LEGEND
- Učlanjen(a)
- 14.12.2009
- Poruka
- 29.042
[h=1]Kultura u opštinama u Srbiji
[/h] Izvor: B92
,,Ne postoji opština u Srbiji u kojoj nema institucija kulture, najređe su zastupljene galerije i profesionalna pozorišta, a petina opština nema da izdvoji ni 5 evra za kulturu po glavi stanovnika”, neki su od rezultata najnovijeg istraživanja Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka ,,Kulturni resursi okruga Srbije” .
Kulturni centar u Novom sadu
,,Kulturni resursi okruga Srbije” je, prema rečima istraživačica Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka, do sada najsveobuhvatnije istraživanje kulture u Srbiji. Istraživanjem su obuhvaćene 144 opštine u Srbiji ( bez Beograda i Kosova i Metohije), vođeno je 1067 intervjua sa akterima u kulturi i poslato 1065 upitnika kulturnim ustanovama kako bi se dobile informacije važne za sagledavanje kulturne politike u zemlji.
Najbrojnje među ustanovama kulture u Srbiji su polivalentni centri (domovi kulture, centri za kulturu) koju su usmereni na različite delatnosti (34,3%)i biblioteke ( 32,7%), dok je galerija, pozorišta, arhiva, zavoda za zaštitu spomenika kulture značajno manje (galerije 3,4%, arhivi 5,7%, pozorišta 4,8%).
Zanimljivost je da dve trećine predstavnika civilnog sektora u kulturi ( kulturno-umetnička društva, strukovna i druga udruženja) čine KUD-ovi i da se gotovo polovina nalazi u Vojvodini, što se objašnjava multietničkim karakterom regiona.
Grad sa najvećim brojem ustanova kulture je Pančevo (15), zatim Novi Sad i Subotica sa 14, Leskovac (11), Kragujevac (10). Svega četiri grada imaju preko deset ustanova kulture, a najveći broj opština u Srbiji imaju do tri ustanove.
Prosečno 6% budžeta opština troši se na kulturu, prema podacima koje su dostavile 133 opštine. Očekivano, Novi Sad i Niš izdvajaju najviše sredstava za kulturu, s tim što Novi Sad izdvaja dvostruko više. Najmanje za kulturu izdvaja Crna Trava i Nova Crnja. Ono što je poražavajuće je da se dve trećine opština sa najnižim budžetima za kulturu nalaze u regionu Južne i istočne Srbije.
,, Tragično je da opštine u kojima se izdvaja najmanje po glavi stanovnika su i opštine koje imaju najmanji broj stanovnika. Tu su izdvajanja za kulturu toliko mala da, ja bih rekla, tu nema razloga za opstanak života i to je ono što se i dešava u tim opštinama. Dolazi do oseljavanja, zamiranja života u tim malim mestima”, kaže Milena Dragićević Šešić, profesorka menadžmenta na FDU.
Ono što je posebno značajno kad je reč o finansiranju u kulturi je da više od polovine sredstava se troši na plate zaposlenih ( 57,6%), petina sredstava otpada na održavanje objekata i tekuće troškove u ustanovama. Na programe u kulturi odlazi svega 19, 9% sredstava.
,,Ovi rezultati su naročito porazni ako uzmemo u obzir da, na primer, Italija, za koju svi mislimo da je u krizi, izdvaja 117 evra za kulturu po stanovniku”, kaže Milena Dragićević Šešić. Inače, prema podacima koje Šešić navodi, kada se kombinuju sredstva koja izdvajaju opštine i država, Srbija izdvaja 18- 24 evra za kulturu po glavi stanovnika.
Ono što su zaposleni prepoznali kao najveći problem u kulturi je nedostatak sredstava za renoviranje objekata, manjak sredstava za programe i nedovoljna stručnost i brojnost kadrova.
Takođe, zaposleni navode i nepostojanje kontinuiranog upravljanja jer se direktori ustanova politički smenjuju, te se projekti ne izvode do kraja. Nepostojanje strateškog planiranja, kako na nivou lokalne samouprave, tako i republike, radnici u kulturi su takođe naveli kao problem. Potrebe publike se ne sagledavaju, a nema ni procene uspešnosti rada ustanove, pa su radnici demotivisani jer se njihov rad ne vrednuje.
Ministar kulture Predrag Marković kaže da ga rezultati istraživanja nisu iznenadili.
,, Čekamo rezultate istraživanja koji se odnose na opštine u Beogradu. Mislim da će i ti podaci biti poražavajući. Tu ćemo tek videti da nema dovoljno kadrova, prostora, naročito u onim delovima opština koje nisu opštine,kao što je Palilula.”, navodi on.
Ministar je dodao da sa ovim podacima treba biti oprezan jer je mnogo faktora moglo uticati na odgovore ispitanika, ali i rezultati se mogu različito tumačiti. On je ukazao na to da se Novi Sad našao na vrhu liste po broju ustanova i izdvajajanju za kulturu zbog toga što se tamo nalaze pokrajinske ustanove kulture.
