada) SR Srbije otpočeo je 1956. godine obimne konzervatorsko-restauratorske radove. Čišćenja i konzervacija fresaka izvršeni su od 1959. do 1962. godine.

Prorok Habakuk Freske svetih ratnika u kupoli manastira

SPC Portal

 

[crvendac_011]

Manastir Žiča

Manastir Žiča

Manastir Žiča se nalazi u centralnoj Srbiji,između Kraljeva i Mataruške Banje. Putem preko reke Ibra, na 4. kilometru južno od Kraljeva.
Manastirska crkva je posvećena Svetom Spasu-Vaznesenju Gospodnjem, a podigao je kralj Stefan Prvovenčani sa svojim bratom Svetim Savom, između 1208. i 1215.godine.
Istorija manastira Žiče počela je onog trenutka kada je sedamanestogodišnji Rastko Nemanjić odlučio da napusti dvor svog oca Stefana Nemanje i posveti se monaškom podvigu na Svetoj Gori Atoskoj. Kao smerni monah, Sava je svojim podvizima pružao primer svetogorskim kaluđerima. Božijom blagodaću uspeo je da preporodi srpsku zemlju i u duhovnom i u državotvornom pogledu.

Apostol Pavle Apostol Petar

Kada se početkom XIII veka Sveti Sava vratio sa Svete Gore u Srbiju sa moštima svetog mu roditelja Simeona mirotočivog, srpska država je bila potrešena sukobom između Stefana i Vukana. Pomirivši zavađenu braću Sveti Sava je zajedno sa Stefanom odlučio da sagradi manastir Žiču kao srpsku carsku lavru. Mesto na kom se gradio manastir bilo je podjednako udaljeno i od Carigrada i od Rima, što je Božijom pomoću značilo da je Srbija na raskršću između pravoslavnog Istoka i rimokatoličkog Zapada.

Uspenje Presvete Bogorodice Raspeće Hristovo

Crkva u manastiru Žiči koja je posvećena Hristovom Vaznesenju (Sveti Spas) građena je oko dvadeset godina. Crkva je kao celina predstavljala ne samo manastirski hram već i katedralu prvog srpskog arhiepiskopa. U građenju crkve uočavaju se novine u odnosu na hramove iz vremena Stefana Nemanje.

Žiča je oslikana zauzimanjem Svetog Save oko1220.godine, a kako i dolikuje prvom sedištu srpske autokefalne arhiepiskopije,freskama su je ukrasili najbolji “mramornici i slikari” iz Carigrada. Veliki deo prvobitnog živopisa je uništen, sačuvani su fragmenti u pevnicama, a postojeće freske potiču iz doba velike obnove Žiče za vreme kralja Milutina između 1313. i 1316.godine.

Sveti Nikola Predstava anđela iz Blagovesti Zahariju

Vladika Nikolaj
Poslije višegodišnjeg služenja u Eparhiji ohridskoj vladika Nikolaj (Velimirović) je 1934. godine bio ponovo vraćen na mjesto episkopa žičkog. Kao jedan od najistaknutijih arhijereja Srpske pravoslavne crkve između dva svjetska rata vladika Nikolaj je učestvovao u brojnim delegacijama i misijama širom svijeta. Zbog neskrivenog antifašističkog istupanja u martovskim događajima tokom 1941. godine vladika Nikolaj je bio u nemilosti njemačkih okupacionih vlasti u Srbiji. Njemački fašisti su ga nasilno odveli iz manastira Žiče u manastir Ljubostinju, gdje je bio pod njihovom stalnom prismotrom. Više puta je mučen i zlostavljan u kruševačkom zatvoru. Nijemci su ga iz Ljubostinje prebacili u manastir Vojlovicu, gdje je bio i patrijarh srpski Gavrilo (Dožić). Pri kraju rata vladika je odveden u fašistički logor Dahau. Iz Dahaua je nakon završetka rata, ne slažući se sa novim komunističkim vlastima u Jugoslaviji, otišao u SAD, gdje je među pravoslavnim Srbima, daleko od otadžbine, nastavio svoju duhovničku misiju. Upokojio se u manastiru sveti Tihon u Pensilvaniji marta mjeseca 1956. godine, a sahranjen je u manastiru sveti Sava u Libertivilu. Njegove mošti su 1991. godine prenesene u Lelić kod Valjeva.
Vladika Nikolaj, kojega već odavno srpski narod zove svetim vladikom, bio je prije svega Hristonosac, a potom i filozof-književnik, duhovnik i besjednik. Zbog velike mudrosti koju je ovaj časni otac ostavio iza sebe u mnogobrojnim pisanim djelima, mnogi danas vladiku Nikolaja porede sa premudrim vladikom Njegošem.

SPC Portal

 

[crvendac_011]

Manastir Gračanica

Manastir Gračanica

Od ranije postojeće ranohrišćanske bazilike iz VI veka, i sledeće građevine, crkve iz XIII veka, sedišta lipljanskog episkopa, ostali su samo delovi. Sadašnja crkva, posvećena u srednjem veku Blagoveštenju dok danas slavi Uspenje Bogorodičino, sagrađena je i oslikana kao zadužbina kralja Milutina do 1321. godine.

Kralj Milutin Kraljica Simonida

Crkva ima formu petokupolnog razvijenog upisanog krsta, sa ubrzo dodatom otvorenom spoljašnjom pripratom i verovatno kulom-zvonikom na zapadnoj strani. Gračanica predstavlja vrhunsko ostvarenje poznovizantijske arhitekture, koje pleni svojim jedinstvom konstruktivnih i
dekorativnih elemenata.

Simeon Mirotočivi Hrist u kupoli manastira

Teološki učeno, raspričano gračaničko slikarstvo pripada zrelom slikarstvu tzv. "dvorske škole kralja Milutina," čija ostvarenja se uklapaju u najavangardnije tokove klasične umetnosti doba Paleologa. Nešto slabijeg kvaliteta je živopis iz eksonarteksa, zatvorenog i ponovo živopisanog 1570. g. Crkva, već 1379-83. g. dosta oštećena od Turaka, obnovljena je 1383. g. Posle konačnog podpadanja ovih predela pod tursku vlast manastir je imao tešku istoriju ispunjenu haranjima i stradanje, posebno tokom XVIII-XIX
veka.

Polaganje Hrista u grob Uspenje

Od nekada čuvene riznice ostalo je nekoliko dragocenih ikona iz XVI-XVII veka, nešto rukopisnih knjiga ali i jedan oktoih štampan 1539. g. u štampariji koja je radila u manastiru početkom XVI veka.
Tokom 1999. g. Gračanica je više puta granatirana od strane albanskih terorisata i pretrpela je manja oštećenja.


SPC Portal

 

[Big Moca]

Hilandar

Hilandar je srpski manastir koje se nalazi na severnom delu Svete Gore - monaške republike sa 20 velikih manastira, smeštenoj na trećem kraku poluostrva Halkidiki u severnoj Grčkoj. Manastir je nekoliko kilometara udaljen od mora. Manastir Hilandar je, spolja gledan, sličan velikom srednjovekovnom utvrdjenju. Opasan je debelim zidovima visokim i do 30 metara, dok je čitav kompleks zidina dug oko 140 metara, a širok skoro 75 metara. Na južnoj i istočnoj strani manastirskog kompleksa uzdižu se dve velike kule – pirgovi.

Krajem XII veka vizantijski car Aleksije III Andjeo dao je pravo velikom županu Stefanu Nemanji (u monaštvu Simeon) i njegovom sinu monahu Savi (budućem Svetom Savi), da na ruševinama nekadašnjeg vizantijskog manastira Helandariona, podignu srpski manastir u rangu carske lavre. Vizantijskii car je 1198. izdao povelju Simeonu i Savi kojim se manastir

Hilandar i svetilište u Milejama daruju ‘’da Srbima budu na večni poklon.’’ Simeon i Sava su podigli, uz finansijsku podršku župana Stefana, budućeg kralja Stefana Prvovenčanog, crkvu posvećenu Vavedenju Bogorodice, oko koje je obrazovan čitav kompleks gradjevina: bedemski zidovi, konaci, pirgovi – kule (pirg Svetog Georgija i pirg Svetog Save).