,,To napominjem zato što sam skoro pročitao jedan optimističan podatak da 70% ljudi u Srbiji ne zna ko je Danilo Kiš. To nije tačno, 70% ispitanika ne zna ko je Danilo Kiš, a verovatno i dalje 95% stanovnika u Srbiji ne zna ko je Kiš, što je normalno, jer u ovoj državi preko 40% ljudi ne zna ko je Ivo Andrić", objašnjava Marković.
[/h] Izvor: B92
,,Ne postoji opština u Srbiji u kojoj nema institucija kulture, najređe su zastupljene galerije i profesionalna pozorišta, a petina opština nema da izdvoji ni 5 evra za kulturu po glavi stanovnika”, neki su od rezultata najnovijeg istraživanja Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka ,,Kulturni resursi okruga Srbije” .
Kulturni centar u Novom sadu
Najbrojnje među ustanovama kulture u Srbiji su polivalentni centri (domovi kulture, centri za kulturu) koju su usmereni na različite delatnosti (34,3%)i biblioteke ( 32,7%), dok je galerija, pozorišta, arhiva, zavoda za zaštitu spomenika kulture značajno manje (galerije 3,4%, arhivi 5,7%, pozorišta 4,8%).
Zanimljivost je da dve trećine predstavnika civilnog sektora u kulturi ( kulturno-umetnička društva, strukovna i druga udruženja) čine KUD-ovi i da se gotovo polovina nalazi u Vojvodini, što se objašnjava multietničkim karakterom regiona.
Grad sa najvećim brojem ustanova kulture je Pančevo (15), zatim Novi Sad i Subotica sa 14, Leskovac (11), Kragujevac (10). Svega četiri grada imaju preko deset ustanova kulture, a najveći broj opština u Srbiji imaju do tri ustanove.
Prosečno 6% budžeta opština troši se na kulturu, prema podacima koje su dostavile 133 opštine. Očekivano, Novi Sad i Niš izdvajaju najviše sredstava za kulturu, s tim što Novi Sad izdvaja dvostruko više. Najmanje za kulturu izdvaja Crna Trava i Nova Crnja. Ono što je poražavajuće je da se dve trećine opština sa najnižim budžetima za kulturu nalaze u regionu Južne i istočne Srbije.
,, Tragično je da opštine u kojima se izdvaja najmanje po glavi stanovnika su i opštine koje imaju najmanji broj stanovnika. Tu su izdvajanja za kulturu toliko mala da, ja bih rekla, tu nema razloga za opstanak života i to je ono što se i dešava u tim opštinama. Dolazi do oseljavanja, zamiranja života u tim malim mestima”, kaže Milena Dragićević Šešić, profesorka menadžmenta na FDU.
Ono što je posebno značajno kad je reč o finansiranju u kulturi je da više od polovine sredstava se troši na plate zaposlenih ( 57,6%), petina sredstava otpada na održavanje objekata i tekuće troškove u ustanovama. Na programe u kulturi odlazi svega 19, 9% sredstava.
,,Ovi rezultati su naročito porazni ako uzmemo u obzir da, na primer, Italija, za koju svi mislimo da je u krizi, izdvaja 117 evra za kulturu po stanovniku”, kaže Milena Dragićević Šešić. Inače, prema podacima koje Šešić navodi, kada se kombinuju sredstva koja izdvajaju opštine i država, Srbija izdvaja 18- 24 evra za kulturu po glavi stanovnika.
Ono što su zaposleni prepoznali kao najveći problem u kulturi je nedostatak sredstava za renoviranje objekata, manjak sredstava za programe i nedovoljna stručnost i brojnost kadrova.
Takođe, zaposleni navode i nepostojanje kontinuiranog upravljanja jer se direktori ustanova politički smenjuju, te se projekti ne izvode do kraja. Nepostojanje strateškog planiranja, kako na nivou lokalne samouprave, tako i republike, radnici u kulturi su takođe naveli kao problem. Potrebe publike se ne sagledavaju, a nema ni procene uspešnosti rada ustanove, pa su radnici demotivisani jer se njihov rad ne vrednuje.
Ministar kulture Predrag Marković kaže da ga rezultati istraživanja nisu iznenadili.
,, Čekamo rezultate istraživanja koji se odnose na opštine u Beogradu. Mislim da će i ti podaci biti poražavajući. Tu ćemo tek videti da nema dovoljno kadrova, prostora, naročito u onim delovima opština koje nisu opštine,kao što je Palilula.”, navodi on.
Ministar je dodao da sa ovim podacima treba biti oprezan jer je mnogo faktora moglo uticati na odgovore ispitanika, ali i rezultati se mogu različito tumačiti. On je ukazao na to da se Novi Sad našao na vrhu liste po broju ustanova i izdvajajanju za kulturu zbog toga što se tamo nalaze pokrajinske ustanove kulture.
,,To napominjem zato što sam skoro pročitao jedan optimističan podatak da 70% ljudi u Srbiji ne zna ko je Danilo Kiš. To nije tačno, 70% ispitanika ne zna ko je Danilo Kiš, a verovatno i dalje 95% stanovnika u Srbiji ne zna ko je Kiš, što je normalno, jer u ovoj državi preko 40% ljudi ne zna ko je Ivo Andrić", objašnjava Marković.