Sava je 1200. sastavio Hilandarski tipik kojim je odredjen način života monaha u manastiru.

Srpski kralj Uroš I je 1262, da bi zaštitio manastir sa kopnene strane, podigao veliki pirg – kulu Preobraženja iznad manastira. U tom pirgu će 1264. hilandarski monah Domentijan sastaviti Žitije Sv. Simeona, pošto je dve decenije ranije, u Kareji (1243) sastavio Žitije Sv. Save Srpskog.
Kralj Milutin je 1303. na temeljima stare, sazidao novu crkvu Vavedenja Bogorodice koja je sačuvana do danas, utvrdio je bedemske zidove, i podigao nove konake u kompleksu. U vreme Milutina podižu se novi pirgovi - kule, jedna na putu od Hilandara ka morskoj obali, tzv. ''Milutinov pirg'', druga na obali mora ''Hrusija'' sa crkvom Sv. Vasilija, zadužbinom Stefana Dečanskog. Glavni hram je živopisan 1321, a u isto vreme oslikane su trpezarija i grobljanska crkva.

U vreme cara Stefana Dušana (1331-1355) Sveta Gora došla je pod njegovu vlast, pa su Hilandar, ali i drugi svetogorski manastiri, bili obasuti bogatim darovima. Car Dušan se u Hilandar sklonio 1347-1348, od kuge koja je besnela na Balkanu. Hilandar je, zahvaljujući darovima srpskih vladara, raspolagao velikim imanjem – metosima u Pomoravlju, u Hvosnu i oko Peći (današnja Metohija), u dolini reke Strume, u okolini Soluna i na samom poluostrvu Halkidiku. Samo na Svetoj Gori, posed manastira Hilandara zahvatao je petinu njene ukupne teritorije. Sledeći primere vladara, srpska vlastela je takodje bogato darivala manastir novim imanjima (sevastokreator Vlatko, veliki vojvoda Nikola Stanjević, despot Dejan) ili bogato ukrašenim bogoslužbenim knjigama i drugim dragocenim predmetima.

Knez Lazar Hrebeljanović je ktitor prostrane spoljne priprate koja je oko 1380. sazidana uz zapadnu stranu crkve Vavedenja Bogorodice, čime je glavni manastirski hram iz doba kralja Milutina dobio svoj konačni izgled.
U kompleksu manastira Hilandara, i oko njega, zidali su, uz Nemanjiće, i drugi srednjevekovni vladari, bogati feudalci, crkveni poglavari i mnogi priložnici. Despot Jovan Uglješa je pred pogibiju u bici na Marici 1371, manastiru poklonio nova imanja, a smatra se da je Toma Preljubović platio oko 1375, oslikavanje crkve Sv. Arhandjela. U Hilandar su se, uzmičući pred Turcima, sklonili mnogi svetovni i crkveni velikodostojnici.

Posle privremenog gubitka samostalnosti (1387-1403), Hilandar je je, zajedno sa Svetom Gorom od 1430. do 1912. bio pod osmanskom vlašću. U vekovima turske vladavine, Hilandar su pomagali i ruski carevi i moldavski kneževi u XVI veku, a srpski patrijarsi iz Peći (Antonije, Jovan, Maksim), hercegovački mitropolit Simeon i beogradski mitropolit Simeon u XVII veku. Hilandarski monasi su u XVIII veku uspostavili žive veze sa Karlovačkom mitropolijom i srpskim crkvenim opštinama u južnoj Ugarskoj i u Bosni, dok su Bugari takodje značajno doprineli očuvanju duhovnog života u manastiru, posebno prilozima posle velikih požara 1722 i 1776. U Hilandaru je bugarski monah Pajsije napisao čuvenu Istoriju slavjano-bolgarsku (1762). U Hilandaru je u zimu 1765-1766 boravio Dositej Obradović, koji je ostavio svedočanstvo o sporu Srba i Bugara oko uprave nad manastirom. Od kraja XVIII veka, manastirom prestaje da upravlja iguman, već se igumanijom manastira smatra čudotvorna ikona Bogorodice Trojeručice. (Iguman se ponovo bira tek od 1991).

Hilandar je, posle obnove Srbije, povremeno pomagao i knez Miloš Obrenović (1820. i 1835), premda je većina monaha u manastiru bila bugarske narodnosti. Spor oko uprave manastirom rešen je posle posete kralja Aleksandra Obrenovića Hilandaru 1896. Kraljevina Srbija je platila manastirske dugove i monasi su ponovo mogli da dolaze iz Srbije i drugih srpskih krajeva. Početkom XX veka, manastir je ponovo imao većinu srpskih monaha. Hilandar je, takodje, u pratnji premijera Nikole Pašića, posetio i kralj Petar I Karadjordjević.

U manastirskom kompleksu nalaze se gradjevine sačuvane od osnivanja manastira, zatim gradjevine koje su obnavljane posle raznih požara i najzad one koje su podignute u novije vreme, uglavnom u XIX veku. Manastir se nalazi pod jurisdikcijom Vaseljenske patrijaršije u Carigradu (današnjem Istanbulu), a staranjem manastirskog bratstva, naše i grčke države dobro se čuva, održava i obnavlja.

Arhihektura

Današnju glavnu manastirsku crkvu – Vavedenja Bogorodice - sagradio je početkom XIV veka kralj Milutin, na temeljima prvobitne crkve koju su podigli Simeon Nemanja i Sveti Sava. U vreme kneza Lazara, oko 1380, uz crkvu je sagradjena priprata.

Kompleks je ogradjen odbrambenim zidovima koji su pojačani pirgovima – kulama, Svetog Save i Svetog Georgija uz koje su podignuti visespratni konaci, kapele, paraklisi, bolnica i drugi prateći objekti. Gradjevine su zidane u vizantijskoj arhitektonskoj tradiciji od tesanog kamena sa naizmeničnim redovima opeke, dok su podovi i balkoni izradjeni od drveta. Pored glavne manastirske crkve u Hilandaru se nalazi još 12 manjih crkava i kapela sa živopisima iz raznih vremena, sa ikonostasima iz doba različitih umetničkih škola, sa ikonama, utvarima i drugim predmetima značajne umetničke vrednosti.

Na glavnoj crkvi Vavedenja Bogorodice ima sačuvane prvobitne plastike, dok je pod u crkvi ukrašen mozaikom izuzetne umetničke lepote.

Živopis

Sačuvani živopis u kompleksu manastira svedoči o visokoj umetničkoj vrednosti slikara iz raznih perioda. Najstariji sačuvani živopis je s kraja XIII veka u kapeli na pirgu Svetoga Georgija (završni radovi 1981. godine). S početka XIV veka je živopis u glavnoj crkvi (samo u južnoj pevnici očišćen od kasnijeg preslikavanja iz XIX veka) i u timpanu iznad stare trpezarije. S kraja XIV veka je živopis u crkvi Svetih Arhandjela. U XVII veku islikana je manastirska trpezarija (slikar Georgije Mitrofanović), crkva Svetog Trifuna, kapela Svetog Nikole i neke od kapela uz crkve. U XVIII i XIX veku živopisan je veći broj kapela. Izvan manastirskog kompleksa sačuvan je živopis iz XIII veka u pirgu na ''Spasovoj Vodi'' i iz XVII veka. S početka XIV veka je živopis u grobljanskoj crkvi. U XVI veku nastao je živopis u crkvi Molivoklisiji kod Kareje, a u XVII veku u crkvi Svetog Trifuna pored samog manastira.

Ikonopis

U riznici Hilandara sačuvano je oko 500 ikona nastalih od XII do XIX veka. Antologijsku vrednost imaju: mozaička ikona Presvete Bogorodice iz XII veka, ikona Hrista, ikona Bogorodice, iz druge polovine XIII veka, ikona Bogorodice Trojeručice iz XIV veka i devet drugih ikona iz ''Hilandarskog čina'' koje potiču iz šezdesetih godina XIV veka. Pored pojedinačnih ikona u svim crkvama, paraklisima i kapelama, u kompleksu manastira, kao i van samog kompleksa, nalazi se veći broj ikonostasa nastalihu XVII, XVIII i XIX veku.

Riznica

Riznica manastira Hilandara, biblioteka i fondovi sadrže predmete neprocenjive umetničke i istorijske vrednosti kao što su rukopisi, povelje, ikone, knjige, skupoceni predmeti od zlata, dragog kamenja, slonovače, veza i dr. Samo rukopisnih knjiga u riznici koje datiraju iz raznih vremena – od XII do kraja XIX veka, ima preko hiljadu. Najznačajniji su Jevandjelje patriajrha Save iz treće četvrtine XIV veka, Romanovo jevadjelje iz 1337, Izborno jevandjelje vojvode Nikole Stanjevića, Beseda Jovana Zlatoustog, ispisana u Smederevu sredinom XV veka, Apostol igumana Viktora iz 1660. itd. Medju retkim štampanim knjigama nalazi se nekoliko primeraka iz cetinjske štamparije iz doba Djurdja Crnojevića: tri Oktoiha prvoglasnika iz 1494 i tri Psaltira sa posledovanjem iz 1495, dok iz venecijanske štamparije Božidara Vukovića i njegovog sina Vićenca, manastirska riznica poseduje oko tridesetak različitih izdanja.

Veliku umetničku vrednost imaju i druge dragocenosti hilandarske riznice: duborezni diptih monahinje Jefimije, posvećen njenom rano preminulom sinu Uglješi Despotoviću, vezena zavesa za ikonostas despotice Jelene, u monaštvu Jefimije (oko 1400), zavesa ruskog cara Ivana IV Groznog, sa izvezenim likovima Hrista, ruskih svetaca, ali i Sv. Simeona i Sv. Save, itd.

U manastirskoj biblioteci čuvaju se uz brojne rukopise na starosrpskom i grčkom jeziku, pisani na pergamentu i hartiji, ukupno 367 povelja, od kojih 172 povelje vizantijskih careva, 154 povelje srpskih vladara, nekoliko povelja ruskih careva i moldavskih kneževa, oko 150 primeraka prvoštampane srpske knjige, turska dokumenta i isprave, veliki broj dragocenih arhivskih dokumenata, bakrorezne i drvorezne ploče sa kojih su otiskivane grafike u bakrorezu i drvorezu u XVIII i XIX veku.
Sačuvani rukopisi, bogato ukrašavani i velike umetničke vrednosti, zajedno sa knjigama i drugim umetničkim predmetima predstavljaju dragocenu gradju za izučavanje naše nacionalne istorije, istorije umetnosti i kulturne istorije srpskog naroda

Izvor: Verujem

 

[zjovan29]

Sta su nama manasiri;crkve i svetinje
Gospodine, oslabljeni su tvoj narod čekanjem. Sva Zemlja je prekrivena tijelima tvojih vjernika, ne možemo do tla bez motika sondiranje protiv kosti naše braće i odjekuju bolno u našim dušama. Ne postoji polje koje nije groblje, a ne stabla koje nije nadgrobni spomenik. Sve srpske zemlje je groblje. Smiluj se, Jahve i spasiti tvoj narod, i spasi me. U Isusu se molim. Amen
To su neki vernici napisali a ja to ovako vidim.

-BILE I OSTALE

-MANASTIRI HRVATSKE

-SUNCE PIO SRBIJU OPIO

-MANASTIRI- OSTROG, CETINJE I DAJBABA.flv

 

[Marenna]

Crkva svetog Ahilija u Arilju

Podignuta je krajem XIII veka kao zadužbina tadašnjeg kralja Dragutina Nemanjića. Podignuta je u raškom stilu sa vitkim, izduženim proporcijama i fasadom raščlanjenom pilastrima i slepim arkadama.
Ovaj lokalitet služio je kao manastirsko zemljište i pre Dragutinove vladavine, od doba Samuila, takođe velikog poštovaoca lika i dela sv. Ahilija. Sama crkva podignuta je na temeljima stare manastirske crkve u kojoj je još od 1219 bilo sedište Moravičke episkopije.
Crkva ima osnovu jednobrodne građevine, nad kojom se uzdiže kupola, sa narteksom i nešto kasnije dograđenim egzonarteks, tako po osnovi odgovara crkvama Raškog stila, sa razvijenim vizantijskim uticajem.Oltarski deo joj je trodelan, pevnice imaju pravougaonu osnovu, a pojedina arhitektonska rešenja je čine jedinstvenom među crkvama Raškog stila. Sama kupola ima šest prozora, što je redak slučaj kod srpskih crkava XIII veka.
Ono što crkvu svetog Ahilija čini jedinstvenom među crkvama ovog doba su veličanstvene freske čija je izrada završena oko 1219. Mnoge od njih, poput čuvenog ,,Ariljskog anđela'' Gavrila opevanog u pesmi Branka Miljkovića, kao i ktitorski portret kralja Dragutina sa porodicom rađeni su vizantijskom plavom, tada retkom pojavom u srpskom freskopisu, budući da je cena boje odgovarala jednakoj težini u zlatu. Upravo ova srećna okolnost omogućila je freskama da opstanu do današnjih dana- budući napuštena oko 1650. godine, krov na crkvi se urušio, te su freske vekovima bile izložene nemilosrdnom uticaju kiše i vremenskih prilika. Međutim, freske zlatnog veka sopoćanskog slikarstva odnele su prevagu. Slike narteksa očuvane su potpuno, kao i slike naosa u najvećoj meri- u egzonarteksu očuvali su se samo fragmenti.
Restauracija manastira završena je 1996 i danas se nalazi pod zaštitom države.

 

[dauritije]

наше бисере, (манастире), који су зидани и окружени зидом, ваља обићи, а ако је неко још и верујући човек, сувишно је рећи, и да се поклони светињи, светим моштима...
најкорисније је, (искуствено говорим), за сваког добронамерног човека да уз добијени благослов, и проведе неколико дана у манастиру на неком послушању.
никада тај човек не може бити виши исти.
хвала за ову тему.

 

[sendi]

Manastir Gradac je primer Raškog stila

U arthitektonskom smislu reču manastir Gradac je u predstavnik raške škole.
Do njega možete stići odvajanjem na nekih 8 km od Raške ka Kraljevu kod Markovog konaka na Ibarskoj magistrali sa leve strane. Krivudav put u dužini od 14-tak kilometara je u odlučnom stanju, pa uživaćete u smeni pejzaža na Goliji.
Manastir poseduje sopstveni kafić namenjen gostima, gde možete naručiti provereno dobru kafu ili osvežavajuće piće.
Sa istorijskog aspekta tačna godina gradnje manastira nije poznata. Smatra se da je završen u poslednjoj četvrtini 13. veka. Zadužbina je Jelene Anžujske.
Manastir Gradac se nalazi u golijskoj turističkoj regiji, a u blizini je turističkog centra Kopaonik (od Suvog Rudišta udaljen je oko 50 km). On predstavlja komplementarnu turističku vrednost planine Golije, a ujedno predstavlja i dopunu turističke ponude Kopaonika. Blizina Kopaonika je značajna zbog toga što on u turističkoj sezoni predstavlja značajno ishodište izletnika. Značajna je i blizina Jošaničke Banje u odnosu na koju manastir Gradac predstavlja komplementarnu turističku vrednost. Jošanička Banja je udaljena od manastira oko 30 km.
Za turistički položaj manastira Gradac od značaja je i njegova pripadnost ibarskoj kulturno-turističkoj zoni, u kojoj se osim njega nalaze i manastiri: Žiča, Studenica, Stara Pavlica, Nova Pavlica i Banjska. Tu su još i tvrđave: Maglič, Brvenik i Zvečan. Na ovu zonu se nastavlja kulturno-turistička zona doline Raške. U njoj su manastiri: Sopoćani, Đurđevi stupovi i Petrova crkva, stari grad Ras, spomenici Novog Pazara itd. To sve, svakako, doprinosi povoljnosti turističkog položaja manastira Gradac, pogotovu što su ovi značajni srednjovekovni manastiri i spomenici grupisani na relativno malom prostoru.

(TT-Group)